Γεμάτη ευαισθησία, σκοτεινό λυρισμό, παράξενες εικόνες και μελαγχολία είναι η παράσταση του Κωνσταντίνου Ντέλλα «Ο Έλλην Βρυκόλαξ». Τα όρια ανάμεσα στην πραγματικότητα και τη φαντασία που δημιουργούν τα καταπιεσμένα συναισθήματα είναι εξαιρετικά λεπτά. Ο κόσμος της δεισιδαιμονίας κάποτε ήταν μια μορφή ζωής. Σε μια εποχή σαν τη δική μας, τόσο βαθιά ξεκομμένη από τις παραδόσεις, τις ρίζες της, από τους δεσμούς της με το παρελθόν, ίσως να φαντάζει απίστευτο ότι υπήρξαν εποχές που ο άνθρωπος κρεμόταν στο κενό της αμάθειας, ζούσε σε μια τραγική αστάθεια, μέσα στο σκοταδισμό, τις προλήψεις, τα βάσανα και την αδικία, τον καταναγκασμό, υπέφερε αφάνταστα αλλά παρ’ όλα αυτά παλλόταν. Ο Κωνσταντίνος Ντέλλας ζωγράφισε θεατρικά το μυστήριο της ψυχής του και το ανατρίχιασμά του. Τράβηξε πινελιές με λιτότητα, ακρίβεια, συγκίνηση και συγκλονιστική αυθεντικότητα. Χειρίστηκε ένα δύσκολο θέμα με ορμητική έμπνευση και οίστρο, χωρίς να ξεπέσει στο φανταχτερό, το αυθαίρετο και το γραφικό. Υπήρξαν άραγε ποτέ βρικόλακες στην Ελλάδα; Απάντηση σε αυτό το ερώτημα δίνει η θεατρική ομάδα bouλouki μέσα από την παράσταση «Ο Έλλην Βρυκόλαξ», που παρουσιάζει στο Κεντρικό Κτήριο του Μουσείου Μπενάκη. Η παράσταση μάς αποκαλύπτει όλη την αθέατη μεταφυσική παράδοση που ζει στη σκιά του ελληνικού φωτός, όπου οι βρικόλακες ή αλλιώς και βορβόλακες, στοιχειώνουν τις νύχτες της ελληνικής υπαίθρου, ενώ αυτό που φοβούνται περισσότερο και από τον ήλιο και από τον αγιασμό είναι… το θαλασσινό νερό.
Αξιοποιώντας ως σκηνή τις αίθουσες ενός από τα πιο δημοφιλή όσο και όμορφα μουσεία της Αθήνας η θεατρική ομάδα bouλouki διείσδυσε στο μυστηριακό κόσμο των προκαταλήψεων, της θρησκοληψίας, της δεισιδαιμονίας.
Τρεις εξαίρετοι ηθοποιοί, οι Μαρία Μπαγανά, Κωνσταντίνος Ντέλλας, Μαριαλένα Τσούκα, με άψογη αισθητική, με κύριο όργανό τους τη μουσικότητα του λόγου αλλά και το σώμα τους δίνουν θεατρική υπόσταση σε κείμενα κατεξοχήν αφηγηματικά. Ξεκάθαρα, λυρικά και επιτυχημένα. Δεν αποκρυπτογραφούν τα μυστήρια, ούτε το επιδιώκουν. Είναι τρεις επιδέξια ταλαντούχοι που κάνουν μια άξια τέχνη με έκσταση παιδική και λεπτολόγο ανάλυση. Μέσα από ένα ταξίδι έρευνας στη μεσαιωνική και νεότερη ελληνική γραμματεία, επιχειρεί ο δημιουργός της παράστασης, ο ηθοποιός Κωνσταντίνος Ντέλλας, να μας φέρει σε επαφή με αυτά τα μυστηριώδη όντα, όπως τα συναντά κανείς στις περιγραφές ξένων περιηγητών μεταξύ 16ου και 18ου αιώνα, λαογράφων, ποιητών αλλά και στις μαρτυρίες απλών καθημερινών ανθρώπων μέσα από τοπικές εφημερίδες ή αστικούς μύθους της νεότερης Ελλάδας. Ποιος είναι λοιπόν ο… Βρικόλακας του Αριστοτέλη Βαλαωρίτη; Τι είδαν οι ξένοι περιηγητές στην προεπαναστατική νησιωτική, κυρίως, Ελλάδα; Τι κρύβουν οι αστικοί μύθοι της νεότερης Ελλάδας; Ποιος είναι ο… νεκρός αδερφός της δημοτικής μας ποίησης; Να ξεδιαλύνεις τα μεγάλα μυστήρια της ανθρώπινης ψυχής δεν γίνεται, μπορείς όμως από το ανεξήγητο να οδηγηθείς στο όνειρο.
Βρικόλακας
Καταχθόνιος, αιμοπότης, ψυχοφάγος, νυχτοβάτης, είναι μερικά από τα πολλά ονόματα που έχουν δοθεί στους γνωστούς σε όλους μας βρικόλακες ή βαμπίρ.
Η λογοτεχνία, ο κινηματογράφος και η ποίηση έχουν ασχοληθεί με το είδος τους προσφέροντας μερικά πολύ καλά δείγματα. Για κάποιους, ο βρικόλακας είναι ο απόλυτος κυρίαρχος της νύχτας και για άλλους ένας ακόμη δαίμονας.
Βάμπιρας
Ο βάμπιρας (όπως αποκαλείται σε πολλές ελληνικές περιοχές) είναι ένα ανίερο δαιμονικό ον που ακροβατεί μεταξύ ζωής και θανάτου σε μία λανθάνουσα μορφή ύπαρξης και για να επιβιώσει είναι υποχρεωμένος να τρέφεται με τη ζωτική ενέργεια των ζωντανών, η οποία μπορεί να έχει τη μορφή του αίματος, του φόβου ή ακόμα και της ψυχής του υποψήφιου θύματος. Δεν έχει ψυχή, άρα δεν έχει και είδωλο στον καθρέφτη, καθώς, όπως θεωρείται, σε κάποιες παραδόσεις, ο καθρέπτης αντικατοπτρίζει, εκτός από την εικόνα, και την ψυχή του ατόμου που καθρεπτίζεται μέσα σε αυτόν. Μισεί το φως της μέρας, γι’ αυτό, κατά τη διάρκεια της, κρύβεται ή κοιμάται στο φέρετρό του, σε κάποια βαθιά σπηλιά ή γενικά σε κάποιο πολύ σκοτεινό μέρος και εμφανίζεται μόνο τη νύχτα για να τραφεί και να τρομάξει τους ζωντανούς.
* Κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21:00 έως και τις 16 Απριλίου και για 8 μόνο παραστάσεις, τα εκθέματα του Μουσείου Μπενάκη θα παίρνουν σάρκα και οστά, θα ζωντανεύουν και θα αφηγούνται ιστορίες δικές τους, αλλά και άλλων ανθρώπων.
Συντελεστές
Σκηνοθεσία – Διασκευή Κειμένων: Κωνσταντίνος Ντέλλας
Παίζουν: Μαρία Μπαγανά, Κωνσταντίνος Ντέλλας, Μαριαλένα Τσούκα
Σκηνογραφία: Ανδρέας Σκούρτης
Πρωτότυπη μουσική – Επεξεργασία Ήχου: Παναγιώτης Γεωργόκωστας
Ενδυματολογική Επιμέλεια: Ντιάνα Νοτάρογλου
Φωτογραφίες: Αμάντα Σαρρή
Επικοινωνία: Τίνα Τζοβάρα
Πληροφορίες
Τοποθεσία: Μουσείο Μπενάκη, κεντρικό κτήριο, Βασ. Σοφίας και Κουμπάρη 1, Αθήνα
Έως και τις 16 Απριλίου 2013, κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21:00
Τιμές εισιτηρίων: € 10.
