Tης Ειρήνης Αϊβαλιώτου
Πρόκειται για μία από τις πιο ολοκληρωμένες και ατμοσφαιρικές ελληνικές ταινίες των τελευταίων χρόνων. Το «Τετάρτη 04.45» του Αλέξη Αλεξίου έχει την τραχύτητα του νουάρ, αλλά και τη θερμή ευσπλαχνία μιας υγρής και μελαγχολικής αστικής Αθήνας που αναπολεί νοσταλγικά μέρες με ηλιοφάνεια και ξεφάντωμα. Σπάνια το κινηματογραφικό στυλ ντύνει τόσο λεπτεπίλεπτα και επιμελημένα μια ιστορία, όσο αυτήν την τόσο τρυφερή ιστορία εκδίκησης.
Ο Στέλιος Δημητρακόπουλος, ο κεντρικός ήρωας, έχει μόλις 32 ώρες χρόνο στη διάθεσή του για να ξεπληρώσει το χρέος του σε ένα Ρουμάνο τοκογλύφο. Κινδυνεύει να χάσει τα πάντα. Από το τζαζ μπαρ που με πολύ μόχθο και πείσμα διατηρεί σε λειτουργία εδώ και χρόνια, μέχρι την ίδια του την οικογένεια. Ίσως και τη ζωή του. Είναι ένας ρομαντικός της νύχτας. Λάτρης της τζαζ, σε μιαν Αθήνα που βλέπει τους αστικούς της μύθους να γκρεμίζονται ο ένας μετά τον άλλον. Ο Ρουμάνος γκάνγκστερ που του έχει δανείσει χρήματα, απαιτεί να εξοφληθεί το χρέος άμεσα. Ο μεσολαβητής και πρώην φίλος του Στέλιου, τον υποχρεώνει σε διάφορα παράνομα θελήματα. Η σύζυγός του σκέφτεται σοβαρά να τον εγκαταλείψει και ένας ιδιοκτήτης νυχτερινού κέντρου, χωρίς να υπολογίζει τις συνέπειες, σηκώνει επιτέλους το ανάστημά του. Τα Χριστούγεννα πλησιάζουν, ο χρόνος τρέχει, και το έλατο στο σπίτι του Στέλιου κάποιος πρέπει να το στολίσει.
Το «Τετάρτη 04.45» είναι η προσωπογραφία ενός ώριμου άνδρα σε κρίση, αλλά και ένα φιλμ για το ευρωπαϊκό όνειρο της Αθήνας, που μεταμορφώνεται σε βαλκανικό Ελντοράντο. Ο εξαιρετικός Στέλιος Μάινας πρωταγωνιστεί σε μία ιστορία εκδίκησης και δίνει την αρτιότερη μέχρι σήμερα κινηματογραφική του ερμηνεία. Ποιητική, κομψή, ευαίσθητη. Έξοχος και ο Δημήτρης Τζουμάκης σε έναν από τους δεύτερους ρόλους.
Η ταινία του Αλέξη Αλεξίου λειτουργεί με βάση τον κώδικα τιμής. Όπως τα γουέστερν και οι ταινίες του ασιατικού κινηματογράφου. Ο κώδικας τιμής δε φαίνεται τόσο σε αυτά που λέγονται αλλά και στον τρόπο με τον οποίο δομείται η αφήγηση και οι σκηνές. Λειτουργεί σαν απόηχος της πλοκής. Τον θεατή δεν τον κερδίζουν απλώς οι σκηνές αλλά ο ιδιοφυής απόηχός τους. Ο κινηματογράφος σαν εικόνα τρέχει πολύ γρήγορα και περνάει ταχύτατα στο θυμικό του θεατή, πέρα από αυτό που βλέπει. Γι’ αυτό και ο ηθοποιός δεν παίζει την ατάκα αλλά τη συνέχεια της ατάκας. Το κοινό βλέπει περισσότερα από όσα διαδραματίζονται στη σκηνή και συνειδητοποιεί ακόμα περισσότερα. Ο ανθρώπινος εγκέφαλος κάνει κλασματικά αναφορές και προβολές επιτόπου. Η εικόνα είναι ένα παντοδύναμο μέσο. Ο κινηματογράφος του Αλέξη Αλεξίου είναι κινηματογράφος αλληγορικός, με μια ρεαλιστική βάση. Έχει το στυλιζάρισμα του γουέστερν, του φιλμ νουάρ και του θρίλερ.
Ο σκηνοθέτης είχε κάνει το ντεμπούτο του στη μεγάλη οθόνη με την «Ιστορία 52». Το χαρακτηριστικό του στοιχείο είναι πως το μήνυμα που θέλει να περάσει πάνω στην αντανάκλαση της ελληνικής πραγματικότητας και της παρακμής της δεν στο κάνει διδακτικά και ηθικοπλαστικά κουνώντας σου το δάχτυλο αλλά μέσα από την αφήγηση, μέσα από την εικόνα και μέσα από ένα πάθος απέναντι στο ίδιο το σινεμά και τα είδη του.
Οι αρχικές εικόνες είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακές. Η συνέχεια ακόμη πιο ζωηρή και έντονη. Βροχερές νύχτες, ένας άνδρας σε μία πορεία σύγκρουσης, νονοί της νύχτας, νέον φώτα, συγκινητική αύρα, οικογενειακές σκηνές, συνθέτουν το σύμπαν της ταινίας.
Εκτός από τον Στέλιο Μάινα, στην “Τετάρτη 04:45” πρωταγωνιστούν οι: Μαρία Ναυπλιώτου, Δημήτρης Τζουμάκης, Χριστίνα Δενδρινού και Άνταμ Μπουσδούκος (Soul Kitchen).
Μέσα στα χρόνια, ο Στέλιος Μάινας μάς έχει συνηθίσει σε σπάνιες, αλλά δυναμικές ερμηνείες στο σινεμά. Ερμηνείες, πιστεύω, που άφησαν εποχή: από τη «Λούφα και Παραλλαγή» και τον «Λιποτάκτη» στα πρώτα του κινηματογραφικά βήματα, ως τις ταινίες του Σωτήρη Γκορίτσα, το «Βαλκανιζατέr», το «Μπραζιλέρο» και το «Απ’ τα Κόκκαλα Βγαλμένα». Έχει χτίσει ξεχωριστούς, ρεαλιστικούς και συμβολικούς ρόλους. Τώρα μας δίνει κάτι διαφορετικό και πολύ ενδιαφέρον. Δείτε το «Τετάρτη 04.45» και θα το διαπιστώσετε.
* Γεννημένος στην Αθήνα το 1976 ο σκηνοθέτης Αλέξης Αλεξίου είναι ένα από τα νέα ταλέντα της ελληνικής κινηματογραφίας, την οποία ακολούθησε μετά τις σπουδές του στη Φυσική (Πανεπιστήμιο Αθηνών) και στη σκηνοθεσία (Σχολή Σταυράκου). Πριν από την «Ιστορία 52» είχε γυρίσει τέσσερις μικρού μήκους ταινίες που διακρίθηκαν σε διάφορα φεστιβάλ της Ελλάδας και του εξωτερικού. Αυτές είναι οι «Τούγκο Τούγκο» (1998), «Ο Κλαρκ Κεντ είναι ο Σούπερμαν!» (2000), «Με θυμάσαι;» (2001) και ο «Αριστείδης ο Αλόπεκας» (2003).
* Στην «Τετάρτη 04:45» το μοντάζ είναι του Λάμπη Χαραλαμπίδη, η σκηνογραφία του Σπύρου Λάσκαρη, η διεύθυνση φωτογραφίας του Χρήστου Καραμάνη και η μουσική του Felizol, που δεν είναι άλλος από τον σκηνοθέτη της «Νορβηγίας» Γιάννη Βεσλεμέ.
* Η ταινία κυκλοφόρησε στις κινηματογραφικές αίθουσες στις 12 Μαρτίου από τη Feelgood. Αυτές τις μέρες προβάλλεται ξανά στους κινηματογράφους Odeon Όπερα, Κηφισιά Cinemax – Gyta, cinerama Digital cinema.
