23.6 C
Athens
Πέμπτη 28 Μαρτίου 2024

Τζωρτζίνα Κακουδάκη: «Στο ταξίδι της ζωής πρέπει να αγαπήσουμε τις πέτρες! Αυτές είναι παρόν»…

Του Παναγιώτη Μήλα

Έχει ταξιδέψει στο Βέλγιο, στη Λιθουανία, στη Λευκορωσία, στην Πολωνία, στη Γερμανία, στην Αίγυπτο, στο Μεξικό, στην Κύπρο, στη Δανία και αλλού, διευθύνοντας θεατρικά εργαστήρια σε πανεπιστημιακά και εκπαιδευτικά φεστιβάλ θεάτρου.

Επρόκειτο να ταξιδέψει και στο Ναύπλιο για μια συνέντευξη Τύπου στο πλαίσιο των παράλληλων δράσεων του «Λυκείου», του νέου παιδιού του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου.

Η συνέντευξη αυτή, που τελικά ακυρώθηκε, στάθηκε η αφορμή για να μιλήσω με την Τζωρτζίνα Κακουδάκη ή αλλιώς Τζω και να διαπιστώσω πως είναι από τους ελάχιστους ανθρώπους που αποφασίζουν γρήγορα και δρουν ακόμη πιο γρήγορα. Συναντηθήκαμε στην Πειραιώς 260, την ημέρα της παρουσίασης του φετινού προγράμματος του Φεστιβάλ. Από τις πρώτες κουβέντες που ανταλλάξαμε κατάλαβα πως είχα να κάνω με ένα «πολυεργαλείο».

Έναν άνθρωπο δραστήριο, του “μάθε, αποφάσισε, πράξε”, από τους σπάνιους εκείνους χαρακτήρες που παίρνουν δυναμικές και ανατρεπτικές πρωτοβουλίες στη ζωή, που επινοούν αποστολές, που βάζουν προτεραιότητες, που ανοίγουν με πάθος νέους δρόμους. Ηγετική φυσιογνωμία η Τζω, δίνει στους άλλους την αξία και τον σεβασμό που δικαιούνται γιατί γνωρίζει πως με αυτό τον τρόπο «κερδίζουν όλοι».

Δημιουργεί παντού την αίσθηση μιας ατμόσφαιρας αλληλεγγύης, οικειότητας, συνεργασίας και θετικότητας, εμπνέοντας και υποστηρίζοντας. Δραματουργός, σκηνοθέτις, θεατρολόγος, θεατροπαιδαγωγός και υπεύθυνη για το «Λύκειο Επιδαύρου», η Τζωρτζίνα Κακουδάκη -εκτός των άλλων- λατρεύει τα ταξίδια. Για τον λόγο αυτό τής εξέφρασα την επιθυμία μου να κάνω μαζί της ένα ταξίδι και -ω του θαύματος- δεν είπε όχι…

Για να μη χάσουμε χρόνο ξεκινήσαμε αμέσως, μέσω Αθηνών, με αφετηρία το Ηράκλειο της Κρήτης, ταξιδέψαμε σε μικρές γωνιές της Ελλάδας, φτάσαμε στην Επίδαυρο αλλά και εξερευνήσαμε πολλές μυστικές κρυψώνες του θεάτρου μας. “Στο ταξίδι της ζωής πρέπει να αγαπήσουμε τις πέτρες! Αυτές είναι παρόν…”, μου λέει. Τι εννοεί; Διαβάστε τη συνέντευξη και θα καταλάβετε.

 

 

 

ΚΡΗΤΗ

– Συναντήσατε στη ζωή σας τον «Μινώταυρο» και τι κάνατε για να τον αντιμετωπίσετε;

* Ναι μεν είμαι απ’ την Κρήτη, αλλά πολύ αργότερα απέκτησα μαζί της μια αίσθηση εντοπιότητας. Ο πατέρας μου ήταν αξιωματικός του στρατού και έτσι κάθε χρόνο εμείς μέναμε κάπου αλλού. Οπότε, μπορώ να πω, χωρίς να ακουστεί καθόλου αλλιώς, ότι εμένα είναι πράγματι πατρίδα μου η Ελλάδα, γιατί κάθε χρόνο πήγαινα σε άλλο σχολείο, σε άλλο σπίτι, σ’ άλλη γειτονιά. Και η μαμά μου είχε την τρομερή ιδέα να πηγαίνουμε σε ένα Λύκειο Ελληνίδων, έτσι ώστε να βρούμε παιδάκια της ηλικίας μας πριν ανοίξει το σχολείο. Αυτή ήτανε η σκέψη της. Καταλάβαινε ότι αυτό δημιουργεί μια αίσθηση εντοπιότητας γιατί μαθαίνεις κάτι απ’ τη λαογραφία.
Υπ’ αυτή την έννοια, έχω μεγαλώσει πολύ πλούσια, γιατί έχω δει πολλές γωνιές της Ελλάδας, πολύ διαφορετικές νοοτροπίες, έχω ζήσει σε μεγάλες πόλεις, σε μικρά χωριά, σε μέρη παραθαλάσσια, σε πολλά μέρη κοντά στα σύνορα. Και μαζί με την πολύ γενναιόδωρη και πολύ οικογενειοκεντρική ατμόσφαιρα της ανατροφής μου, οι γονείς μου με βοήθησαν πολύ να καταλάβω τι σημαίνουν κι’ όλα αυτά. Και γι’ αυτό σας αναφέρω και το Λύκειο Ελληνίδων. Υπήρχε μια πάντα φιλομαθής σχέση εκεί που μεγαλώναμε, για να καταλαβαίνουμε και τι συμβαίνει, για να μπορέσουμε να ενταχθούμε. Έτσι, μεγάλωσα πολύ επικοινωνιακά.

Η οικογένεια

* Έμαθα απ’ την οικογένειά μου να μη με φοβίζει το διαφορετικό, να μη με φοβίζει το ξένο, να μη με φοβίζει η πρωτοβουλία και να μπορώ να προσδιορίζομαι εύκολα και άμεσα σε διαφορετικά περιβάλλοντα. Γιατί υπήρχαν δυο λύσεις: ή η κοινωνικοποίηση ή η απομόνωση. Άρα, οι δυσκολίες που θα μπορούσε να πει κάποιος ότι αντιμετώπισα ως παιδί ήταν η δυσκολία του καινούργιου, αλλά αυτό είναι τόσο ωραία δυσκολία. Είναι τόσο επανατροφοδοτική δυσκολία.
Η μητέρα μου –που δυστυχώς δεν είναι στη ζωή πια– ήταν μαία. Για αρκετά χρόνια άφησε τη δουλειά για να ακολουθήσει την οικογένεια. Αλλά το γεγονός πως ήταν των ιατρικών επαγγελμάτων, έδινε μια αίσθηση αυτάρκειας στην οικογένεια. Ειδικά σε περιόδους -όπως στη Ρόδο- που ζούσαμε σε χωριό, η μαμά μου ήτανε ένα φωτεινό άτομο μέσα στη μικρή κοινωνία, γιατί βοηθούσε την κοινότητα πρακτικά, δημιουργούσε συνθήκες για μια κοινωνική αφομοίωση πάντα όπου πηγαίναμε.
Έχω μια αδελφή, τη Δέσποινα, η οποία τώρα εργάζεται στην Αμερική. Είναι στο American University στην Ουάσιγκτον. Διδάσκει Συγκριτική Λογοτεχνία. Οπότε, και τα δυο παιδιά πήγαμε εκεί που είναι η επικοινωνία, η σύγκριση, η διδασκαλία και κυρίως η επίμονη αγάπη να συμπαρασύρεσαι και να συμπαρασύρεις μαζί σου κόσμο. Νομίζω παίζει πολύ μεγάλο ρόλο το πώς μεγαλώσαμε και ποια ήταν η ηθική και η επαγγελματική εικόνα της οικογένειάς μας. Ήτανε σε πολύ επικοινωνιακά επαγγέλματα. Και οι δύο μου οι γονείς, είτε η μητέρα μου σ’ ένα μαιευτήριο (που εργάστηκε ξανά αργότερα, όταν μεγαλώσαμε), είτε ο πατέρας μου στον Ελληνικό Στρατό, είχαν πάντα να διαχειριστούν ανθρώπους σε μια κρίσιμη ηλικία, νέα κορίτσια που γεννάνε, νέα αγόρια που πάνε στο στρατό, σε περίοδο κρίσιμων αποφάσεων.
Αυτή η αντένα ότι η δουλειά σου είναι να διαχειρίζεσαι ανθρώπους στην ηλικία των αποφάσεων, είναι κι αυτό μια μεγάλη εμπειρία που έχεις να τη δώσεις και στα δικά σου τα παιδιά. Βέβαια, παίζει μεγάλο ρόλο στη ζωή να μαθαίνεις και να αποτιμάς τα πράγματα οπτιμιστικά. Άλλοι άνθρωποι που στη νεαρή τους ηλικία κινήθηκαν σε πολλές περιοχές και δεν έμειναν σ’ ένα σημείο, έχουν πολύ αντίθετη εικόνα, πολύ αντίθετη πρόσληψη. Γι’ αυτό δεν έκαναν φίλους, γι’ αυτό δεν έχουν πατρίδα, γι’ αυτό νιώθουν ότι δεν ανήκουν πουθενά. Νομίζω όμως ότι η ζωή μας προσφέρει τη δυνατότητα να διαλέγουμε εκείνη την πλευρά που μας προχωράει. Γιατί -συνήθως- είναι μόδα να κάνουμε το αντίθετο. Εντάξει. Έχει κι αυτό μεγάλο κόπο, να επινοήσεις ότι κάποιος σε αδικεί και κάποιος άλλος ευθύνεται για τη δική σου μοίρα. Είναι κόπος που εγώ δεν μπορώ να τον διαχειριστώ. Δεν μπορώ να λέω συνέχεια ότι κάποιος άλλος ευθύνεται. Δεν μπορώ να ισχυρίζομαι ότι φταίνε συνέχεια κάποιοι άλλοι. Πως εκείνοι ευθύνονται. Δεν είναι δυνατόν να μιλάς πάντα για «εκείνους».

 

 

ΑΘΗΝΑ

– Η Αθήνα τι ρόλο έχει παίξει στη ζωή σας; Ήταν το εφαλτήριό σας;

* Στο Λύκειο ήμουνα στην Αθήνα. Σε ένα-δυο σχολεία βέβαια. Μετά όμως έμεινα και σπούδασα στην πρωτεύουσα. Μπορώ να πω ότι η Αθήνα είναι το δικό μου σπίτι. Κατά περιόδους δούλεψα έξω, όμως και μεταπτυχιακές και άλλες σπουδές έκανα αθηνοκεντρικά. Δεν έφυγα, δεν μου ’χε μπει το μεγάλο ζιζάνιο, ώστε να φεύγω συνέχεια και να ψάχνω αλλού για να δω τι γίνεται εδώ. Θεώρησα μέσα στο δικό μου βίο ή στις τυχαίες συνθήκες ενδεχομένως, ότι η Αθήνα (και λόγω βέβαια των σπουδών του θεάτρου) πως ήταν ένα σημαντικό σημείο εκκίνησης. Είχε πάντα για μένα σημασία η διαχείριση της μητρικής γλώσσας σε αυτό το χώρο αλλά πολύ σύντομα και επαγγελματικά κατευθύνθηκα εκεί που είναι η βάση της επικοινωνίας εντός και εκτός γλώσσας και που, κατά τη γνώμη μου, είναι η εκπαίδευση. Η εκπαίδευση του ηθοποιού, η εκπαίδευση του νεαρού μαθητή με το θέατρο, η εκπαίδευση των πολιτών με το θέατρο. Η Αθήνα σού δίνει ένα εκπληκτικό προνόμιο, της εντοπιότητας του ίδιου του θεάτρου. Δηλαδή, αυτή την αρχετυπική συνθήκη, ότι το θέατρο είναι ένας τρόπος πολιτειότητας, ένας τρόπος για να μπορέσει ένας πολίτης να εκφέρει δημόσιο λόγο και να συμπεριληφθεί μέσα σε μια δημόσια διαδικασία, όπως ήταν στην Αρχαία Ελλάδα. Κι αν αυτό για σένα γίνει η δουλειά που επιλέγεις να κάνεις, δηλαδή να βρίσκεις τρόπους να ενισχύσεις τις φωνές των πολιτών, των εν δυνάμει πολιτών ή και των καλλιτεχνών, ως τις δεξαμενές από όπου οι πολίτες έχουν να διδαχτούν, τότε το να δουλεύεις στην Αθήνα είναι πολύ μεγάλη πολυτέλεια. Έχει μια εντοπιότητα, η οποία σιγά σιγά στη δική μου ζωή επινόησα ότι είναι εκπληκτική. Χαίρομαι που δουλεύω στην Αθήνα. Νομίζω ότι είναι ένας πολύ ωραίος τόπος και μ’ όλα αυτά τα ζητήματα της κρίσης – όλων των ειδών – που περνάμε, και που η γενιά μου τις πέρασε όλες. Νομίζω ότι είναι μια πολύ δυναμική πρωτεύουσα. Έχει μεγάλο πνευματικό πλούτο, έχει ένα εκπληκτικό ιστορικό παρελθόν, ποικίλο. Είναι μια πόλη συγκινητική, για τα αρχαία, για τα βυζαντινά, για τα σύγχρονα, για την ακαταστασία, για τον τρόπο που ακουμπάει πάνω στην Ανατολή και πώς ακουμπάει πάνω στη Δύση. Για αυτό το κυκλόραμα του ηλιοβασιλέματος, που όπου και να είσαι το βλέπεις.
Μπορείς να κάνεις πολύ καλούς φίλους στην Αθήνα και να μην τους χάσεις. Αλλά πρέπει να το διαλέξεις. Αλλιώς καταλήγεις να αισθάνεσαι παντού ότι είσαι παρείσακτος, ότι περισσεύεις ή προηγείσαι, ότι τέλος πάντων δεν ανήκεις…

Τα πρώτα βήματα

* Στο πανεπιστήμιο της Αθήνας και στο τμήμα θεατρικών σπουδών έκανα τα πρώτα μου βήματα. Στη συνέχεια μεταπτυχιακά και μαζί στη δραματική σχολή που είχε φτιάξει τότε ο Θανάσης Παπαγεωργίου με τη Λήδα Πρωτοψάλτη. Λεγόταν «Νέα Στοά». Αυτές ήτανε οι εγκύκλιες σπουδές μου. Βέβαια για πολλά χρόνια έχω υπάρξει ένα πολύ στενά συνδεδεμένο μέλος του Πανελληνίου Δικτύου για το Θέατρο στην Εκπαίδευση, όπου εκεί η επιμόρφωση που έχουμε δεχτεί και που έχουμε προσφέρει είναι τεράστια. Πρόκειται για κύκλους πολύ σημαντικών σπουδών, με εξέχουσες προσωπικότητες. Από το 1998, που ξεκίνησε αυτή η προσπάθεια, βρίσκομαι μέσα σ’ αυτή τη διαδικασία. Πολλοί από μας είχαμε την τύχη να έχουμε πολύ σπουδαίους αναμορφωτές της θεατροπαιδαγωγικής, του τρόπου δηλαδή που διαχέεται η τέχνη μέσα στις κοινότητες των πολιτών, μέσα στις κοινότητες των μαθητών. Ο τρόπος που η τέχνη είναι ένα εργαλείο για να μιλήσεις για τα πράγματα που αφορούν τον αυτοπροσδιορισμό και την αυτοβελτίωση.

Η ένταξη των τεχνών στην εκπαίδευση

* Εδώ θέλω να πω ότι το θέατρο στην εκπαίδευση, το φτιάξανε καθηγητές της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Είχαν διδάξει ήδη σε ελληνικά σχολεία στην Αγγλία, είχαν δει μοντέλα διαχείρισης της τέχνης μέσα στο εγκύκλιο πρόγραμμα άλλων χωρών και μετέφεραν την τεχνογνωσία που είχαν διδαχθεί. Με το Δίκτυο άνοιξε όλη αυτή η “ομπρέλα” της ένταξης των τεχνών μέσα στο εκπαιδευτικό σύστημα, που συμπεριέλαβε κι εμάς που ήμασταν νεότεροι και -νομίζω- αντικατέστησε πολλά πράγματα, που δυστυχώς, δεν τα έκανε για μας το πανεπιστήμιο. Δεν πειράζει όμως, την τύχη μας τη φτιάχνουμε και μόνοι μας. Μερικές φορές νομίζω ότι οι άνθρωποι που έχουν πάρει την τύχη τους στα χέρια τους, προσδιορίζονται συνήθως απ’ τα πράγματα που έχουν κάνει και που δεν περιγράφονται, παρά απ’ αυτά που αποδεικνύονται με διάφορα χαρτιά.
Προσωπικά πάντα προωθώ αυτό το μοντέλο εκπαίδευσης. Νομίζω ότι ο άνθρωπος είναι υπεύθυνος να μάθει αυτά που θέλει. Μπορεί. Δεν υπάρχουν «αυτοί» που δεν κάνουν «αυτό». Ο καθένας κάνει αυτό που μπορεί μόνος του. Αυτό που σκέπτεται και που το αποφασίζει, το βάζει στόχο και το «τρέχει».
Όμως αυτό εξαρτάται και από πολλές άλλες παραμέτρους. Είμαστε σ’ έναν κόσμο που αλλάζει. Η δικιά μου γενιά -αλλά και νεότερες- έχει μεγαλώσει με τη σκέψη ότι θα υπάρξει μια μονιμότητα και πως κάποιος θα μας τοποθετήσει κάπου όπου θα μείνουμε για πάντα. Υπήρχε ένα σύστημα που έλεγε ότι κάποιος άλλος φτιάχνει για μας έναν ψεύτικο παράδεισο, μέσα στον οποίο προχωράμε σαν παραγωγικά πιόνια. Αυτό φυσικά έχει αρθεί, αν και κοινωνικά δεν είναι ακόμα ώριμο. Είναι πολύ βολικό και για τον άλλον, αν υπάρχει, και για εσένα που δεν παίρνεις ευθύνη.

 

 

ΚΑΚΙΑ ΣΚΑΛΑ

– Αντιμετωπίσατε δυσκολίες, κακοτοπιές και γκρεμούς στην πορεία σας κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης;

* Ναι. Αρκετές. Ένα κύριο θέμα, νομίζω, στους ανθρώπους που ασχολούνται με τις τέχνες είναι το πότε είναι μπροστά στις τέχνες και πότε πίσω απ’ αυτές, πότε πρωταγωνιστούν ή πότε είναι στα μετόπισθεν. Κι αυτό πολλές φορές, όταν κατακτάς το ένα, σου λείπει πολύ το άλλο. Το να μην παίζεις στο θέατρο, είναι ένα σαράκι που δεν ξεπερνιέται. Το ξέρω καλά αυτό μιας και πέρασα κι εγώ από Δραματική Σχολή. Νομίζω όμως ότι οποιοσδήποτε άνθρωπος προχωράει μόνος του, αυτά τα αντιμετωπίζει. Αν κάνει κάτι απλά επειδή μπορεί ή επειδή θέλει. Η Ιουλιέτα βέβαια, λέει στο «Ρωμαίος και Ιουλιέτα» ότι «θέλω αυτό που μπορώ». Τίποτα άλλο δεν λέει και αυτό είναι μια πολύ σπουδαία διατύπωση, καθόλου αρνητική: «Θέλω αυτό που μπορώ».
Πολλές φορές θεωρούμε ότι είμαστε το κέντρο του σύμπαντος και πως κάποιος βάλλει εναντίον μας. Σιγά! Εναντίον του εαυτού του βάλλει και μας παίρνουνε τα σκάγια. Λέμε τότε πως αυτός μας προκαλεί κακό. Αυτό δεν είναι καθόλου συνειδητό, δεν πάει κανείς εναντίον σου. Νομίζω πως ο άνθρωπος πρέπει να ξεκαθαρίσει πως δεν είναι το κέντρο του κόσμου. Πρέπει να καταλάβει πως κολυμπάει στα απόνερα μιας παλίρροιας και πως τρέμει από τον κραδασμό μιας άλλης έκρηξης. Οφείλει να κατανοήσει πως τον παρασύρει το ωστικό κύμα ενός τυφώνας και ότι δεν είναι αυτός το επίκεντρο. Αν τα καταλάβει όλα αυτά τότε θα λύσει πολλά προβλήματα. Αν όμως συνεχίσει να πιστεύει πως όλα όσα γίνονται έχουν αυτόν ως στόχο, τότε θα είναι για πάντα δυστυχής.

 

 

ΙΣΘΜΟΣ

– Πάμε πιο κάτω. Μετά την Κακιά Σκάλα είναι ο Ισθμός, η στενωπός αλλά και η γέφυρα. Βρεθήκατε ποτέ σε δύσκολη θέση; σε κάποια στενωπό; Βρήκατε τρόπο να περάσετε απέναντι χωρίς να βραχείτε;

* Αν το βάζουμε έτσι σαν εικόνα, πιο πολύ θα περιέγραφα τον εαυτό μου ως αυτό που ανοίγει τη διώρυγα, παρά ως αυτόν που περνάει τη γέφυρα. Και επειδή έχω και έναν… όγκο την ανοίγω τη ρωγμή. Δεν σταματάω εύκολα σε κάτι που θεωρώ ότι πρέπει να γίνει. Φυσικά δεν έχω την άπειρη δύναμη ενώ δεν είναι λίγες οι φορές που έχω και δειλίες. Για αυτό δεν έχω διεκδικήσει πράγματα που θα μπορούσαν να με έχουν απογειώσει. Αλλά το να περάσω τη γέφυρα ανέπαφα; Μπα! Δεν νομίζω… Εμείς σπουδάσαμε σε μια άγνωστη κατεύθυνση. Κάποιοι έλεγαν πως δεν το χρειαζόταν κανείς όλο αυτό το πράγμα και πως όλα γίνονταν μέχρι τότε μια χαρά.
Οπότε, ένας καινούργιος τομέας ερχόταν να προστεθεί κάπου και εσύ έπρεπε να επινοήσεις τι είσαι. Κι αν έχεις κάνει και σπουδές θεάτρου θεωρητικά και σπουδές θεάτρου πρακτικά και μετά κάνεις και σπουδές παιδαγωγικής, γίνεσαι ένα καινούργιο υβρίδιο, μια καινούργια κατηγορία. Αυτό είχε και μεγάλες εκπλήξεις και μεγάλες χαρές και μεγάλες δυσκολίες, γιατί σε έναν εγκαθιδρυμένο χώρο, τι ήταν όλα αυτά τα επινοημένα νέα πράγματα;
Πολλές φορές αναγκάζεσαι να είσαι πρωτοπόρος. Καριέρα σε έναν αφρόντιστο τότε τομέα, τη δραματουργία». Ένας τομέας μέσα στο χορό και στο θέατρο με έναν καλλιτεχνικό συνεργάτη που έχει σπουδάσει θέατρο. Η άλλη περίπτωση ήταν να κάνεις, όπως έκανα εγώ, εφηβικό θέατρο. Που συνδυάζει αυτά τα τρία μαζί. Θέλει πολλή θεωρία, πολλή παιδαγωγική και πρέπει να ξέρεις και πρακτικά, πρέπει να ξέρεις και θέατρο για να το κάνεις αυτό. Δηλαδή αυτό που πάει επί σκηνής έχοντας ένα θεατροπαιδαγωγικό όραμα, μια διασκευή δραματουργική για ένα κείμενο, πρέπει να πάει σε μια ηλικία στην οποία πρέπει να έχεις κάνει και συ μάθημα για να το κάνεις, όταν μάλιστα έχεις απέναντί σου ένα πολύ δύσκολο κοινό.

Πάθος, αγώνας και πίστη

* Νομίζω ότι αυτό, μάλλον, πρέπει να μοιάζει πιο πολύ με διώρυγα, παρά με γέφυρα πάνω απ’ αυτή. Αλλά είχε και την τύχη του αυτό το πράγμα. Στη δική μου γενιά, αυτοί που είχαμε ισχυρή θέληση, αφομοιωθήκαμε πιο γρήγορα. Βέβαια τώρα είμαστε 45χρονοι και η σύγκριση είναι το 45 με ένα παιδί 25. Οπότε, πρέπει να περιμένουμε τι θα γίνει όταν φτάσει στα 45 και ο σημερινός 25άρης. Παλιά λέγανε συνέχεια πως «η προηγούμενη γενιά έχει πάρει όλες τις θέσεις και δεν έχουμε πού να πάμε».
Όμως τα χρόνια αυτά έχω ξεχωρίσει πολλούς ανθρώπους απ’ το πάθος, την ικανότητά τους και την επιμονή τους. Όσα χρόνια δίδαξα θεατρική αγωγή στο Πανεπιστήμιο της Πάτρας και στις δραματικές σχολές που διδάσκω συστηματικά τα τελευταία 15 χρόνια, ανακάλυψα παιδιά τώρα 22, 25 και 30 χρόνων που διαπρέπουν ήδη στον χώρο. Πιστεύω ότι η Ελλάδα έχει ένα ανοιχτό πεδίο. Βέβαια οι αμοιβές δεν είναι καλές. Όμως αυτοί που έχουν πάθος παραμένουν. Ίσως σε κάποιες περιπτώσεις χρειάζεται να κάνεις και άλλες δουλειές. Και πού δεν χρειάζεται; Συνάδελφοί μου μερικές φορές – που είναι δάσκαλοι στα σχολεία – το βράδυ κάνουν ντελίβερι.
Ποιος είπε τώρα ότι η ζωή είναι εύκολη; Ποιος το λέει αυτό; Όλα είναι δύσκολα, σε όλους τους τομείς. Για να πετύχεις χρειάζεται και πάθος, και αγώνας, και πίστη.

 

 

ΚΟΡΙΝΘΟΣ

– Φθάσαμε στην πόλη που έδωσε το όνομά της σε έναν από τους τρεις ρυθμούς της αρχαίας ελληνικής αρχιτεκτονικής. Τον πολύπλοκο μεν αλλά πανέμορφο κορινθιακό ρυθμό. Πολύπλοκες είναι και οι δικές σας επιλογές. Όπως είδα στο βιογραφικό σας, υπάρχουν κάπου οι λέξεις «ένδυμα» και «κούκλα». Θέλω να μου μιλήσετε γι’ αυτές τις λέξεις…
* Θα σας πω για αυτές τις λέξεις. Το «ένδυμα», πρώτα. Δούλευα στο Εθνικό Θέατρο, ήμουνα υπεύθυνη του αρχείου και της βιβλιοθήκης. Φτιάξαμε το αρχείο που, μέχρι τότε, ήταν μέσα σε κούτες. Στην περίοδο της Πολιτιστικής Ολυμπιάδας παρουσιάσαμε την έκθεση που έκανε το Εθνικό Θέατρο στην Εθνική Πινακοθήκη. Λεγόταν «Ένδυμα Θεάτρου». Κράτησε έξι μήνες. Τότε ο Νίκος Κούρκουλος πρότεινε λοιπόν, ύστερα από διάφορες εκπαιδευτικές πρωτοβουλίες που είχα διεκδικήσει στο Εθνικό Θέατρο, από τη δημιουργία ιστοσελίδας ως την ξενάγηση μαθητών στο κτήριο Τσίλερ,  να πάω για έξι μήνες στο «Ένδυμα Θεάτρου». Εκεί ξεναγήσαμε πάνω από 2.500 παιδιά. Βρήκα και έναν τρόπο συνεργασίας με το Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου της Αθήνας και ήρθαν μερικοί σπουδαστές για πρακτική άσκηση. Έτσι φτιάξαμε μια ομάδα που μάθαιναν την ιστορία του Εθνικού Θεάτρου.

Το κουκλοθέατρο

* Ως προς το κουκλοθέατρο τώρα, έχω διδάξει στο Πανεπιστήμιο του Βόλου, στο τμήμα νηπιαγωγών. Και έχω διδάξει και στο διδασκαλείο, στο μεταπτυχιακό του τμήματος νηπιαγωγών της Αθήνας, ένα μάθημα με τίτλο «η δραματουργία του κουκλοθεάτρου» και αφορά μια ειδική συνθήκη, που έχει βέβαια και την έννοια της κατασκευής.
Συνεχίζω με το «ένδυμα». Και εκεί η κατασκευή του κοστουμιού ήταν ωφέλιμη στη λειτουργία των υλικών, στον τρόπο που μπορείς να εξηγήσεις πώς τα ίδια τα υλικά είναι μια δραματουργία. Δηλαδή η επινόησή τους, όχι η ενδυματολογία, αλλά ο τρόπος που η επινόηση των υλικών παράγει περιεχόμενο.
Ήτανε ένα πολύ ωραίο μάθημα αυτό, γιατί και οι νηπιαγωγοί έχουν μια πολύ πιο παιδαγωγικοκεντρική και λιγότερο αισθητική ή λογοτεχνικού επιπέδου ανάλυση, στον τρόπο που δουλεύουν με τα μικρά παιδιά. Οπότε αυτό ήταν ωφέλιμο, γιατί ερχόταν λίγο ουρανοκατέβατα. Ερχόταν δηλαδή αυτό το μάθημα από έναν πολύ διαφορετικό χώρο.

Η παράδοση

* Να πω εδώ ότι επειδή μεγάλωσα στην επαρχία, δεν έχω συστηματική εικόνα του ζωντανού παιδικού θεάτρου, κουκλοθεάτρου, θεάτρου σκιών. Μεγάλη όμως τα έψαξα και τα μελέτησα όλα αυτά. Είχα μια πολύ καλή συνεργασία στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας, με την Αντιγόνη Παρούση, που κάνει κουκλοθέατρο πολλά χρόνια. Είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον το ότι υπάρχουν άνθρωποι που κρατάνε αυτή την παράδοση. Υπάρχουν πολλές μικρές εστίες, που κάνουν πολλή δουλειά στην Ελλάδα με την κούκλα. Και στην προσχολική, και στα νηπιαγωγεία, και στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση επειδή το κουκλοθέατρο θεωρείται παραδοσιακά ένας τρόπος ενεργοποίησης των μικρών παιδιών. Είτε αυτό είναι η κούκλα πίσω απ’ το παραβάν, είτε είναι η κούκλα της τάξης. Είναι ο τρόπος που προτείνεται ως μια σύγχρονη παιδαγωγική, για το πώς ο δάσκαλος έχει μαζί του έναν πνευματικό σύντροφο με τον οποίο συνομιλεί. Είναι μια ενδιαφέρουσα διαδικασία, που άρχισε να ισχύει απ’ τη δεκαετία του ’70 όταν άλλαξαν τα παιδαγωγικά συστήματα. Από τότε αναπτύχθηκε η μουσικοκινητική αγωγή, το κουκλοθέατρο, οι κατασκευές και η ζωγραφική. Μορφές τέχνης οι οποίες αναπτύσσουν τον τρόπο με τον οποίο τα παιδιά αρχίζουν να αντιλαμβάνονται τα πάντα γύρω τους με τη φαντασία και τον συμβολισμό.

 

ΝΑΥΠΛΙΟ

– Συνεχίζοντας το ταξίδι μας φθάνουμε στο Ναύπλιο.

* Φθάνουμε απ’ τον περιφερειακό δρόμο και όχι από τις λεωφόρους. Εδώ είναι οι πραγματικοί μας γείτονες. Γείτονες σε αυτό που θέλουμε να κάνουμε στην Επίδαυρο. Γείτονες όμως και με το Πανεπιστήμιο και με το Μεταπτυχιακό, στο οποίο έχω διδάξει. Έχω κάνει εργαστήρια, θεατροπαιδαγωγική, ομιλίες και για άλλα θέματα του θεάτρου.

 

ΛΥΓΟΥΡΙΟ

– Λυγουριό και Λύκειο. «Παντρεύονται» αυτά τα δύο και εκεί θα γίνει η κατασκήνωση.
* Εκεί θα γίνει φέτος αυτή η πολύ ωραία πρωτοβουλία που είχε ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος απ’ όταν ανέλαβε την καλλιτεχνική διεύθυνση του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου. Πριν από ένα χρόνο το ανακοινώσαμε και φέτος όλα είναι σχεδόν έτοιμα. Έχουν εργαστεί πάρα πολλοί άνθρωποι, και με την ατομική τους εργασία αλλά και με τον «αέρα» που είχαν, γνωρίζοντας πολλά πράγματα πριν, για τέτοιου είδους διοργανώσεις.

Ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος

* Με τον Βαγγέλη Θεοδωρόπουλο συνεργάζομαι από την αρχή του Θεάτρου του Νέου Κόσμου και ακόμα πιο στενά εδώ και 8 χρόνια, από τότε που μου έδωσε στέγη στο εφηβικό μας θέατρο που τόσο την είχαμε ανάγκη. Όμως το πιο σημαντικό είναι πως αυτός ο άνθρωπος έχει μια μεγάλη αρετή. Έχει δείξει με πράξεις κάτι το οποίο είναι μεγάλο μάθημα για έναν νεότερο. Είναι άφοβος. Είναι πολύ ωραίο να έχεις συνεργάτες που είναι άφοβοι. Γιατί μαθαίνεις να είσαι και συ άφοβος. Και νομίζω ότι αυτό είναι το επόμενο στάδιο της ενηλικίωσης. Γιατί ζούμε σε μια πολύ φοβική περίοδο, που όλοι μάς πιπιλίζουν συνέχεια το μυαλό βρίσκοντας καινούργιους τρόπους για να μας φοβίζουν. Όμως είναι πολύ ωραία αντίσταση το να μη φοβάσαι. Μόνον αυτό, αρκεί. Δηλαδή, όταν κάτι δεν γίνεται έτσι, μπορεί να γίνεται αλλιώς. Και αν δεν γίνεται αλλιώς, υπάρχει και plan b και plan c. Η αλφάβητος έχει 24 γράμματα, οπότε μπορείς να φτιάξεις πολλά πλάνα. Νομίζω δε ότι ο λόγος που και το Λύκειο, όπως κι άλλες ιδέες υλοποιήθηκαν και γίνονται είναι επειδή υπάρχει μια διευρυμένη επιθυμία να γίνουν. Και ο καθένας απ’ την πλευρά του προσπαθεί και τελικά βρίσκει τον τρόπο. Δεν προσπαθεί να βρει τον τρόπο, γιατί αυτό δεν αρκεί. Βρίσκει έναν τρόπο, που αν αυτός χτυπήσει πάλι σ’ έναν τοίχο, τότε βρίσκει έναν άλλο τρόπο, μέχρι να φτάσει σε πόρτα. Αλλά ένα κτήριο κάπου έχει μια πόρτα, αλλιώς δεν είναι κτήριο. Είναι μαυσωλείο, που το έχουν κλείσει. Πρέπει να δεχτούμε πως όταν βρίσκεσαι σε έναν χώρο σίγουρα θα υπάρχει και μια πόρτα. Δεν μπορεί να μην υπάρχει οδός διαφυγής. Αλλιώς, πρέπει να το σφραγίσεις και να πας σε ένα άλλο κτήριο. Ακούγομαι σαν να λέω σοφιστείες. Αλλά αυτό, το ότι χτυπάμε στον τοίχο είναι τόσο συχνό φαινόμενο. Επίσης κάνουμε το λάθος συχνά να πηγαίνουμε τελείως ευθεία, ενώ αν πας λίγο διαγώνια, τότε θα βρεις μια πόρτα στην άκρη και μπορεί να την ανοίξεις. Ασφαλώς πιο πολλά χιλιόμετρα, γιατί είναι διαγώνιος αντί ευθεία, αλλά τουλάχιστον μπορεί να την ανοίξεις και να βγεις. Άσε που μπορεί να αποδειχτεί και πιο γρήγορος αυτός ο δρόμος. Τελικά το λύκειο υλοποιείται με δικές του λύσεις. Δεν αναζητά μόνο τον πιο γρήγορο δρόμο αλλά σκέφτεται αν στο τέρμα όχι μόνο θα βρει πόρτα, αλλά και πόρτα που ανοίγει.

Το «Λύκειο Επιδαύρου»

* Ο Δήμος Ασκληπιείου, το Λυγουριό δηλαδή, με μεγάλη γενναιοδωρία σκέφτηκε και διέθεσε αυτό τον χώρο. Με το plan b προλάβαμε τα πάντα και με τη βοήθεια πάλι του Δήμου, βρήκαμε ξενοδοχεία, που κάνανε ειδικές τιμές, βρήκαμε πού θα γίνουν τα γεύματα και λύσαμε όλα τα διαδικαστικά προβλήματα. Αυτό ήταν ένα ωραίο όραμα και τελικά θα πραγματοποιηθεί με τη βοήθεια των τοπικών αρχών αλλά και με την τεχνογνωσία που μας προσέφεραν πολλοί οργανισμοί που συνδεθήκαμε στα ταξίδια που κάναμε πέρυσι. Γνωρίσαμε πολλούς ανθρώπους, που είναι μέλη δραματικών σχολών και ακαδημιών θεάτρου. Όλοι εξεπλάγησαν όταν έμαθαν ότι για πρώτη φορά ξεκινάμε στην Ελλάδα αυτό τον θεσμό και με προθυμία μας βοήθησαν και μας βοηθούν σ’ όποιο βαθμό μπορούν ώστε να ξεκινήσει με επιτυχία όλη αυτή η διαδικασία. Καταλαβαίνουν όλοι ότι αυτό είναι μια πολύ ωραία ιδέα, που προάγει αληθινά πράγματα. Δεν είναι εμπορικό δημιούργημα. Αντιθέτως είναι κάτι το οποίο έχει ποιοτικά κριτήρια και έχει μια γενναιοδωρία, για να ξαναδούμε κάτι διαφορετικό και απολύτως δημιουργικό. Είμαι σίγουρη ότι θα τα καταφέρουμε.

 

 

ΓΙΑΛΑΣΙ

– Ας κάνουμε τώρα ένα μικρό διάλειμμα για ξεκούραση στη μαγευτική παραλία της Παλιάς Επιδαύρου, στο Γιαλάσι. Πώς ξεκουράζεσαι; Πώς αποφορτίζεσαι από την ένταση της δουλειάς σου; Πώς διασκεδάζεις; Με ένα βιβλίο, με μια μουσική, με μια παρέα;

* Με μια μπίρα και βατραχοπέδιλα. Μπαίνω στη θάλασσα για κανένα τρίωρο. Έχω τα βατραχοπέδιλα και… επιπλέω. Μετά βγαίνω έξω, πίνω μια μπίρα και τέλος. Αυτό μου αρκεί. Στην Αθήνα φυσικά οι συνθήκες είναι εντελώς διαφορετικές. Είμαι από τους ανθρώπους που έχουν την τύχη να ζουν μόνο την προσωπική τους ζωή. Όλη μου η μέρα είναι η προσωπική μου ζωή. Όλη μέρα είμαι πολύ κοντά στο να κάνω αυτό που θέλω. Και μάλιστα πολλές φορές τυχαίνει να συνεργάζομαι και με ανθρώπους που είναι φίλοι μου. Οπότε, αυτό είναι ακόμα πιο σημαντικό. Τυχαίνει κάποιες φορές τους φίλους να τους φτιάχνεις. Άλλες φορές όμως τους χαλάς. Και τσακώνεσαι και φεύγεις. Αλλά κι αυτά κομμάτια της προσωπικής ζωής είναι. Όλα προέρχονται και δημιουργούνται από μια βαριά αίσθηση ανάγκης.
Πάντως όταν θέλω πραγματικά να ξεκουραστώ, τότε συναντιέμαι με την παρέα μου στην οποία κανένας δεν ασχολείται με το θέατρο. Είναι όλοι από άλλους χώρους. Δεν μιλάει κανένας, ποτέ, για τη δουλειά που κάνει. Συνήθως γελάμε, λέμε ανέκδοτα και παρόμοιες σαχλαμάρες… Οπότε…

 

“ΚΑΠΑΚΙ”

– Οπότε, έχουμε «καπάκι» την επόμενη ερώτηση, με αφορμή το ιστορικό «Καπάκι» της Παλαιάς Επιδαύρου. Πώς διασκεδάζεις; Πώς «αδειάζεις» εντελώς από τις ευθύνες και τις φουρτούνες; Πώς φορτίζεις τις μπαταρίες;

* Πώς διασκεδάζω; Διασκεδάζω εύκολα. Και τώρα που μιλάμε διασκεδάζω. Έχω μπει στον αυτόματο της διασκέδασης. Μπορώ να πω, σίγουρα, ότι ένα πράγμα που μ’ αρέσει πάρα πολύ και το επιδιώκω σε οποιαδήποτε στιγμή γίνεται, είναι να πηγαίνω ταξίδια. Αύριο θα φύγω για να πάω στο Λίβανο. Πάμε με μια παρέα, πέντε μέρες στη Βηρυτό. Δεν είναι επαγγελματικό ταξίδι, αν και έχω ήδη βάλει στο πρόγραμμα δύο ραντεβού… Όλα είναι μέσα στο πρόγραμμα. Τα ταξίδια μου δημιουργούν μια πολύ μεγάλη επιθυμία και μια ψυχική ανάταση. Πάντα κάνω ταξίδια σε προορισμούς που δεν είναι αυτονόητοι. Τα έχω βάλει σαν πλάνο ζωής και τα κάνω πάντα τα τελευταία 30 χρόνια. Τριάντα χρόνια. Ναι. Από τα 15 μου ξεκίνησα. Πάντα έχω μια μεγάλη επιθυμία να ταξιδεύω. Έχω την Αθήνα, που είναι η βάση μου, που ζω εδώ, που την απολαμβάνω. Όμως τα ταξίδια είναι μια πάρα πολύ όμορφη κατάσταση. Οπότε, αν πρέπει να πούμε, σαν θέση, τι είναι αυτό που με διασκεδάζει, λέω πως με συναρπάζουν τα ταξίδια σε τόπους που δεν τους γνωρίζω.

 

 

ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ / ΠΡΙΝ

– Και τώρα θέατρο. Πάμε στην αρχαία Επίδαυρο. Στο περίφημο θέατρο του Πολυκλείτου. Πριν από την παράσταση, τι θα λέγατε σε κάποιον θεατή;

* Για το «πριν» έχουμε ήδη φροντίσει: Φτιάξαμε ένα πρόγραμμα παράλληλων δράσεων με το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, με το Τμήμα Θεατρικών Σπουδών, τον Δήμο Ναυπλιέων και την Αντιπεριφέρεια Αργολίδας. ΄Ηδη κάνουμε μια σειρά από θεατροπαιδαγωγικά εργαστήρια και για εφήβους, και για παιδιά, και για πολίτες. Σκοπός μας είναι να γνωρίσουν όλοι το περιεχόμενο και την αισθητική των παραστάσεων που πρόκειται να παιχτούν. Έτσι ώστε να δημιουργήσουμε μια γέφυρα. Σ’ αυτή τη σύγχρονη αισθητική που προτείνει το θέατρο τα τελευταία 10-20 χρόνια, να μπορεί ένας άνθρωπος να συμμετέχει, να καταλαβαίνει, να συναισθάνεται τι γίνεται. Να μην αισθάνεται ότι υπάρχει ένας ελιτισμός απέναντί του που αυτός δεν τον εισπράττει.
Οπότε, αυτό που έχω να πω σε κάποιον, έτσι όπως το θέσατε, το κάναμε ήδη ως αρχή. Στην Παλιά Επίδαυρο έκανα ένα εργαστήριο, με τους πολίτες της πόλης. Το θέμα ήταν οι «Όρνιθες», γιατί θα ανεβάσουν μόνοι τους ένα έργο εκεί. Είναι κι αυτό κάτι από όσα έχουμε θεσμοθετήσει.
Όμως, ξέρω ότι με ρωτάτε κάτι άλλο. Θα έλεγα λοιπόν σε έναν θεατή, που πάει στην Επίδαυρο, να πάει πρώτα στο Ασκληπιείο. Εκεί δηλαδή που ενδιαφέρονταν για την ίαση των ασθενών δια μέσου μιας εξήγησης των ονείρων και μιας θεραπείας με βότανα, με φαγητό, με κατάκλιση, με ξεκούραση. Δηλαδή, με έναν τρόπο που μοιάζει με τον τρόπο που λειτουργεί η ολιστική ιατρική.
Η επίσκεψη αυτή θα βοηθούσε τον θεατή να κάνει μια καταβύθιση στο μέσα του, στο εσωτερικό του, στον τρόπο που αφήνει λίγο χώρο για να αυτοπαρατηρηθεί, για να μπορεί να εξηγήσει το ασυνείδητό του, το υποσυνείδητο, τον τρόπο που τα πράγματα μέσα του διενεργούνται και που τον κάνουν να αισθάνεται καλά με τον εαυτό του, πριν από τη συναναστροφή του με τον κόσμο. Για να καταλήξει στο θέατρο, που ήτανε και μέρος της θεραπείας. Να συνυπάρξει ξανά μ’ αυτούς που είναι οι πολίτες, που βλέπουν ένα θέαμα που αφορά την πολιτειότητα. Που περιγράφει το τι σημαίνει να είσαι πολίτης σε μια πολιτεία.
Πρόκειται για έναν τρόπο όπου ένας μπαίνει σε μια καταστολή και σε μια ίαση, προκειμένου να ενταχθεί και πάλι σε μια μεγάλη εικόνα του κόσμου. Αυτή η μικρή καταβύθιση γίνεται σε αυτό το μεγάλο κοχύλι, που είναι το θέατρο. Θα έλεγα σε κάποιον άνθρωπο να ξεκινήσει αυτή την πορεία, από εκεί που είναι μόνος του, να δει τι είναι αυτό που χρειάζεται να αυτοπαρατηρήσει, να αυτοβελτιώσει, να αναλάβει μια ευθύνη, ώστε να έχει μάθει ποιος είναι όταν πάει να εισαχθεί, εκεί που είναι όλη η κοινότητα μαζί. Έτσι θα αποκτήσει ξανά το θέατρο ένα διάλογο για το τι σημαίνει να είσαι πολίτης ενεργός. Πρόκειται για μια συγκλονιστική εμπειρία το να ζεις αυτή την επινόηση της σύνδεσης του πολίτη και του θεάματος. Είναι κάτι μαγικό και παράλληλα πολύ μεγάλο το να απολαμβάνεις όλα όσα σου χαρίζει η Επίδαυρος.
Είναι ωραίο να ζεις ενεργητικά. Έχεις -όπως κάναμε αυτή τη διαδρομή- μια πολύ μεγάλη και πολύ εποικοδομητική διαδρομή. Είναι συναρπαστικό…

 

 

ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ / ΜΕΤΑ

– Και μετά, φεύγοντας από την Επίδαυρο, τι θα λέγατε σε αυτόν που επιστρέφει;

* Θα του έλεγα να πάει και σ’ ένα άλλο αρχαίο θέατρο κάπου αλλού. Σ’ όλα αυτά τα σπαρμένα θέατρα μέσα στην Ελλάδα, μέσα στη Μεσόγειο, στη Μέση Ανατολή, στην Ευρώπη. Είναι μια ατελείωτη συνεχιζόμενη κουλτούρα. Που συνδέει και κάνει αφήγηση, μιας Ευρώπης, μιας Ανατολής, μιας Μέσης Ανατολής, που ενώνονται μέσα από σημάδια που αφορούν τον πολιτισμό. Κι αν ενωθεί έτσι ο κόσμος, τότε μπορεί να υπάρχει μια ένωση. Αδιάρρηκτη, γιατί είναι ενσυναισθητική, δεν είναι ένα συμφωνητικό.
Λοιπόν, δεν θα του πω γύρνα στην Επίδαυρο. Θα του πω: «Πήγαινε τώρα στη Δωδώνη. Πήγαινε στη Μεγαλόπολη, πήγαινε στο Ηραίον, πήγαινε στη Χαλκίδα και σιγά σιγά… πήγαινε παντού. Αγάπησε τις πέτρες! Αυτές είναι παρόν». Αυτό θα του έλεγα: «Οι πέτρες είναι παρόν. Αγάπησε τις πέτρες». Αντί να αγαπάμε τα ντουβάρια, είναι προτιμότερο να αγαπήσουμε τις πέτρες.
– Σας ευχαριστώ πολύ.
* Να είστε καλά, κι εγώ σας ευχαριστώ για το ταξίδι, από το Ηράκλειο, στην Επίδαυρο, μέσω Αθηνών.

 

 

Δυο λόγια για την Τζωρτζίνα Κακουδάκη

 

– Είναι απόφοιτος του Προπτυχιακού και Μεταπτυχιακού Τμήματος Θεατρικών Σπουδών Αθήνας.
– Σπούδασε υποκριτική στο 3ετές εργαστήριο του θεάτρου «Στοά» και θεατρική αγωγή σε πλήθος σεμιναρίων.
– Στο Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας ήταν υπεύθυνη της Βιβλιοθήκης, του Αρχείου, των εκπαιδευτικών ξεναγήσεων, του εκπαιδευτικού προγράμματος «Ένδυμα Θεάτρου» και συνεργάτης της Θερινής Ακαδημίας Θεάτρου (1997- 2004).
– Έχει διδάξει: «Διδακτική του Θεάτρου. Θεωρία και Πρακτική» στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών Πάτρας (2003-2007) και «Εμψύχωση Θεατρικής Κούκλας» στο Τμήμα Προσχολικής Αγωγής Βόλου (2007-08). Ιστορία/ Δραματουργία Θεάτρου στις δραματικές σχολές Εμπρός – Εργαστήριο, Ακαδημία Τεχνών Ακμή, Σχολή Στούντιο Πράξη Επτά και Ωδείο Αθηνών ως σήμερα. Βιωματικά εργαστήρια θεάτρου στο Πανελλήνιο Δίκτυο για το Θέατρο στην Εκπαίδευση. Έχει διευθύνει θεατρικά εργαστήρια σε πανεπιστημιακά και εκπαιδευτικά φεστιβάλ θεάτρου (Βέλγιο, Λιθουανία, Λευκορωσία, Πολωνία, Γερμανία, Αίγυπτο, Μεξικό, Κύπρο, Δανία κ.ά.).

– Από το 2013 συμετέχει στην εκπαιδευτική ομάδα του “Pitcing Lab” στο Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού μήκους στην Δράμα.

– Είναι συγγραφέας του εκπαιδευτικού βιβλίου «Θέατρο-Θεατρική Αγωγή» για την εκπαίδευση ενηλίκων (ΚΕΕ), Διαδρομές βιωματικής μάθησης: Διδάσκοντας Ιστορία μέσα από το θέατρο (εκδόσεις “Κέδρος”), των εκπαιδευτικών βιβλίων για τον καθηγητή με αντικείμενα “Σκηνοθεσία Θεάτρου”, “Θεωρία της αισθητικής του Κινηματογράφου” και “Σκηνοθεσία Κινηματογράφου” για το Λύκειο (Υπουργείο Παιδείας, ΙΕΠ).
– Έχει συνεργαστεί ως δραματουργός με ομάδες θεάτρου και χορού (Yelp Dance co., Quasi Stellar, Aερίτες) από το 2000 και μέχρι σήμερα.

– Σκηνοθέτις παραστάσεων θεάτρου με έμφαση στο θέατρο για εφηβικό και νεανικό κοινό. Εχει σκηνοθετήσει πλήθος περιπατητικών παραστάσεων (“‘Ιχνη” με αφορμή το έργο του Πυθαγόρα, “Δημόσιο Σήμα” με αφορμή τον Επιτάφιο του Περικλή κ.ά.) καθώς και τα “Μετά τον αφρό”, Τζακ Θορν “Ρισπέκτ/ Θάβοντας τον αδελφό σου στο πεζοδρόμιο” (θέατρο Χώρα), Αριστοφάνη “Όρνιθες”, Σαίξπηρ “Όνειρο Καλοκαιρινής Νύχτας”, Γκαίτε “Φάουστ”, Σοφοκλή “Αντιγόνη”, Αριστοφάνη “Νεφέλες” (Θέατρο του Νέου Κόσμου – Εφηβική Σκηνή).

– Από το 2016, είναι σύμβουλος των Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου και Υπεύθυνη του Λυκείου Επιδαύρου, του θερινού σχολείου Αρχαίου Δράματος για την εκπαίδευση του ηθοποιού.

 

Σχετικά άρθρα

Κυνηγήστε μας

6,398ΥποστηρικτέςΚάντε Like
1,713ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
713ΑκόλουθοιΑκολουθήστε


Τελευταία άρθρα

- Advertisement -