Καθότι δαιμόνια κυνηγός των ποντικών η αγαπημένη γάτα του Νίκου Καζαντζάκη πήρε το όνομά της από το λατρευτικό όνομα του Απόλλωνα, ο οποίος εθεωρείτο και εξολοθρευτής των ποντικών, μεταξύ των άλλων ικανοτήτων του. Την ονόμασε Σμινθίτσα…
H Σμινθίτσα, λοιπόν, στην Κατοχή έσωσε τον Καζαντζάκη από θανατηφόρα δηλητηρίαση από αναθυμιάσεις μονοξειδίου του άνθρακα. Ο Καζαντζάκης έγραφε απορροφημένος στο γραφείο του, δίπλα στο μαγκάλι, όταν πρόσεξε τη γατούλα να σηκώνεται και να παραπαίει προς την πόρτα του γραφείου. Ανήσυχος, την ακολούθησε. Και οι δύο λιποθύμησαν μόλις βγήκαν στον διάδρομο και έτσι σώθηκαν από ασφυξία. Σε γράμμα του προς τη σύζυγό του Ελένη, από την Αίγινα στην Αθήνα, έγραφε: «Η Σμινθίτσα προοδεύει… Αν μείνει μερικούς μήνες μαζί μου, ή θα μάθω να νιαουρίζω ή θα μάθει να μιλά ελληνικά τσάτρα-πάτρα…».
* Σμινθεύς: Επίκληση του Απόλλωνα ήδη γνωστή από τη δέηση του ιερέα Χρύση, στην αρχή της “Ιλιάδας” (στ. 39). Ερμηνεύεται από τις λέξεις “σμις”, “σμίνθη”, “σμίνθος”, που σημαίνουν “ποντικός” και, ιδίως η τελευταία, “αρουραίος” (ιερό ζώο του θεού). Τεμένη του Απόλλωνος Σμινθέως υπήρχαν πολλά στη Μικρά Ασία (περί την Τρωάδα) σε τόπους λεγόμενους “Σμίνθεια”, “Σμίνθαι”, “Σμίνθια” και σε παρακείμενα νησιά, όπως η Τένεδος, η Λέσβος και η Ρόδος.
* Η φωτογραφία προέρχεται από το αρχείο της Ελένης Καζαντζάκη.
*Ο Νίκος Καζαντζάκης γεννήθηκε στις 18 Φεβρουαρίου 1883, στο Ηράκλειο και πέρασε στην απέναντι όχθη στις 26 Οκτωβρίου του 1957, στο Φράιμπουρκ.
* Πηγή: Εκδόσεις Καζαντζάκη [Πάτροκλος Σταύρου].