17.3 C
Athens
Παρασκευή 29 Μαρτίου 2024

Hattie McDaniel: Η ιστορία της πρώτης Αφροαμερικανής ηθοποιού που κέρδισε Όσκαρ

Η Hattie McDaniel το 1940 έγινε η πρώτη Αφροαμερικανή ηθοποιός που κατάφερε να κερδίσει Όσκαρ.

Η Hattie McDaniel κέρδισε το Όσκαρ Β’ Γυναικείου ρόλου για τον ρόλο της «Mammy», στην ταινία – σταθμό «Όσα παίρνει ο άνεμος», με πρωταγωνίστρια τη Βίβιαν Λι και τον Κλαρκ Γκέιμπλ. Πέρασαν άλλες δύο δεκαετίες, για να κερδίσει ξανά έγχρωμος ηθοποιός το πολυπόθητο αγαλματίδιο.

 

 

Ο ρόλος της ήταν αυτός μιας σκλάβας υπηρέτριας, με κωμικά στοιχεία αλλά και αυθορμητισμό, δυναμισμό και φαρμακερές ατάκες. Η ταλαντούχα ηθοποιός εντυπωσίασε την κοινή γνώμη κερδίζοντας διθυραμβικές κριτικές. Με τον ρατσισμό και την προκατάληψη κατά των μαύρων να κυβερνά τη βιομηχανία του θεάματος, αυτό της το κατόρθωμα και μάλιστα εκείνη την εποχή, θα μείνει για πάντα χαραγμένο στις σελίδες της σύγχρονης ιστορίας.

Επιπλέον με τη συμμετοχή της σε πολλές ταινίες, η ΜακΝτάνιελ ήταν επαγγελματίας στιχουργός και τραγουδίστρια, κωμικός, θεατρική ηθοποιός, ραδιοφωνική καλλιτέχνις και τηλεοπτική ηθοποιός καθώς και η πρώτη μαύρη γυναίκα στις ΗΠΑ που τραγούδησε στο ραδιόφωνο. Κατά τη διάρκεια της σταδιοδρομίας της, η Μακ Ντάνιελ εμφανίστηκε σε περισσότερες από 300 ταινίες, αν και αναφερόταν στους τίτλους μόνο 80 περίπου.

H Μακ Ντάνιελ έχει δύο αστέρια στη Hollywood Walk of Fame: ένα στη Λεωφόρο Χόλιγουντ 6933 για τις συνεισφορές της στο ραδιόφωνο και μία στην Οδό Βάιν 1719 για συμμετοχή σε ταινίες. Το 1975 εισήλθε στο Black Filmmakers Hall of Fame και το 2006 bέγινε η πρώτη μαύρη βραβευμένη με Όσκαρ που τιμήθηκε σε αμερικανικό γραμματόσημο.

Ποιος δεν τη θυμάται να υποδύεται τη χειμαρρώδη «Μάμι», την υπηρέτρια της κακομαθημένης Σκάρλετ Ο’ Χάρα (Βίβιαν Λι) που της τραβάει τα λουριά του ασφυκτικού κορσέ, ώστε να χωρέσει μέσα στο φόρεμα της καλής κοινωνίας;

Η Χάτι ΜακΝτάνιελ γεννήθηκε στο Κάνσας των ΗΠΑ στις 10 Ιουνίου του 1893, από γονείς πρώην σκλάβους και ήταν το μικρότερο από τα δεκατρία παιδιά της οικογένειας. Έμελλε να μείνει στην Ιστορία, ως η πρώτη Αφροαμερικανίδα που βραβεύτηκε με Όσκαρ.

 

 

Σε μια εποχή που ο κινηματογραφικός θεσμός παλεύει με τους δαίμονές του προσπαθώντας να κρύψει κάτω από το (κόκκινο) χαλί τα ατοπήματα του παρελθόντος και να αποδείξει ότι είναι πιο ανοιχτόμυαλος από ποτέ, η ιστορία της πολυτάλαντης ΜακΝτάνιελ, που ταπεινώθηκε ακόμη και κατά τη βραδιά της απονομής του βραβείου της, είναι μία καλή υπενθύμιση ότι ο κόσμος των Όσκαρ δεν ήταν ποτέ αγγελικά πλασμένος.

Η Χάτι είχε ήδη ξεκινήσει τις προσπάθειές της στον κινηματογράφο αλλά και στο θέατρο, καθώς είχε κληρονομήσει το ταλέντο της μητέρας της στο τραγούδι. Ο ανταγωνισμός για τον εμβληματικό ρόλο της «Μάμι» ήταν εξίσου μεγάλος με εκείνον για τον πρωταγωνιστικό ρόλο τής Σκάρλετ.

 

 

Η Πρώτη Κυρία των ΗΠΑ, Έλινορ Ρούσβελτ, έστειλε προσωπική επιστολή στον παραγωγό της ταινίας, Ντέιβιντ Ο’ Σέλζνικ, ζητώντας του να δώσει τον ρόλο στη δική της υπηρέτρια, Ελίζαμπεθ ΜακΝτάφι. Η ΜακΝτάνιελ δεν πίστευε ότι θα έπαιρνε τον ρόλο, θεωρώντας ότι είχε ήδη αρχίσει να τυποποιείται ως κωμική ηθοποιός, γεγονός που δεν θα την έκανε αποδεκτή σε μία δραματική ταινία.

 

 

Σύμφωνα με μαρτυρίες της εποχής, ο μεσολαβητής που κινήθηκε υπέρ της ήταν ο υπέροχος Κλαρκ Γκέιμπλ, πρωταγωνιστής της ταινίας ως Ρετ Μπάτλερ, ο οποίος την είχε δει να παίζει, ενθουσιάστηκε και την πρότεινε στον παραγωγό. Η ταλαντούχα Χάτι πήγε στην οντισιόν ντυμένη με αυθεντική στολή υπηρέτριας που ήταν οικογενειακό κειμήλιο και πριν καλά καλά το καταλάβει, πήρε τον ρόλο.

 

 

Η πραγματική μάχη εναντίον του ρατσισμού, ξεκίνησε ταυτόχρονα με τα γυρίσματα. Το 1939, οι μνήμες από τον αμερικανικό εμφύλιο ήταν κάτι παραπάνω από νωπές, με τις γενιές που ακολουθούσαν να παλεύουν ακόμη με τα τέρατα του παρελθόντος και να θρηνούν τα θύματά του.

 

 

Ύστερα από ανελέητες διαπραγματεύσεις, η υποτιμητική λέξη «νέγρος» αποβλήθηκε από το σενάριο, όχι όμως και η λέξη «darkie» (μαυρούλης). Έντονες ήταν και οι αντιδράσεις για μία σκηνή από το ομώνυμο μυθιστόρημα της Μάργκαρετ Μίτσελ, κατά την οποία επιτίθεται στη Σκάρλετ μία ομάδα Αφροαμερικανών, και την τελευταία στιγμή σώζεται από μέλη της ρατσιστικής οργάνωσης Κου-Κλουξ-Κλαν! Η σκηνή τελικά τροποποιήθηκε και η ταινία βγήκε στις αίθουσες, ενθουσιάζοντας κοινό και κριτικούς.

 

 

Εκτός όμως από το λαμπερό πρωταγωνιστικό ζευγάρι των Βίβιαν Λι και Κλαρκ Γκέιμπλ, πολλοί άρχισαν να μιλούν για την εκρηκτική παρουσία της Χάτι ΜακΝτάνιελ, η οποία, με την απολαυστική και διανθισμένη με κωμικά στοιχεία ερμηνεία της, έδινε πολλές ανάσες ανακούφισης κάθε φορά που τα δεινά που έπλητταν την οικογένεια της Σκάρλετ ήταν πολλά και αβάσταχτα.

Παρατηρώντας τα εγκωμιαστικά άρθρα να πληθαίνουν, ο μεγαλοπαραγωγός Σέλζνικ υπέβαλε την υποψηφιότητα της ΜακΝτάνιελ για Όσκαρ Β’ Γυναικείου Ρόλου, κάτι που ήταν πρωτοφανές και άκρως τολμηρό για τα δεδομένα της εποχής.

 

 

Η επιλογή του Σέλζνικ είχε όμως και κάποιες πρακτικές δυσκολίες. Τα βραβεία Όσκαρ απονέμονταν, τότε, στο Κόκονατ Γκρόουβ, το εστιατόριο του ξενοδοχείου “Αμπάσαντορ” στο Χόλιγουντ. Το “Αμπάσαντορ” όμως εξακολουθούσε, το 1940, να διατηρεί ξεχωριστές αίθουσες για λευκούς και «έγχρωμους» επισκέπτες και έτσι χρειάστηκε ειδική αίτηση από το στούντιο για να επιτραπεί στην υποψήφια Χάτι ΜακΝτάνιελ η είσοδος στον χώρο της απονομής. Ήταν και η μοναδική Αφροαμερικανίδα ανάμεσα σε αμιγώς λευκό κοινό. Αν και της… έκαναν τη χάρη και τη δέχτηκαν στην αίθουσα, η ΜακΝτάνιελ ωστόσο, δεν κάθισε στο τραπέζι των «λευκών» συντελεστών του «Όσα Παίρνει ο Άνεμος», αλλά σ’ ένα άλλο στο βάθος, μαζί με τον συνοδό της. Στο απομονωμένο τραπέζι για δύο, επέλεξε να καθίσει και ο (λευκός) μάνατζέρ της, Γουίλιαμ Μέικλτζον.

 

 

Η ευχαριστήρια ομιλία της Χάτι ΜακΝτάνιελ όταν παρέλαβε το Όσκαρ της έχει μείνει ιστορική: η ηθοποιός πέταξε την ομιλία που της είχε ετοιμάσει ο Σέλζνικ και διάβασε μια άλλη, που είχε γράψει η ίδια, με τη βοήθεια της Αφροαμερικανίδας συγγραφέως και φίλης της, Ρούμπι Μπέρκλεϊ Γκούντγουιν.

Συγκεκριμένα, όταν παρέλαβε την τιμητική πλακέτα -που δινόταν τότε αντί για το αγαλματίδιο στους νικητές των δεύτερων ρόλων-, με δάκρυα στα μάτια, η ΜακΝτάνιελ είπε: «Ακαδημία των Κινηματογραφικών Τεχνών και Επιστημών, συνάδελφοι της κινηματογραφικής βιομηχανίας, επίτιμοι προσκεκλημένοι, αυτή είναι μία από τις πιο ευτυχισμένες στιγμές της ζωής μου και θέλω να ευχαριστήσω ξεχωριστά καθέναν από εσάς που συνέβαλε στην επιλογή μου για τα βραβεία, για την καλοσύνη σας που με κάνει να νιώθω μεγάλη ταπεινότητα. Και πάντα θα με οδηγεί, σαν φάρος, σε ό,τι μπορέσω να κάνω στο μέλλον. Ειλικρινά ελπίζω να τιμώ πάντα τη φυλή μου και την κινηματογραφική βιομηχανία. Η καρδιά μου είναι υπερβολικά γεμάτη, για να σας πω ακριβώς πώς νιώθω, σας ευχαριστώ και ο Θεός να σας ευλογεί».

 

Στο οσκαρικό τραπέζι του «Όσα Παίρνει ο Ανεμος», Ντάγκλας Φέρμπανκς, Βίβιαν Λι, Ολίβια ΝτεΧάβιλαντ, αλλά η Χάτι ΜακΝτάνιελ λείπει.

 

Ο ρόλος της «Μάμι» αποδείχτηκε και ο πιο σημαντικός της σταδιοδρομίας της, καθώς ύστερα από αυτόν, δεν κατάφερε να ξεπεράσει ούτε τον εαυτό της, ούτε εκείνη την ερμηνεία της. Είχε όμως ήδη καταφέρει πάρα πολλά, αναγκάζοντας μία ολόκληρη κοινωνία βουτηγμένη στο ρατσισμό και τη μισαλλοδοξία, να της ανοίξει την κεντρική πύλη και να τη χειροκροτήσει. Ακόμη και αν καθόταν στο λιγότερο φωτογενές τραπέζι, εκείνη ήταν η πραγματική σταρ της βραδιάς.

Ο δεύτερος Αφροαμερικανός ηθοποιός που θα κέρδιζε Όσκαρ, αυτή τη φορά Α’ ανδρικού ρόλου, ήταν ο Σίντνεϊ Πουατιέ, πολλά χρόνια αργότερα, το 1964 για την ερμηνεία του στην ταινία «Κάτω από το βλέμμα του Θεού» (Lillies of the Field).

 

Οι τρεις κυρίες του “Όσα παίρνει ο άνεμος”: Χάτι ΜακΝτάνιελ, Ολίβια ΝτεΧάβιλαντ, Βίβιαν Λι

 

Η Χάτι ΜακΝτάνιελ πέθανε το 1952 σε ηλικία 57 ετών από καρκίνο στο μαστό. Η επιθυμία της να ταφεί στο Νεκροταφείο Hollywood Cemetery, που αποτελούσε την τελευταία κατοικία πολλών καλλιτεχνών, δεν εκπληρώθηκε: το ίδιο το νεκροταφείο αρνήθηκε, καθώς δεχόταν μόνο λευκούς θανόντες. Επανορθώνοντας τη σκληρότητα του προκατόχου του, ο νέος ιδιοκτήτης του κοιμητηρίου που το 1999 μετονομάστηκε σε «Hollywood Forever Cemetery», ο Τάιλερ Κάσιντι, πρότεινε στην οικογένεια της ΜακΝτάνιελ να αποκτήσει τη θέση που επιθυμούσε εκεί. Η οικογένειά της αρνήθηκε να μπει στη διαδικασία, όμως το συγκεκριμένο νεκροταφείο προχώρησε στη δημιουργία μεγάλου κενοτάφιου πάνω στο γρασίδι, με θέα τη λίμνη. Μέχρι σήμερα, αποτελεί ένα από τα δημοφιλέστερα αξιοθέατα στο Χόλιγουντ.

 

 

Από τους συμπρωταγωνιστές και συναδέλφους της, πολλοί έστειλαν λουλούδια στην κηδεία, όπως ο Κλαρκ Γκέιμπλ, αλλά μονάχα ένας, ο Τζέιμς Κάγκνεϊ, παρευρέθηκε στην τελετή για να την τιμήσει μια τελευταία φορά.

 

 

Η γνώση ότι η Χάτι ΜακΝτάνιελ ήταν η πρώτη Αφροαμερικανή ηθοποιός που κέρδισε Όσκαρ Β’ Γυναικείου Ρόλου, αλλά της απαγορεύτηκε να καθίσει με τους συμπρωταγωνιστές της στην τελετή απονομής (οι συντελεστές της ταινίας που ήταν υποψήφια για 13 Όσκαρ και κέρδισε 8 κάθισαν στις πρώτες σειρές των τραπεζιών) είναι κάτι που πρέπει να μη λησμονηθεί από την ιστορία της κινηματογραφικής βιομηχανίας.

 

 

Η Χάτι ΜακΝτάνιελ επικρίθηκε έντονα από την αφροαμερικανική κοινότητα, επειδή με το ρόλο της Μάμι, τον διασημότερό της, άλλωστε, συνέβαλε στη συντήρηση του στερεότυπου της μαύρης υπηρέτριας. Σ’ εκείνους, η ΜακΝτάνιελ επαναλάμβανε την παροιμιώδη απάντησή της: «Προτιμώ ν’ αμείβομαι 700 δολάρια την εβδομάδα για να υποδύομαι την υπηρέτρια, παρά να βγάζω 7 δολάρια τη μέρα ως υπηρέτρια».

 

 

Το Όσκαρ της το δώρισε στο προοδευτικό Πανεπιστήμιο Χάουαρντ, απ’ όπου στις αρχές του ’70 διαπιστώθηκε ότι εξαφανίστηκε, με τρόπο που παραμένει άγνωστος. Μία θεωρία θέλει να το πέταξαν φοιτητές στον ποταμό Ποτόμακ, ως διαμαρτυρία για τη δολοφονία του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ το 1968.

  • Να σημειωθεί ότι η Χάτι Μακ Ντάνιελ, όπως και άλλες διασημότητες της εποχής, το 1941, ευαισθητοποιημένη από την πείνα και τη γερμανική κατοχή στη χώρα μας, πήρε μέρος σε φιλανθρωπικό γκαλά που έγινε για την ενίσχυση του δοκιμαζόμενου από το ναζιστικό ζυγό ελληνικού λαού.

 

Η ηθοποιός Hattie McDaniel και το αστέρι της μουσικής κωμωδίας Carol Bruce μεταξύ των διασημοτήτων που παρέστησαν στο γκαλά Greek War Relief στο Radio City Music Hall της Νέας Υόρκης, το οποίο διοργανώθηκε για την ενίσχυση της δοκιμαζόμενης υπό τον ναζιστικό ζυγό Ελλάδας.

Σχετικά άρθρα

Κυνηγήστε μας

6,398ΥποστηρικτέςΚάντε Like
1,713ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
713ΑκόλουθοιΑκολουθήστε


Τελευταία άρθρα

- Advertisement -