Του Παναγιώτη Μήλα
Η τέχνη του σκηνοθέτη και ηθοποιού Γρηγόρη Χατζάκη έχει μια φρέσκια προσέγγιση που την κάνει προσβάσιμη στο (ανεξαρτήτως ηλικίας) νεανικό και ανήσυχο κοινό.
Επειδή μάλιστα το στυλ του είναι λαμπερό και δυναμικό, μπήκα στον πειρασμό να συζητήσω μαζί του τώρα που λόγω συνθηκών δεν θα είχε πολλά περιθώρια να το αρνηθεί…
*
Πριν ξεκινήσουμε την κουβέντα του ζήτησα να μου στείλει φωτογραφίες του για αυτή τη σύντομη συνέντευξη.
Η πρώτη φωτογραφία που έστειλε – η βασική του θέματος – αποδεικνύει πως ο Χατζάκης καταφέρνει πάντα να προσθέτει στο δυναμικό του ύφος μια γκόθικ πινελιά που γοητεύει…
*
Όμως πετυχαίνει και κάτι που είναι ακόμη πιο δύσκολο: Με καθαρές γραμμές και προσοχή στη λεπτομέρεια η δουλειά του ξεχωρίζει και επηρεάζει.
Το ίδιο πετυχαίνει και με ό,τι καταπιάνεται, όπως στις παραστάσεις του όπου οι χαρακτήρες του, σε συνδυασμό με τον γρήγορο ρυθμό σκηνοθεσίας, τείνουν να θυμίζουν χάρτινους ήρωες από κόμικ και όχι πρόσωπα που έχουν σάρκα και οστά.
Ο Γρηγόρης Χατζάκης έχει πάντα πρωτότυπες ιδέες, κοφτερό μυαλό και απελευθερωμένη φαντασία. Ξέρει να «χτίζει» πανέμορφους ανθρώπους, σε γεμάτες ενέργεια σκηνές και με απόλυτα εκφραστικά πρόσωπα, τόσο στυλιζαρισμένα όσο ο ίδιος θέλει.
Ξέρει ακόμα να βάζει το δικό του χρώμα σε κάθε έργο. Αυτό το κάνει μόνο για να φωτίσει κάποιες σκοτεινές πτυχές και για να παρουσιάσει στους θεατές εικόνες που αξίζει να τις δει κανείς και με μια άλλη ματιά.
Αυτή την άλλη ματιά του Γρηγόρη Χατζάκη αναζήτησα κι εγώ στη συζήτησή μας…
***
– Ένας καλλιτέχνης του θεάτρου που εξ ορισμού ανήκει στο τώρα πώς μπορεί να υπάρξει σε μια επείγουσα κατάσταση, όπως η καραντίνα και η πανδημία;
*Αν δεχτούμε πως η Τέχνη στο σύνολό της είναι μια προσπάθεια επικοινωνίας (με κάποιον τρόπο πέρα από τον άμεσο διάλογο), όσο και να επηρεάζεται από τις συνθήκες στις οποίες βρίσκεται, θα αναζητήσει μέσα για να προβληθεί. Γιατί ακριβώς δεν είναι επικοινωνία, είναι προσπάθεια. Κι όταν βρίσκει εμπόδια, μπορεί να απογοητευτεί, αλλά δεν θα εφησυχάσει. Το τι μπορεί να σημαίνει αυτό για τον καθένα είναι διαφορετικό. Επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό επαγγελματικά, αλλά όχι στη φύση του. Πιστεύω ότι είναι νομοτελειακό στη φύση του καλλιτέχνη να συνεχίσει να προσπαθεί.
Προσωπικά, συνεχίζω να δουλεύω πάνω σε πλάνα που είχαμε ξεκινήσει να δουλεύουμε με τους Ginger Creepers (η ομάδα μας με τον Χρήστο Καπενή) πριν από το «λόκνταουν», που εμπλουτίζονται με όλο και περισσότερο υλικό και ιδέες, ενώ έχουν προκύψει και νέες σκέψεις για έργα. Ακόμα, έχοντας την καλλιτεχνική επιμέλεια του «Θεάτρου Δεκατέσσερα», δουλεύουμε σε νέους τρόπους λειτουργίας στο πλαίσιο των τωρινών προκλήσεων ενδεχομένως με την επιπλέον χρήση της τεχνολογίας. Παράλληλα, έχω καταπιαστεί και με ένα καινούργιο βιβλίο.
[Πατήστε “κλικ” επάνω στις φωτογραφίες για να τις δείτε μεγαλύτερες].
– Πώς δημιουργούμε νέες φόρμες στην τέχνη στον καιρό του κορονοϊού;
*Είναι εύκολο και οριακά προφανές να χαρακτηριστεί η όλη συνθήκη αφορμή ανατροφοδότησης και επαναπροσδιορισμού. Και σίγουρα είναι. Βοηθάει να αξιολογηθούν τα «τι», τα «γιατί» και τα «με τι» θέλεις να επικοινωνήσεις. Η έξαρση που παρουσιάστηκε στη διαδικτυακή ανταλλαγή θεατρικών παραστάσεων, τα βίντεο (ζωντανά ή προκινηματογραφημένα) με ηθοποιούς να απαγγέλλουν, να τραγουδούν, να κάνουν χαβαλέ, να μοιράζονται σκέψεις κ.λπ., τα βίντεο που γυρίζονται με αφορμή το «λόκνταουν» …όλα αυτά είναι για μένα ανάγκη να τα μελετήσουμε και να τα εξελίξουμε, όχι δημιουργώντας ένα «οικιακό» θέατρο αλλά να εντοπίσουμε το νέο που προσφέρεται στη μορφή αυτής της «βιντεοθεατρικής» έκφρασης και να το διαπραγματευτούμε στο νέο μετά – covid θέατρο. Το θέατρο είναι η μόνη μορφή τέχνης που απαιτεί την άμεση επαφή. Κι όμως αυτή η Τέχνη επιλέγεται να εκφραστεί περισσότερο αυτό το διάστημα. Γιατί προσφέρει ακόμα και επίπλαστα την αίσθηση που απουσιάζει περισσότερο. Στο παράδοξο αυτό είναι που αναγνωρίζω την ουσία κι από κει είναι που ίσως πρέπει να αντλήσουμε.
– Η αγωνία για την υγεία μπορεί να φρενάρει την έμπνευση και τη δημιουργία;
*Το αποτέλεσμα νομίζω είναι διττό. Από τη μία ο άμεσος φόβος, οδηγεί εύκολα σε μία εσωτερική παράλυση, ένα κλείδωμα, που απομακρύνει αρχικά από την έμπνευση, από την άλλη ο έμμεσος φόβος, το δέος του θανάτου, είναι ίσως η κύρια κινητήριος δύναμη όχι μόνο του καλλιτέχνη αλλά κάθε ανθρώπινης ύπαρξης. Ο καλλιτέχνης όμως, ωθούμενος από το δέος αυτό, βιάζεται να πει «αυτό καταλαβαίνω για τη ζωή, αυτό έχω σκεφτεί, εκεί ελπίζω», βιώνει μία εσπευσμένη ανάγκη να το μοιραστεί.
-Ευχαριστώ πολύ.
*Κι εγώ ευχαριστώ
