17.7 C
Athens
Τετάρτη 11 Δεκεμβρίου 2024

Για το βιβλίο του Γουλιέλμου Άμποτ «Γη και νερό» και τη ζωή στη Σπιναλόγκα

Στο μυθιστόρημά του «Γη και νερό», που κυκλοφόρησε το 1939 (Πόλις, 2003, με προλεγόμενα του Κώστα Γεωργουσόπουλου και της Ελισάβετ Κοτζιά), ο Γουλιέλμος Άμποτ, που υπήρξε εκτός από συγγραφέας και αστρονόμος, κάνει λόγο για τους λεπρούς στη Σπιναλόγκα της Κρήτης.

Όμως ο Άμποτ αντί να θρηνήσει για τις συνέπειες της ασθένειάς τους, εξυμνεί το σώμα και τον έρωτα. Φτασμένοι από εκατό δρόμους στα όριά τους, οι άνθρωποι που αλωνίζουν πάνω-κάτω τη Σπιναλόγκα δεν εννοούν να παραιτηθούν από το υπέρτατο δικαίωμα στο σεξ, το οποίο και θα ασκήσουν ποικιλοτρόπως: σε μισογκρεμισμένα σπίτια και λερά κρεβάτια, σε θαλασσινές σπηλιές και σκιερές γωνίες, σε φανερές περιπτύξεις και σε κρυφές συναντήσεις.

 

***

 

Όπως γράφει – στα προλεγόμενα – ο Κώστας Γεωργουσόπουλος: Ο Γουλιέλμος Άμποτ με το μυθιστόρημά του «Γη και νερό» κατέγραψε την εσωτερική ηρωική εποποιία των χανσενικών της Σπιναλόγκας, τον έρωτα ελευθερίας, τη δίψα για ζωή, την εξέγερση εναντίον της μοίρας, τον απελπισμένο αλλά ανυποχώρητο αγώνα για ανθρωπιά, τη συνειδητή και ασυμβίβαστη πάλη εναντίον κάθε είδους καταδαμάζουσας, τυραννικής, αυταρχικής εξουσίας.

 

***

 

Όπως γράφει – στα προλεγόμενα – η Ελισάβετ Κοτζιά: Η ιστορία εκτυλίσσεται στη Σπιναλόγκα, το νησάκι στα βορειανατολικά της Κρήτης, όπου από τις αρχές του αιώνα εξόριζαν τους λεπρούς. Ήρωες του είναι οι άρρωστοι που έζησαν στο Μεσοπόλεμο μέσα στα χαλάσματα του ενετικού φρουρίου σε συνθήκες αθλιότητας. Και η πλοκή του στηρίζεται πάνω στην απόφαση ορισμένων εγκλείστων να δραπετεύσουν. Μισογκρεμισμένα κτίσματα, στενά κελιά, κεριά που τρεμοσβήνουν, σάρκες μισοφαγωμένες από την καταστροφική αρρώστια.
Ο Γ.Ν. Άμποτ χρησιμοποιεί το μακάβριο αυτό περιβάλλον ως συμβολικό τόπο για να αποδώσει μυστικά σκιρτήματα της ανθρώπινης ψυχής. Οργανωμένοι όπως σε κάθε κοινωνία, οι άνθρωποι της κακορίζικης αυτής πολιτείας εργάζονται, διασκεδάζουν, τσακώνονται και χαίρονται. Οι άνθρωποι αυτοί παντρεύονται, κάνουν παιδιά και συγχρόνως βιώνουν μιαν εντονότατη εσωτερική ζωή, καθώς διακατέχονται από βιαιότατα συναισθήματα. Συναισθήματα όπως το πάθος της συνωμοσίας, ο φανατισμός της απόλυτης αυτοθυσίας, ο ύπουλος πειρασμός της προδοσίας ή η απελπισία του ολοκληρωτικού κενού. Οι συζητήσεις που λαμβάνουν χώρα μέσα σε αυτή την περιχαρακωμένη κοινωνία όπου οι αποδράσεις συνεχώς αποτυγχάνουν, αφορούν ζητήματα που ταλανίζουν ολόκληρο τον τόπο: Το πρόβλημα του έθνους, την πορεία της φυλής, το δίκαιο και το άδικο, το καλό και το κακό.

 

***

 

Ο Γουλιέλμος Ν. Άμποτ (1906-2001) γεννήθηκε στην Αθήνα. Ήταν γιος του Νέλσονα Άμποτ από τη Θεσσαλονίκη και της συζύγου του Ευγενίας. Σπούδασε στη Φυσικομαθηματική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών (1927-1932), στην οποία εκλέχτηκε και υφηγητής το 1948.

Ο Γουλιέλμος Ν. Άμποτ

Κατά τη διάρκεια των φοιτητικών του χρόνων ταξίδεψε στη Συρία, τη Μεσοποταμία και την Κεντρική Αφρική. Το 1940 επιστρατεύτηκε με το βαθμό του έφεδρου αξιωματικού, και μετά το τέλος του ελληνοϊταλικού πολέμου και ως το 1946 συνέχισε να εργάζεται στην εταιρεία Shell, όπου βρισκόταν από το 1936. Από το 1948 εργάστηκε σε έργα ανακατασκευής του βομβαρδισμένου λιμανιού του Πειραιά. Παράλληλα με τη διδασκαλία του στη Φυσικομαθηματική Σχολή δίδαξε και στην Αναργύρειο Σχολή των Σπετσών, της οποίας οργάνωσε και το μαθητικό αστεροσκοπείο. Μετεκπαιδεύτηκε με υποτροφία στο πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν (1952) και το γαλλικό ινστιτούτο αστροφυσικής (1954), ενώ κατά τη διάρκεια του διεθνούς γεωφυσικού έτους δίδαξε στο γεωφυσικό ινστιτούτο της Αλάσκα (1957-1958). Υπήρξε επίσης σύμβουλος επί ελληνικών πολιτιστικών θεμάτων στο Βρετανικό Συμβούλιο Αθηνών (1950), μέλος του Δ.Σ. του Αστεροσκοπείου Αθηνών, μέλος της Διεθνούς Αστρονομικής Ένωσης και της Αμερικανικής Αστρονομικής Εταιρείας, επιστημονικός συνεργάτης του ΝΑΤΟ (1962), ενώ συνεργάστηκε επίσης με τη Βασιλική Αστρονομική Εταιρεία της Αγγλίας και πήρε μέρος σε διεθνή αστρονομικά συνέδρια.
Στη λογοτεχνία πρωτοεμφανίστηκε το 1936 με την έκδοση του μυθιστορήματος «Γη και νερό», το οποίο προκάλεσε αίσθηση για την τολμηρή θεματική του, τη ζωή των λεπρών που ζούσαν στο γκέτο του νησιού Σπιναλόγκα. Ακόμη εντυπωσίασε για την αξιοσημείωτη ενάργεια, τόσο της έκφρασης του κοινωνικού προβληματισμού του συγγραφέα με καθαρά λογοτεχνικά μέσα, όσο και της περιγραφής της ψυχολογίας των ηρώων του.

Στα καλύτερα έργα του τοποθετούνται επίσης από την κριτική το μυθιστόρημα «Δημήτριος Γαβριήλ», στο οποίο παρατηρείται μια στροφή του συγγραφέα προς μια λυρικότερη γραφή και η συλλογή διηγημάτων «Εγώ ο νόμος», με έντονο το στοιχείο της κοινωνικής σάτιρας.

Ο Γουλιέλμος Άμποτ αποτελεί μια ενδιαφέρουσα περίπτωση της ελληνικής πεζογραφίας του μεσοπολέμου, λόγω της μη συστηματικής του ενασχόλησης με τη συγγραφή. Μέλος της Εθνικής Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών και επίκουρος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος (1961) για το «Δημήτριος Γαβριήλ», το Κρατικό Βραβείο Διηγήματος (1977) για το «Εγώ ο νόμος» και το Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών (1974) για το μυθιστόρημα «Συμεώνωφ».

Σχετικά άρθρα

Κυνηγήστε μας

6,398ΥποστηρικτέςΚάντε Like
1,713ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
713ΑκόλουθοιΑκολουθήστε


Τελευταία άρθρα

- Advertisement -