Επιμέλεια: Παναγιώτης Μήλας
«Κάποια ξημερώματα – ύστερα από τρικούβερτο γλέντι – ο Γιώργος Ζαμπέτας με κανένα λόγο δεν δέχτηκε να πληρώσει τον λογαριασμό ο Αριστοτέλης Ωνάσης και όταν εκείνος αναρωτήθηκε «γιατί», ο Ζαμπέτας του είπε:
– …λεβεντόπαιδο Αρίστο, απόψε δεν διασκεδάσαμε εμείς εσένα, αλλά εσύ εμάς…
***
Του Ωνάση του άρεσε πάντα να μιλάει με απλούς ανθρώπους, ώστε να μην αποκόβεται από τις ρίζες της παλιάς του καθημερινότητας, τότε που πήγε άφραγκος στην Αργεντινή…
Όταν ανακάλυπτε ανάμεσα στους συνομιλητές του κάποιον που είχε να πει κάτι διαφορετικό από τους «ξερόλες», τον άκουγε με προσοχή… Ένας από αυτούς ήταν ο Γιώργος Ζαμπέτας που τον γούσταρε ο Μεγάλος Σμυρνιός όχι μόνο για τα τραγούδια του αλλά και για την αθυροστομία, τη σοφία και τη μαγκιά του…
***
Ο Ωνάσης δεν είχε αποκοπεί από τις ρίζες του και έλεγε ότι αν ήταν μεροκαματιάρης ή μισθοσυντήρητος, θα πήγαινε στο καφενείο, όχι για να παίζει τάβλι και πρέφα αλλά για να μιλάει με θαμώνες που θυμίζουν αρχαίους Έλληνες της αγοράς.
Του άρεσε η κουβεντούλα και δεν έχανε ευκαιρία να πετάει παροιμίες, αλλά κυρίως δικά του «αμπελοφιλοσοφήματα» όπως τα χαρακτήριζε.
«Ρε Γιώργη – είχε πει του Ζαμπέτα – αν ζούσες την εποχή του Σωκράτη και του Αριστοφάνη, θα σε κάνανε παρέα οι σοφοί»…
***
Κάποια στιγμή, εντελώς ξαφνικά το ελληνικό γλέντι έγινε παγκόσμια μόδα και μεταδόθηκε στα πέρατα της Γης…
Ήταν τότε που ο Ζαμπέτας χτύπησε στα τέλια του τη μουσική του Χατζιδάκι σε εκείνο το τρελό πάρτι των Κανών. Όταν άρχισε να προβάλλεται σ’ ολόκληρο τον κόσμο το «Ποτέ την Κυριακή», οι θεατές στις σκοτεινές αίθουσες παλάβωσαν. Και μεμιάς τα «Παιδιά του Πειραιά», γίνανε παγκόσμιο σουξέ στις ορχήστρες και στους ραδιοσταθμούς.
***
Παλιά το μπουζούκι βρισκότανε υπό διωγμό, τον καιρό δηλαδή του Μάρκου Βαμβακάρη, ακόμη και του Βασίλη Τσιτσάνη. Ο Χατζιδάκις, δια χειρός Ζαμπέτα, το έκανε από μουσικό όργανο της κατώτατης τάξης, ψυχαγωγικό μέσο της καλλιεργημένης λεγομένης κοινωνίας, που της δείξανε τις ρίζες της κι αγαλλίασε: Είδε ο γύφτος τη γενιά του, καθώς λένε…
Ο Μάνος Χατζιδάκις, με τη μουσική αυτή κέρδισε και Όσκαρ. Ένα Όσκαρ όμως που ο συνθέτης δεν το χώνευε, γιατί δεν είχε σε υπόληψη τα «Παιδιά του Πειραιά». Απόδειξη ότι στην παρουσίαση του μιούζικαλ, στο Μπροντγουέι, εξαφάνισε το βασικό τραγούδι της ταινίας. Οι θεατές όμως απαιτούσαν να το ακούσουν, πράγμα που έκανε έξω φρενών τον Χατζιδάκι, μέχρι σημείου να μην παραστεί στην πρεμιέρα της Νέας Υόρκης»…
***
Τα παραπάνω είναι αποσπάσματα από κείμενα του δημοσιογράφου Δημήτρη Λιμπερόπουλου που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό «Εικόνες» την εποχή του Αλέκου Φιλιππόπουλου και του Ανδρέα Μπόμη, από το 1984 έως και το 1990.
***
Η βασική φωτογραφία είναι πίνακας του ζωγράφου Κώστα Ι. Σπυριούνη για τα Ελληνικά Ταχυδρομεία και για την αναμνηστική σειρά γραμματοσήμων του 2010 με τον τίτλο «Αφιέρωμα στο ελληνικό λαϊκό τραγούδι».