Επιμέλεια: Παναγιώτης Μήλας
Όταν ο Γιάννης Σπανός γνώρισε την Μπριζίτ Μπαρντό, η Γαλλίδα σταρ είχε μπει στο πάνθεον του παγκόσμιου κινηματογράφου και είχε χαρακτηριστεί διεθνές σύμβολο του σεξ, χάρις στο φιλμ του Ροζέ Βαντίμ «Και ο Θεός… έπλασε τη γυναίκα» (1956).
Η Μπαρντό από το 1952 μέχρι το 1962 είχε ήδη πάρει μέρος σε 28 ταινίες και βρισκόταν στα πρόθυρα της 29ης ταινίας με τον τίτλο «Vie privee» όπου θα ήταν στο πλευρό του Μαρτσέλο Μαστρογιάνι.
Τότε τη συνάντησε ο 28χρονος Γιάννης Σπανός ο οποίος ζούσε στο Παρίσι και συνόδευε ως πιανίστας (προσωπικός ακομπανιατέρ) στο καμπαρέ μεγάλα ονόματα της γαλλικής σκηνής.
Ένα μεγάλο όνομα της εποχής, η Κόρα Βοκέρ (Cora Vaucaire), της οποίας ο σύζυγος, Μισέλ Βοκέρ (Michel Vaucaire), υπέγραφε την τεράστια επιτυχία της Εντίθ Πιάφ, «Non, Je ne regrette rien», είχε μαζί της στο πρόγραμμά της τον Γιάννη Σπανό.
Αργότερα ο Έλληνας μουσικός έπαιξε πλάι στον θρύλο του κινηματογράφου και της γαλλικής μουσικής, Σερζ Γκένζμπουργκ (Serge Gainsbourg), ο οποίος υπήρξε μεγάλος έρωτας, μεταξύ άλλων και της Μπριζίτ Μπαρντό.
Όμως πριν ακόμη η 28χρονη τότε Γαλλίδα σταρ ερμηνεύσει τραγούδια του Γκένζμπουργκ, γνώρισε τον Σπανό.
Ο στιχουργός Ζαν Μαξ Ριβιέρ (Jean-Max Rivière) ήταν ο άνθρωπος που έφερε σε επαφή τον νεαρό Έλληνα μουσικό με την Μπριζίτ Μπαρντό. Η Γαλλίδα ντίβα είχε ήδη δέκα χρόνια λαμπερής καριέρας στον κινηματογράφο και αναζητούσε την καλλιτεχνική έκφραση μέσα από το τραγούδι.
Όταν άκουσε τη μουσική του Γιάννη Σπανού σκέφτηκε ότι μπορεί να κάνει το πρώτο της βήμα στο τραγούδι. Ο Έλληνας την έπεισε πως με το τραγούδι θα νιώσει πιο πολύ ο εαυτός της, αφού δεν θα υπάρχει κανείς που να της λέει τι να κάνει, όπως στον κινηματογράφο.
Έτσι η Μπαρντό με τα χρυσαφένια της μαλλιά και μια κιθάρα στα χέρια, ερμήνευσε το κομμάτι «Sidonie» σε στίχους του Charles Cros στην ταινία «Vie Privee» (1962) του Louis Malle, πλάι στον Μαρτσέλο Μαστρογιάνι. Το τραγούδι γίνεται τεράστια επιτυχία και έτσι, ο Σπανός θα της γράψει το 1963 άλλα τρία τραγούδια. Πρόκειται για τα: «Rose’ eau», «Une histoire de plage» και το «Les amis de la musique» που η Μπαρντό το ερμηνεύει με ρετρό στυλ ’20s και χορεύοντας τον χαρακτηριστικό χορό της εποχής. Όλα τα τραγούδια σε στίχους του J.M. Rivière.
Ο κύκλος της συνεργασίας του Σπανού με την Μπαρντό ολοκληρώθηκε το 1982 με το «Toutes les bêtes sont à aimer» και το «Lachasse» σε δισκάκι 45 στροφών. Ήταν τα τελευταία τραγούδια που ηχογράφησε για δίσκο η Bardot στην καριέρα της.
***
Ο Σπανός δεν σταμάτησε να δείχνει ζωηρό ενδιαφέρον για τους Γάλλους ποιητές, όπως ο Σαρλ Κρο, ο Ρομπέρ Ντεσνό και ο Πιερ Σεγκέρ. Μελοποίησε μάλιστα ορισμένα από τα πιο όμορφα ποιήματά τους, στα οποία χάρισαν τη φωνή τους διάσημοι καλλιτέχνες όπως η Μπεατρίς Αρνάκ (Béatrice Arnac), ο Marcel Rothel, η Marie Laforêt, η Pia Colombo και η Christiane Legrand.
Από τις πιο σημαντικές συνεργασίες του Σπανού ήταν και εκείνη με την αγαπημένη των μπουάτ του Σαιν Ζερμαίν ντε Πρε, τη Ζιλιέτ Γκρεκό (Juliette Gréco).
Για την Gréco έγραψε δύο τραγούδια: Το «Frère Jacques» και το «Sixsoldats» που κυκλοφόρησαν το 1968.
Αργότερα, το 1969, ήρθε και ένας μεγάλος δίσκος LP με τον τίτλο «Complainte amoureuse». Εκεί υπήρχαν δώδεκα τραγούδια σε στίχους Γάλλων ποιητών (Paul Verlaine, Louis Aragon, Paul Eluard, Robert Desnos, Maurice Maeterlinck, Marie Noël, Pierre Seghers κ.ά.).
***
Δέκα χρόνια μετά την Μπριζίτ Μπαρντό ο Γιάννης Σπανός και πάλι με τις νότες του κατάφερε να πείσει άλλη μια αγαπημένη ηθοποιό να τραγουδήσει. Ήταν η Έλλη Λαμπέτη, το 1972, για την παράσταση «Γλυκιά Ίρμα», από το ομώνυμο θεατρικό έργο «Ιrma la douce» των Αλεξάντρ Μπρεφόρ και Μαργκερίτ Μονό, που ανέβηκε στο «Θέατρο Μπροντγουαίη». Ήταν η μοναδική της εμφάνιση σε μουσική κωμωδία με τον Ντίνο Ηλιόπουλο και τον Δημήτρη Μαλαβέτα. Τη διασκευή της μουσικής έκανε ο Γιάννης Σπανός σε στίχους του Λευτέρη Παπαδόπουλου.
***
Η παρουσία του Γιάννη Σπανού υπήρξε σημαντική. Ασφαλώς αλησμόνητη θα μείνει η δουλειά του στις θεατρικές παραστάσεις:
-«Μπεντ» του Μάρτιν Σέρμαν (1980, θίασος Γιάννη Φέρτη – Πέτρου Φυσσούν, σκηνοθεσία Γιώργος Θεοδοσιάδης).
-«Ο Μορμόλης», το 1974. Το θεατρικό έργο του Ράινερ Χάχφελντ παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα στο «Θέατρο Αθηνά» από την παιδική σκηνή του Γιάννη Φέρτη και της Ξένιας Καλογεροπούλου.
-«Θυμήσου τον Σεπτέμβρη» Το τραγούδι αυτό γράφτηκε για την παράσταση του ομώνυμου έργου του Noel Coward «Private Lives», που ανέβηκε τη σεζόν 1967-1968 στο «Θέατρο Διονύσια» με πρωταγωνιστές την Έλλη Λαμπέτη και τον Κώστα Καρρά. Στο θέατρο τραγουδούσε η Λαμπέτη ενώ αργότερα στην ταινία με την Έλενα Ναθαναήλ τραγουδούσε ο Κώστας Καρράς, σε στίχους Γιώργου Παπαστεφάνου.
-«Τα κόκκινα φανάρια». Το 1973, έγραψε τη μουσική για το έργο που διασκεύασε σε μιούζικαλ ο συγγραφέας Αλέκος Γαλανός. Η παράσταση ανέβηκε στο θέατρο «Περοκέ» σε σκηνοθεσία του συγγραφέα, χορογραφίες Λεωνίδα Ντεπιάν και σκηνικά Γιώργου Πάτσα. Έπαιζαν οι ηθοποιοί: Χρήστος Νέγκας, Ελένη Χαλκούση, Άννα Φόνσου, Τραγουδούσαν: η Αλέκα Μαβίλη, η Μαρία Δημητριάδη, η Ελένη Δακορώνια και η Δήμητρα Γαλάνη.
***
Αλλά και στον κινηματογράφο μας χάρισε στιγμές μοναδικές στις παρακάτω ταινίες:
-«Το νυφοπάζαρο» (1969), του Κώστα Ασημακόπουλου. Έπαιζαν: Ελένη Ανουσάκη, Αλέκος Αλεξανδρακης, Νίκη Τριανταφυλλιδη.
-«Το συμπόσιο» (1972), του Δημήτρη Κολλάτου. Με τον Κώστα Καραγιώργη και τον Άλκη Παναγιωτίδη.
-«Σκιές στην Άμμο» (1970), του Βασίλη Μαυρομάτη. Με Καίτη Χωματά, Μιχάλη Βιολάρη.
-«Όμορφες Μέρες» (1970), του Κώστα Ασημακόπουλου. Με Αλεξάνδρα Λαδικού, Αλέκο Αλεξανδράκη.
-«Εκείνο το Καλοκαίρι» (1971), του Βασίλη Γεωργιάδη με την Έλενα Ναθαναήλ και τον Λάκη Κομνηνό. Πάντα συγκινεί το «Ένα καλοκαίρι» με την Αφροδίτη Μάνου και το «Σαν με κυττάς», με τον Γιάννη Φέρτη και την Αφροδίτη Μάνου.
-«Αναζήτησις…» (1972), του Ερρίκου Ανδρέου. Με την Έλενα Ναθαναήλ και τον Άγγελο Αντωνόπουλο. Εκεί ακούσαμε το «Σ’ αναζητώ» και το «Κωλ γκερλς», με την Μαρία Δημητριάδη.
-«Ερωτική Συμφωνία» (1972), με τον Κώστα Καζάκο και την Τζένη Καρέζη.
-«Παύλος Μελάς» (1973), του Φίλιππου Φυλακτού. Με τον Λάκη Κομνηνό. Τραγουδούσε η Δήμητρα Γαλάνη.
-«Καλώς ήρθε το δολάριο» (1967), του Αλέκου Σακελλάριου. Με Άννα Καλουτά, Γιώργο Κωνσταντίνου, Σωτήρη Μουστάκα.
-«Ταγκό 2001» (1973), του Κώστα Καραγιάννη. Με Λάκη Κομνηνό, Βαγγέλη Βουλγαρίδη, Γιώργο Μοσχίδη.
-«Οι Απάνθρωποι» (1973), του Παύλου Φιλίππου. Με Λάκη Κομνηνό, Ανδρέα Μπάρκουλη.
«Όλοι οι άνδρες είναι ίδιοι» (1966), του Αλέκου Σακελλάριου, με την Άννα Φόνσου να ερμηνεύει εκπληκτικά το «Θέλω τα ώπα μου». Έπαιζαν: Γιάννης Γκιωνάκης, Γιάννης Βογιατζής, Διονύσης Παπαγιαννόπουλος.
***
***
Ο Γιάννης Σπανός σε όλη του τη ζωή έπαιρνε δύναμη από την πατρίδα του το Κιάτο. Εκεί γεννήθηκε την Πέμπτη 26 Ιουλίου 1934, από εκεί – την ώρα του ύπνου – πέρασε στην απέναντι όχθη την Πέμπτη 31 Οκτωβρίου 2019 και εκεί θα μείνει για πάντα από το Σάββατο 2 Νοεμβρίου 2019.