Του Παναγιώτη Μήλα
Είναι γνωστή η φράση που μας λέει πως «μια εικόνα αξίζει όσο χίλιες λέξεις», όμως αυτό που ξέρω εγώ είναι πως «ένα σκίτσο αξίζει όσο 2.000 λέξεις». Τρανή απόδειξη τα σκίτσα της κυρίας Έλλης Σολομωνίδου – Μπαλάνου.
Στη δεκαετία του ’60 πολλές φορές αγόραζα την εφημερίδα «Μεσημβρινή» (κυρίως) για να δω τα έργα της με τα οποία εικονογραφούσε την κριτική των θεατρικών παραστάσεων. Αυτά, τα έκοβα και τα συγκέντρωνα με ευλαβική προσοχή. Μέσα από τις απλές γραμμές τους «διάβαζα» τα πάντα για τους ηθοποιούς που πρωταγωνιστούσαν στα θεατρικά έργα που παρουσίαζε η εφημερίδα. Το ίδιο έγινε και αργότερα και με το εβδομαδιαίο περιοδικό “Εικόνες” της Ελένης Βλάχου και με την εφημερίδα «Καθημερινή»…
Με όλα αυτά τα σκίτσα καταγραφόταν η καλλιτεχνική ζωή της Αθήνας και της Επιδαύρου από το πενάκι της Έλλης Σολομωνίδου – Μπαλάνου. Οι φάκελοι με τα σκίτσα της γέμιζαν βδομάδα τη βδομάδα, μήνα με τον μήνα, χρόνο με τον χρόνο. Εξαιρετική απεικόνιση με τρόπο τόσο απλό που εύκολα θα μπορούσε να πει κάποιος ότι «ακόμη κι εγώ θα μπορούσα να το κάνω αυτό». Όμως δεν είναι έτσι τα πράγματα. Στην πραγματικότητα για να γίνει αυτό το τόσο απλό χρειάζεται γνώση του αντικειμένου, αγάπη για το θέμα και πάρα πολλή και σκληρή δουλειά πριν από την τελική παρουσίαση…
Πριν από λίγες ημέρες, στα τέλη Οκτωβρίου 2018, στο βιβλιοπωλείο του Εθνικού Θεάτρου χωρίς να ψάχνω κάτι συγκεκριμένο “έπεσα” σε μια γνωστή εικόνα που μου θύμισε τα εκατοντάδες αποκόμματα με τα σκίτσα της Έλλης Σολομωνίδου. Ήταν μια λατρεμένη φιγούρα ενός αγαπημένου συγγενή που ερχόταν από τον Ιούλιο του 1978…
«Θεσμοφοριάζουσες» του Αριστοφάνη, στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου, σε σκηνοθεσία Αλέξη Σολομού και με τον Ντίνο Ηλιόπουλο στον ρόλο του …συγγενή.
Η εικόνα αυτή ήταν πάνω σε ένα…πανάκι για τον καθαρισμό των γυαλιών. Εκτός από τον Ντίνο Ηλιόπουλο – σε πολύ πρακτικές συσκευασίες – αναγνώρισα τη Μαίρη Αρώνη και τη Βέρα Ζαβιτσιάνου. Ακόμη τον Γιώργο Τσιτσόπουλο, τον Θύμιο Καρακατσάνη και άλλους πολλούς και ηθοποιούς. Αυτά τα σκίτσα της Έλλης Σολομωνίδου-Μπαλάνου είναι μικρά έργα τέχνης, που μας θυμίζουν την ιστορία του Εθνικού Θεάτρου.
Η έκπληξη αυτή συμπληρώθηκε όταν έμαθα ότι η Γκαλερί Σκουφά εκθέτει έργα της κυρίας Σολομωνίδου με τον τίτλο «Θέατρο, Μουσική και Χορός». Έργα που συνόδευαν τα κείμενα των κριτικών θεάτρου: Μανώλη Σκουλούδη, Αλέξη Διαμαντόπουλου, Στάθη Δρομάζου, Τάσου Λιγνάδη, Γιάννη Βαρβέρη και Σπύρου Παγιατάκη. Των κριτικών μουσικής: Μίνωα Δούνια, Γιώργου Λεωτσάκου, Νίκου Δοντά. Των κριτικών χορού: Ρένας Αγγουρίδου, Ανδρέα Ρικάκη, καθώς και της στήλη «Σημειωματάριο» της Ελένης Μπίστικα.
***
Η Έλλη Σολομωνίδου – Μπαλάνου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1931 από Μικρασιάτες γονείς. Παρακολούθησε μαθήματα στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών και σπούδασε στο Τμήμα Σκηνογραφίας / Ενδυματολογίας στο Αθηναϊκό Τεχνολογικό Ινστιτούτο του Κωνσταντίνου Δοξιάδη.
Δάσκαλοί της υπήρξαν, μεταξύ άλλων, οι Γιάννης Μόραλης, Σπύρος Βασιλείου, Βασίλης Βασιλειάδης και ο χαράκτης Τάσσος. Φοίτησε, επίσης, στο Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών και με υποτροφία του Ιταλικού Ινστιτούτου παρακολούθησε μαθήματα Τέχνης στο Ιταλικό Πανεπιστήμιο για ξένους της Περούτζα. Δάσκαλοί της ήταν και οι Μανώλης Σκουλούδης, Αλέξης Διαμαντόπουλος, Στάθης Δρομάζος, Τάσος Λιγνάδης, Γιάννης Βαρβέρης και Σπύρος Παγιατάκης. Επίσης, ο Γιάννης Τσαρούχης ο οποίος έλεγε: «H Έλλη Σολομωνίδου – Μπαλάνου είναι από ’κείνα τα πρόσωπα της εποχής μας που σκιτσάρει όχι για να δείξει το ντοκουμέντο ενός γεγονότος, αλλά ένα ντοκουμέντο της ψυχής της…»
Η κυρία Σολομωνίδου εργάστηκε ως μουσικός παραγωγός στο ΕΙΡ, όπου ενίοτε επιμελήθηκε μουσικά και εκπομπές ραδιοφωνικού θεάτρου. Το 1965 υπήρξε η πρώτη σκηνογράφος/ενδυματολόγος στο θεατρικό τμήμα της νεοϊδρυθείσας ΕΡΤ.
Είναι μέλος ελληνικών και διεθνών οργανισμών και φορέων, όπως: Ελληνικό Κέντρο Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου, Διεθνές Συμβούλιο Χορού της UNESCO, Κέντρο Μελέτης και Έρευνας Ελληνικού Θεάτρου, Ένωση Σμυρναίων, Σώματος Ελληνικού Οδηγισμού, Εταιρεία Χριστιανικού Θεάτρου, Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, Κέντρο Μελέτης και Έρευνας Ελληνικού Θεάτρου (Θεατρικό Μουσείο), Φίλοι Μουσείου Πόλεως Αθηνών. Είναι εταίρος της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας.
Συνεργάστηκε ως σκιτσογράφος με τις εφημερίδες «Μεσημβρινή», «Καθημερινή» (μέχρι και το 2011) και το περιοδικό «Εικόνες», της Ελένης Βλάχου.
Το 1988 εκδόθηκε το λεύκωμά της με τον τίτλο «30 χρόνια σκίτσα, Θέατρο-Μουσική-Χορός».
Συνεργάστηκε συχνά ως σκηνογράφος – ενδυματολόγος με την Εθνική Λυρική Σκηνή, και ως μουσικός επιμελητής με το Εθνικό Θέατρο και άλλα αθηναϊκά θέατρα. Συνεργάστηκε με το Αμφιθέατρο του Σπύρου Ευαγγελάτου και με το ελεύθερο θέατρο.
Παρουσίασε έργα της σε ατομικές και ομαδικές εκθέσεις.
Το 2011 τιμήθηκε από την Ακαδημία Αθηνών για την 50ετή δημιουργία της. Με την ΕΛΣ συνεργάστηκε κατά το διάστημα 1961/95 ως σκηνογράφος ή και ενδυματολόγος, στις όπερες, Βέρθερος [Werther], Μανόν [Manon] και Μανόν Λεσκώ [Manon Lescaut], την οπερέτα Κοντέσα Μαρίτσα [Gräfin Mariza] και τα χοροδράματα Κάρμεν, Σουίτα Κάρμεν, Ζιζέλ [Giselle], Δον Κιχώτης [Don Quixote], Οι Συλφίδες [Les Sylphides]. Συνολικά παρουσιάστηκε δουλειά της σε 31 παραγωγές ή/και αναβιώσεις παραγωγών.
Επίσης έχει τιμηθεί από το Υπουργείο Πολιτισμού, την Ένωση Σμυρναίων, την Ένωση Ελλήνων Θεατρικών και Μουσικών Κριτικών, το Σωματείο Ελλήνων Χορογράφων, το Διεθνές Μουσικό Σωματείο Gina Bachauer.
*
Γκαλερί Σκουφά
Έλλη Σολομωνίδου – Μπαλάνου
«Θέατρο, Μουσική και Χορός».
Διάρκεια έκθεσης
Από: 1 Νοεμβρίου 2018
Έως 20 Νοεμβρίου 2018
*
Ώρες λειτουργίας
Δευτέρα: 11:00-15:30
Τρίτη και Πέμπτη: 10:00-15:30 & 17:30-21:00
Τετάρτη: 10:00-15:30
Παρασκευή: 10:00-15:30 & 17:30-20:00
Σάββατο: 10:30-15:30
*
Skoufa Gallery
Σκουφά 4, Αθήνα 106 73
Μετρό, σταθμός «Σύνταγμα»
Τηλέφωνο: 210-364.30.25
