ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΑΘΗΝΩΝ ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ 2024
ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
ΙΠΠΟΛΥΤΟΣ – ΦΑΙΔΡΑ
Εκθεσιακός Χώρος Επιδαύρου
5 Ιουλίου – 24 Αυγούστου
Με αφορμή τη συμπλήρωση 70 χρόνων από την παράσταση της τραγωδίας Ιππόλυτος του Ευριπίδη στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου, ο Εκθεσιακός Χώρος Επιδαύρου φιλοξενεί φέτος μία έκθεση αφιερωμένη στις τραγικές μορφές του Ιππόλυτου και της Φαίδρας. Η έκθεση φέρει τον τίτλο «Ιππόλυτος-Φαίδρα» και προσφέρει μια γοητευτική αναδρομή στις παραστάσεις των αντίστοιχων τραγωδιών στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου από τη δεκαετία του 1950 έως σήμερα.
Η σύλληψη και η γενική εποπτεία του εγχειρήματος είναι της Καλλιτεχνικής Διευθύντριας του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου Κατερίνας Ευαγγελάτου. Επιστημονικός υπεύθυνος είναι ο Παναγιώτης Μιχαλόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών ΕΚΠΑ. Υπεύθυνη για την έρευνα και τεκμηρίωση είναι η Κωνσταντίνα Νικολοπούλου, Θεατρολόγος. Τον εκθεσιακό σχεδιασμό και την επιμέλεια έκαναν η Θάλεια Μέλισσα και ο Γιώργος Ρυμενίδης.
Η έκθεση «Ιππόλυτος-Φαίδρα» υλοποιείται στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου και του Διεθνούς Δικτύου Αρχαίου Δράματος,με την πολύτιμη υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού.
Οι παραστάσεις του Ιππόλυτου και της Φαίδρας
Η παρουσίαση του Ιππόλυτου του Ευριπίδη από το Εθνικό Θέατρο στην Επίδαυρο σε σκηνοθεσία Δημήτρη Ροντήρη το 1954 έδωσε το εναρκτήριο λάκτισμα για την επίσημη καθιέρωση των Επιδαυρίων έναν χρόνο αργότερα. Έκτοτε, ακολούθησαν επτά ακόμα παραστάσεις του Ιππόλυτου στο αργολικό θέατρο και μία του έργου Φαίδρα του Ρακίνα.
Το Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου, με την πολύτιμη υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού, τιμά τη σημαντική αυτή παρακαταθήκη των εννέα σπουδαίων παραστάσεων με την περιοδική έκθεση «Ιππόλυτος-Φαίδρα», όπου παρουσιάζονται πολύτιμα τεκμήρια από τα αρχεία του Φεστιβάλ και του Εθνικού Θεάτρου καθώς και άλλων πολιτιστικών οργανισμών και θιάσων, όπως κοστούμια, μάσκες, μακέτες, παρτιτούρες και οπτικοακουστικό υλικό.
Η έκθεση θα είναι ανοιχτή για το κοινό την περίοδο από 5 Ιουλίου έως 24 Αυγούστου, 18:00-01:00, τις ημέρες των παραστάσεων στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου (Παρασκευή και Σάββατο). Η είσοδος είναι δωρεάν.
Ιππόλυτος και Φαίδρα
Η έκθεση «Ιππόλυτος και Φαίδρα» βασίζεται στις οκτώ μέχρι σήμερα παραστάσεις τουαρχαίου δράματος Ιππόλυτος του Ευριπίδη και της μίας παράστασης του έργου Φαίδρα του Ρακίνα στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου.
Σύμφωνα με τον μύθο, η Φαίδρα, γυναίκα του βασιλιά Θησέα και πιόνι στο σχέδιο εκδίκησης της θεάς Αφροδίτης, ερωτεύεται τον Ιππόλυτο, γιο του άντρα της και της Αμαζόνας Ιππολύτης. Αφιερωμένος στη λατρεία της θεάς Άρτεμης, ο Ιππόλυτος αρνείται τον έρωτα της Φαίδρας, με ολέθριες συνέπειες.
Όπως επισημαίνει ο Επίκουρος Καθηγητής στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών ΕΚΠΑ και επιστημονικός υπεύθυνος της έκθεσης Παναγιώτης Μιχαλόπουλος, «Ιππόλυτος και Φαίδρα, προγονός και μητριά, βλάσφημη αγνότητα και ανίερο πάθος, και εντέλει Άρτεμη και Αφροδίτη – αυτές οι αντιθέσεις υφαίνουν το δίχτυ μιας τραγωδίας που εκτυλίσσεται στα έσχατα άκρα της ανθρώπινης ύπαρξης: στα απόκρυφα βάθη της ψυχής και συνάμα στο οριακό σημείο όπου το χάος απειλεί την εύθραυστη τάξη του πολιτισμού και του κόσμου».
Ο Εκθεσιακός Χώρος της Αρχαίας Επιδαύρου
Ο Εκθεσιακός Χώρος της Αρχαίας Επιδαύρου επαναλειτούργησε το 2023 έπειτα από πολλά χρόνια που είχε παραμείνει κλειστός. Με πρωτοβουλία της Καλλιτεχνικής Διευθύντριας του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου Κατερίνας Ευαγγελάτου η επαναλειτουργία του χώρου εγκαινιάστηκε με την έκθεση «Η Μήδεια στην Επίδαυρο», έκθεση αφιερωμένη στις παραστάσεις της τραγωδίας Μήδεια που παρουσιάστηκαν στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου από τη δεκαετία του 1950 έως σήμερα.
Στα εγκαίνια του εκθεσιακού χώρου που έγιναν στις 7 Ιουλίου 2023, ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου Δημήτρης Πασσάς, επεσήμανε: «Σε ένα κτήριο σημαντικής αρχιτεκτονικής αξίας δίνουμε διαφορετικό προορισμό και έτσι τα Επιδαύρια αποκτούν μουσειακή παρουσία και προβολή. Το Φεστιβάλ μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα ανέλαβε και διεκπεραίωσε το έργο αυτό που συμπληρώνει την εμπειρία των επισκεπτών του Αρχαίου Θεάτρου.
Ιδιαίτερες ευχαριστίες στο Υπουργείο Πολιτισμού για την στήριξή του».
Αξίζει να αναφερθεί ότι το κτήριο σχεδιάστηκε από τον διακεκριμένο αρχιτέκτονα Άρη Κωνσταντινίδη.
ΟΙ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ
Ι. Οι παραστάσεις από τις οποίες παρουσιάζεται αρχειακό υλικό στην έκθεση είναι οι εξής:
ΕΘΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ 1954
Ιππόλυτος του Ευριπίδη
Μετάφραση Δημήτριος Μ. Σάρρος, Μουσική Δημήτρης Μητρόπουλος, Σκηνοθεσία Δημήτρης Ροντήρης, Σκηνογραφία Κλεόβουλος Κλώνης, Ενδυμασίες Αντώνης Φωκάς, Διδασκαλία χορού Λουκία, Μουσική Διεύθυνση Γεώργιος Λυκούδης
Αλέκος Αλεξανδράκης (Ιππόλυτος), Έλσα Βεργή (Φαίδρα)
ΠΕΙΡΑΪΚΟ ΘΕΑΤΡΟ 1965
Ιππόλυτος του Ευριπίδη
Μουσική Δημήτρης Μητρόπουλος Μετάφραση Δημήτριος Μ. Σάρρος Σκηνοθεσία Δημήτρης Ροντήρης Σκηνογραφία Κλεόβουλος Κλώνης Χορογραφία Λουκία
Αλέκος Αλεξανδράκης (Ιππόλυτος), Ασπασία Παπαθανασίου (Φαίδρα)
ΕΘΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ 1973
Ιππόλυτος του Ευριπίδη
Μετάφραση Κώστας Βάρναλης Σκηνοθεσία Σπύρος Α. Ευαγγελάτος Σκηνογραφία – Ενδυμασίες Γιώργος Πάτσας Μουσική Στέφανος Γαζουλέας Χορογραφία Μαρία Χορς Διεύθυνση ορχήστρας Νικηφόρος Ρώτας Μουσική διδασκαλία Στέφανος Βασιλειάδης
Χρήστος Πολίτης (Ιππόλυτος), Μαίρη Αρώνη (Φαίδρα)
ΕΘΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ 1984
Ιππόλυτος του Ευριπίδη
Μετάφραση Κώστας Βάρναλης Σκηνοθεσία Νίκος Περέλης Σκηνικά – Κοστούμια Λαλούλα Χρυσικοπούλου Μουσική Χριστόδουλος Χάλαρης Μουσική διδασκαλία Θέσια Παναγιώτου
Αντώνης Θεοδωρακόπουλος (Ιππόλυτος), Άννυ Πασπάτη (Φαίδρα)
ΕΘΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ 1989
Ιππόλυτος του Ευριπίδη
Μετάφραση Δημήτρης Δημητριάδης Σκηνοθεσία Γιάννης Χουβαρδάς Σκηνικά – Κοστούμια Αθανάσιος Σουντουλίδης Μουσική Γιώργος Κουμεντάκης Χορογραφία Μαίρη Τσούτη Μουσική διδασκαλία Νένη Ζάππα
Μηνάς Χατζησάββας (Ιππόλυτος), Μπέττυ Αρβανίτη (Φαίδρα)
ΕΘΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ 2004
Ιππόλυτος του Ευριπίδη
Μετάφραση Στρατής Πασχάλης Σκηνοθεσία Βασίλης Νικολαΐδης Σκηνικά – Κοστούμια Γιώργος Πάτσας Χορογραφίες Έρση Πήττα Μουσική Δημήτρης Μητρόπουλος Φωτισμοί Λευτέρης Παυλόπουλος Μουσική διδασκαλία Μελίνα Παιονίδου Επιμέλεια μουσικού υλικού Γιάννης Σαμπροβαλάκης Μουσική εκτέλεση Ορχήστρα των Χρωμάτων Διεύθυνση ορχήστρας Μίλτος Λογιάδης
Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης (Ιππόλυτος), Φιλαρέτη Κομνηνού (Φαίδρα)
ΕΘΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ 2014
Ιππόλυτος του Ευριπίδη
Μετάφραση Νικολέττα Φριντζήλα Σκηνοθεσία Λυδία Κονιόρδου Μουσική Τάκης Φαραζής Σκηνικά Βασίλης Μαντζούκης Κοστούμια Έλλη Παπαγεωργακοπούλου Κίνηση Μαριάννα Καβαλλιεράτου Φωτισμοί Αλέκος Αναστασίου Μουσική διδασκαλία Μελίνα Παιονίδου Δραματολόγος παράστασης Σάββας Κυριακίδης
Νίκος Κουρής (Ιππόλυτος), Λυδία Κονιόρδου (Φαίδρα)
ΕΘΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ 2023
Ιππόλυτος του Ευριπίδη
Μετάφραση Κώστας Τοπούζης Δραματουργική επεξεργασία – Διασκευή – Σκηνοθεσία Κατερίνα Ευαγγελάτου Σκηνικά Εύα Μανιδάκη Μουσική σύνθεση – Ενορχήστρωση Αλέξανδρος-Δράκος Κτιστάκης Σχεδιασμός βίντεο Παντελής Μάκκας Χορογραφία Αλέξανδρος Σταυρόπουλος Κοστούμια
Εύα Γουλάκου Φωτισμοί Ελίζα Αλεξανδροπούλου Ηχητικός σχεδιασμός Κώστας Παυλόπουλος Δραματολόγος παράστασης Εύα Σαραγά Φωνητική προετοιμασία Μελίνα Παιονίδου
Ορέστης Χαλκιάς (Ιππόλυτος), Κόρα Καρβούνη (Φαίδρα)
ΕΘΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΜΕΓΑΛΗΣ ΒΡΕΤΑΝΙΑΣ 2009
Φαίδρα του Ρακίνα
Μετάφραση Ted Hughes Σκηνοθεσία Nicholas Hytner Σκηνικά Bob Crowley Φωτισμοί PauleConstable Σχεδιασμός ήχου Adam Cork Φωνητική Αγωγή Jeannette Nelson, Kate Godfrey
Dominic Cooper (Ιππόλυτος), Helen Mirren (Φαίδρα)
ΙΙ. Οι συντελεστές της έκθεσης ΙΠΠΟΛΥΤΟΣ-ΦΑΙΔΡΑ
Σύλληψη – Γενική εποπτεία
Κατερίνα Ευαγγελάτου
Επιστημονικός υπεύθυνος
Παναγιώτης Μιχαλόπουλος
Έρευνα – Τεκμηρίωση
Κωνσταντίνα Νικολοπούλου
Εκθεσιακός σχεδιασμός & επιμέλεια
Θάλεια Μέλισσα και Γιώργος Ρυμενίδης
Επιμέλεια φωτισμών
Χρήστος Τζιόγκας
Επιμέλεια κειμένων
Δήμητρα Κονδυλάκη
Μεταφράσεις
Κωνσταντίνος Τζήκας
Υπεύθυνη παραγωγής AEF
Όλγα Μαυροειδή
ΟΡΓΑΝΩΣΗ & ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ DeltaPi
Στο πλαίσιο του Διεθνούς Δικτύου Αρχαίου Δράματος