Του Σ. Μακρινού
Με αφορμή τα προεκλογικά σποτάκια γνωστού κόμματος κατάμαυρης μιζέριας και «μικροψυχίας» (που είπε και ο Νίκος Αλιβιζάτος), θυμήθηκα το αριστούργημα του νεοϊταλικού ρεαλισμού «Ο κλέφτης των ποδηλάτων» (όπως μεταφράστηκε στα ελληνικά, ο ιταλικός τίτλος είναι «Οι κλέφτες…»), σε σκηνοθεσία Βιτόριο Ντε Σίκα.
Για όσους δεν έχετε δει ή δεν θυμάστε την ασπρόμαυρη ταινία του 1948, του σπουδαίου Ιταλού σκηνοθέτη, φτωχός πατέρας στη μεταπολεμική Ρώμη έχει το ποδήλατό του, όπως χιλιάδες άλλοι, ως βασικό εργαλείο για να θρέψει την οικογένειά του και να μεγαλώσει τον μικρό γιο του.
Στην αρχή, κουτσά-στραβά, όλα πάνε σχετικά καλά και παρά τις στοίβες αντικειμένων στα ενεχυροδανειστήρια, η συγκρατημένη αισιοδοξία στα μάτια μιας κοινωνίας που μόλις βγήκε από τον τρομερότερο πόλεμο, αλλά και όλες τις κρίσεις που εξέθρεψαν φασισμούς στην Ευρώπη τα προηγούμενα χρόνια, αρχίζει να αχνοφαίνεται.
Όλα καλά λοιπόν στην αρχή μέχρι που κάποιος κλέβει το πολύτιμο ποδήλατο του δυστυχή πατέρα.
Το φάντασμα της ανεργίας και ακόμα μεγαλύτερης φτώχειας είναι εδώ. Ψάχνει επί ματαίω παντού για το ποδήλατο-εργαλείο-επιβίωσης και διαπιστώνει ότι κανείς δεν μπορεί να τον βοηθήσει πραγματικά να το ξαναβρεί.
Η αστυνομία (το κράτος) είναι ακόμα ανοργάνωτη και ανήμπορη, ζαλισμένη από τη νοοτροπία προηγούμενων καθεστώτων και τις ανατροπές του πολέμου που ακολούθησε. Οι γείτονες με καλές προθέσεις, συμπόνια και αλληλεγγύη, αλλά με τα δικά τους χιλιάδες προβλήματα, δεν μπορούν να δώσουν λύση.
Ούτε το ΚΚΙ που τους τραβάει όλους από το μανίκι, μπορεί να ξεφύγει από τη διαχρονική ουτοπία και να σκύψει στα υπαρκτά προβλήματα της κοινωνίας.
Μέσα στην απελπισία του ο πατέρας αποφασίζει τότε να κλέψει κι αυτός ένα ποδήλατο για να μπορέσει να συνεχίσει τη δουλειά του, αλλά επειδή δεν είναι επαγγελματίας κλέφτης, γίνεται αμέσως αντιληπτός και συλλαμβάνεται μπροστά στα έκπληκτα μάτια του μικρού γιου του.
Είναι η κορύφωση του δράματος.
Μια ολόκληρη μεταπολεμική κοινωνία διαπιστώνει ότι στην πραγματικότητα είναι ο καθένας μόνος του.
Οι ελπίδες που δημιούργησε η ειρήνη για ένα καλύτερο αύριο, εξανεμίζονται. Χρειάζεται πολλή δουλειά. Τίποτα δεν είναι αυτονόητο. (Προσοχή spoiler τέλους).
Η ταινία πάντως, σε αντίθεση με τα προεκλογικά σποτάκια του κόμματος της μιζέριας, κλείνει συγκρατημένα αισιόδοξα.
Η κοινωνία δίνει τη λύση από μόνη της, καθώς ο αστός ιδιοκτήτης του νεοκλεμμένου ποδηλάτου βλέποντας από κοντά τον μικρούλη γιο του «κλέφτη», καταλαβαίνει τα βαθύτερα αίτια της πράξης κι αποφασίζει να αφήσουν ελεύθερο τον πατέρα παρά τις φωνές των γύρω «αγανακτισμένων» που διψούν για αίμα.
Στην τελευταία σκηνή και κάτω από την εκπληκτική μουσική του Αλεσάντρο Τσικονίνι, βλέπουμε το χεράκι του μικρού παιδιού να πιάνει αυτό του μπαμπά του και να απομακρύνονται σιγά σιγά μακριά από τον φακό.
Η νέα γενιά που μεγάλωσε μέσα σε λίγη ώρα…
Πέρασαν πάρα πολλά χρόνια από το 1948. Η Ιταλία άλλαξε, η Ευρώπη άλλαξε, θέλω να πιστεύω και η Ελλάδα. Το ποτήρι μπορεί να είναι μισογεμάτο ή μισοάδειο. Εξαρτάται από τα εφόδια της παιδείας σου μέσα σου πώς το βλέπεις.
Θα ήθελα όλα τα κόμματα στην Ελλάδα να σκέφτονται θετικά. Να προβάλλουν το δικό τους εποικοδομητικό έργο ή πλάνο, αν υπάρχει.
Τα αρνητικά του αντιπάλου τα γνωρίζει η κοινωνία. Είναι ήδη χθες αυτά. Πάμε στο αύριο.
Πάμε να βρούμε τρόπους για την ανάπτυξη, την ευμάρεια, την κοινωνική άνοδο, σε μια εξαιρετικά δύσκολη παγκόσμια συγκυρία. Μόνο με επενδύσεις και φρέσκο χρήμα από το εξωτερικό (ιδανικά) μπορούν να βελτιωθούν τα πράγματα, να μειωθεί η ανεργία των νέων, η χώρα να βαδίσει γρήγορα μέσα στον 21ο αιώνα. Άλλος τρόπος δεν υπάρχει.
Ας σκεφτούμε ποιος έχει περισσότερες πιθανότητες να τα πετύχει αυτά κι ας τον στηρίξουμε. Ιδίως στις συνθήκες έτσι όπως έχουν διαμορφωθεί στην παγκόσμια οικονομία, με τους ημίτρελους στη Μόσχα, στην Άγκυρα, στο Σουδάν και αλλού, με το crude σε λίγο να προβλέπεται να ξαναπιάσει τα $100, τον πληθωρισμό στον ουρανό και τη μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη να νιώθει ιλίγγους.
Οι νέες κρίσεις είναι ήδη εδώ κι εμείς θα πρέπει να βλέπουμε τα πράγματα πρακτικά και ρεαλιστικά. Ευτυχώς είμαστε ακόμα στην ΕΕ και στο Ευρώ, αλλά δεν πρέπει να επαναπαυόμαστε γιατί τα πράγματα με όλους αυτούς που κυκλοφορούν ελεύθεροι εκτός Δρομοκαΐτειου, δεν θέλουν πολύ για να αλλάξουν.
Επίσης να δούμε προσεκτικά πού βάζουμε σταυρό προτίμησης. Όχι στους κάθε λογής τσαρλατάνους, όχι στους γνωστούς μας από την τηλεόραση, αλλά σε αυτούς που κρίνουμε ικανούς. Ας διαβάσουμε βιογραφικά κι ας βάλουμε στη Βουλή ανθρώπους έμπειρους στον τομέα τους.
Και κάτι τελευταίο.
Μαυρίστε όποιο κόμμα βρωμίζει με αφίσες τους δρόμους και γεμίζει με φέιγ βολάν τις εισόδους των πολυκατοικιών.
Αν το κάνουν όλοι, κακώς.
Επιλέξτε τουλάχιστον τον πιο πολιτισμένο ή αυτόν που μάζεψε από μόνος του τις αφίσες του στις προηγούμενες εκλογές. Αν το έκανε ποτέ κανείς…
***
Προεκλογικό Trailer (θα μπορούσε να είναι):
