Ένας περίπατος μαζί της στα παλαιοπωλεία είναι η εμπειρία και η χαρά της αποπλάνησης. Όσοι τη συναντούν αγαπούν και θαυμάζουν αυτή τη φινετσάτη και όμορφη σαν τον άνεμο κοπέλα. Τα γοητευτικά μάτια της αναμετρώνται με τις ακτίνες του ήλιου, εικόνα που ο φωτογραφικός φακός λάτρεψε. Η Ειρήνη Δούκα είναι ένας άνθρωπος που μπορεί να κατακτήσει όχι μόνο καθετί που την περιβάλλει αλλά και τον πόνο και το φόβο και την προκατάληψη γιατί χρησιμοποιεί επάξια το οπλοστάσιο που της έχει δοθεί: αγάπη, φαντασία, ευφυΐα, καλοσύνη. Χαρακτηρίζεται από έναν εξευγενισμό του πνεύματος, ζωντάνια ύφους και γνησιότητα συναισθημάτων αλλά και από μια απαστράπτουσα τεχνική στις ερμηνείες της. Ακόμα κι όταν ερμηνεύει τραγούδια αξέχαστων και ανυπέρβλητων καλλιτεχνών, τους χαρίζει με το τεράστιο ταλέντο της κάτι από τη δική της προσωπικότητα. Δίχως υπερβολή, αποδίδει κομμάτια αρτιότερα ακόμη κι από τον κλασικό ερμηνευτή τους. Πέρα από αυτό η Ειρήνη Δούκα έχει την ποιότητα που μετατρέπει και το πιο απλό σε πραγματική τέχνη. Επέλεξε συνειδητά την ελπίδα και την αυτογνωσία, τη σεμνότητα, το ρίσκο και το ήθος στη σταδιοδρομία της, παρόλο που πολύ καλά γνωρίζει ότι αυτός ουδόλως είναι ο εύκολος δρόμος. Για το λόγο αυτό όμως η Ειρήνη διατηρεί το πλεονέκτημα της μοναδικότητας και της διαχρονικότητας. Δεν είναι μια πρόσκαιρη αυταπάτη, είναι η τραγουδίστρια που θα μείνει. Φέτος τη θαυμάσαμε στο χώρο τέχνης «Δια Δύο» να πρωταγωνιστεί, σκηνοθετημένη από τον Νικόλα Μίχα, σε μια έξοχη μουσικοθεατρική παράσταση, με τίτλο «Στη Νέα Υόρκη κάποτε». Συμπαγής, ανεπιτήδευτη, σταθερά ακλόνητη, αυθεντική, υπέροχη παρουσία, σπάνια φωνή, συνθέτιδα και στιχουργός. Ένα δέντρο στην πλήρη ανθοφορία του. Ένα πνεύμα που θάλλει υπό οποιεσδήποτε συνθήκες. Μια λεπτή, ανήσυχη κι ανείπωτη αλήθεια, ένα αξιολάτρευτο πλάσμα με εκφραστικότατο πρόσωπο και γελαστό βλέμμα.
Διαβάστε τη συνέντευξη.
Φωτογραφίες: cat is art
* Γεννήθηκα στην όμορφη Φρεαττύδα κοντά στη θάλασσα που παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στη ζωή μου. Μνήμες είναι ατελείωτες, καλές και κακές. Προτιμώ όμως να θυμάμαι τις βόλτες με τους γονείς μου στην Πειραϊκή και στα τείχη, και τον πατέρα μου να μιλάει για Ιστορία, τη μυρωδιά από τα υπέροχα εδέσματα της γιαγιάς μου και τη φωνή της να μου λέει παραμύθια ατέλειωτες ώρες, αφού δύσκολα κοιμόμουν πάντα. Ένα σπίτι πάντα φασαριόζικο αλλά και πάντα γεμάτο μουσική δυνατά, αν δεν ήταν κλασική ήταν τα 45αρια που διασώθηκαν από τα πάρτι που έκαναν μικροί οι γονείς και οι φίλοι! Και βέβαια όλες οι φαντασιόπληκτες ιστορίες που μοιραστήκαμε με την αδελφή μου κάτω από το “τραπέζι – σπίτι” μας!
Ποιες ήταν οι πρώτες σου καλλιτεχνικές επιρροές;
* Η μητέρα μου, παρόλο που ισχυρίζεται ότι δεν έχει ταλέντο, θεωρούσα και θεωρώ ότι δεν υπάρχει κάτι που να μην μπορεί να φτιάξει ή να διορθώσει… Πάντα έβρισκε τους πιο πρακτικούς αλλά και ωραίους τρόπους να στολίσει κάτι ή να ράψει πάντα με αισθητική και αγάπη. Ό, τι περνάει από τα χέρια της φαίνεται εύκολο και αυτό πιστεύω πέρασε και σε μένα όταν ξεκίνησα να ζωγραφίζω ή όταν τραγούδησα για πρώτη φορά. Τη θεωρώ υπεύθυνη για την αίσθηση ελευθερίας μου και το πάθος μου για ό, τι κάνω, και για το ότι θεωρώ πως όλα είναι δυνατά αν τα πιστεύεις και τους δώσεις αρκετή αφοσίωση, πάντα με σεβασμό στη γνώση και την αίσθηση του ωραίου. Με τα πρώτα χρήματα που μάζεψα από οικονομίες, αγόρασα τα πιο ακριβά πινέλα, καμβάδες και βινύλια γιατί πίστευα ότι η μουσική κινεί τη φαντασία με τον δικό της τρόπο.
Πότε αντιλήφθηκες ότι το μέλλον σου βρίσκεται στη μουσική;
* Δεν το κατάλαβα ποτέ, ούτε τώρα το ξέρω. Το μόνο που ξέρω είναι ότι αν κάποιος αφαιρούσε τη μουσική από τη ζωή μου θα συρρικνωνόμουν σε μια μικρή κουκκίδα που θα χανόταν στο φως.
Ποιος ή ποιοι γράφουν τους στίχους και τη μουσική των τραγουδιών σου;
* Μουσική και στίχους γράφω μαζί με τον Greggy K., καμιά φορά ξεχνάμε ποιος έγραψε τι. Επίσης συνεργαζόμαστε με άλλους μουσικούς που εκτιμούμε και έχουν προσφέρει σε πολλά κομμάτια μας. Στο δίσκο που ετοιμάζουμε τώρα έχω γράψει τους περισσότερους στίχους γιατί ο Greggy θεωρούσε ότι “περνάω αυτή τη φάση” που χανόμουν στα βιβλία παρουσιάζοντας μια “ανησυχητική εξάρτηση” με τις ιστορίες τους.
Το ταλέντο είναι και χρέος;
* Πιστεύω ότι αν σου έχουν δωρίσει ένα ταλέντο είναι σοβαρή αγένεια να μην το αξιοποιήσεις.
Τι είναι αυτό που σου δίνει χαρά στη δουλειά σου και σε κάνει να την αγαπάς;
* Το ότι δεν ξέρεις ποτέ τι σου ξημερώνει. Πλήρης αταξία, πόνος και έρωτας. Είναι κάτι σαν την ενδιαφέρουσα αλητεία που κρύβει ένας ευγενικός ιππότης. Είναι πάντα ένα μυστήριο που ξέρεις ότι δεν πρόκειται να λύσεις αλλά σου δίνει ανάσα!
Εκτός από τις φωνητικές δυνατότητές σου, που είναι αναμφισβήτητες, τι άλλο ψάχνεις προκειμένου να ερμηνεύσεις ένα τραγούδι;
* Τις εικόνες του, να το ζω σαν να το ακούω πάντα για πρώτη φορά.
Προς τα πού βαδίζει το τραγούδι σήμερα; Πόσο έχει επηρεαστεί η μουσική από την τεχνολογία;
* Η τεχνολογία στα λάθος χέρια μπορεί να δημιουργήσει τέρατα ενώ στα σωστά πιθανόν να βοηθήσει και την ανθρωπότητα. Έτσι είναι η μοίρα του ανθρώπου, έχει την ελευθερία να διαλέξει άπειρους δρόμους. Το τι κάνει με αυτή την ελευθερία είναι ένα άλλο θέμα. Έτσι κάπως είναι και με τη μουσική. Η έλλειψη τεχνολογίας το ‘60 και το ‘70 έφερε μπροστά την εφευρετικότητα, την ελευθερία και τα αξιολάτρευτα λαθάκια που δίνουν στη μουσική μια εθιστική ανθρώπινη διάσταση. Η τεχνολογία έβγαλε προς τα έξω μια άρρωστη τελειομανία στα ακούσματα των ανθρώπων, με συνέπεια ένα “σιδερωμένο” αποτέλεσμα κάποιες φορές. Η γνώμη μου είναι να αποδέχεσαι την τεχνολογία σαν βοηθό σου στη δημιουργία χωρίς να γίνεσαι υπόδουλος αυτής.
Ποια είναι η θεματολογία και η υφολογία των τραγουδιών της εποχής;
* Αυτή η ερώτηση χωράει σίγουρα μεγάλη ανάλυση εφόσον υπάρχουν τόσα πολλά είδη μουσικής. Ανέκαθεν βέβαια η θεματολογία της μουσικής επηρεάστηκε από τα ιστορικά γεγονότα. Θα έλεγα ότι σήμερα επικρατεί ένα σύννεφο κυνισμού και οι άνθρωποι έχουν γίνει ψυχροί με τον ρομαντισμό γιατί νιώθουν ότι έχουν προδοθεί από αυτόν.
Ποια θεωρείς τα ωραιότερα τραγούδια για την ιδιοσυγκρασία σου και τη φωνή σου;
* Τα τραγούδια που κρύβουν ιστορίες και μυστήρια, ή εκείνα που κρύβουν μαγικές στιγμές, εφιαλτικές ή ευχάριστες, και τα οποία ο συνθέτης μόνον έτσι θα μπορούσε να τα μοιραστεί.
Ποια είναι η καλλιτεχνική σας “συγγένεια” με τον Greggy K.;
* Καρμική, όπως έχουμε παραδεχτεί και οι δυο, από την άποψη ότι το ίδιο βράδυ που ανταλλάξαμε τις πρώτες ουσιαστικές κουβέντες γράψαμε και το πρώτο μας τραγούδι, τόσο φυσικά όσο να το είχαμε κάνει και σε άλλες τρεις ζωές.
Και ποιος βαθμός συγγένειας σας ενώνει και τους δύο με το συνθέτη Δημήτρη Μαραμή;
* Με τον Δημήτρη μας ενώνει βαθιά εκτίμηση και φιλία. Ένας αξιοθαύμαστος κλασικός συνθέτης με ανοιχτές τις κεραίες του στα μπλουζ, στο ροκ εν ρολ και στις παθιασμένες νότες που βγαίνουν από οποιοδήποτε πιάνο πέσει στα χέρια του.(Άμα το διαβάσει θα με κατσαδιάσει… Δεν του αρέσουν οι έπαινοι αλλά, τι κάνουμε, αυτό νιώθω αυτό λέω)! Στην τελευταία μας εμφάνιση οι τρεις μας υποσχεθήκαμε να το ξανακάνουμε σύντομα!
Βαθμιαία αλλάζει ο κόσμος που ζούμε;
* Γεγονός αναμφισβήτητο! Νιώθω ότι ζω σε ένα νηπιαγωγείο που τα παιδιά είναι όλα αδέλφια. Η μητέρα μας η γη μάς έδωσε τα πάντα, δεν μας έλειψε ποτέ τίποτα και έτσι εμείς ποτέ δεν μεγαλώσαμε, τα θεωρούσαμε όλα δεδομένα. Τώρα δεν έχει άλλο να μας δώσει, και όχι δεν πιστεύω ότι μας εκδικείται που λένε, απλά δεν τα βγάζει πια πέρα, κάθεται κάπου σε μια γωνιά και εύχεται ότι κάποιος θα της ξαναδώσει σημασία.
Θέλεις να μιλήσεις για τα άμεσα σχέδιά σου;
* Στα άμεσα σχέδιά μου είναι ένας αγγλόφωνος δίσκος που ανέφερα και νωρίτερα, που υπολογίζουμε να βγει τον Φεβρουάριο. Σε αυτόν συμμετέχουν στενοί συνεργάτες και θα έχει ένα νέο όνομα το οποίο δεν μπορώ ακόμα να μοιραστώ.
Ενημέρωσέ μας για τις εμφανίσεις σου αυτή την εποχή.
* Αυτή την εποχή συμμετέχω σε μια μουσικοθεατρική παράσταση στο χώρο τέχνης «Δια Δύο». «Στη Νέα Υόρκη κάποτε» είναι ο τίτλος της, μια ιστορία βασισμένη στο έργο του William Gibson «Two for the seesaw». Διαδραματίζεται στη Νέα Υόρκη του ’70, και περιέχει πολλά τραγούδια της εποχής αλλά και παλιά jazz κομμάτια, από καλλιτέχνες όπως Lisa Minnelli, Elvis Pristley, Afrodite’s Child, Jefferson Airplain κ.α. Επίσης τραγουδώ στα ισπανικά, πορτογαλικά και γαλλικά, που ήταν μεγάλη πρόκληση για μένα. Τα τραγούδια και την πρωτότυπη μουσική έχει ενορχηστρώσει, συνθέσει και διασκευάσει ο Greggy K. με πολύ συναίσθημα και συνέπεια στη ροή του έργου. Παίζω μαζί με τη Μαρία Γαλάτη – Λιανοπούλου και τον Greggy K., σκηνοθετεί ο Νικόλας Μίχας, τα σκηνικά – κοστούμια επιμελήθηκε η Πάτρα Μαρούση, έστησε τα φώτα ο Γιώργος Λαθύρης, φωτογράφησε ο Γιάννης Γαβριήλ. Υπάρχει μεταξύ όλων μας ζηλευτή χημεία και αλληλοβοήθεια σε όλες τις αντιξοότητες.
Ως λαός εκτιμάμε τη λαϊκή μας παράδοση στη μουσική ή την υποτιμάμε;
* Την υποτιμάμε. Αυτό που ονομάζεται σήμερα λαϊκή μουσική είναι ένα συνονθύλευμα από τα πιο φτηνά ακούσματα των διαφόρων γειτονικών πολιτισμών, που αποσκοπεί σε εφήμερα σουξεδάκια και όχι να εκφράσει πόνο ή χαρά στο βάθος της λαϊκής ψυχής. Φυσικά πάντα με λαμπερές εξαιρέσεις!
Ποιος είναι ο ρόλος της μουσικής ψυχαγωγίας την εποχή της κρίσης;
* Ποιος είναι ή ποιος θα έπρεπε να είναι; Η ψυχαγωγία εκτός από κρίση περνάει και βαριά γρίπη, την οποία ως φύσει αισιόδοξη ευελπιστώ να ξεπεράσει. Οι εναλλακτικοί χώροι κλείνουν γιατί δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν στα έξοδα, ενώ οι κακώς εννοούμενοι εμπορικοί χώροι αυξάνονται μια και νομικά είναι “καθαροί” στις υποχρεώσεις τους. Ο κόσμος μπερδεμένος και κουρασμένος το τελευταίο που σκέφτεται είναι η ποιότητα της ψυχαγωγίας του, αφού βομβαρδίζεται από την πλαστή πραγματικότητα της TV. Ο επιμένων όμως νικά… έτσι πάει!
Προσωπικά γιατί είσαι περήφανη;
* Όσο κι αν αλλοίωσα ποτέ την εικόνα μου προς τα έξω, όπου κι αν “στραβοπάτησα” απέναντι στα θέλω μου ή τη ματαιοδοξία μου, δεν έχασα ποτέ εμένα, νιώθω πάντα έτοιμη να με ξαναγνωρίσω, να με ανατρέψω σαν να γεννήθηκα χθες… να μάθω να διαβάσω, να νιώσω ξανά και ξανά σαν να μην έμαθα ποτέ τίποτα.
Ποιοι είναι οι αγαπημένοι σου ποιητές;
* Έντγκαρ Άλαν Πόε, Καβάφης.
Ποιοι είναι οι αγαπημένοι σου συνθέτες;
* Ο Greggy K. Ισχύει… Δεν το λέω γιατί γράφουμε μαζί, θεωρώ ότι χρειάζεται πολλές ζωές ακόμα για να προλάβει να γράψει όλα όσα κρύβει στο κεφάλι του. Φυσικά ο ΜcCourtney, o Moricone… Δεν θα τελειώσω ποτέ με τη λίστα των ταλαντούχων συνθετών που με επηρεάζουν κάθε μέρα.
Τι σε κάνει να γελάς;
* Ο καθρέφτης μου!
Τι μπορεί να σε κάνει να πονέσεις;
* Να πονάει αυτός που αγαπώ και να μη ζητάει βοήθεια.
Η Ελλάδα σήμερα σε πληγώνει;
* Νομίζω ότι η ερώτηση είναι ρητορική…
Έχεις παρατηρήσει τελευταία στην πόλη ασυνήθιστα περιστατικά;
* Φυσικά, οι γειτονιές που κάποτε ήμουν περήφανη ότι περπατάμε ελεύθεροι χωρίς φόβους, έχουν γίνει εφιαλτικές. Οι άνθρωποι πιο καχύποπτοι, με κλειστά και αμπαρωμένα παραθυρόφυλλα, φοβισμένα βλέμματα και πόλωση ακόμα και σε απλές συζητήσεις στο δρόμο που καταλήγουν σε πολιτικούς καβγάδες.
Ποιος είναι ο πιο μεγάλος φόβος σου;
* Η κατάργηση της ελευθερίας μου.
Σε τι πιστεύεις;
* Στην κίνηση ενός νοητού νερού, αν μάθεις να το ακούς και να το ακολουθείς και να σέβεσαι τη δύναμή του μπορεί να σε πάει σε κόσμους που δεν μπορείς να φανταστείς.
Θέλεις να μου μιλήσεις για τη σχέση σου με τα ζώα. Έχεις κατοικίδιο;
* Είμαι απλά «μαρμελάδα» για τα ζώα… Πρέπει να ομολογήσω ότι αν δω άνθρωπο να πειράζει ζώο δεν τον θεωρώ άξιο να ζει. Δυστυχώς δεν έχω δικό μου κατοικίδιο αλλά οι γονείς μου έχουν γάτα… πριγκίπισσα… τσαχπίνα, που βεβαίως έχω λιώσει στα χάδια. Προς το παρόν η συνεχής απουσία μου από το σπίτι και η έλλειψη κάποιας βοήθειας, δεν μου επιτρέπει να έχω ζωάκι.
Ευχαριστώ πολύ Ειρήνη!
* Kι εγώ ευχαριστώ.
Photo: www.catisart.gr
“Στη Νέα Υόρκη κάποτε” (Χώρος Τέχνης “Δια Δύο”)
Το θεατρικό έργο “Στη Νέα Υόρκη κάποτε” παρουσιάζεται στη θεατρική σκηνή του χώρου τέχνης «Δια Δύο», σε σκηνοθεσία Νικόλα Μίχα. Η Ειρήνη Δούκα, ο Greggy K (πρώην μέλος των Matisse) και η Μαρία Γαλάτη – Λιανοπούλου είναι οι πρωταγωνιστές της ερωτικής ιστορίας που εξελίσσεται στη Νέα Υόρκη του 1977. Μία παράσταση όπου το χιούμορ συνυπάρχει με το δραματικό στοιχείο. Μία διαδρομή στη σκοτεινή και επαναστατική Νέα Υόρκη του ’70, όταν όλα τελείωναν και όλα άρχιζαν, με μουσικό χαλί κλασικά θεατρικά και κινηματογραφικά τραγούδια των Frank Sinatra, Elvis Presley, Edith Piaf, Liza Minnelli, Nina Simone, Jefferson Airplane, Chavella Vargas, The Shirelles κ.ά., από τις ζωντανές ερμηνείες των πρωταγωνιστών.
Συντελεστές
Σκηνοθεσία – Διασκευή κειμένου – Μουσική επιμέλεια: Νικόλας Μίχας
Παίζουν: Ειρήνη Δούκα, Greggy K, Μαρία Γαλάτη – Λιανοπούλου
Πρωτότυπη μουσική – Διασκευές – Ενορχήστρωση: Γρηγόρης Κόλλιας
Μουσική διδασκαλία: Ειρήνη Δούκα
Σκηνικά – Κοστούμια: Πάτρα Μαρούση
Φωτογραφίες: Ιωάννης Γαβριήλ
Παραγωγή: Χώρος τέχνης “Δια Δύο”
Πληροφορίες
«Στη Νέα Υόρκη, Κάποτε»
Πρεμιέρα: Δευτέρα 2 Δεκεμβρίου 2013
Χώρος τέχνης “Δια Δύο”
Σπύρου Πάτση 99, Βοτανικός
Τηλέφωνο κρατήσεων: 210 3466048
Παραστάσεις: Κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21:00
Διάρκεια: 100’ (με διάλειμμα)
Εισιτήρια: € 15, 10 (μειωμένο)
