Του Παναγιώτη Μήλα
Στην αυλή της μονοκατοικίας της οδού Θέωνος, στον Νέο Κόσμο, χαιρόμασταν ακούγοντας τον Χριστόφορο Λιοντάκη να μας διαβάζει τα πρώτα του ποιήματα.
Η Σοφία και ο Άγγελος, ο Μπάμπης, ο Λάκης και ο Νίκος «μεταφερόμαστε» στους τόπους που «έχτιζε» ο Χριστόφορος «με το φως» της ήσυχης γειτονιάς, μέσα στα χειρόγραφά του, ανάμεσα στις μυρωδιές από την κουζίνα της κυρίας Ειρήνης και τα αρώματα από τη μαντζουράνα και τα γιασεμιά της μικρής αυλής του κυρίου Γιάννη που ήταν το οχυρό μας εκείνα τα ανέμελα χρόνια.
«Το τέλος του τοπίου» από το αγαπημένο του Ηράκλειο πέρασε και η εποχή της ανόδου, της καταξίωσης και της επιβράβευσης του ποιητή δεν άργησε. Από τους ροδώνες με τους χωροφύλακες και τους χωμάτινους δρόμους, έφθασε σε δρόμους ανοιχτούς και πολύβουους.
Έφθασε και στον μεγάλο του δρόμο που από την αρχή αυτής της χρονιάς τον ταλαιπώρησε. Τον κούρασε και τελικά τον νίκησε το ξημέρωμα της Παρασκευής 26 Ιουλίου 2019.
Σαν σήμερα κάναμε πάντα όλοι μαζί τη βόλτα στο πανηγύρι του Αγίου Παντελεήμονα, στην παραπόταμο τότε, στην οδό Καλλιρρόης.
Φέτος θα πάμε μόνοι για να ανάψουμε ένα κερί στη μνήμη του Χριστόφορου που θα τον αποχαιρετήσουμε τη Δευτέρα 29 Ιουλίου στις 4.30 μ.μ. στο Νεκροταφείο Χαλανδρίου.
***
Ο Χριστόφορος Λιοντάκης γεννήθηκε το 1945 στο Ηράκλειο Κρήτης. Σπούδασε νομικά στην Αθήνα και παρακολούθησε μαθήματα φιλοσοφίας δικαίου στο Πανεπιστήμιο της Σορβόνης, στο Παρίσι.
Ανήκει στην αποκαλούμενη Γενιά του ’70, μαζί με άλλους συγγραφείς που άρχισαν να δημοσιεύουν τα έργα τους κατά τη δεκαετία του 1970, και κυρίως προς το τέλος της στρατιωτικής δικτατορίας και τα πρώτα χρόνια της Μεταπολίτευσης.
Το 1973 κυκλοφόρησε η πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο «Το τέλος του τοπίου». Η συλλογή του «Με το φως», 1999, τιμήθηκε ταυτόχρονα με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης και με το Βραβείο Ποίησης του περιοδικού «Διαβάζω», το 2000.
Ποιήματά του έχουν μεταφραστεί στα γαλλικά, γερμανικά, ιταλικά και αγγλικά και έχουν δημοσιευτεί στο περιοδικό «Harvard Review».
Ο Θάνος Μικρούτσικος έχει μελοποιήσει ποιήματά του που έχουν κυκλοφορήσει σε CD με τίτλο «Ποίηση με μουσική: Κωνσταντίνος Καβάφης-Χριστόφορος Λιοντάκης».
Το ποίημα που ακολουθεί είναι από αυτόν τον δίσκο.
***
Νʼ αλλάξει αίμα
Ν’ αλλάξει αίμα
Νʼ αλλάξει σάρκα
Ιδού τι θέλει
Νʼ αλλάξει αίμα
Νʼ αλλάξει σάρκα
Ιδού τι θέλει
Νʼ απαλλαγεί από κείνο
Το κρυφό φανερό
Που όλα τα διχάζει
Νʼ απαλλαγεί από κείνο
Το κρυφό φανερό
Που όλα τα διχάζει
Ίδιες κινήσεις
Ίδιες αντιδράσεις
Ίδιες κηλίδες
Ίδια σχήματα
Ξέρει τι αρρώστιες τον περιμένουν
Ξέρει τη μνήμη των κυττάρων
Ξέρει τα χρωματοσώματα
Είναι το πεπρωμένο του
Νʼ αλλάξει αίμα
Νʼ αλλάξει σάρκα
Ιδού τι θέλει
Νʼ αλλάξει αίμα
Νʼ αλλάξει σάρκα
Ιδού τι θέλει
***
Μερικά από τα έργα του Χριστόφορου Λιοντάκη: Ο ροδώνας με τους χωροφύλακες, Εκδόσεις Καστανιώτη (1991), Νυχτερινό γυμναστήριο, Εκδόσεις Καστανιώτη (1993), Ο μινώταυρος μετακομίζει, Εκδόσεις Καστανιώτη (1996), Υπόγειο γκαράζ, Κέδρος (1999), Με το φως, Εκδόσεις Καστανιώτη (2000), Αθηναϊκό μειδίαμα, Εκδόσεις Γαβριηλίδης (2009), Στο τέρμα της πλάνης, Εκδόσεις Καστανιώτη (2010), Εικόνες που επιμένουν, Εκδόσεις Γαβριηλίδης (2012) και Ποιήματα 1982-2010, Εκδόσεις Γαβριηλίδης (2015).
***
***
Το 2017 κυκλοφόρησε το τελευταίο του βιβλίο με τον τίτλο «Ο μεγάλος δρόμος», από τις Εκδόσεις Γαβριηλίδης. Πρόκειται για μια συγκινητική καταγραφή των παιδικών του χρόνων όπως τα έζησε εκεί που γεννήθηκε, στο χωριό Ίνι, στην ανατολική Μεσσαρά στην Κρήτη από το 1945 ως το 1956, δηλαδή τα μεταπολεμικά χρόνια.
Στο βιβλίο αυτό ο Λιοντάκης καταγράφει τα προσωπικά του βιώματα με λιτό και επιγραμματικό τρόπο ζωντανεύοντας τις παιδικές μνήμες με τρόπο μοναδικό…
«Ο μεγάλος δρόμος» μας οδηγεί σε μια φύση γεμάτη από τα αρχαιολογικά ερείπια της αρχαίας πόλης των Αρκάδων, όπου ο ποιητής κυκλοφορεί ανάμεσα σε πρόσωπα αγαπημένα.
Σε πρόσωπα που δεν θα τον ξεχάσουν ποτέ…
