23.3 C
Athens
Πέμπτη 28 Μαρτίου 2024

Carlus Padrissa: “Βλέπω ότι το μέλλον φέρνει πολλά καινούργια πράγματα στην τέχνη”

 

Ο Carlus Padrissa είναι ιδρυτικό μέλος της καταλανικής θεατρικής ομάδας διεθνούς φήμης, “La Fura dels Baus”, που ιδρύθηκε το 1979 στη Βαρκελώνη. Στην ομάδα, που ξεκίνησε κάνοντας θέατρο στο δρόμο και έπειτα από πολλά χρόνια παραστάσεων σε όλο τον κόσμο, ανατέθηκε να παρουσιάσει το δρώμενο “Μεσογειακή θάλασσα, ολυμπιακή θάλασσα”, σε σκηνοθεσία του Carlus Padrissa και και του Alex Olle (το άλλο ιδρυτικό μέλος της ομάδας) και μουσική του Ryuichi Sakamoto, κατά την τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων της Βαρκελώνης το 1992. O Carlus διευθύνει και τις καλλιτεχνικές δραστηριότητες του πλοίου “Naumon”, ενός παλιού μεταφορικού πλοίου βάρους 1.100 τόνων και μήκους 6 μέτρων, το οποίο έχει μεταμορφωθεί σε μια σύγχρονη, πλωτή πολιτιστική εξέδρα. Ο Carlus Padrissa σκηνοθετεί θεατρικές παραστάσεις και δρώμενα αλλά και όπερα. Ήδη έχει σκηνοθετήσει μεγάλα οπερατικά έργα, όπως π.χ. τη Βαγκνερική Τριλογία “Το Δαχτυλίδι”, σε μεγάλες οπερατικές σκηνές διεθνώς, όπως Arena di Verona, Ωδείο Ηρώδου Αττικού, Bayerische Staatsoper, Palau de les Arts Reina Sofia στη Βαλένθια και Maggio Musicale Fiorentino.

 

*Συνέντευξη: Κασσάνδρα Δημοπούλου www.kassandradimopoulou.com για το Opera Legacy (πρώτη δημοσίευση) www.operalegacy.com 

 

Το πλοίο “Naumon”

 

Βαρκελώνη, 6 Μαΐου 2020

Συναντηθήκαμε το 2007, όταν δημιούργησε το δρώμενο “Ναυμαχία” (Naumachia) στη Βαρκελώνη. Ήταν μια εμπειρία που δε θα ξεχάσω όσο ζω: Να τραγουδάω οπερατικές άριες κρεμασμένη 30 μέτρα πάνω από το ποτάμι του Newcastle, ή στην κορυφή μιας τεράστιας σφαίρας, ή μέσα σε μια γιγαντιαία κλεψύδρα. Και μετά, ένας γίγαντας να γεννάει όρθιος, κυριολεκτικά, έναν ολόκληρο άνθρωπο, ανάμεσα στο κοινό.  Όλα αυτά που ζήσαμε, θέσπισαν την αρχή μιας εποχής: Ένα θαυμάσιο “τρομερό παιδί” μπήκε στον κόσμο της όπερας.  Στα επόμενα χρόνια, ο Carlus και η ομάδα του, οι “La Fura dels Baus” σκηνοθέτησαν πολλές οπερατικές παραγωγές διεθνώς, συνεχίζοντας να δημιουργούν εικόνες που είναι αδύνατο να βγάλει κανείς από το νου του. Είναι ένας άνθρωπος βαθιά ευαίσθητος και ευγενής, ταπεινός, δημιουργικά νευρικός, με μια δυνατά ριζωμένη οικολογική συνείδηση που φαίνεται στα έργα του κι έχει επιπλέον αυτό που ονομάζουμε “τρίτο μάτι”. Είναι οραματιστής και τόσο γενναίος ώστε να μας δείχνει επί σκηνής αυτά που οραματίζεται, πολλές φορές και εικόνες από ένα -τρομακτικό- μέλλον. Άλλες φορές όμως, αφήνει το κοινό να αποφασίσει το τέλος μιας ιστορίας, όσο για να μας κάνει να νιώσουμε ότι μπορούμε να αλλάξουμε την πορεία της ανθρωπότητας, αν όλοι μαζί το επιλέξουμε. 

 

 

Αυτή τη χρονιά, η ομάδα “La Fura dels Baus” γιορτάζει τα 40 χρόνια από τη δημιουργία της και έχει εκδοθεί ένα σχετικό βιβλίο.

*Ναι, και ο τίτλος είναι “La Fura dels Baus en Cuarantena” (“Τα 40 χρόνια της La Fura dels Baus”) ένα μοιραίο λογοπαίγνιο που απλά συνέβη (η λέξη “cuarantena” ακούγεται ως “καραντίνα”). Το έγραψε ο Merce Saumell Verges, κριτικός τέχνης, ο οποίος μιλάει για όλα όσα συνέβησαν μέσα στη χρονική αυτή περίοδο.

 

 

Πώς γίνεται να είσαι συνέχεια εσύ -και κατά συνέπεια και η ομάδα- μπροστά από την εποχή μας;

*Έχω αυτό το “προσόν” από πολύ μικρό παιδί. Είμαι γεννημένος στις 13 Απριλίου (Κριός στο ζώδιο) και αυτό σημαίνει λένε ότι μου αρέσει να είμαι αυτός που κάνει πράγματα για πρώτη φορά. Η βασική μου ικανότητα – ποιότητα, είναι να μπορώ να προσαρμόζομαι αμέσως σε καινούργιες καταστάσεις. Αυτό που θα πω τώρα, σχετικά με αυτό το γεγονός, είναι πολύ προσωπικό: Η μητέρα μου είχε μια ασθένεια των οστών, που ονομάζεται “οστεοχονδρομάτωση”. Αυτή η ασθένεια έκανε τα κόκαλά της να “αλλάζουν”, δηλαδή, επειδή δούλευε με τη γη, το δεξί της χέρι που χρησιμοποιούσε περισσότερο, μεγάλωσε πολύ γρήγορα, πάρα πολύ σε σχέση με το αριστερό της χέρι. Ο αδερφός μου κληρονόμησε αυτή τη σπάνια ασθένεια και έπρεπε να κάνει πολλές επεμβάσεις σε μικρή ηλικία. Ξέρω βέβαια, ότι αυτό είναι μια ασθένεια και μια ασθένεια θεωρείται ότι είναι ένα “πρόβλημα”, αλλά εγώ πάντα το έβλεπα και σαν μια ποιότητα, με την έννοια του ότι αυτό το ανθρώπινο σώμα είχε την “ικανότητα” να προσαρμόζεται αμέσως στις αλλαγές. Σκεφτόμουν λοιπόν ότι οι συγγενείς μου ίσως ήταν “μεταλλαγμένοι” κατά μία έννοια… Γιατί ξέρεις, όλοι οι ζωντανοί οργανισμοί χρειάστηκε να μεταλλαχτούν μέσα στην πορεία της εξέλιξής τους, για να επιβιώσουν στις όποιες αλλαγές, όλοι είμαστε προϊόντα μετάλλαξης και προσαρμογής, αλλά αυτές οι αλλαγές πήραν πολύ, πάρα πολύ χρόνο. Μου άρεσε λοιπόν να σκέφτομαι ότι η ασθένεια της μητέρας μου ίσως να ήταν μια σπάνια ικανότητα: Ένας πολύ πιο γρήγορος τρόπος ικανότητας προσαρμογής του ανθρώπινου σώματος στις ανάγκες και τις αλλαγές. Δεν κληρονόμησα την ασθένεια της μητέρας μου, αλλά μερικές φορές μου αρέσει να πιστεύω ότι κληρονόμησα διανοητικά αυτή την ικανότητά της του να αλλάζει και να προσαρμόζεται. Είμαι λοιπόν εξαιρετικά καλός όταν έχω να αντιμετωπίσω καινούργιες προκλήσεις και καινούργιες καταστάσεις, νέα πράγματα, όταν έχω να λύνω νέα “προβλήματα”. Αντίθετα, δεν είμαι καλός όταν πρέπει να επαναλάβω κάτι. Η ομάδα μας γεννήθηκε από όλο αυτό, λειτουργήσαμε με έναν πολύ αντισυμβατικό τρόπο και κάναμε πολλά νέα πράγματα που δεν είχαν ξανασυμβεί. Παίζαμε σε μέρη που ήταν περίεργα, εναλλακτικά, εκεί που άλλοι δεν είχαν παίξει ποτέ, κάναμε παραστάσεις με αντισυμβατικά θέματα, σκηνοθετήσαμε όπερα επίσης με τέτοιους τρόπους που δεν είχαν κάνει άλλοι πριν από εμάς, ακόμη και η τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων στη Βαρκελώνη το 1992, σκηνοθετήθηκε με τρόπο που δεν είχε ξανασυμβεί ως τότε. Στην αρχή μάς είχαν πει “όχι” και ότι “είναι πολύ διαφορετικό” αλλά τελικά έγινε, ο κόσμος το αγάπησε και στο μέλλον επηρέασε πολύ έντονα τον τρόπο που σκηνοθετήθηκαν μελλοντικές τελετές έναρξης Ολυμπιακών Αγώνων.

 

Carmina Burana

 

Άρα αυτή η χρονική στιγμή θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα για σένα;

*Ναι, είμαι πολύ “ενθουσιασμένος” (αν μπορώ να το πω έτσι) με όσα συμβαίνουν, γιατί βλέπω ότι το μέλλον φέρνει πολλά καινούργια πράγματα στην τέχνη. Επειδή είμαι αμφιδέξιος (σημ. αυτός που μπορεί να γράψει και με τα δύο χέρια εξίσου καλά), όταν πήγαινα σχολείο και έπρεπε να γράψω “τιμωρίες” όπως π.χ. “Δε θα ξαναμιλήσω στην τάξη”, καμιά χίλιες φορές, για να τελειώνω γρηγορότερα, έπιανα τρία μολύβια από το ένα χέρι και τρία από το άλλο και έγραφα ταυτόχρονα και παράλληλα την τιμωρία, δηλαδή αντί για μία φράση, έγραφα ταυτόχρονα… έξι! Βοηθούσα έτσι και τους φίλους μου! Αυτή λοιπόν είναι η ποιότητά μου, η ταχύτητα και το να προσαρμόζομαι αμέσως. Έχω και πολλά μειονεκτήματα βεβαίως, ένα από αυτά είναι ότι δεν είμαι καθόλου οργανωτικός.

 

Aida

 

COVID-19: Τι πιστεύεις ότι συμβαίνει αυτή τη στιγμή στον κόσμο;

*Είναι βεβαίως μια μεγάλη αλλαγή και είμαι σίγουρος ότι θα αντιμετωπίσουμε πολλές ακόμη καραντίνες, αυτή δεν ήταν η τελευταία. Θα πρέπει να προσαρμοστούμε. Σε πολλές σκηνοθεσίες μας με την ομάδα, δείχναμε το πώς φανταζόμαστε το μέλλον, για παράδειγμα, στη “Νόρμα” (η οποία ανέβηκε και στο Ηρώδειο τον Ιούνιο 2019) η ανθρωπότητα ζούσε σε έναν πλανήτη γεμάτο από πλαστικά απόβλητα. Σε μια πρόσφατη σκηνοθεσία μας της 6ης Συμφωνίας του Μπετόβεν (γνωστή και ως “Ποιμενική Συμφωνία”) αφήσαμε το κοινό να αποφασίζει το πώς θέλει να τελειώσει η ιστορία που έβλεπε, ψηφίζοντας από τα κινητά τους. Ανάλογα με τις ψήφους τους, αλλάζαμε την τελευταία στιγμή το τέλος της παράστασης: τη χορογραφία, τα φώτα, τα πάντα. Αν οι ψήφοι έλεγαν “αισιόδοξο τέλος”, η παράσταση τελείωνε με την ανθρωπότητα να επιβιώνει στη Γη και να προσαρμόζεται σε όλες τις αλλαγές. Αν οι ψήφοι έλεγαν “απαισιόδοξο τέλος”, τότε στη Γη δε θα επιβίωναν οι άνθρωποι, αλλά μόνο λίγοι από αυτούς θα κατάφερναν να βρουν καταφύγιο σε άλλους πλανήτες, όπως ο Άρης. Η καραντίνα όμως δημιούργησε και όμορφα πράγματα: καθάρισε η ατμόσφαιρα, τώρα που δεν πετάν τα αεροπλάνα. Βλέπω τόσο καθαρά το φεγγάρι στον ουρανό και είναι τέτοιες στιγμές σαν αυτήν που έρχεται στο μυαλό μου η μουσική της “Νόρμα”, η προσευχή της Νόρμας στη Σελήνη: η “Casta Diva” (σημ. “Αγνή Θεά”).

 

 

Πώς πιστεύεις ότι θα πρέπει να προσαρμοστούν οι καλλιτέχνες και η τέχνη, σε μια νέα εποχή, ίσως γεμάτη από καραντίνες; 

*Το μέλλον είναι, κατά την άποψή μου, στην ψηφιακή τέχνη. Θα πρέπει να μάθουμε να παράγουμε τέχνη και ψηφιακά. Να μάθουμε να κάνουμε παραστάσεις και διαδικτυακά. Θα γίνουν κι άλλες καραντίνες, δεν μπορούμε να πάψουμε να είμαστε καλλιτέχνες εξαιτίας αυτού. Μπορούμε όμως να χρησιμοποιήσουμε νέα τεχνολογία, όπως τεχνολογία 3D για να δημιουργήσουμε π.χ. ψηφιακά σκηνικά, να μάθουμε να κάνουμε πρόβες και παραστάσεις και διαδικτυακά. Καλλιτέχνες από όλο τον κόσμο μπορούν να ενωθούν και να δημιουργήσουν αρχικά μικρά έργα, θεατρικά, μουσική δωματίου, και μετά να προχωρήσουν και σε μεγαλύτερα έργα. Ήδη συμβαίνει. Τίποτε δεν μπορεί να σταματήσει την τέχνη από το να συμβαίνει. Το κοινό βεβαίως, θα πρέπει να πληρώνει κάτι για να βλέπει τις παραστάσεις τους, γιατί πρέπει να μπορούν και οι καλλιτέχνες να βγάζουν χρήματα, τα οποία αρχικά δε θα είναι πολλά, αλλά πρέπει να το προσπαθήσουμε παρ’ όλα αυτά.

 

 

Μελλοντικά σχέδια;

*Αυτή τη στιγμή συνθέτουμε μια νέα όπερα που ονομάζεται “Sphaera Mundi”, γιατί το 2022 θα συμπληρωθούν 500 χρόνια από τη στιγμή που οι Ευρωπαίοι ναυτικοί άρχισαν να ταξιδεύουν σε όλο τον κόσμο. Ύστερα από τόσο πολύ καιρό, ακόμη δεν έχουμε καταλάβει ότι, αν θέλουμε να ξεπερνάμε πανδημίες όπως αυτή του COVID-19, θα πρέπει να μάθουμε να “τραβάμε κουπί” όλοι μαζί προς την ίδια κατεύθυνση, γιατί σε αυτή τη ζωή όλοι “ταξιδεύουμε” μαζί, μέσα στο ίδιο “σκάφος”.

Τέχνη είναι…

*Η τέχνη για μένα είναι τα πάντα και τα πάντα μπορούν να είναι τέχνη. Να είμαστε ικανοί να μεταμορφώσουμε την καθημερινότητά μας σε μικρά έργα τέχνης.

Σημείωση catisart.gr: Θυμίζουμε ότι οι Κάρλους Παντρίσα – Λα Φούρα ντελς Μπάους είχαν αναστατώσει το Ηρώδειο με τη «Νόρμα» τους, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών – 5, 7, 9, 11/6/2019

  • Βίντεο: Τελετή έναρξης Ολυμπιακών Αγώνων Βαρκελώνη 1992

 

 

Σχετικά άρθρα

Κυνηγήστε μας

6,398ΥποστηρικτέςΚάντε Like
1,713ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
713ΑκόλουθοιΑκολουθήστε


Τελευταία άρθρα

- Advertisement -