Του Παναγιώτη Μήλα (*)
Ευτυχισμένες ημέρες θα περνούσε ο Σάμιουελ Μπέκετ αν παρακολουθούσε στην οδό Λεωνίδου και στον Νέο Χώρο του «Άττις» τη διδασκαλία του «Περιμένοντας τον Γκοντό» από τον σκηνοθέτη Σάββα Στρούμπο.
Με μια βαθιά υπόκλιση – ως ένδειξη τιμής και ευχαρίστησης – θα ανταπέδιδε τον παρόμοιο χαιρετισμό από τους ηθοποιούς της θεατρικής ομάδας «Σημείο Μηδέν».
*Πριν αρχίσει η παράσταση είπα στον σκηνοθέτη ότι – αν δεν είχα την υποχρέωση – ποτέ δεν θα επέλεγα να δω ως θεατής αυτό το έργο, με αυτή την οπτική.
*Μετά την παράσταση είπα στον σκηνοθέτη ότι θα ήταν μεγάλο μου λάθος αν δεν είχα παρακολουθήσει τη δική του εκδοχή και τη δική του διδασκαλία στο κλασικό έργο του Μπέκετ.
Η διδασκαλία αυτή ανέδειξε πεντακάθαρα τα στοιχεία της «τραγικωμωδίας», όπως έχει χαρακτηρίσει το έργο του ο ίδιος ο Μπέκετ στην αγγλική του μετάφραση.
***
«Δύο άνδρες, ο Βλαντιμίρ κι ο Εστραγκόν, συναντιούνται κοντά σε ένα δένδρο. Συζητάνε για διάφορα θέματα και ανακαλύπτουν ότι περιμένουν έναν άνδρα, που ονομάζεται Γκοντό. Όσο περιμένουν, εμφανίζονται άλλοι δύο, ο Πότζο και ο Λάκι: ο πρώτος πηγαίνει στην αγορά για να πουλήσει τον δεύτερο, που είναι δούλος του. Ο Πότζο συζητάει με το Βλαντιμίρ και τον Εστραγκόν όσο ο Λάκι τους διασκεδάζει και στη συνέχεια φεύγουν. Στη συνέχεια, εμφανίζεται ένα αγόρι που λέει στο Βλαντιμίρ ότι είναι αγγελιαφόρος του Γκοντό: ο Γκοντό δε θα ‘ρθει σήμερα, αλλά σίγουρα θα έρθει αύριο»…
Το έργο του Ιρλανδού δραματουργού – από το 1948 – έχει δεχθεί πολλές ερμηνείες και συζητήσεις για την ταυτότητα του Γκοντό. Οι δύο χαρακτήρες περιμένουν την άφιξη μιας υπερβατικής φιγούρας που θα τους σώσει, αλλά δεν έρχεται ποτέ. Ο ίδιος ο Μπέκετ πάντα αρνιόταν αυτή την ερμηνεία, ενώ σε επιστολή του το 1952 ανέφερε ότι ούτε ο ίδιος είχε σκεφτεί ή γνώριζε «ποιος είναι ο Γκοντό».
***
Ο Σάββας Στρούμπος με τους ηθοποιούς της θεατρικής ομάδας “Σημείο Μηδέν”, στον Νέο Χώρο του Άττις. Από αριστερά: Κωνσταντίνος Γώγουλος, Έβελυν Ασουάντ, Έλλη Ιγγλίζ και Δαυίδ Μαλτέζε.«Προσπάθεια επικοινωνίας με τον Άλλον μέσα μας»
Όπως αναφέρει σε σημείωμά του ο σκηνοθέτης Σάββας Στρούμπος: «Η παράστασή μας παίζεται πάνω στα ερείπια του κόσμου, σ’ ένα μέλλον λιγότερο ή περισσότερο κοντινό σε μας, όπου διατηρούνται ανοιχτά όλα τα τραύματα απ’ το παρόν και το παρελθόν της ανθρωπότητας… Αλλά και οι προσδοκίες… Σ’ αυτό το οριακό σημείο ύπαρξης του ανθρώπου, ποιες είναι οι ελάχιστες δυνατές προϋποθέσεις επανεκκίνησης της ζωής, μιας ζωής που ν’ αξίζει να τη ζήσει κανείς; Στο «Περιμένοντας τον Γκοντό» βρήκαμε δύο πιθανές απαντήσεις κι εκεί στηρίξαμε τη δουλειά μας:
Η προσπάθεια επικοινωνίας και συνύπαρξης με τον Άλλο, μ’ αυτόν που έχουμε απέναντί μας, παρά τα όποια εμπόδια, ακόμα κι όταν αυτά φαίνονται αξεπέραστα! Αλλά και η προσπάθεια επικοινωνίας με τον Άλλον μέσα μας, μ’ αυτή την άγνωστη και σκοτεινή περιοχή των απωθημένων επιθυμιών και φόβων, των ξεχασμένων αισθήσεων κι ενστίκτων, την περιοχή του ζωώδους και του θεϊκού, εκεί όπου γεννιέται η τρέλα και το όνειρο, το παραλήρημα και ο εφιάλτης.
Αυτό το ταξίδι προσπαθήσαμε να κάνουμε, προς τον Άλλον μέσα μας και προς τον Άλλον έξω, απέναντί μας, μακριά από μας… Αυτό το ταξίδι προσπαθούμε να κάνουμε καθημερινά. Περιμένοντας τι; Τη Λύτρωση της ζωής από τα δεσμά του θανάτου; Τη συνάντηση με το Ανθρώπινο, ως τέλος κάθε εξευτελισμού ανθρώπου από άνθρωπο; Το Τίποτα ή το Περιμένοντας, όπως λέει περιπαικτικά ο Μπέκετ;
Υπάρχει, όμως, άλλος τρόπος να ονειρευτούμε τον χειραφετημένο άνθρωπο, χωρίς να γκρεμίσουμε τα τείχη που χωρίζουν αυτό το «μέσα» από αυτό το «έξω»;
***
Στον ιδιαίτερο Νέο Χώρο του «Άττις» η σκηνική εγκατάσταση, με την υπογραφή του Ηλία Παπανικολάου, έδωσε άμεσα το στίγμα του τι θα δούμε στη συνέχεια. Βλέποντας το δένδρο – γύρω από το οποίο εκτυλίχτηκε η παράσταση – χαρήκαμε το δάσος με τις απόψεις του Μπέκετ. Στην απόλαυση αυτή συνέτειναν και οι φωτισμοί έτσι όπως τους σχεδίασε ο Κώστας Μπεθάνης.
Από εκεί και πέρα οι ηθοποιοί: Δαυίδ Μαλτέζε, Έλλη Ιγγλίζ, Έβελυν Ασουάντ, Κωνσταντίνος Γώγουλος αποφεύγοντας την πεπατημένη, ακολούθησαν δύσβατα μονοπάτια και μας οδήγησαν με τις ερμηνείες τους σε ένα ειδυλλιακό ξέφωτο. Εκεί μπορέσαμε να ζήσουμε την εμπειρία αυτής της ξεχωριστής διδασκαλίας του Σάββα Στρούμπου. Πρόκειται για μια απόδοση του «Γκοντό» που θα καταγραφεί στο «βιογραφικό» της πορείας αυτού του ήρωα που τον περιμένουμε επί 70 χρόνια και τελικά τον συναντήσαμε φέτος…
***
«Περιμένοντας τον Γκοντό»
Του Σάμιουελ Μπέκετ
Μετάφραση: Θωμάς Συμεωνίδης
Σκηνοθεσία: Σάββας Στρούμπος
Σκηνική Εγκατάσταση: Ηλίας Παπανικολάου
Φωτισμοί: Κώστας Μπεθάνης
Κατασκευή σκηνικού χώρου: Χαράλαμπος Τερζόπουλος, Απόστολος Ζερβεδάς
Δραματολόγος: Μαρία Σικιτάνο
Photo credits – φωτογραφίες παράστασης: Αντωνία Κάντα
Δημιουργία αφίσας: Soul Design
Video & trailer credits: Χρυσάνθη Μπαδέκα
Επικοινωνία: Μαριάννα Παπάκη, Νώντας Δουζίνας
***
Ηθοποιοί: Δαυίδ Μαλτέζε, Έλλη Ιγγλίζ, Έβελυν Ασουάντ, Κωνσταντίνος Γώγουλος
***
Πληροφορίες
Θέατρο Άττις – Νέος Χώρος
Λεωνίδου 12 (πλησίον μετρό Μεταξουργείου)
Διάρκεια: 90΄
Τιμές εισιτηρίων: 12 ευρώ (κανονικό), 10 ευρώ (μειωμένο: φοιτητές, άνεργοι ΟΑΕΔ, ΑμΕΑ)
Κρατήσεις θέσεων στο τηλέφωνο: 210-3225207
***
Τελευταίες παραστάσεις
Παρασκευή 13 Απριλίου, ώρα: 21.00
Σάββατο 14 Απριλίου, ώρα: 21.00
Κυριακή 15 Απριλίου, ώρα: 19.00
Πέμπτη 19 Απριλίου, ώρα: 21.00
Παρασκευή 20 Απριλίου, ώρα: 21.00
Σάββατο 21 Απριλίου, ώρα: 21.00
Κυριακή 22 Απριλίου, ώρα: 19.00
Πέμπτη 26 Απριλίου, ώρα: 21.00
Παρασκευή 27 Απριλίου, ώρα: 21.00
Σάββατο 28 Απριλίου, ώρα: 21.00
Κυριακή 29 Απριλίου, ώρα: 19.00
Με την Υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού
***
-Περισσότερες πληροφορίες για την Ομάδα Σημείο Μηδέν, τους συντελεστές και τις παραστάσεις που έχει παρουσιάσει, μπορείτε να βρείτε στο www.simeiomiden.gr
-Το έργο «Περιμένοντας τον Γκοντό» του Σάμιουελ Μπέκετ σε μετάφραση Θωμά Συμεωνίδη θα κυκλοφορήσει από τις Εκδόσεις Νεφέλη.
***
ΕΔΩ ΘΑ ΔΕΙΤΕ ΤΟ TRAILER ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
***
(*) Ο Παναγιώτης Μήλας είναι μέλος της ΕΣΗΕΑ και ΔΕΝ είναι κριτικός θεάτρου.