Τι γράφτηκε για τη Γαλίδα σκηνοθέτιδα Αριάν Μνουσκίν και το έργο της «Εδώ έχει δράκους» που παρουσίασε στην «Πειραιώς 260» στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών 2025.
Του Παναγιώτη Μήλα
Ρωσο-εβραϊκής καταγωγής η σπουδαία Αριάν Μνουσκίν (κόρη του κινηματογραφικού παραγωγού Αλεξάντρ Μνουσκίν) δεν παρατηρεί απλώς, αλλά μεταφέρει το βίωμα των προγόνων της. Οι παππούδες της έφυγαν κυνηγημένοι από τη Ρωσία ως Εβραίοι, βρήκαν καταφύγιο στο Παρίσι για να πέσουν τελικά στα χέρια των ναζιστικών δυνάμεων και να πεθάνουν (ανάμεσα στο 1,1 εκατομμύριο θυμάτων) στο στρατόπεδο εξόντωσης του Άουσβιτς. Στα 86 της χρόνια, η ίδια είναι ένα παιδί της σύγχρονης ευρωπαϊκής Ιστορίας. Κι αν ακόμα σημεία της παράστασής της ρέπουν προς τον διδακτισμό, είναι γιατί η Μνουσκίν επιμένει πως η ιστορική γνώση και κατανόηση ξεκλειδώνει το «γιατί» κάθε πολιτικής χίμαιρας.
Δυστυχώς, από λάθος μου δεν φρόντισα εγκαίρως να αγοράσω εισιτήριο για την παράσταση «Εδώ έχει δράκους» της Αριάν Μνουσκίν, που παρουσιάστηκε στην Πειραιώς 260, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου 260, με αποτέλεσμα να τη χάσω. Κρίμα γιατί πιθανόν κάποιοι από όσους έβγαλαν εισιτήρια ή δέχτηκαν προσκλήσεις να μη χάρηκαν τόσο που την είδαν. Βλέπεις η αλήθεια πέφτει βαριά.
Προσπάθησα ωστόσο να πάρω μια γεύση κάνοντας μια περιήγηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και αλίευσα διάφορες απόψεις.
Ας τις δούμε εδώ…
*Τέτοια εξαιρετική, άρτια σε όλα τα επίπεδα δουλειά, είχαμε να δούμε από τις εποχές του μεγάλου Γερμανού Πάουλ Γιόζεφ Γκαίμπελς. Ευχαριστούμε θερμά την κυρία Μνουσκίν.
*Ήταν μία προπαγανδιστική τερατογένεση, τόσο καλλιτεχνικά, όσο και πολιτικά. Αυτό που είδαμε απ’ το «Θέατρο του Ήλιου» της Αριάν Μνουσκίν δεν είχε μόνο δράκους είχε και τέρατα. Ντροπή.
*Απροκάλυπτα στην υπηρεσία της δυτικής προπαγάνδας και στο εντεταλμένο ξαναγράψιμο της ιστορίας.
*Κάποτε ο αντικομμουνισμός χαρακτηριζόταν χυδαίος. Αλλάξαμε πίστα… Περάσαμε στη γελοιότητα. Ωραίο το παραμύθι, αλλά δεν έχει… δράκο!
*Το θέατρο στην υπηρεσία της προπαγάνδας. Ένα αντικομμουνιστικό παραλήρημα που δεν χρειάζεται να είσαι κομμουνιστής για να ενοχληθείς.
*Ο Λένιν και ο Τρότσκι παρουσιάζονται ως δύο υστερικές γελοίες καρικατούρες…
*Όταν το θέατρο ακολουθεί τον αναθεωρητισμό της ιστορίας.
*Αίσχος!!!
*Ξεφτιλίκια…
*Ο Χίτλερ παρουσιάστηκε πιο συμπαθής ή εμένα μου φάνηκε;
*Ήταν πολλαπλά απαράδεκτο! Κρίμα την ιστορία και το ταλέντο της κυρίας Μνουσκίν που αποφάσισε στα γεράματά της να κάνει μια ωμή και φθηνή προπαγάνδα υπέρ της αντεπανάστασης και του ευρωπαϊκού ιμπεριαλισμού.
*Τι ήταν αυτό που είδαμε; Στενάχωρο τουλάχιστον. Φτηνή προπαγάνδα που στις μέρες που ζούμε την κάνει ακόμα πιο εμετική…
*Τραγικά ανιστόρητο και αντικαλλιτεχνικό.
*Για να καταλάβετε το αίσχος, η παράσταση της Μνουσκίν στο φεστιβάλ ήταν χειρότερη από όσα έγιναν στον αγώνα μπάσκετ Ολυμπιακού – Παναθηναϊκού στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας.
***
Ασφαλώς πήρατε κι εσείς μια γεύση. Γεύση απόψεων κάποιων αυτοπροσδιοριζομένων ως …προοδευτικών.
-Την είπαν και «Γκαίμπελς». Επέδειξαν και ηλικιακό ρατσισμό. Τη χαρακτήρισαν γελοία.
-Είπαν πως αυτό το έργο της είναι αντικαλλιτεχνικό.
-Ευτυχώς δεν της πέταξαν τρικάκια κριτικής παρέμβασης…
-Ευτυχώς δεν σήκωσαν πανό που να γράφει «Είσαι στη λίστα Πέτσα».
-Ευτυχώς δεν άπλωσαν σεντόνια στην Ακρόπολη που να γράφουν «Go Back Mnouchkine, Go Home».
-Ευτυχώς ακόμη δεν ζήτησαν να παραιτηθεί η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη.
-Είπαν ότι η Καλλιτεχνική Διευθύντρια του Φεστιβάλ Κατερίνα Ευαγγελάτου θα έπρεπε να ξέρει τι θα παρουσιάσει η Μνουσκίν. Δηλαδή; Τι δηλαδή; Να κάνει λογοκρισία; Αυτό έπρεπε να κάνει;
-Επίσης μέχρις στιγμής ευτυχώς δεν απέδωσαν τα «ξεφτιλίκια» στη «Χούντα Μητσοτάκη».
-Απέδειξαν ότι δεν έχουν τη δύναμη να ακούσουν την άλλη άποψη. Όχι να την αποδεχτούν. Απλά να την ακούσουν…
-Φυσικά απέδειξαν ότι σε «χρόνο μηδέν» από εκεί που κραύγαζαν «Ωσαννά» έφτασαν στο «Σταύρωσον αυτήν»… (Όπως ακριβώς έκαναν το 2015 με τον τότε Καλλιτεχνικό Διευθυντή του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου Γιώργο Λούκο).
Τους ευχαριστούμε επειδή απεκδύθηκαν την λεοντή του «δήθεν, τάχα μου…» και παρουσίασαν τον πραγματικό εαυτό τους…
Συμπερασματικά, επιλέγοντας αποσπάσματα από βασικούς ιστορικούς σταθμούς της διετίας 1917 – 1918, η παράσταση «Εδώ έχει δράκους» παρακολουθεί πώς μια μεγαλειώδης λαϊκή επανάσταση αλλά και ευγενείς ιδέες μπορούν να διαστρεβλωθούν και να μετατραπούν σε όπλα βίας και ασυδοσίας και τελικά συστηματοποιούνται σε ολοκληρωτικά καθεστώτα.
Η κυρία Μνούσκιν δεν χαρίζει κάστανα σε κανέναν. Και γιατί να το κάνει, άλλωστε…