Γράφει η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου
Ένας και πλέον αιώνας μας χωρίζει από τότε που το Alzheimer διαγνώστηκε ως «δριμεία ασθένεια του φλοιού του εγκεφάλου» από τον Γερμανό ψυχίατρο Alois Alzheimer. Ένας και πλέον αιώνας αμηχανίας απέναντι σ’ αυτήν την ύπουλα διαβρωτική, άνοση πάθηση, που πλήττει τον πυρήνα της ανθρώπινης προσωπικότητας, υποσκάπτοντάς την, αλλοιώνοντάς την, και, στα τελευταία της στάδια, απαλείφοντάς την. Σήμερα, αυτός ο τύπος άνοιας θεωρείται η μάστιγα του 21ου αιώνα. Όπως διαβάζουμε, κάθε τρία δευτερόλεπτα καταγράφεται ένα νέο περιστατικό, ενώ, με βάση τους υπολογισμούς του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, ως το 2050 περιμένουμε υπετριπλασιασμό τους. Και στην Ελλάδα, όμως, τα πράγματα είναι ανησυχητικά: 160.000 άνθρωποι πάσχουν από Alzheimer και άλλες μορφές άνοιας, ενώ 280.000 εμφανίζουν ηπιότερες μορφές νοητικής και γνωστικής διαταραχής.
Όλοι γνωρίζουμε πόσο οδυνηρή για τους πάσχοντες αλλά και για τις οικογένειές τους είναι η νόσος Alzheimer, καθώς διασαλεύει την αίσθηση του χρόνου, του χώρου και κυρίως του εαυτού. Πόσο δύσκολα βιώνουν την καθημερινότητά τους τα άτομα που έχουν προσβληθεί από αυτήν την εκφυλιστική ασθένεια του κεντρικού νευρικού συστήματος και πόσο εξουθενωτική ψυχικά και σωματικά μπορεί να γίνει η φροντίδα τους. Ξέρουμε πόσο μόνος και αποπροσανατολισμένος αισθάνεται ο ασθενής όταν αδυνατεί να εκφραστεί, να εκτελέσει στοιχειώδεις λειτουργίες, να αναγνωρίσει τα αγαπημένα του πρόσωπα, να ορίσει την ταυτότητά του – και πόσο δύσκολο και ψυχοφθόρο είναι το έργο εκείνων που φροντίζουν έναν τέτοιο ασθενή. Έχει ειπωθεί κατ’ επανάληψη ότι μαζί του νοσούν και οι οικείοι του – και είναι αλήθεια.
Παράλληλα, υπάρχει μια παράμετρος του ανησυχητικού επιπολασμού του Alzheimer η οποία συζητείται ήδη στον χώρο των πολιτισμικών σπουδών και αξίζει να αναφερθεί. Το πώς σχετίζεται, δηλαδή, η ατομική εμπειρία της ασθένειας με τις ευρύτερες πολιτισμικές συντεταγμένες, και συγκεκριμένα το πώς επηρεάζουν οι επιπτώσεις της νόσου την παραγωγή και αναπαραγωγή της πολιτισμικής μνήμης, τις έννοιες της πολιτισμικής κληρονομιάς, του πολιτισμικού ανήκειν. Με πόσο βίαιο τρόπο διαρρηγνύει η ασθένεια την αλυσίδα της μετάδοσης της οικογενειακής, κοινωνικής, πολιτισμικής μνήμης, με σοβαρές απώλειες για το πολιτισμικό κεφάλαιο της εποχής μας.
Η Παγκόσμια Ημέρα Alzheimer δίνει μια ευκαιρία για ενημέρωση και ευαισθητοποίηση της κοινωνίας μας μπροστά σε ένα πρόβλημα που εντείνεται τα τελευταία χρόνια, ενώ κινητοποιεί την Πολιτεία ώστε να μεριμνήσει για την συνεχή στήριξη των πασχόντων προκειμένου να διατηρηθεί η ποιότητα ζωής και η αξιοπρέπειά τους, και για την ψυχοκοινωνική ενίσχυση των φροντιστών τους. Μόνον έτσι μπορεί αντιμετωπιστεί η νόσος και οι συνέπειές της στο οικογενειακό περιβάλλον, σε μια περίοδο που η πανδημία καθιστά ακόμη πιο επαχθείς τις συνθήκες συνύπαρξης των ασθενών με τους δικούς τους. Παράλληλα, η έρευνα αναπτύσσεται πυρετωδώς στα πεδία της διάγνωσης και της πρόγνωσης, νέα φάρμακα που στοχεύουν στις αλλοιώσεις του εγκεφάλου ανακαλύπτονται, οι ελπίδες για τη ριζική θεραπεία είναι μεγάλες. Η επιστήμη δημιουργεί βάσιμες προσδοκίες ότι η υπόθεση Alzheimer σύντομα θα πάψει να θεωρείται χαμένη για την ανθρωπότητα.
Πηγή: Facebook
Παγκόσμια Ημέρα Alzheimer, η 21 Σεπτεμβρίου.