Της Ειρήνης Αϊβαλιώτου
“Η σιδερένια πύλη έκλεισε. Τα δόντια του χρόνου σταμάτησαν ν’ αλέθουν. Νικήσαμε τις αβύσσους του διαστήματος, θριαμβεύσαμε, με ρουζ, με πούδρα, με λεπτά μαντιλάκια”.
Βιρτζίνια Γουλφ
Και θα σφάξουμε το κουνέλι. Η ζωή είναι ωραία.
Η ζωή είναι καλή. Θα σφάξουμε το κουνέλι.
Θα έδινα όλα τα πλούτη που τα χρόνια έχουν συσσωρεύσει
Το αργό αποτέλεσμα της φθοράς της Ζωής
Για να είμαι μια φορά ακόμη μικρό παιδί
Μια λαμπρή καλοκαιρινή ημέρα
Lewis Carroll
Στην απέριττη ευρύχωρη σκηνή του πολυχώρου Bios, εκεί που οι τεράστιες κολόνες κρατούν την οροφή, δυο κορίτσια ταλαντούχα μας οδηγούν σε παίγνια θεατρικά ευθύνης και ενοχής. Η παράσταση μοιάζει γεμάτη οιωνούς. Ράφια ψηλά με παιχνίδια και βιβλία, το τραπεζάκι του τσαγιού και μια πολυθρόνα ντυμένη με ύφασμα δαμασκηνό, φωτιστικά και μινιατούρες. Διαβάτες από τον πεζόδρομο περνούν βυθισμένοι στις σκέψεις τους ή σκύβουν αδιάκριτα, αγνοώντας την υπάρξη του κοινού, να δουν από τα τετράγωνα παραθυράκια τα κορίτσια… Κορίτσια ριγμένα σε εφηβικό ντιβάνι, περιτριγυρισμένα από πράγματα. «Υπάρχουν δάκρυα για τα πράγματα, και πράγματα θνητά αγγίζουν το νου», γράφει στην “Αινειάδα” του ο Βιργίλιος. Η Αγγελική Παπαθεμελή και η Σοφία Κορώνη, μεταξωτές παπαρούνες σε παρτέρια, ανεμίζουν ψηλά τα λάβαρα της χαριτωμένης αταξίας τους. Με αφετηρία την αναρώτηση «Περί αλήθειας και ψεύδους υπό εξωηθική έννοια» του Φ. Νίτσε, ταξιδεύουν μέσα απ’ τ’ αφρισμένα «Κύματα» της Β. Γουλφ και ακολουθούν κατά πόδας την Αλίκη του Λ. Κάρολ «Μέσα από τον Καθρέφτη», προς μια «Χώρα των Θαυμάτων» όπου οτιδήποτε μπορεί να συμβεί. Αιφνίδια και ανατρεπτικά. Τα πρόσωπά τους προσηλωμένα στο σήμερα και τα μάτια τους ευγενικά, προσεκτικά, συνοπτικά, περιεκτικά, γενναιόδωρα, διερευνητικά κοιτούν μερικούς αιώνες πίσω. Θυμωμένες λέξεις, αστείες εκφράσεις, κινήσεις φρενήρεις. Θαμπώνεσαι από το κέφι, την περιέργειά τους, τα δάχτυλα που κολλούν από τη μαρμελάδα, τις πιτσιλιές από τσάι στα -τόσο εγγλέζικα- σιέλ φορεματάκια τους, τις χορταστικές μπουκιές φρέσκου ψωμιού που θρασύτατα απολαμβάνουν.
“Να ζήσουμε με ζαβολιές. Δεν βρίσκω άλλη λέξη. Ζαβολιές”. (Ρολάν Μπαρτ)
Ο ζαβολιάρης ξέρει πως η ελευθερία του βρίσκεται στην αέναη πράξη της απελευθέρωσής του, η περιπέτεια είναι η διαδικασία της απελευθέρωσης, όχι η ίδια η ελευθερία. Το αναφέρει άλλωστε και η μυθολογία, πως οι θεοκτόνοι ήταν πάντοτε άνθρωποι θνητοί. Πάντα ένας κατεργάρης ήταν αυτός που τους την έφερνε, εκεί που δεν το περίμεναν, από τον θείο εγωισμό και τη θεϊκή αλαζονεία τους οι θεοί.
Μια κρίσιμη νύχτα ή μια νύχτα σαν όλες τις άλλες, ένα όνειρο ή ένα ξύπνημα. Στην παράσταση οι πρωταγωνίστριες γίνονται μέρος της μυθιστορηματικής πλοκής, ενδύονται ρόλους πολλούς, ρεαλιστικούς, εμβληματικούς, αυτάρεσκους, κραυγαλέους, λεπτούς, σαγηνευτικούς. Και η εξέλιξη ακολουθεί τις κόγχες, τις κρύπτες και τις εσοχές μιας γοτθικής κρυψώνας για μικρά παιδιά. Ή, καλύτερα, μιας κουνελότρυπας που ανακαλύπτεται εξαιτίας των “περιπετειών της Αλίκης κάτω από τη γη”. Μπορεί το κουνέλι να είναι πλάσμα της φαντασίας, οι ηρωίδες όμως ήταν αληθινές, ολοζώντανες, με σάρκα και οστά, όπως αληθινή ήταν και η ίδια η Αλίκη. Η μικρή Άλις Λίντελ ήταν μια από τις τρεις κόρες του Χένρι Τζ. Λίντελ, πρύτανη του κολεγίου Christ Church της Οξφόρδης και συγγραφέα -μαζί με τον Ρόμπερτ Σκοτ- του πασίγνωστου Λεξικού της Αρχαίας Ελληνικής «Λίντελ – Σκοτ». Στα επτά της χρόνια η Άλις Λίντελ εξασφάλισε την αθανασία, καθώς μάγεψε τον καθηγητή μαθηματικών Τσαρλς Λούτβιντς Ντότζσον (1832 – 1898), ο οποίος φαίνεται ότι την αγάπησε αγνά μεν, παθιασμένα δε. Ο καθηγητής, που ήταν και κληρικός, κατέληξε στο λογοτεχνικό ψευδώνυμο Λούις Κάρολ μεταφράζοντας τα μικρά του ονόματα στα λατινικά και αντιστρέφοντας τη σειρά τους. Επρόκειτο, λένε, για έναν ήσυχο και ντροπαλό άνθρωπο, που το μεγάλο του βάσανο ήταν ότι τραύλιζε. Το τραύλισμα όμως ως δια μαγείας εξαφανιζόταν όταν βρισκόταν ανάμεσα σε παιδιά.
Η Αγγελική Παπαθεμελή και η Σοφία Κορώνη ενσαρκώνουν από κοινού μια σύγχρονη Αλίκη και στήνουν ένα ενήλικο παιχνίδι ψηλαφώντας τα όρια της πολλαπλής πραγματικότητας και του ονείρου. Γεμίζουν ένα ολόκληρο θεατρικό σημειωματάριο με περιστασιακές, ασυστηματοποίητες σκέψεις, σχεδιάσματα για βιβλία, περιγράμματα ερευνητικών προγραμμάτων και πρόχειρα προσχέδια σε παστέλ αποχρώσεις.
Η πτώση και ο χρόνος
Η πτώση γίνεται σ’ έναν άναρχο, επικίνδυνο και συναρπαστικό κόσμο, όπου η συνοχή του ατόμου διαλύεται σε κάθε παφλασμό των κυμάτων κι ο χρόνος κινείται καταπώς του αρέσει, όπου βασιλεύουν η επανάσταση στη λογική και η αναζήτηση της ανέφικτης ελευθερίας, όπου η ύπαρξη αναγνωρίζεται μόνο μέσα στον καθρέφτη του βλέμματος των Άλλων και ο έρωτας γίνεται η γλώσσα που πλάθει την αλήθεια των πραγμάτων.
Σε μια πορεία αναζήτησης της Αλίκης για την Αλίκη, με μοναδικό σύντροφο και συνομιλητή τον κατακερματισμένο εαυτό, εισχωρούν στο σύμπαν της Βιρτζίνια Γουλφ όπου η βιωμένη εμπειρία αναπαράγεται στη μόνη έγκυρη πραγματικότητά της: στη συνειδησιακή ροή της, και γίνεται πλέον ποίηση της ζωής. Περιλαμβάνει τις πιο βαθυστόχαστες απόψεις για τη σχέση ανάμεσα στη γλώσσα, την αισθητηριακή αντίληψη, τη γνώση, την αλήθεια, με μια λέξη για τη σχέση αναπαράστασης και πραγματικότητας.
Η Σοφία Κορώνη και η Αγγελική Παπαθεμελή, ευαίσθητες, αεικίνητες και μελίρρυτες, ενώνουν την πολύχρονη θεατρική εμπειρία τους με την πρωτότυπη μουσική του εξαιρετικού Θάνου Ανεστόπουλου από τα Διάφανα Κρίνα, την κινησιολογική κατεύθυνση της επινοητικής Αγγελικής Στελλάτου, τα θαυμάσια σκηνικά, τα απλά πλην πανέμορφα κοστούμια του Γιώργου Λυντζέρη, και συνθέτουν μια παράσταση που με ένα κλικ εκτός κανονικότητας -ή αλλιώς με ένα κλικ εντός μας- μας συνοδεύει στο λαβύρινθο του Εγώ, σε μια γοητευτική περιπλάνηση.
Για μια ταυτότητα
Ένα κυνήγι θησαυρού για έναν κόσμο που αποκτά νόημα χάνοντάς το, για μια ταυτότητα που αποκαλύπτεται μόνον αφού την εκδυθείς, για μια νικητήρια θέση μαζί με τους άλλους, μέσα στο παζλ του αχανούς σύμπαντος, μέσα στα όρια του χρόνου που μας αναλογεί, κάτω απ’ το ανελέητο τικ τακ της παρουσίας του ρολογιού. Η παράσταση «παιχνιδίζει με τη σοβαρότητα», αυθυπερβαίνεται και συμμετέχει σε μια ανέμελη ζωή. Σίγουρα έχει μιαν άλλη κατεύθυνση από τη δραματουργία που κυριαρχεί όλα αυτά τα χρόνια. Είναι μια σύνθεση που δεν έχει ελληνοκεντρισμό, αλλά που επιδιώκει μέσα από τη δραματουργική γραφή το χιούμορ, την αυθεντική προσέγγιση, την πηγαία κίνηση, το πάθος και την τραγική ειρωνεία της ερμηνείας.
Η Αλίκη ατυχώς πέφτει σε μία κουνελότρυπα και εισχωρεί σε έναν άλλον κόσμο από τον πραγματικό. Ο τρόπος που εκτυλίσσεται μπροστά της αυτός ο νέος κόσμος δεν υπακούει σε κλασικούς κανόνες και στερεότυπα. Η οιαδήποτε συμβατική χροιά στη ζωή των ηρωίδων αποδοκιμάζεται από την εύλογη απορία που εκφράζει ενίοτε η μικρή Αλίκη, στοιχείο που κατά πολλούς αποτελεί τη γενικότερη αποδοκιμασία απέναντι στις συμβάσεις που χαρακτήριζαν τη Βικτωριανή Εποχή.
Το ταξίδι λοιπόν ξεκινά με την Αλίκη να ακολουθεί ένα κομψά ντυμένο κουνέλι στη λαγότρυπα, τις φοβερές αυξομειώσεις του εαυτού της πριν από την ουσιαστική εισβολή της στον παράξενο κόσμο των Θαυμάτων. Τη λύτρωση την πετυχαίνει μέσα από την οδύνη της δημιουργικότητας. Κραυγάζει μέσα σε αυτήν από πόνο τόσο έντονα όσο έντονη είναι και η ευτυχία που βγαίνει από αυτόν.
«Μερικές φορές χάνομαι σε σημείο να μην ξέρω πια ποιος είμαι εγώ και ποιο είναι το μελανοδοχείο. Όταν κανείς φτάνει να βάζει ψωμί και βούτυρο, και μαρμελάδα πορτοκάλι στο μελανοδοχείο, μετά να βουτά το φτερό στον ίδιο του τον εαυτό του και να τον γεμίζει μελάνι, τότε είναι τρομερό!» (Λιούις Κάρολ).
Στο «Και θα σφάξουμε το κουνέλι», το θέμα της ταυτότητας αποτελεί ένα από τα κεντρικά ερωτήματα. Δύο γυναίκες δημιουργοί περιγράφουν με φινέτσα και παιδικό αυθορμητισμό περιπέτειες, περιπλανήσεις, αλληγορίες, αντιλήψεις. Εκπρόσωποι της γυναικείας αφέλειας και της γόνιμης ανησυχίας, κουβαλούν όλες τις αγωνίες και τα μυστήρια της εποχής τους, ταξιδεύοντας όμως σε μια χώρα ονειροπόλησης, σ’ έναν τόπο όπου κουνέλια τρέχουν πιεσμένα από το χρόνο, αόρατοι γάτοι κάνουν μαγικά κόλπα και μυστήρια κορίτσια γεμάτα θάρρος και απορίες κάνουν αταξίες πριν φορέσουν τις πιτζάμες τους και πάνε για ύπνο.
Πληροφορίες
Παραστάσεις: Τρίτη, 19 Ιανουαρίου 2016 έως Τρίτη, 01 Μαρτίου 2016
Ημέρες & ώρες παραστάσεων: Κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 20:30
Διάρκεια: 1 ώρα και 40 λεπτά
Εισιτήριο: 10 ευρώ (ενιαίο)
Χώρος: ΒΙΟS.TESLAMain
Διεύθυνση: Πειραιώς 84. Αθήνα
Τηλέφωνο κρατήσεων: 210-3425335
Συντελεστές
Κείμενα: Lewis Carroll, Η Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων, Μέσα απ’ τον Καθρέφτη Virginia Woοlf, Τα Κύματα (στη μετάφραση του Άρη Μπερλή)
Σύνθεση κειμένου /Σκηνοθεσία /Ερμηνεία:
Σοφία Κορώνη/ ομάδα Horses in my Dreams, Αγγελική Παπαθεμελή
Κίνηση: Αγγελική Στελλάτου
Μουσική: Θάνος Ανεστόπουλος (Διάφανα Κρίνα)
Σκηνογραφία / Eνδυματολογία: Γιώργος Λυντζέρης
Φωτισμοί: Γιάννης Δρακουλαράκος
Βοηθοί σκηνοθέτη: Νικολίτσα Ντρίζη, Ζωή Λιανοστάθη
Ηχητικό περιβάλλον: Άννα Παπαϊωάννου
Φωτογραφίες: Βασίλης Γεροντάκος
Video trailer: Γιώργος Ευθυμίου
Σελίδα στο facebook: facebook.com/willkilltherabbit