23.6 C
Athens
Πέμπτη 28 Μαρτίου 2024

«Αγαπητέ μου Γιώργο». Γράμματα του Κατσίμπαλη προς τον Σεφέρη

Η Οικία Κατακουζηνού μοιράζεται μαζί μας και μαζί σας ένα μικρό αλλά σημαντικό κομμάτι της ιστορίας των Κατακουζηνών, αλλά και της νεότερης ελληνικής ιστορίας. Πρόκειται για αποσπάσματα από την αλληλογραφία Κατακουζηνού – Σεφέρη – Κατσίμπαλη. Τα αποσπάσματα είναι από το βιβλίο «Αγαπητέ μου Γιώργο» – Αλληλογραφία Γ.Κ. Κατσίμπαλη & Γ. Σεφέρη (1924-1970).

 

Ο Άγγελος Κατακουζηνός με τον Γιώργο Σεφέρη

 

Αποσπάσματα από το βιβλίο «Αγαπητέ μου Γιώργο»
Αλληλογραφία Γ.Κ. Κατσίμπαλη & Γ. Σεφέρη (1924-1970)

Παρίσι, 6 Δεκ. 1924

Γίκο συγκάτοικε,

Με την ευκαιρία αυτή σου στέλνω δυο λόγια, μη και σε ξεκουράσουν σαν όαση ύστερ’ από τη Σαχάρα του Κατσίμπαλη.
Ο [[…]] σε περιμένει να πεις μερικά ποιήματα μπροστά στο [[…]].
Ξέρεις, πιαστήκαμε σε τέτοιο βαθμό που γένηκε το bar καρεγλάδικο! Τώρα βρίσκομαι στα παλιά σου λημέρια μαζί με τα θηρία.
Με φιλιά
Α. Κατακουζηνός
Ermitage Hotel

Επιστολή του Ευάγγελου (Άγγελου) Κατακουζηνού προς τον Σεφέρη

*
Κατσίμπαλης προς Σεφέρη
Παρίσι, Δευτέρα 20.IV.25

Αγαπητέ μου Γιώργο,

Πήρα τις προάλλες την κάρτα σου, μα γιατί τόσο λιγόλογη….

…Εδώ τα ίδια πάντοτε ανάλλαχτα, οι διάφορες γειτονιές αρχινάνε να παίρνουν την ανοιξιάτικη και καλοκαιρινή τους όψη παρ’ όλη τη δυστροπούσαν άνοιξη, κι οι διάφοροι τύποι ξεπροβάλλουν δειλά-δειλά από το εσωτερικό του Dome και της Rotonde στα καθίσματα της terasse. Η Α.Ε. ο κ. Κατακουζηνός σ’ ευχαριστεί για τους χαιρετισμούς σου, και σε παρακαλεί να τον πληροφορήσεις για τις ενέργειές σου τις προπαρασκευαστικές, για την εγκαθίδρυσή του στο θρόνο των προγόνων του.

Με τις καλύτερές μου ευχές για του Άι-Γεωργιού, και στους δικούς σου.
Σε φιλώ
Γιώργος
*

Κατσίμπαλης προς Σεφέρη
Μαρούσι, 26 Σεπτεμβρίου 1931

“ …Το γράμμα του Παλαμά δημοσιεύτηκε στη Νέα Εστία της 15 Σεπτ. έκαμε μεγάλη αίσθηση και πολλοί -άσπονδοι οχτροί και φίλοι- κρυφοσκάσανε για τούτο. Τους οχτρούς τους ξέρεις. Τους φίλους τι να σου λέω… Θα τους μαντεύεις. Μικρόψυχοι κι αυτοί, παρά τη φαινομενική μεγαλοψυχία τους, δεν το περίμεναν αυτό και… στεναχωρέθηκαν. Ας είναι. Ο Βάρναλης (έφαγα μαζί του χτες το βράδυ) υπέρποτε ενθουσιώδης, μου ζήτησε τη διεύθυνσή σου να σου γράψει γράμμα. Βλέπεις, δε γελάστηκα. Ένας φίλος του Ουράνη και άγνωστος θαυμαστής σου -Καραβίας ονόματι, συγγραφεύς της Νύχτας με πολύχρωμα φώτα- έγραψε, φαίνεται, στον Ουράνη παραπονούμενος για την κριτική της γυναίκας του. Πληροφορούμαι ότι έλαβε απάντηση στην οποία διαμαρτύρεται ο Ουράνης λέγοντας πως έχει ολότελα αντίθετη γνώμη από τη γυναίκα του και θεωρεί τον Σεφέρη ως τον καλύτερο ποιητή των τελευταίων χρόνων.
Αυτά τα έμαθα από τον Κατακουζηνό…»

*

Κατσίμπαλης προς Σεφέρη
Μαρούσι, 5 Μαρτίου 1932

«…Ο Πειραιάς, το προπύργιο, η ακρόπολη του βενιζελισμού σαρώθηκε συθέμελα, καταποντίστηκε. …Εδώ δεν πρόκειται πια για οπτασιασμούς κοινωνικών ανατροπών, δύση του πολιτισμού μας κλπ., αλλά για κάτι το τρομερά γνώριμο αλίμονο! Αντίποινα, τρομοκρατία, σφαγές, και οριστική πια οικονομική αποβαράθρωση…
Δε θα μένει πια παρά να φροντίσει ο καθένας πώς να σώσει το κεφάλι του…
Εγώ παρ’ όλα αυτά ελπίζω πως δε θα φτάσουν τα πράγματα ως εκεί, πως την τελευταία στιγμή ένα μέγα μέρος του κόσμου θα συνέλθει…

…Στο αναμεταξύ σου χρειάζεται γαλήνη να συνεχίσεις το έργο σου.
… Ο Άλκης Θρύλος υποστήριξε την περασμένη Πέμπτη στο σπίτι του Κατακουζηνού, πως αν είναι ν’ απονεμηθεί το φετινό βραβείο Παπανδρέου
(50.000 δρχ.) σε νέο, πρέπει να δοθεί του Σεφέρη.
Σ’ ερώτησή μου γιατί; Αποκρίθηκε «γιατί είναι ο μόνος που δίνει ελπίδες και δείχνει μια ευσυνείδητη προσπάθεια».
(Δε θυμάμαι ακριβώς τα λόγια της που ήταν ίσως, ευφημότερα.) Ποιος θα το έλεγε! Έμαθα ύστερα με τρόπο πως είχε διαβάσει το βιβλίο του Καραντώνη.»

*

Σεφέρης προς Κατσίμπαλη
Άγκυρα 17.1.49

Αγαπητέ μου Γιώργο,
Χτες έλαβα διάφορα γράμματα από την Αθήνα. Το δικό σου ήταν το βαρύτερο. Έγραψε τέλος ο αρχηγός, είπαμε˙ να το κρατήσουμε για το τέλος να το χαρούμε.
Τ’ ανοίξαμε: δυο λόγια δικά σου και αποκόμματα του Έθνους. Μη μας κάνεις άλλη φορά τέτοια φάρσα έτσι, που να ζήσει η μαγκούρα σου.
Λες να ’ρθω. Στοιχίζουν χρήματα όλες αυτές οι πολυτέλειες, κι έπειτα από τα χρόνια του πολέμου και της απελευθέρωσης είμαστε πολύ χαμηλά οικονομικώς και πρέπει να κάνουμε τώρα μια προσπάθεια να συμμαζευτούμε όσο μπορούμε αν δε θέλουμε να παραδώσουμε το πνεύμα σε κανένα υπόγειο τέρμα Σεπολίων, όπου μονάχα εσύ θα’ ρχεσαι να μας βλέπεις. Ευτυχώς μαζί με το δικό σου τρομερά καθυστερημένο γράμμα έλαβα και του Βαγγέλη {Κατακουζηνού}. Πρέπει να πω ότι μου στάθηκε σ’ όλην αυτήν την περιπέτεια σαν αδελφός – που μου λέει ότι ο Τζανής απόρεσε και εξέστη βλέποντας από τις φωτογραφίες που του ’στειλα σε τι λαμπρή κατάσταση είναι ο δεινοπαθήσας νεφρός. Αυτό μας παρηγόρησε πολύ. Αν τον βλέπεις τον Βαγγέλη πες του ότι του γράφω σύντονα. Η αργοπορία μου οφείλεται στο ότι θέλω να ιδώ προτού του γράψω τον συνάδελφό του τον Κεμάλ Εφέντη.

Γεια Χαρά
Γιώργος

Σεφέρης προς Κατσίμπαλη
Άγκυρα 15 Σεπτεμβρίου 1949

Γιώργο,
Χτες έλαβα τις bonnes feuilles – (πώς τις λένε ελληνικά;) του Έλιοτ. Ποτέ μου δεν έβγαλα τόσο μεγάλο βιβλίο˙ εύχομαι το επόμενο να μην είναι σχήμα Οδύσσεια.
Χίλια ευχαριστώ αρχηγέ…

Γεια χαρά,
Γιώργος

{Υ.Γ.2} Σε παρακαλώ γράψε μου πώς πήγε το θεατρικό έργο της Λητώς.

* Σημείωση: Αναφέρεται στο θεατρικό έργο της Λητώς Κατακουζηνού «το Φωτεινό Μονοπάτι» που ανέβηκε το 1949 με πρωταγωνίστρια την Αλέκα Κατσέλη.
Δυστυχώς δεν υπάρχει η απάντηση του Κατσίμπαλη. Αλλά μας παρέχονται δύο σημαντικές πληροφορίες ότι το έργο ανέβηκε το 1949 και επίσης ο Σεφέρης αναφέρει το όνομά της στη γενική ως “Λητώς” και όχι “Λητούς”!

  • Στην αρχική φωτογραφία ο Άγγελος Κατακουζηνός με τον Γιώργο Κατσίμπαλη

***

“Αγαπητέ μου Γιώργο”, αλληλογραφία (1924-1970)

Γ. Κ. Κατσίμπαλης, Γιώργος Σεφέρης
Eπιμέλεια: Δημήτρης Δασκαλόπουλος

Ίκαρος, 2009

Σε δύο τόμους, συνολικής έκτασης 1.000 σελίδων, υπό τον τίτλο “Αγαπητέ μου Γιώργο”, κυκλοφόρησε το 2009 από τις Εκδόσεις Ίκαρος η αναμενόμενη από χρόνια αλληλογραφία του Γιώργου Σεφέρη με τον Γιώργο Κ. Κατσίμπαλη, τον “κολοσσό του Μαρουσιού” κατά τον Henry Miller.

Οι δύο συνονόματοι αλληλογράφοι αποτελούν χαρακτηριστικό παράδειγμα ισόβιας φιλίας και εκατέρωθεν αφοσίωσης και έχουν παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο στη διαμόρφωση, την προβολή και τη διεθνή αναγνώριση της νεότερης λογοτεχνίας μας. Από τα χρόνια των σπουδών τους στο Παρίσι κατά τη δεκαετία του 1920 μοιράζονται την κοινή αγάπη τους για τις δύο μείζονες προσωπικότητες της εποχής εκείνης, τον Ελευθέριο Βενιζέλο και τον Κωστή Παλαμά, ενώ παράλληλα σχεδιάζουν και ονειρεύονται τη ριζική ανανέωση του λογοτεχνικού σκηνικού στην Ελλάδα.

Η αλληλογραφία τους καλύπτει το χρονικό διάστημα 1924-1970 και συνιστά ένα εκτενές χρονικό των κοινωνικών και πνευματικών συνθηκών της χώρας μας κατά την περίοδο αυτή, παρέχοντας πληθώρα στοιχείων και πληροφοριών τόσο για για την ιδιωτική ζωή όσο και για τη δημόσια παρουσία των δύο ανδρών, αλλά και πολλών άλλων συγγραφέων.

Η παρούσα αλληλογραφία είναι η εκτενέστερη από όλες τις σεφερικές αλληλογραφίες που έχουν εκδοθεί μέχρι σήμερα και συμπληρώνει με άγνωστα έως τώρα στοιχεία την ποιητική και δημιουργική πορεία του Σεφέρη, καλύπτοντας “εκ των ένδον” κενά ή προσκομίζοντας νέες εκδοχές για λιγότερο γνωστά γεγοντότα και περιστατικά. Ταυτόχρονα, αναδεικνύεται ο καθοριστικός ρόλος του Κατσίμπαλη στη διαμόρφωση της λογοτεχνικής γενιάς του 1930, η εξίσου καθοριστική συμβολή του στη μετάφραση της νεοελληνικής λογοτεχνίας σε αγγλική γλώσσα, καθώς και οι πολύτιμες υπηρεσίες που πρόσφερε ο ίδιος με την έκδοση και διεύθυνση σημαντικών λογοτεχνικών περιοδικών, όπως το προπολεμικό “Τα Νέα Γράμματα” και η μεταπολεμική “Αγγλοελληνική Επιθεώρηση”.

Σχετικά άρθρα

Κυνηγήστε μας

6,398ΥποστηρικτέςΚάντε Like
1,713ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
713ΑκόλουθοιΑκολουθήστε


Τελευταία άρθρα

- Advertisement -