Του Παναγιώτη Μήλα
[email protected]
– Τι έγινε τελικά; Καταφέρατε να ισοφαρίσετε;
– Μα φυσικά. Έτσι θα τους αφήναμε; Έχουμε δυνατή ομάδα και πετύχαμε την ανατροπή. Ενώ χάναμε 2-0, τελικά μπορέσαμε με δύο φοβερά γκολ να κάνουμε το 2-2.
– Τέλειο! Μπράβο βρε Γιώργο. Είσαστε θηρία. Οπότε έχετε ακόμη περιθώριο να τους νικήσετε με άλλο ένα γκολάκι… Έχετε μπροστά σας ακόμη 35 ολόκληρα λεπτά.
– Ναι. Αλλά ο αγώνας τελείωσε!
– Τι λες τώρα; Αφού έχει ακόμη 35 λεπτά. Πώς λες ότι τέλειωσε; Κάνεις σαν κάποιους που, ενώ ακόμη δεν έχει τελειώσει το Φεστιβάλ Αθηνών – Επιδαύρου 2013, αυτοί κάνουν απολογισμό. Σήμερα που μιλάμε είναι 8 Αυγούστου κι αυτοί μετράνε τα «συν» και τα «πλην» ενώ πρόκειται να γίνουν ακόμη τέσσερις παραστάσεις: Οι «Τραχίνιες», η «Γκόλφω», οι «Τρωάδες» και το «Σύσσημον».
– Ωραία! Επομένως έχεις την ευκαιρία να πας άλλες τέσσερις φορές στην Επίδαυρο, στο Λυγουριό και στο Stork.
– Απίθανο το Λυγουριό.
– Μόνο που γράφεται με «ύψιλον» και όχι με «γιώτα» όπως το γράφεις εσύ. Δεν είναι από τη λιγούρα που έχεις αλλά από τη λυγαριά…
– Ξέχασα τι λέγαμε όμως. Α! Ναι! Λέγαμε ότι υπάρχουν άλλες τέσσερις παραστάσεις. Επομένως δεν μπορεί κανείς να κάνει απολογισμό. Ούτε καν μικρό. Ούτε καν πρόχειρο. Ήδη αυτός που έγινε εκθέτει αυτούς που τον έκαναν.
– Πώς το βγάζεις αυτό το συμπέρασμα;
– Το συμπέρασμα δεν είναι δικό μου. Οι δύο συνομιλητές αναφερόμενοι σε αριθμούς για το Φεστιβάλ Αθηνών μιλούν για άνοδο των εσόδων που άγγιξε το 20% «εν μέσω κρίσης» και για πληρότητες έως και 95%.
– Για κάνε μου τη μετάφραση…
– Κατ’ αρχάς «χωρίζουν» το ενιαίο Φεστιβάλ σε Αθηνών και Επιδαύρου, άγνωστο για ποιο λόγο. Δεύτερο παραδέχονται αύξηση εσόδων με πληρότητες που δεν άγγιξαν το 100%. Επομένως αυτό μας λέει είναι πως «εν μέσω κρίσης» κράτησαν τσιμπημένες προς τα πάνω τις τιμές των εισιτηρίων αντί να τις κατεβάσουν, τη στιγμή μάλιστα που, όπως λένε αυτοϊκανοποιούμενοι, οι ξένες μετακλήσεις ήταν λιγότερες από πέρυσι. Άρα λιγότερα έξοδα, άρα δυνατότητα για μείωση στις τιμές των εισιτηρίων.
– Τώρα που μου το λες το καταλαβαίνω. Πες μου τώρα και κάτι άλλο που μου διέφυγε. Έγιναν εκδηλώσεις του Φεστιβάλ και σε εκκλησία;
– Σοβαρολογείς; Ποιος έχει τα κότσια να σκεφτεί πως θα μπορούσε να κάνει κάτι τέτοιο. Πώς σού ‘ρθε αυτό;
– Διάβασα για κάτι θυρανοίξια. Ξέρω, και μη με διαψεύσεις, πως η λέξη θυρανοίξια αναφέρεται αποκλειστικά και μόνο στα εγκαίνια κάποιου ιερού ναού.
– Ακριβώς. Αν σου πω ότι ο Σαλπιγγίδης έκανε τζάμπολ με τον Καραγκούνη, τι θα καταλάβεις;
– Ότι αυτοί οι δύο ποδοσφαιριστές έπαιζαν… μπάσκετ.
– Το σωστό είναι πως έδωσαν το εναρκτήριο λάκτισμα.
– Τζάμπολ: Μπάσκετ. Εναρκτήριο λάκτισμα: Ποδόσφαιρο.
– Έτσι. Άρα, θυρανοίξια για αρχαίο θέατρο ίσον αγραμματοσύνη. Θυρανοίξια για αρχαίο θέατρο ίσον αλαζονεία. «Ξες, ποιος είμ’ εγώ. Ποιος θα τολμήσει να ‘ούμε, να με διορθώσει, να ‘ούμε», όπως θα έλεγε και ο Χορός στον “Κύκλωπα” του Ευριπίδη στη σκηνοθεσία του Βασίλη Παπαβασιλείου.
– Δεν έχεις άδικο. Τι άλλο διάβασες στον απολογισμό;
– Με τη διαστροφή που με διακατέχει λόγω επαγγέλματος, διάβασα πίσω και κάτω από τις γραμμές και διαπίστωσα μια κρυφή χαρά για κάποια όχι καλά αποτελέσματα. Υπάρχει εδώ μια σχετική παροιμία του λαού αλλά το επίπεδό μου δεν μου επιτρέπει να πέσω τόσο χαμηλά. Μιλάνε για μείωση στα έσοδα έως και 35% και ενώ γνωρίζουν πού οφείλετε αυτό, μιας και το αναφέρουν, δεν βλέπουν οι ίδιοι την καμπούρα τους. Δεν κάνουν την αυτοκριτική τους. Δεν λένε πως μόνο τρελοί με το θέατρο μπορούν να πηγαίνουν κάθε βδομάδα με τιμές εισιτηρίων απείραχτες εδώ και 4 χρόνια. Κι αυτοί ούτε καν νοιάζονται. Ακατέβατες οι τιμές…
– Έλα ρε. Τέτοια αλαζονεία;
– Και πού να δεις το άλλο. Μιλούν –και πάλι αυτοϊκανοποιούμενοι– για τα 30.000 εισιτήρια του Κέβιν Σπέισι (φωτογραφία, Ριχάρδος Γ’) πριν από δύο χρόνια. Μιλούν για το φοβερό sold out. Μα, sold out δεν σημαίνει 30.000 εισιτήρια σε τρεις μέρες. Sold out σημαίνει 30.000 θεατές σε τρεις μέρες. Όχι αγορασμένα πακέτα εισιτηρίων από πολυεθνικές που τα κάνουν δώρο σε πελάτες τους που δεν ξέρουν κατά πού πέφτει το θέατρο του Πολυκλείτου. Μου είχες πει μάλιστα πως μόλις έσβηναν τα φώτα κατέβηκαν από πάνω προς τα κάτω για να γεμίσουν τα κενά. Μου είχες πει επίσης ότι χωρίς να σεβαστεί το κοινό ο ξένος θίασος κυριολεκτικά… πέταξε το σκηνικό με τις 14-2 πόρτες και όποιος είδε, είδε. Οι υπόλοιποι έμαθαν τα τεκταινόμενα από αυτούς που έβλεπαν. Εσύ καθόσουνα στη δεύτερη κερκίδα αριστερά όπως βλέπουμε το θέατρο. Ήσουν στην 4η σειρά και όπως μου είχες πει τότε δεν είδες τίποτα από όσα έγιναν στο κέντρο του σκηνικού. Τα διάβασες την άλλη μέρα στις εφημερίδες. Θυμάμαι μάλιστα ότι οι ηθοποιοί στο τέλος, στον χαιρετισμό έβγαλαν φωτογραφικές μηχανές (όχι κινητά) και άκουσον, άκουσον απαθανάτιζαν ως τουρίστες το κοινό. Είχα δει τις φωτογραφίες που είχες βγάλει. Όπως κάναμε και ‘μεις στο Δημοτικό όταν πηγαίναμε εκδρομές.
– Θυμάμαι πως μου είχες δείξει τις φωτογραφίες της κυριακάτικης παράστασης του “Ριχάρδου Γ’” ώρα 9.20 με τις δύο κεντρικές κερκίδες με άδειες σειρές. Φαίνονταν τα λευκά μαξιλαράκια.
– Κοίτα. Δεν το λέω εγώ αυτό. Οι φωτογραφίες το λένε. Υπάρχουν όμως και άλλες φωτογραφίες και δημοσιεύματα εποχής που μιλούν για πραγματικά, για αληθινά sold out. Όταν είχε έρθει η Μαρία Κάλλας (στη φωτογραφία, “Νόρμα” του Μπελίνι, 1960), εντάξει χωρίς αριθμημένα εισιτήρια, ο ένας πάνω στον άλλον, ακόμη και στα σκαλάκια. Η εφημερίδα «Τα Νέα» έγραφε για 25.000 θεατές μέσα στο θέατρο και για 5.000 με εισιτήρια στο χέρι απ’ έξω.
– Καλά αυτοί που μιλάνε και κυρίως αυτοί που γράφουν δεν έχουν διαβάσει κάτι από την ιστορία αυτού θεάτρου; Εγώ που είμαι σχετικά άσχετος όταν είδα στον «Λεωνίδα» στο Λυγουριό τη φωτογραφία με τα κατάμεστο θέατρο, ρώτησα τον κύριο Λιακόπουλο να μου πει για εκείνη την παράσταση. Αυτό που του είχε κάνει εντύπωση ήταν πως το εισιτήριο για εκείνη την παράσταση κόστιζε όσο μισό μηνιάτικο. Και όμως ο κόσμος έσπευσε. Αν κάποιος δεν θέλει να πέφτει σε παγίδες ή δεν ξέρει να φτιάχνει παγίδες δεν είναι ανάγκη να μελετήσει τόμους με απομνημονεύματα και με ιστορικές μελέτες. Αρκεί να δει αυτές τις φωτογραφίες στου «Λεωνίδα». Και την «Αντιγόνη» του 1956 με τη Συνοδινού, και την κοσμοσυρροή για την Παξινού και τον Μινωτή, και την κοσμοχαλασιά για την Αρώνη και τον Νέζερ, αργότερα για τον Κάρολο Κουν και το Θέατρο Τέχνης, τον Σπύρο Ευαγγελάτο και τον Ανδρέα Βουτσινά. Φυσικά δεν ξεχνάμε, όσο και να ενοχλεί κάποιους, ούτε τη Βουγιουκλάκη, ούτε και τον Καρακατσάνη, τότε που οι θεατές ανακάλυψαν και πάλι τον λόφο πίσω από τις κερκίδες.
– Φέτος τι έγινε;
– Μιλάνε πως με το ζόρι πήγαιναν 7.000 την Παρασκευή και το Σάββατο. Αν έγινε αυτό, ίσως έγινε, ίσως, μόνο στη «Σαμία» του Θεατρικού Οργανισμού Κύπρου. Σε καμία άλλη παράσταση. Σε καμία άλλη. Στο υπογράφω. Ήμουν μέσα και είδα. Το 7.000 είναι ένας αριθμός που σκοπό έχει να ρίξει στάχτη στα μάτια. Σκοπό έχει να δημιουργήσει λανθασμένες εντυπώσεις. Οπότε κακώς χρησιμοποιείται και πολύ κακώς αναπαράγεται.
– Όπως βλέπω δηλαδή, «θέατρο» παίζεται όχι μόνο μέσα αλλά και έξω από την ορχήστρα του αργολικού θεάτρου. Οπωσδήποτε μακριά και έξω από τα παρασκήνια και οπωσδήποτε μέσα σε κάποια γραφεία, εκεί όπου για κάποιους ο αγώνας λήγει πριν τελειώσει…
* Στην κεντρική φωτογραφία, “Ιππόλυτος”, 1954. Ο Χορός εισέρχεται στο αρχαίο θέατρο.
