Πριν από 119 χρόνια στη Σύρο. Παραμονές εκλογών. Τα κόμματα και τα στελέχη τους, μικρά και μεγάλα, προσπαθούν να πείσουν τους ψηφοφόρους και να κερδίσουν τις εκλογές. Υποσχέσεις επί υποσχέσεων και όνειρα που χτίζονται για «καλύτερες μέρες».
Οι υποψήφιοι χρησιμοποιούν κάθε μέσο για κάθε ψήφο και, όπως έλεγε τότε ο συγγραφέας Εμμανουήλ Ροΐδης: «Στην Ελλάδα άπαντες οι έχοντες ονύχια αγωνίζονται να σπαράξωσιν τους έχοντες πτερά».
Ένας εκ των κατοίκων της Σύρου περιγράφει τη μετά τις εκλογές περίοδο: «Έγειναν τέλος πάντων οι εκλογές και επέτυχεν ο δικός μας, τελευταίος όμως και μόνον με εννηά ψήφους παραπάνω απ’ εκείνον που ήρχουνταν κατόπιν του…
– Τον επιλαχόντα.
– Καθώς τον λες. Ημπορώ λοιπόν να πω χωρίς να καυχηθώ, πως αν έλειπαν οι δικοί μου, αυτός θα ήτο ο επιλαχών. Την ημέραν που επήγα να τον αποχαιρετήσω, ευρήκα εκεί πολύ κόσμο, αγροφύλακες, δασκάλισσες, ταμπάκηδες, φαναρτζήδες, διάκους, καντηλανάφτες, σκουπιδοξύστες, και αυτόν ακόμη τον μπόγια των σκυλιών.
Ο βουλευτής εκρατούσεν ένα κατάστιχο και εσημείωνε τα ονόματα και τι ζητούσεν ο καθένας. Όταν ήρθεν η δική μου σειρά, μου είπεν ότι δεν του περισσεύει τίποτε καλόν εις την Σύρα και να πάγω να με βολέψη καλύτερα εις τας Αθήνας. Εγώ θα προτιμούσα την Σύρα, όπου με ήξεραν όλοι, με εθάμπωνεν όμως η ανωτέρα θέσις και τα γαλόνια του λοχία. Από την άλλη μέρα ήρχισα να τρέχω για να ξεκάμω το κτήμα, τ’ ορνιθαριό, τα γίδια και τα γουρούνια μου. Εχρειάσθηκεν όμως ένας μήνας για να εύρω μουστερήδες, γιατί τότες ήθελαν όλοι χαρτιά και κανένας δεν εγύριζε να δη χωράφια.
Από εκεί και πέρα αρχίζει η περιπέτεια του πρωταγωνιστή. Δεν πρόκειται «περί συναισθηματικής τινος γλυκαναλατίας» δηλώνει από την αρχή ο Εμμανούηλ Ροΐδης. Ήρωας είναι ένας «καλός άνθρωπος ονομαζόμενος Αντώνης» που, βασιζόμενος στις υποσχέσεις και τις ελπίδες των πολιτικών, κατάντησε από εύπορος νοικοκύρης που ήταν νεκροθάπτης, ο οποίος φθάνει στο σημείο κάποια στιγμή να λέει: «Σέβομαι τους νεκρούς, και όταν ακόμη είναι ζωντανοί». Στη συνέχεια όμως μαθαίνει τι εστί κόμμα και όπως υπογραμμίζει: Κόμμα εστί: “Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν’ αναγιγνώσκωσι και ν’ αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπό ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν’ αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι”»…
Αργότερα μάλιστα γνωρίζοντας από κοντά και τη δράση ενός υπουργού του κόμματος που υποστήριξε τον σχολιάζει ως εξής: «Γνωρίζει δώδεκα τρόπους να προσπορίζεται χρήματα εκ των οποίων ο τιμιότερος είναι η κλοπή».
Για τον παραπάνω λόγο ο συγγραφέας προτείνει να ιδρυθούν σύλλογοι προστασίας από την Πολιτική, όπως υπάρχουν ανάλογοι φιλοζωικοί σύλλογοι.
Και πριν από 119 χρόνια η ίδια συνταγή. Καμία αλλαγή στο πολιτικό σκηνικό. Αυτό δίνει την αφορμή στο θέατρο «Φούρνος» να κάνει χρήση από το υλικό του Ροΐδη (1836-1904) και να μας το παρουσιάσει σε μια θεατρική παράσταση με τον τίτλο: «Η Αρχή – Αθήνα 1895 – Υλικό Ροΐδης». Πρόκειται για μια νέα παραγωγή σε σκηνοθεσία Μάνθου Σαντοριναίου, ο οποίος μας πληροφορεί τι συμβαίνει όταν ένας νέος άνδρας από τους σημερινούς «αγανακτισμένους» ανακαλύπτει την αποκαλυπτική περιγραφή των διαπλεκομένων γεγονότων του 1895.
Η παράσταση μέσα από την περίτεχνη και διεισδυτική ειρωνεία του έργου του Εμμανουήλ Ροΐδη παρουσιάζει την αρχή της καταστροφής που βιώνουμε σήμερα, τη βίαιη διάλυση του ελληνικού μικρόκοσμου που αναπτυσσόταν ομαλά με τους δικούς του κανόνες σε νησιά και πόλεις για το χτίσιμο ενός διεφθαρμένου πελατειακού κράτους στοιβαγμένου σε μια υδροκέφαλη πρωτεύουσα.
Μέσα από την επαφή ενός σύγχρονου νέου με το αυτούσιο κείμενο του Ροΐδη, αποκαλύπτεται σαν χείμαρρος η αρχή των σημερινών δεινών. Με χιούμορ, σαρκασμό χωρίς μελοδραματισμούς και επαναστατικά κατεστημένα, όπως ακριβώς απαιτεί η εποχή.
Συντελεστές
«Η Αρχή – Αθήνα 1895 – Υλικό Ροΐδης»
Βασισμένο στο έργο του Εμμανουήλ Ροΐδη «Το παράπονο του νεκροθάπτου»
Ερμηνεία: Βασίλης Ζαϊφίδης
Σκηνοθεσία, εικαστική εγκατάσταση, συμπληρωματικά κείμενα: Μάνθος Σαντοριναίος
Φωτισμοί: Αποστόλης Τσατσάκος
Μουσική επιμέλεια: Ευγένιος Αρβανιτάκης
Επιμέλεια κοστουμιών: Άννα Σαντοριναίου, Γραφιστικά Άννα Μελή
Συμμετοχή: Θωμάς Μάνθιος
Συμμετείχαν στην προεργασία για το ανέβασμα του έργου: η Σίσσυ Τσιάκα (εικαστικός), καθώς και όλοι οι συντελεστές της παράστασης. Ερευνητικό μέρος: Μάνθος Σαντοριναίος, Κατερίνα Μπαλλή, Κλεοπάτρα Κατσαλή (αρχιτέκτονες)
Πληροφορίες
Διάρκεια: 80’
Έως τις 27 Φεβρουαρίου
Κάθε Τετάρτη και Πέμπτη στις 21:15
Τιμή εισιτηρίων: 10 ευρώ
Φοιτητικά/ Ανέργων/ Ατέλειες 5 ευρώ
“Φούρνος”, Μαυρομιχάλη 168, Εξάρχεια
Τηλέφωνο κρατήσεων: 210- 64.60.748