16.4 C
Athens
Παρασκευή 29 Μαρτίου 2024

Ιερός Δρόμος Αρχαίας Επιδαύρου – Ασκληπιείου: «Ταξιδιώτες αυτός ο δρόμος οδηγεί στο Ιερό του θεού της ίασης»

Από την αρχαία Επίδαυρο ξεκινούσε αρχαίος δρόμος, ο «Επιδαύριος δρόμος», που συνέδεε την πόλη με το ιερό της, το φημισμένο Ιερό του Ασκληπιού. Η διαδρομή (περίπου 15 χλμ.) είναι ανηφορική και ειδυλλιακή, μέσα από τα πεύκα. Αυτήν διάνυσε και ο Παυσανίας για να μεταβεί στην αρχαία Επίδαυρο. Στη διαδρομή αυτή υπήρχε επιγραφή του 3ου αι. π.Χ. που πληροφορούσε:

«ΑΔΕ ΟΔΟΣ ΕΙΣ ΙΑΡΟΝ ΚΛΕΙΝΟΥ ΘΕΟΥ Ω ΠΑΡΙΟΝΤΕΣ»

«Ταξιδιώτες αυτός ο δρόμος οδηγεί στο Ιερό του θεού της ίασης».

Ταυτόχρονα, ο δρόμος αυτός συνέδεε το ιερό με το λιμάνι της Αρχαίας Επιδαύρου, που επικοινωνούσε με τις αποικίες της Επιδαύρου (όπως η Αίγινα, η Κως, η Σάμος, Αστυπάλαια, η Σάμος) καθώς και με άλλες παράλιες ελληνικές πόλεις. Ο αρχαίος δρόμος Άργους – Επιδαυρίας εξυπηρετούσε τους κατοίκους της ενδοχώρας. Από τα μέσα του 5ου π.Χ. αιώνα, με την εξάπλωση της φήμης του Ασκληπιού, το ιερό άρχισε να γνωρίζει περίοδο μεγάλης ακμής η οποία κορυφώθηκε τον 4ο και 3ο αι. π.Χ. και διατηρήθηκε κατά τους ελληνιστικούς και ρωμαϊκούς χρόνους. Ο αρχαίος δρόμος τότε γνώριζε έντονη κίνηση, εξυπηρετώντας εκτός των προσκυνητών και τη διακίνηση μεγάλου όγκου εμπορευμάτων από και προς την αρχαία πόλη.

Κατά τις εορτές των Ασκληπιείων – κάθε τέσσερα τουλάχιστον χρόνια από την εποχή του Πίνδαρου – ο Επιδαύριος δρόμος μετατρεπόταν σε ιερό δρόμο, οπότε γνώριζε την πιο αξιόλογη κίνηση. Μια μεγάλη ιερή πομπή ξεκινούσε τότε από την πόλη, ανηφορίζοντας προς το ιερό. Προηγούνταν οι άρχοντες, οι άριστοι και οι ευγενείς, οι ιερείς καθώς και οι απεσταλμένοι των αποικιών και των άλλων πόλεων, ντυμένοι στα λευκά και στεφανωμένοι με στεφάνια δάφνης ή ελιάς. Ακολουθούσαν τα προς θυσία ζώα και το πλήθος των προσκυνητών και αυτών που ικέτευαν θεραπεία ή ήθελαν να αποδώσουν ευχαριστία για την ίασή τους προσφέροντας τάματα.

Στη μέση περίπου της διαδρομής, ήταν η περιοχή Υρνήθιο, κοντά στη σημερινή τοποθεσία Άγιος Ανδρέας. Εκεί υπήρχε ηρώο της αγαπημένης βασίλισσας των Επιδαυρίων Υρνηθούς, κόρης του βασιλιά του Άργους Τημένου και γυναίκας του βασιλιά της Επιδαύρου Διηφόντη, που είχε άδοξο τέλος. Η πομπή περνούσε από το Υρνήθιο, σταματούσε και απέδιδε τιμές στο ηρώο. Κατόπιν, συνέχιζε την ανηφορική διαδρομή κατά μήκος της πευκόφυτης χαράδρας και μέσα σε κλίμα έντονης θρησκευτικής έξαρσης έφτανε στα Προπύλαια του Ασκληπιείου και έμπαινε στο ιερό άλσος, όπου είχε ήδη συγκεντρωθεί πλήθος προσκυνητών. Ακολουθούσαν οι θυσίες και τις επόμενες ήμερες οι αγώνες και οι υπόλοιπες εκδηλώσεις.

Κατά την εορτή των Ασκληπιείων στον Αρχαίο δρόμο που μετατρεπόταν εκείνη την περίοδο σε Ιερό δρόμο, εκτυλίσσονταν σκηνές μεγαλοπρέπειας, ευλάβειας, πίστης και συγκίνησης.

Ανάμεσα στο πλήθος που προσερχόταν αθρόα, μπορούσες να συναντήσεις όχι μόνο απλούς προσκυνητές, αλλά και αυτούς που έρχονταν να ευχαριστήσουν το θεό για τη θαυματουργική επέμβασή του σ’ αυτούς, να προσφέρουν τάματα και θυσίες και φυσικά τους αρρώστους. Αυτούς που τυραννούσε κάποια αρρώστια, κάποιο πρόβλημα και έρχονταν απ’ την άκρη του κόσμου φορτωμένοι με την ελπίδα της ίασης, αλλά και με τα δώρα τους στο θεό. Δεν έλειπαν ασφαλώς και οι πραματευτάδες, οι φιλόσοφοι, οι ρήτορες, οι αγύρτες.

Οι συζητήσεις έδιναν και έπαιρναν. Κάποιοι διηγούντο πώς ο Θεός τους έκανε καλά, άλλοι τι άκουσαν ή τι είδαν για τα θαύματα του Θεού. Όλα αυτά βεβαία θέρμαιναν τις προσδοκίες των αρρώστων και των οικείων τους…

Ένα πολύβουο ποτάμι ανθρώπων, ζώων, αμαξών ανηφόριζε αργά το ιερό δρόμο ακολουθώντας αντίθετα την πορεία του νερού συζητώντας και ψάλλοντας ύμνους και παιάνες.

Σε ανάμνηση των αγώνων εκείνων, ο αρχαίος αυτός δρόμος αναβιώνει στις μέρες μας. Με την καθιέρωση και τέλεση τα τελευταία χρόνια του «Επιδαύριου Δρόμου». Πρόκειται για αγώνες δρόμου με αφετηρία το Μικρό Θέατρο Αρχαίας Επιδαύρου και τερματισμό το αρχαίο στάδιο της Επιδαύρου. Οι αγώνες διοργανώνονται από το Δήμο Επιδαύρου με πανελλήνια συμμετοχή και με συνδρομή πολλών εθελοντών και χορηγών.

Σύμφωνα με τον Παυσανία, κατεβαίνοντας προς την πόλη της Επιδαύρου υπάρχει τόπος, όπου φυτρώνουν άγριες ελιές. Η περιοχή λέγεται Υρνήθιο. “Τα σχετικά μ’ αυτό θα τα αναφέρω, όπως τα αφηγούνται οι Επιδαύριοι και όπως είναι φυσικό να έχουν συμβεί. Ο Κείσος και τα υπόλοιπα παιδιά του Τημένου ήξεραν ότι θα λυπήσουν τον Δηιφόντη, αν μπορούσαν να πάρουν με κάποιο τρόπο απ’ αυτόν την Υρνηθώ. Ήρθαν λοιπόν στην Επίδαυρο ο Κερύνης και ο Φάλκης, αφού στον Αργαίο, τον νεότερο αδελφό, δεν άρεσαν αυτά. Τούτοι σταμάτησαν το άρμα κάτω από το τείχος και έστειλαν κήρυκα στην αδελφή τους, να έρθει γιατί δήθεν θέλουν να της μιλήσουν.

Όταν εκείνη υπάκουσε στο κάλεσμά τους, τότε οι νέοι επέρριπταν πολλές κατηγορίες στον Δηιφόντη και την ικέτευαν να επιστρέψει στο Άργος υποσχόμενοι, ανάμεσα σε άλλα, πως θα της δώσουν πολύ καλύτερο σύζυγο από τον Δηιφόντη, άρχοντα περισσότερων ανθρώπων και πλουσιότερης χώρας. Η Υρνηθώ, που ένιωσε θλίψη για όσα της είπαν, τους έδωσε ανάλογη απάντηση. Είπε ότι ο άνδρας της, ο Δηιφόντης, της αρέσει και ότι ήταν άμεμπτος γαμπρός για τον Τήμενο, ενώ εκείνοι θα έπρεπε να αποκαλούνται μάλλον φονιάδες του πατέρα τους παρά παιδιά του.

Τότε χωρίς άλλη απάντηση την άρπαξαν και ανεβάζοντάς την πάνω στο άρμα έφυγαν. Ένας Επιδαύριος ειδοποίησε τον Δηιφόντη ότι ο Κερύνης και ο Φάλκης έφυγαν παίρνοντας την Υρνηθώ χωρίς τη θέλησή της. Εκείνος έτρεξε όσο το δυνατό γρηγορότερα και οι Επιδαύριοι μαθαίνοντας το συμβάν έσπευσαν να βοηθήσουν. Όταν ο Δηιφόντης τους πρόφτασε, χτυπά και σκοτώνει τον Κερύνη, αλλά φοβήθηκε να ρίξει κατά του Φάλκη που κρατούσε την Υρνηθώ, μήπως αστοχώντας γίνει φονιάς κι εκείνης· πάλεψε λοιπόν μαζί του και προσπάθησε να την ελευθερώσει. Ο Φάλκης όμως αντιστάθηκε τραβώντας την πιο βίαια και, καθώς ήταν έγκυος, τη σκότωσε.

Μόλις αυτός κατάλαβε τι έκανε στην αδελφή του, οδήγησε μανιασμένα το άρμα και απομακρυνόταν βιαστικά, προτού του επιτεθούν συγκεντρωμένοι οι Επιδαύριοι. Ο Δηιφόντης μαζί με τα παιδιά του —γιατί είχε αποκτήσει προηγουμένως γιους, τον Αντιμένη, τον Ξάνθιππο και τον Αργείο, και μία κόρη, την Ορσοβία, που λένε ότι αργότερα παντρεύτηκε τον Πάμφυλο, γιο του Αιγιμίου — πήραν το άψυχο κορμί της Υρνηθώς και το μετέφεραν στο σημείο, που αργότερα ονομάστηκε Υρνήθιο.

Εκείνοι που έφτιαξαν το ηρώο της απέδωσαν και άλλες τιμές και ακόμη καθιέρωσαν τη συνήθεια ό, τι σπάει από τις ελιές που είναι εκεί φυτρωμένες ή από άλλο δέντρο που βρίσκεται μέσα σ’ αυτό κανένας να μην τα παίρνει στο σπίτι του και να μην τα χρησιμοποιεί με άλλο τρόπο, αλλά να τα αφήνουν εκεί αφιερωμένα στην Υρνηθώ.

Κοντά στην πόλη υπάρχει μνήμα της Μέλισσας, της γυναίκας του Περιάνδρου, γιου του Κυψέλου, και άλλο του Προκλή, πατέρα της Μέλισσας. Αυτός ήταν τύραννος στην Επίδαυρο, όπως ο γαμπρός του Περίανδρος στην Κόρινθο”.

Σχετικά άρθρα

Κυνηγήστε μας

6,398ΥποστηρικτέςΚάντε Like
1,713ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
713ΑκόλουθοιΑκολουθήστε


Τελευταία άρθρα

- Advertisement -