Joyce Carol Oates, η “Ευτυχισμένη” – (Happy)

Joyce Carol Oates: “Πολλές φορές η μισαλλοδοξία δεν είναι παρά η μορφή, που δίνουμε στο μίσος, που νιώθουμε για τον εαυτό μας”.

Η Τζόις Κάρολ Όουτς είναι μία από τις πιο καταξιωμένες και πολύπλευρες Αμερικανίδες συγγραφείς. Γεννήθηκε το 1938, στο Λόκπορτ της Νέας Υόρκης, από φτωχή οικογένεια, και ξεκίνησε να γράφει σε ηλικία δεκατεσσάρων ετών, όταν της χάρισαν την πρώτη της γραφομηχανή. Έχει ασχοληθεί με όλα σχεδόν τα λογοτεχνικά είδη -μυθιστόρημα, διήγημα, ποίηση, θέατρο, λογοτεχνική κριτική, δοκίμιο, ακόμα και παιδικό- και είναι πολυγραφότατη. Από το 1968 έως το 1978, δίδαξε στο Πανεπιστήμιο Γουίνδσορ του Καναδά και τη δημιουργική αυτή δεκαετία εξέδιδε δύο με τρία βιβλία το χρόνο. Σήμερα διδάσκει στο Πανεπιστήμιο Πρίνστον του Νιου Τζέρσι. Εκδίδει με το σύζυγό της, Ρέιμοντ Τζ. Σμιθ, ένα μικρό λογοτεχνικό περιοδικό (The Ontario Review). Είναι πολυβραβευμένη και έχει προταθεί δύο φορές για το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας. Έχει τιμηθεί με πολλές διακρίσεις, καθώς και με το κορυφαίο βραβείο στην Αμερική, το National Book Award.

H Joyce Carol Oates με τα έργα της ασκεί σκληρή κριτική στον “αμερικάνικο τρόπο ζωής”, καθώς και στις “αξίες” μιας κοινωνίας που επεκτείνεται πολύ πέρα από τα όρια των ΗΠΑ. Σκιαγραφεί την τραγική πλευρά των απλών ανθρώπων που ζουν στο έλεος της εγκληματικότητας, των αμείλικτων Μέσων Ενημέρωσης και, πίσω από τη φαινομενική ηρεμία τους, φοβούνται ακόμα και το διπλανό τους. Με το σταδιακό ξεδίπλωμα των πάντα άψογα σκιαγραφημένων χαρακτήρων της, αναφέρει ξεκάθαρα, ότι, ακόμα και στις πιο φιλελεύθερες γωνίες της συγκεκριμένης χώρας, ο ρατσισμός καραδοκεί. Ωστόσο, υπάρχουν φορές που και τα υποψήφια θύματα του ρατσισμού καθίστανται και αυτά ένοχα, όταν καλλιεργούν ένα κλίμα ρατσισμού εις βάρος τους, με την επινόηση, δήθεν, φυλετικών παρενοχλήσεων. Και τότε οι υποστηρικτές τους γίνονται επίσης ένοχοι, επειδή εν αγνοία τους υποστηρίζουν ανύπαρκτα ρατσιστικά περιστατικά.

* Στη φωτογραφία η Τζόις Κάρολ Όουτς με τη γάτα της

Βιβλία

(2013)  Ο βιασμός, Μεταίχμιο
(2008)  Sexy, Άγκυρα
(2008)  Αμερικάνικα γούστα, Ζαχαρόπουλος Σ. Ι.
(2008)  Η κόρη του νεκροθάφτη, Μεταίχμιο
(2008)  Μαύρο κορίτσι, λευκό κορίτσι, Εκδόσεις Καστανιώτη
(2007)  Τα κτήνη, Το Ποντίκι
(2007)  Χωρίς τη μητέρα μου, Μεταίχμιο
(2006)  Tο τέρας με τα πράσινα μάτια, Άγκυρα
(2006)  Είπες πολλά…, Άγκυρα
(2006)  Πίσω από τους καταρράκτες, Μεταίχμιο
(2006)  Το κορίτσι με το τατουάζ, Εκδόσεις Καστανιώτη
(2005)  Η παρείσακτη, Σοκόλη – Κουλεδάκη
(2005)  Ο βιασμός, Μεταίχμιο
(2003)  Ο άγγελος της οργής, Μεταίχμιο
(2003)  Οικογένεια Μαλβέινι, Ελληνικά Γράμματα
(2003)  Το μπλουζ των ραγισμένων καρδιών, Εκδόσεις Καστανιώτη
(2002)  Ζόμπι, Οξύ
(2001)  Η ξανθιά, Εκδόσεις Καστανιώτη
(2000)  Ο πρώτος έρωτας, Εκδόσεις Πατάκη
(1999)  Τρελή για άντρες, Scripta
(1996)  Παζλ. Κοντά στο ποτάμι, Νεφέλη
(1996)  Παράνομο πάθος, Ζαχαρόπουλος Σ. Ι.
(1995)  Η αυτοφυλακισμένη, Εκδόσεις Καστανιώτη
(1995)  Μαύρα νερά, Εκδόσεις Πατάκη
(1992)  Μάρια. Μια ζωή, Ζαχαρόπουλος Σ. Ι.
(1991)  Άγριο Σάββατο, Επιλογή / Θύραθεν
(1991)  Ο κήπος των επίγειων ηδονών, Ζαχαρόπουλος Σ. Ι.
(1990)  Παράξενες σχέσεις, Ζαχαρόπουλος Σ. Ι.
 Συμμετοχή σε συλλογικά έργα
(1994)  Οι κυρίες του τρόμου, Επιλογή / Θύραθεν

Τζόις Κάρολ Ὄουτς (J­o­y­ce C­a­r­ol O­a­t­es) – Εὐτυχισμένη (H­a­p­py) – Διήγημα

ΕΠΕΣΤΡΕΨΕ ΜΕ ΤΟ Α­ΕΡΟΠΛΑΝΟ τὰ Χρι­στού­γεν­να, ἡ μη­τέ­ρα της καὶ ὁ και­νούρ­γιος σύ­ζυ­γος τῆς μη­τέ­ρας της τὴν πε­ρί­με­ναν στὸ ἀ­ε­ρο­δρό­μιο. Ἡ μη­τέ­ρα της τὴν ἀγ­κά­λια­σε σφι­χτὰ καὶ τῆς εἶ­πε πὼς ἦ­ταν στὶς ὀ­μορ­φι­ές της, καὶ ὁ και­νούρ­γιος σύ­ζυ­γος τῆς μη­τέ­ρας της τῆς ἕ­σφι­ξε τὸ χέ­ρι καὶ τῆς εἶ­πε, Ναὶ καὶ βέ­βαι­α ἦ­ταν στὶς ὀ­μορ­φι­ές της καὶ τὴν κα­λω­σό­ρι­σε. Οἱ φα­βο­ρί­τες στὰ στρουμ­που­λά του μά­γου­λα εἶ­χαν πε­ρί­γραμ­μα κο­φτε­ρὸ σὰν ξυ­ρά­φι κι ἄλ­λα­ζαν χρῶ­μα, γκρί­ζα­ραν, χα­μη­λὰ στὸ πρό­σω­πό του. Στὴ χει­ρα­ψί­α του, ἔ­νι­ω­σε τὸ χέ­ρι της μι­κρὸ καὶ νο­τι­σμέ­νο, τὰ κό­κα­λά της σχε­δὸν ἕ­τοι­μα νὰ σπά­σουν. Ἡ μη­τέ­ρα της τὴν ἀγ­κά­λια­σε πά­λι, Θε­έ μου χαί­ρο­μαι τό­σο πο­λὺ ποὺ σὲ βλέ­πω, καὶ οἱ φλέ­βες στὰ μπρά­τσα της ἔ­μοια­ζαν μὲ σκοι­νιὰ πιὸ πο­λὺ ἀ­π’ ὅ­σο θυ­μό­ταν ἡ μι­κρή, τὰ μπρά­τσα της πιὸ ἀ­δύ­να­τα, ἀλ­λὰ ἡ μη­τέ­ρα της ἦ­ταν εὐ­τυ­χι­σμέ­νη, τὸ ἔ­νι­ω­θες στὰ πάν­τα πά­νω της. Τὸ πα­χὺ στρῶ­μα τοῦ μα­κι­γι­ὰζ στὸ πρό­σω­πό της εἶ­χε μιὰ ἀ­ρω­μα­τι­σμέ­νη ρο­δα­κι­νὶ ἀ­πό­χρω­ση ποὺ ἔ­σβη­νε ἐ­πι­δέ­ξια στὸν λαι­μό της. Στὸ ἀ­ρι­στε­ρό της χέ­ρι φο­ροῦ­σε ἕ­να και­νούρ­γιο δα­χτυ­λί­δι: ἕ­να μι­κρὸ ἀ­στρα­φτε­ρὸ δι­α­μάν­τι δε­μέ­νο ψη­λὰ μὲ μυ­τε­ρὲς δι­χά­λες ἀ­πὸ λευ­κό­χρυ­σο.
Στα­μά­τη­σαν γιὰ ἕ­να πο­τὸ στοῦ Ἴ­ζι Σὰλ δί­πλα στὸν αὐ­το­κι­νη­τό­δρο­μο, ἡ μι­κρὴ πῆ­ρε μιὰ σό­δα μὲ μιὰ φέ­τα λά­ιμ (πο­λὺ μο­δά­το, εἶ­πε ἡ μη­τέ­ρα της), ἡ μη­τέ­ρα της καὶ ὁ και­νούρ­γιος σύ­ζυ­γός της πῆ­ραν μαρ­τί­νι μὲ πά­γο, ποὺ ἦ­ταν τὰ «ἑ­ορ­τα­στι­κά» πο­τά τους. Γιὰ λί­γο, μί­λη­σαν γι’ αὐ­τὸ ποὺ σπού­δα­ζε ἡ μι­κρὴ καὶ τί σχέ­δια εἶ­χε καὶ ὅ­ταν αὐ­τὸ τὸ θέ­μα ἐ­ξαν­τλή­θη­κε μί­λη­σαν γιὰ τὰ δι­κά τους σχέ­δια, νὰ ξε­φορ­τω­θοῦν τὸ πα­λιὸ σπί­τι, αὐ­τὴ ἦ­ταν μιὰ ἀ­πὸ τὶς πρῶ­τες ἀγ­γα­ρεῖ­ες, ν’ ἀ­γο­ρά­σουν ἕ­να μι­κρό­τε­ρο, πιὸ και­νούρ­γιο, ἢ ἴ­σως νὰ νοι­κιά­σουν κά­τι προ­σω­ρι­νά. Ὑ­πάρ­χει ἕ­να και­νούρ­γιο συγ­κρό­τη­μα κα­τοι­κι­ῶν δί­πλα στὸ πο­τά­μι, εἶ­πε ἡ μη­τέ­ρα τῆς κο­πέ­λας, θὰ σοῦ τὸ δεί­ξου­με ὅ­ταν θὰ περ­νᾶ­με ἀ­πὸ κεῖ· με­τὰ ρου­θού­νι­σε γιὰ κά­ποι­ο λό­γο, ἤ­πι­ε μιὰ γου­λιὰ ἀ­πὸ τὸ μαρ­τί­νι της, ἔ­σφι­ξε τὸ μπρά­τσο τῆς κο­πέ­λας, κι ἔ­γει­ρε τὸ κε­φά­λι της κον­τὰ στὸ δι­κό της, χα­χα­νί­ζον­τας. Χρι­στέ μου, εἶ­πε, εἶ­μαι τό­σο εὐ­τυ­χι­σμέ­νη ποὺ ἔ­χω τοὺς δύ­ο ἀν­θρώ­πους ποὺ ἀ­γα­πῶ πε­ρισ­σό­τε­ρο ἀ­πὸ κά­θε ἄλ­λον στὸν κό­σμο ἐ­δῶ μα­ζί μου. Ἐ­δῶ καὶ τώ­ρα. Μιὰ σερ­βι­τό­ρα μὲ ἐ­φαρ­μο­στὴ μαύ­ρη σα­τὲν στο­λὴ ἔ­φε­ρε ἄλ­λα δυ­ὸ μαρ­τί­νι κι ἕ­να μι­κρο­σκο­πι­κὸ γυ­ά­λι­νο μπο­λά­κι μὲ ἁ­λα­τι­σμέ­νους ξη­ροὺς καρ­πούς. Εὐ­χα­ρι­στῶ γλυ­κιά μου! εἶ­πε ὁ και­νούρ­γιος σύ­ζυ­γος τῆς μη­τέ­ρας της.
Ἡ κο­πέ­λα δὲν εἶ­χε μι­λή­σει μὲ τὴ μη­τέ­ρα της πά­νω ἀ­πὸ δύ­ο ἢ τρεῖς φο­ρὲς γιὰ τὰ σχέ­διά της νὰ ξα­να­παν­τρευ­τεῖ, πάν­τα σὲ ὑ­πε­ρα­στι­κὰ τη­λε­φω­νή­μα­τα, ἡ μη­τέ­ρα της ὅ­λο ἔ­λε­γε Ναὶ ἐ­σὺ τὸ θε­ω­ρεῖς ξαφ­νι­κὸ ἀλ­λὰ αὐ­τὰ τὰ πράγ­μα­τα πάν­τα ξαφ­νι­κὰ εἶ­ναι, τὸ κα­τα­λα­βαί­νεις ἀ­μέ­σως ἢ δὲν τὸ κα­τα­λα­βαί­νεις πο­τέ. Πε­ρί­με­νε καὶ θὰ δεῖς. Ἡ κο­πέ­λα μι­λοῦ­σε ἐ­λά­χι­στα, μουρ­μου­ρί­ζον­τας Ναὶ ἢ Δὲν ξέ­ρω ἢ Μᾶλ­λον ἔ­τσι εἶ­ναι. Ἡ μη­τέ­ρα της ἔ­λε­γε Μὲ κά­νει νὰ νι­ώ­θω πά­λι ὄ­ρε­ξη γιὰ ζω­ή. Νι­ώ­θω, ξέ­ρεις, σὰν γυ­ναί­κα ξα­νά, καὶ ἡ κο­πέ­λα δὲν ἀ­παν­τοῦ­σε ἀ­πὸ ὑ­περ­βο­λι­κὴ ἀ­μη­χα­νί­α. Ἀρ­κεῖ νὰ εἶ­σαι εὐ­τυ­χι­σμέ­νη, ἔ­λε­γε.
Τώ­ρα εἶ­χε πά­ει σχε­δὸν ὀ­κτώ­μι­σι, καὶ ἡ κο­πέ­λα ἔ­νι­ω­θε μιὰ ἐ­λα­φριὰ ζα­λά­δα ἀ­πὸ τὴν πεί­να, ἀλ­λὰ ἡ μη­τέ­ρα της καὶ ὁ και­νούρ­γιος σύ­ζυ­γος τῆς μη­τέ­ρας της ἦ­ταν στὸν τρί­το γύ­ρο τῶν πο­τῶν τους. Στοῦ Ἴ­ζι Σὰλ εἶ­χε καὶ ψυ­χα­γω­γί­α, πρῶ­τα ἕ­ναν πι­α­νί­στα γιὰ μου­σι­κὴ ὑ­πό­κρου­ση, πα­λι­ὲς ἐ­πι­τυ­χί­ες τοῦ Χόγ­κι Καρ­μά­ι­κλ, με­τὰ μιὰ τρα­γου­δί­στρια, μαύ­ρη, μ’ ἕ­να κόκ­κι­νο φό­ρε­μα μὲ πού­λι­ες καὶ βα­θὺ ντε­κολ­τέ, με­τὰ μιὰ κω­μι­κό, μιὰ νε­α­ρὴ γύ­ρω στὰ εἰ­κο­σι­έ­ξι, μὲ μι­κρὸ ὀ­στε­ῶ­δες γω­νι­ῶ­δες πρό­σω­πο, χω­ρὶς μα­κι­γι­άζ, μὲ κού­ρε­μα πάνκ, σκου­ρο­κά­στα­να μαλ­λιὰ μὲ μπρι­γιαντί­νη, μαύ­ρη ὁ­λό­σω­μη φόρ­μα ἀ­πὸ δερ­μα­τί­νη, λε­κά­νη προ­τε­τα­μέ­νη σὲ μιὰ πό­ζα ποὺ χλεύ­α­ζε τὰ μον­τέ­λα τοῦ Βόγκ, ἡ ἐκ­φο­ρά της γρή­γο­ρη ἀ­ναι­δὴς ἀ­νέκ­φρα­στη μὲ τὴ μορ­φὴ μουρ­μου­ρι­στῶν σύν­το­μων μο­νο­λό­γων, σὰν νὰ σκε­φτό­ταν φω­να­χτά, λὲς καὶ οἱ θα­μῶ­νες ἁ­πλῶς τύ­χαι­νε νὰ κρυ­φα­κοῦ­νε, Τὸ ὡ­ραῖ­ο ὅ­ταν κά­νεις ἔ­κτρω­ση νω­ρὶς τὸ πρω­ὶ εἶ­ναι, ἒ ξέ­ρεις ὅ­τι ἡ ὑ­πό­λοι­πη μέ­ρα ἒ θὰ πά­ει κα­λύ­τε­ρα γα­μῶ­το, ἔ­τσι; Εἶ­ναι μι­σὴ ντου­ζί­να ἄν­θρω­ποι σ’ ἕ­να ἒ τζα­κού­ζι, ἒ λε­σβί­ες σὲ μιὰ με­γά­λη μπα­νι­έ­ρα, ἕ­να καυ­τὸ και­νούρ­γιο παι­χνί­δι ποὺ λέ­γε­ται «μου­σι­κὲς τρύ­πες», ἒ ἴ­σως δὲν ἔ­χει πιά­σει ἀ­κό­μα στὸ Νιοὺ Τζέρ­σι γι’ αὐ­τὸ δὲν γε­λά­ει κα­νείς, ἔ; ἡ κο­πέ­λα δὲν ἔ­πι­α­νε τὰ λό­για κα­θὼς ἦ­ταν πο­λὺ γρή­γο­ρα καὶ μα­ση­μέ­να ἀλ­λὰ ἡ μη­τέ­ρα της καὶ ὁ και­νού­ριος σύ­ζυ­γος τῆς μη­τέ­ρας της ἔ­δει­χναν νὰ τ’ ἀ­κοῦ­νε, ὅ­πως καὶ νά ‘χε γε­λοῦ­σαν, πα­ρό­τι με­τὰ ὁ και­νούρ­γιος σύ­ζυ­γος τῆς μη­τέ­ρας της τοὺς ἐκ­μυ­στη­ρεύ­τη­κε ὅ­τι δὲν ἐ­νέ­κρι­νε τὰ προ­στυ­χό­λο­γα ἀ­πὸ τὰ χεί­λη γυ­ναι­κῶν, εἴ­τε ἦ­ταν λε­σβί­ες εἴ­τε ὄ­χι.
Στα­μά­τη­σαν γιὰ βρα­δι­νὸ σ’ ἕ­να πο­λυ­νη­σια­κὸ ἑ­στι­α­τό­ριο δέ­κα μί­λια με­τὰ τὰ δι­ό­δια τοῦ αὐ­το­κι­νη­τό­δρο­μου, ἡ μη­τέ­ρα της ἐ­ξή­γη­σε ὅ­τι δὲν εἶ­χε τί­πο­τα κα­λὸ γιὰ φα­γη­τὸ στὸ σπί­τι, καὶ εἶ­χε πά­ει ἀρ­γὰ ἔ­τσι δὲν εἶ­ναι, αὔ­ριο θὰ ἔ­φτια­χνε ἕ­να ὡ­ραῖ­ο με­γά­λο δεῖ­πνο, Δὲν σὲ πει­ρά­ζει κα­λή μου ἔ­τσι; Ἡ μη­τέ­ρα της τσα­κώ­θη­κε μὲ τὸν και­νούρ­γιο σύ­ζυ­γό της, ἐ­πει­δὴ μπῆ­καν στὸν αὐ­το­κι­νη­τό­δρο­μο καὶ ξα­να­βγῆ­καν ἀ­μέ­σως, ἀλ­λὰ στὸ δεῖ­πνο ἦ­ταν πά­λι σὲ με­γά­λα κέ­φια, γε­λών­τας συ­χνὰ-πυ­κνά, πι­α­σμέ­νοι χέ­ρι-χέ­ρι μέ­χρι νὰ ἔρ­θει τὸ ἑ­πό­με­νο πιά­το, πί­νον­τας ὁ ἕ­νας ἀ­πὸ τὸ ψη­λὸ πα­γω­μέ­νο ζω­η­ρό­χρω­μο τρο­πι­κὸ πο­τὸ τοῦ ἄλ­λου. Χρι­στέ μου εἶ­μαι τρε­λὸς γι’ αὐ­τὴ τὴ γυ­ναί­κα, εἶ­πε στὴν κο­πέ­λα ὁ και­νούρ­γιος σύ­ζυ­γος τῆς μη­τέ­ρας της, ὅ­ταν ἡ μη­τέ­ρα της ἦ­ταν στὴν του­α­λέ­τα, Ἡ μη­τέ­ρα σου εἶ­ναι μιὰ πρώ­της τά­ξε­ως κυ­ρί­α, εἶ­πε. Ἔ­συ­ρε πιὸ κον­τὰ τὴν ψά­θι­νη κα­ρέ­κλα του, ἔ­γει­ρε νο­τι­σμέ­νος καὶ ζε­στός, σαρ­κώ­δης, πά­νω της, μὲ τὸ χέ­ρι του στοὺς ὤ­μους της. Κα­νεὶς ἄλ­λος στὸν κό­σμο δὲν εἶ­ναι μο­νά­κρι­βος γιὰ μέ­να σὰν αὐ­τὴ τὴν κυ­ρί­α, θέ­λω νὰ τὸ ξέ­ρεις, τῆς εἶ­πε, καὶ ἡ κο­πέ­λα εἶ­πε: Ναὶ τὸ ξέ­ρω, καὶ ὁ και­νούρ­γιος σύ­ζυ­γος τῆς μη­τέ­ρας της εἶ­πε μὲ ἔν­το­νη ἄ­γρια φω­νὴ σχε­δὸν ἕ­τοι­μος νὰ κλά­ψει, Ναί, νὰ πά­ρει ὁ δι­ά­ο­λος, γλυ­κιά μου: τὸ ξέ­ρεις.

* Πηγή: Ἀ­πὸ τὴ συλ­λο­γὴ δι­η­γη­μά­των Sha­pard, Ro­bert and Ja­mes Tho­mas, eds. Sud­den Fi­ction, A­me­ri­can Short-Short Sto­ri­es, Salt La­ke Ci­ty: Gibbs-Smith pu­bli­sher, 1986.

* Νί­κος Μα­νου­σά­κης (Ἡ­ρά­κλει­ο Κρή­της, 1963). Γεν­νή­θη­κε καὶ γα­λου­χή­θη­κε στὴν Κρή­τη, με­γά­λω­σε στὴν Ἀ­θή­να καὶ ζεῖ στὰ Τρί­κα­λα. Με­τα­φρά­ζει κυ­ρί­ως λο­γο­τε­χνί­α.