***
Η Δέσποινα Γερουλάνου πριν από δύο χρόνια διαγνώστηκε με ιδιοπαθή πνευμονική ίνωση, πάθηση που ανήκει στα αυτοάνοσα. Τον τελευταίο μήνα η υγεία της επιδεινώθηκε ραγδαία και νοσηλεύτηκε, για να καταλήξει, σε ιδιωτικό νοσοκομείο την Τρίτη 18 Απριλίου 2023.
Παρακάτω θα διαβάσουμε περισσότερα για την Ιδιοπαθή Πνευμονική Ίνωση. Τι είναι, ποια είναι τα συμπτώματα, η διάγνωση και η θεραπεία.
Του Βλάση Πολυχρονόπουλου
Διδάκτορα του Πανεπιστημίου Αθηνών
Και Διευθυντή της Πνευμονολογικής Κλινικής, στην «Ευρωκλινική» Αθηνών
ΤΙ ΕΙΝΑΙ η Ιδιοπαθής πνευμονική ίνωση;
H ιδιοπαθής πνευμονική ίνωση είναι μία άγνωστης αιτιολογίας (για το λόγο αυτό λέγεται και ιδιοπαθής) ίνωση του πνεύμονα.
Ίνωση σημαίνει αντικατάσταση των φυσιολογικών δομών του πνεύμονα (κυψελίδων) από ίνες. Όταν αυτό συμβαίνει δεν είναι εύκολη η λειτουργία του πνεύμονα, δηλαδή η προμήθεια οξυγόνου στον οργανισμό και η αποβολή του διοξειδίου του άνθρακα.
Εκτός αυτού, επειδή οι ίνες καθιστούν τον πνεύμονα πιο δύσκαμπτο, το άτομο δυσκολεύεται να αναπνεύσει ιδιαίτερα στην κόπωση.
Η ιδιοπαθής πνευμονική ίνωση προσβάλλει αποκλειστικά και μόνο τους πνεύμονες, ενώ υπάρχουν και άλλες μορφές ίνωσης που οφείλονται σε άλλες γνωστές παθολογικές καταστάσεις (σκληρόδερμα, ρευματοειδής αρθρίτιδα και άλλα) που όμως προσβάλλουν και άλλα συστήματα του οργανισμού (αρθρώσεις, μυς, νεφρά κ.τ.λ).
Επίσης θα πρέπει να τονιστεί ότι η νόσος αυτή δεν έχει καμία σχέση ούτε με την κυστική ίνωση ούτε με τις «ινώδεις αλλοιώσεις» που αναφέρονται πολλές φορές στις περιγραφές των ακτινολόγων όταν περιγράφουν ευρήματα στην ακτινογραφία θώρακος ή στην αξονική τομογραφία θώρακος.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ
Με ποια συμπτώματα εμφανίζεται η ιδιοπαθής πνευμονική ίνωση;
Η ιδιοπαθής πνευμονική ίνωση δεν εμφανίζεται με τον ίδιο τρόπο σε όλους τους ασθενείς. Σε ορισμένους έχει μία πολύ αργή πολυετή πορεία κατά την οποία τα συμπτώματα είναι λίγα: βήχας ξηρός συνεχής για μήνες και προοδευτικά επιδεινούμενη δυσκολία στην αναπνοή (δύσπνοια).
Αυτή η δύσπνοια λόγω της αργής επιδείνωσής της δεν γίνεται εύκολα αντιληπτή από τον ασθενή, αλλά τον αναγκάζει σιγά σιγά να περιορίζει αρκετές σωματικές δραστηριότητες χωρίς να το συνειδητοποιεί. Αρχικά αποφεύγει το τρέξιμο, μετά αποφεύγει την άνοδο σκάλας, αργότερα αποφεύγει ακόμα και το βάδισμα αποδίδοντας όλα αυτά στο ότι «γερνάει». Δεν μπορεί όμως να γερνάει μόνο αυτός μέσα σε 2-3 χρόνια και οι άλλοι συνομήλικοί του να συνεχίζουν τις σωματικές τους δραστηριότητες. Θα πρέπει να ρωτά τον εαυτό του πέρσι ή πρόπερσι γιατί έκανα περισσότερα πράγματα με φίλους;
ΔΙΑΓΝΩΣΗ
Πότε η ιδιοπαθής πνευμονική ίνωση μας οδηγεί στον πνευμονολόγο;
Ένας ασθενής εάν εμφανίζει δυσκολία στην αναπνοή στις συνηθισμένες δραστηριότητές του (βάδισμα ελαφρύ η μέτρια σωματική εργασία) θα πρέπει να απευθύνεται στο πνευμονολόγο. Εκείνο το οποίο δυστυχώς συμβαίνει σήμερα συχνά είναι να τοποθετούν οι άνθρωποι το οξύμετρο στο δάχτυλό τους όταν είναι ακίνητοι στην καρέκλα και να εφησυχάζουν με αυτό που δείχνει 97% ακόμα και αν οι ίδιοι εμφανίζουν δυσκολία στην αναπνοή όταν περπατούν. Αυτό είναι μεγάλο λάθος διότι μπορεί να πάσχουν από ιδιοπαθή πνευμονική ίνωση σε αρχικό ή μέσο στάδιο (που μόνο ο γιατρός μπορεί να διαγνώσει) και το οξύμετρο στη φάση αυτή να δείχνει ακόμα φυσιολογικές τιμές στην ηρεμία 97% ή 98%. Τονίζεται ότι σε αρχικά ή όχι πολύ προχωρημένα στάδια της νόσου, αυτή αντιμετωπίζεται καλύτερα.
Σε άλλους ασθενείς η ιδιοπαθής πνευμονική ίνωση έχει πιο γρήγορη πορεία και έτσι γίνεται πιο εύκολα αντιληπτή. Εμφανίζεται με γρήγορη επιδείνωση της δύσπνοιας και συνεχή βήχα. Αυτή η κατηγορία ασθενών προστρέχει ευκολότερα στο γιατρό.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί η ιδιοπαθής πνευμονική ίνωση;
Η ιδιοπαθής πνευμονική ίνωση μπορεί να είναι και κληρονομική σε μερικές περιπτώσεις, για το λόγο αυτό άτομα που έχουν στην οικογένειά τους ανάλογες περιπτώσεις θα πρέπει να τις αναφέρουν στο γιατρό και να προστρέχουν άμεσα σε αυτόν.
Τα τελευταία χρόνια εφαρμόζονται θεραπευτικά σχήματα για την ιδιοπαθή πνευμονική ίνωση, τελείως διαφορετικά από εκείνα που ίσχυαν πριν από 15 και 20 χρόνια.
Τα αποτελέσματα εξαρτώνται και από την έγκαιρη διάγνωση και όσο το δυνατόν γρηγορότερη εφαρμογή της κατάλληλης θεραπείας.