Της Ειρήνης Αϊβαλιώτου
Oι δράσεις της πηγάζουν από τη βαθιά πίστη ότι ο καθένας μας, ανεξαρτήτως εθνικότητας, φύλου και ηλικίας, μπορεί να επωφεληθεί από το να είναι πιο ενεργά παρών ανά πάσα στιγμή.
Τα έργα της έρχονται να συμπληρώσουν το κομμάτι του ανθρώπου που η καθημερινότητα μέσα στην ανελέητη επανάληψη και ταχύτητα συνθλίβει.
Η Εύη Αθανασίου από τότε που θυμάται τον εαυτό της ήξερε ότι το μέλλον της ανήκε στην τέχνη. Η εξάχρονη παραμονή της στο Λονδίνο για σπουδές επηρέασε καθοριστικά την αισθητική της. Παρακολουθώντας πολιτιστικά δρώμενα σε όλη τη δυτική Ευρώπη αλλά και κατά τη διαμονή της στη Νέα Υόρκη έστρεψε το ενδιαφέρον της στην υπαρξιακή αναζήτηση και στον δημιουργικό πειραματισμό.
Γνώρισε το χοροθέατρο, γεγονός που επέδρασε στη φωτογραφική τέχνη της αλλά και στις μετέπειτα installations της (εγκαταστάσεις χώρου). Μοναδική έμπνευση πήρε και από τον επί δύο χρόνια δάσκαλό της, ζωγράφο και χαράκτη Γιώργο Πανουτσόπουλο. Η φιλελεύθερη διδασκαλία του απελευθέρωσε τις ριζοσπαστικές πτυχές της. Καταλυτική επίσης για την εντυπωσιακή χαρακτική της δουλειά υπήρξε και η γνωριμία της με τον ζωγράφο – χαράκτη Γιώργο Βαρλάμο. Η εικαστική καλλιτέχνιδα Εύη Αθανασίου δημιουργεί ένα φανταστικό κόσμο γεμάτο πρωτότυπα σχήματα, χρώματα, φόρμες, συναισθήματα και εμπειρίες.
Οι αφηγήσεις των εικόνων της προκύπτουν από τους συνειρμούς, τα μοτίβα, τις αποτυπώσεις και τους συσσωρευμένους προβληματισμούς ενός πνευματικού ανθρώπου που επιδιώκει την επικοινωνία και τον αυθορμητισμό. Τα έργα της έχουν κομμάτια από το συναισθηματικό και το διανοητικό της κόσμο. Εμπεριέχουν την ανάγκη για επαφή και αφύπνιση που τόσο μεγάλη ανάγκη έχουμε σήμερα. Γι’ αυτό συχνά είναι διαδραστικά και ολοκληρώνονται με τη συμμετοχή του κόσμου. Η κατασκευή των έργων της αποτελεί μια πραγματικά πρωτοποριακή εμπειρία, καθώς ο επισκέπτης καλείται να αναλάβει πρωτοβουλία ή να γράψει τι αισθάνεται παρακολουθώντας το θέαμα.
Επιπλέον, διευθύνει το νεοσύστατο Πολυεργαστήρι Τέχνης κΟλάζ, που αποτελεί έναν πρωτοποριακό ανοιχτό χώρο πολιτιστικής συνεύρεσης στον οποίο γίνονται μαθήματα καλών και εφαρμοσμένων τεχνών ή ιστορίας της τέχνης, συναντήσεις δημιουργικών ομάδων, εκθέσεις, παρουσιάσεις βιβλίων, προβολές ταινιών, μουσικές βραδιές, ποιητικές βραδιές και άλλες λειτουργίες.
Η Εύη μιλά στο cat is art για την εσωτερικότητα και τη σωματικότητα των τεχνών, το οικονομικό και πολιτικό πεδίο των εικαστικών, τα αδιέξοδά τους, την επιβίωσή τους, την αλήθεια τους.
Διαβάστε τη συνέντευξη.
Mε τι καλλιτεχνικά ερεθίσματα μεγαλώσατε;
* Η πρώτη μου καθοριστική επαφή με εικαστικά έργα τέχνης έγινε με μια επίσκεψη του σχολείου στην Εθνική Πινακοθήκη στην 6η Δημοτικού. Μέχρι τότε ήμουν πάντα δημιουργικό παιδί, ζωγράφιζα συχνά, έραβα με τις ώρες ρούχα στις κούκλες μου. Μάλιστα, πριν ακόμα πάω στο σχολείο ήμουν πολύ εύκολο παιδί στο παιχνίδι, όπου με ένα απλό κουτί με κουμπιά μπορούσα να παρατηρώ και να συνθέτω με τις ώρες. Μπορώ να πω ότι εκείνη η πρώτη ουσιαστικά επαφή μου με τα εικαστικά έργα υπήρξε μια αποκάλυψη. Ακόμα θυμάμαι πόσο εντύπωση μου είχαν κάνει…
Πότε, πώς και με την παρότρυνση ποίου αποφασίσατε να ασχοληθείτε με τις καλές τέχνες;
* Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου ήξερα ότι ήθελα να ασχοληθώ με κάτι καλλιτεχνικό. Μου άρεσε ο χορός, η μουσική, έπαιζα θέατρο με τον ξάδερφό μου αλλά και πάντα ζωγράφιζα και «ανακάτευα» υλικά στον κήπο και στην αποθήκη τα καλοκαίρια στην Εύβοια. Από την άλλη μεριά η μητέρα μου όντας καλλιεργημένη προσωπικότητα και εκπαιδευτικός, είναι πολύ προοδευτικός άνθρωπος και πάντοτε με ενθάρρυνε να ακολουθήσω τις δικές μου επιθυμίες.
Ποια είναι η θέση των εικαστικών τεχνών σε καιρούς ανατροπών;
* Οι εικαστικές τέχνες διαμορφώνουν αισθητικά, διανοητικά και συναισθηματικά τον άνθρωπο. Βοηθούν στην εξισορρόπηση και την τοποθέτηση του ατόμου σε σχέση με τον εαυτό του και το περιβάλλον στο οποίο ζει. Ο ρόλος τους είναι πολύ σημαντικός γιατί βάζουν σε τάξη το χάος της αφηρημένης σκέψης μέσα από πολλαπλά ερεθίσματα που μας βομβαρδίζουν. Η θέση τους κρίνεται απαραίτητη μέσα σε καιρούς ανατροπών.
Στα έργα σας ενσωματώνετε και κομμάτια από τον εαυτό σας;
* Επαναδιαπραγματεύομαι τα υλικά και το μέσο έκφρασής μου ψάχνοντας να αποτυπώσω με σαφήνεια και πρωτοτυπία τα εικαστικά ζητήματα που με απασχολούν σε ένα ατέλειωτο ταξίδι προσωπικής αναζήτησης και αναμέτρησης με τη ζωή… Τα έργα μου έχουν κομμάτια από το συναισθηματικό και το διανοητικό μου κόσμο. Χρησιμοποιώ το υποκείμενο του εαυτού για να καταδείξω την τοποθέτησή μου σχετικά με την εποχή στην οποία ζούμε. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο εξετάζω ζητήματα υπαρξιακά (Μηδένα, I Love You, Σωματικότητα – Εσωτερικότητα, Φυγή, Κοριτσάκι), κοινωνικά (Αποχαιρετισμός), πολιτικά (Πεδίο Μάχης, Ύμνος εις την, Liberation) αλλά και περιβαλλοντικά (Ecological Heart, Άχρηστα Υλικά). Τα έργα μου εμπεριέχουν την ανάγκη για επαφή, επικοινωνία και αφύπνιση που νομίζω καθιστά μεγάλη ανάγκη σήμερα. Γι’ αυτό συχνά είναι διαδραστικά και ολοκληρώνονται με τη συμμετοχή του κόσμου. Πάνω σε αυτή τη θεματική παρουσιάζω διαδραστικές βίντεο εγκαταστάσεις, κατασκευές, φωτογραφικές εικόνες και χαρακτικά.
Κάτω: “ΥΜΝΟΣ ΕΙΣ ΤΗΝ…”. Περισσότερες πληροφορίες για το έργο: http://evartoscopic.blogspot.gr/2014/10/blog-post_21.html
Τι θεωρείτε αυθεντικό; Τι είναι εφήμερο και τι παντοτινό;
* Αυθεντικό είναι το ειλικρινές. Αυτό που πηγάζει από μέσα μας και είναι ευτύχημα όταν βρίσκει διέξοδο να εκφραστεί. Εφήμερη είναι η καθημερινότητα η οποία έχει βαρύτητα που μας τραβά προς τα κάτω. Έτσι είμαστε σε μια συνεχή πάλη να την υπερβούμε και να δημιουργήσουμε. Το αν τα έργα που θα δημιουργήσουμε θα είναι παντοτινά ή διαχρονικά, μόνο όταν δοκιμαστούν στο χρόνο θα φανεί.
Πώς η τέχνη συναντά την παιδαγωγική;
* Η τέχνη σε όλες τις μορφές και εκφράσεις (εικαστικά, θέατρο, μουσική) επιτελεί τον κοινωνικό της ρόλο καλλιεργώντας τη δημιουργική σκέψη στο άτομο που είναι η ανώτερη σκέψη, άσχετα με το τι επάγγελμα θα ακολουθήσει στο μέλλον. Επίσης, όπως προανέφερα, αποτελεί πολυποίκιλη επιρροή στη διαμόρφωση της αισθητικής και στην εξισορρόπηση της πνευματικής, πρακτικής και λειτουργικής προσωπικότητας των ατόμων.
Mιλήστε μου για την εμπειρία σας πάνω στη διδασκαλία.
* Η εμπειρία μου πάνω στη διδασκαλία εικαστικών τεχνών εκτείνεται από την πρωτοβάθμια εκπαίδευση, τη δευτεροβάθμια και τη μετα-δευτεροβάθμια, μέχρι και τη διδασκαλία ενηλίκων. Οπουδήποτε κι αν έχω εργαστεί, η ανάγκη για ανάπτυξη δημιουργικών ικανοτήτων τόσο σε θεωρητική όσο και σε πρακτική βάση είναι η ίδια.
Τι είναι το Πολυεργαστήρι Τέχνης κΟλάζ;
* Το νεοσύστατο Πολυεργαστήρι Τέχνης κΟλάζ (kolazart.blogspot.gr), που είμαι καλλιτεχνική διευθύντρια, αποτελεί έναν ανοιχτό χώρο πολιτιστικής συνεύρεσης στον
οποίο γίνονται πολλές λειτουργίες όπως: μαθήματα καλών και εφαρμοσμένων τεχνών, ιστορία της τέχνης, συναντήσεις δημιουργικών ομάδων, εκθέσεις, παρουσιάσεις βιβλίων, προβολές ταινιών, μουσικές βραδιές, ποιητικές βραδιές και πολλά άλλα. Το κΟλάζ αποτελεί ένα Σπίτι για τις Τέχνες και τον Πολιτισμό σε μια προσπάθεια να συνδεθεί και η τοπική κοινωνία με το χώρο της τέχνης. Μέσα από αυτή τη λειτουργία με ενδιαφέρει να επιτελεστεί ο κοινωνικός ρόλος της τέχνης.
* Βίντεο: https://www.youtube.com/watch?v=LZI21603LTQ
Σε ποιες σχολές τέχνης και σε ποιους μεγάλους καλλιτέχνες στρέψατε το βλέμμα, όταν ξεκινούσατε την πορεία σας στα εικαστικά;
* Η εξάχρονη παραμονή μου στο Λονδίνο για σπουδές επηρέασε την αισθητική μου καθοριστικά. Ο τρόπος λειτουργίας του αγγλικού εκπαιδευτικού συστήματος με τα άφθονα και διαθέσιμα εργαστήρια (φωτογραφίας, χαρακτικής, video art, 3D workshops, computer graphics κ.α.) προώθησε τον πειραματισμό και με βοήθησε να απελευθερώσω τις καλλιτεχνικές μου δυνάμεις. Έχοντας τα μέσα για εργαστηριακούς πειραματισμούς και με την παρότρυνση των καθηγητών μου προς τη διαστρωμάτωση της κριτικής σκέψης και έρευνας σχετικά με τις εικαστικές ιδέες που είχα, μου ανοίχτηκε ένας δρόμος στο να μπορώ να καλλιεργώ και να εκμαιεύω τη δημιουργία της δουλειάς μου. Παρακολουθώντας πολιτιστικά δρώμενα της δυτικής Ευρώπης (και στη μικρή διαμονή μου στη Νέα Υόρκη), γνώριζα και εκτιμούσα τη δουλειά καλλιτεχνών όπως ο Bill Viola («Heaven & Earth», «The Crossing») που έχουν έντονη την υπαρξιακή αναζήτηση. Με ενδιαφέρει επίσης ο τρόπος που εντάσσει στο έργο του την τεχνολογία ο Nam June Paik καθώς και η θεματική της υπερρεαλιστικής προσέγγισης της εικόνας στο έργο του Αμερικανού εικαστικού Chuck Close. Κατά τη διάρκεια των σπουδών μου επιπλέον στο Λονδίνο (1994-2000) γνώρισα το χοροθέατρο όπου το θεωρώ εξαίρετη επίδραση στη φωτογραφική δουλειά μου αλλά και στις μετέπειτα installations μου (εγκαταστάσεις χώρου). Μοναδική έμπνευση αποτελεί ο επί δύο χρόνια δάσκαλός μου ζωγράφος και χαράκτης Γιώργος Πανουτσόπουλος. Η φιλελεύθερη διδασκαλία του μου άνοιξε και απελευθέρωσε ριζοσπαστικές πτυχές. Καταλυτική για τη χαρακτική μου δουλειά υπήρξε και η γνωριμία μου με τον ζωγράφο – χαράκτη Γιώργο Βαρλάμο.
«i Love U!». Δείτε το βίντεο της εγκατάστασης: https://www.youtube.com/watch?v=01lwZ2YmYLU
Το έργο σας «i Love U!» τι εκφράζει;
* Εκφράζει την έμμονη και την εκούσια αυταπάτη του ανθρώπου. Η επανάληψη της κίνησης φανερώνει τον ψυχαναγκασμό, τη μοναχικότητα, την ανασφάλεια και το φόβο. Μέσα από το έργο μου αυτό σχολιάζω τον εθισμό σε υποκατάστατα τα οποία οδηγούν σε αδιέξοδο.
Ένας εικαστικός καλλιτέχνης σήμερα στην Ελλάδα μπορεί να επιβιώσει από την τέχνη του;
* Δυστυχώς ένας εικαστικός καλλιτέχνης στη χώρα μας (ίσως και σε παγκόσμιο επίπεδο) δεν μπορεί πλέον να ζήσει σε καμία περίπτωση πουλώντας τα έργα τέχνης που παράγει. Το οικονομικό τοπίο που έχει παρουσιαστεί στην περίοδο της κρίσης ανάγει την τέχνη σαν είδος πολυτελείας, για καλλιτέχνες και κοινό, ενώ δε θα έπρεπε να είναι. Από την άλλη θεωρώ πως ένας εικαστικός καλλιτέχνης δε θα έπρεπε να δημιουργεί έργα με σκοπό την εμπορική τους εκμετάλλευση. Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο συνάδερφοι εικαστικοί ασχολούνται με εφαρμογές της τέχνης, από την εικονογράφηση εντύπων (βιβλία, περιοδικά), την εκπαιδευτική δραστηριότητα (διδασκαλία σε σχολεία, σεμινάρια), ακόμα και τη σκηνογραφική επένδυση σε παραστάσεις, αγιογραφία κ.α. Είναι φανερό ότι μέσα στην κρίση έχουν χτυπηθεί και οι τομείς των εφαρμογών και της καλλιτεχνικής παιδείας. Έτσι όπως οδεύει η κατάσταση, η τέχνη θα είναι μόνο για μια μικρή ελίτ της κοινωνίας που έχει χρήματα για να την εξασκήσει και να την απολαύσει πληρώνοντάς την. Ο ρόλος των πολιτικών επιλογών που γίνονται από το εκάστοτε κυβερνών σύστημα είναι καθοριστικός για την περίπτωση αυτή. Το κράτος έχει (άμα θέλει) τα μέσα και μπορεί να στηρίζει και να προσφέρει στους πολίτες πολιτισμό. Οι τέχνες ως ύψιστο πνευματικό αγαθό καλλιεργούν τους ανθρώπους διαμορφώνοντας έτσι πολιτισμένες συνθήκες ζωής.
* Βίντεο δράσης: https://www.youtube.com/watch?v=O5Tkgb32ij8
Ποιος είναι ο ρόλος της τέχνης απέναντι στα προβλήματα του κόσμου;
* Αυτό είναι ακριβώς που κάνει η τέχνη. Προβάλλει και εξηγεί τα ανείπωτα. Οι εικαστικές τέχνες και αυτές με τη σειρά τους αποτελούν ένα μέσο έκφρασης με δική τους γλώσσα. Έρχονται να συμπληρώσουν το κομμάτι του ανθρώπου που η καθημερινότητα μέσα στην ανελέητη επανάληψη και ταχύτητα συνθλίβει. Διαλύεται η ψυχοσωματική μας ακεραιότητα, η ανάγκη για ωφέλιμο χρόνο, για επαφή με τον εαυτό μας και τους άλλους, για να φτάσουμε σε δημιουργικές επαφές και αλήθειες.
* Η Εύη Αθανασίου είναι καλλιτεχνική διευθύντρια και παραδίδει μαθήματα καλών και εφαρμοσμένων τεχνών στο Πολυεργαστήρι Τέχνης κΟλαζ – Ένα σπίτι για τις Τέχνες.
Περισσότερες πληροφορίες: kolazart.blogspot.com
