Περπατάω δίπλα σ’ αυτούς τους πίνακες και η ζέση της παρουσίας τους μου παραστέκεται. Επιβραδύνω σκόπιμα τα βήματά μου, παρατηρώ, σκέπτομαι. Μπροστά σ’ αυτά τα έργα, που σφύζουν από εκρηκτικότητα και απεριόριστη έμπνευση, αισθάνομαι σαν να αναπαύεται ο νους μου ανάμεσα σε ζωντανά λουλούδια. Η τέχνη τους δανείζεται από την αποξένωση της μεγαλούπολης και μαζεύει από την ομορφιά της φύσης. Ο Αντώνης Τσακίρης αφήνει εμβρόντητο το βλέμμα του θεατή να παρακολουθεί υπόπτους και ενυδρεία, δραπέτες κι ουρανούς, ακροβάτες και υδάτινα τοπία. Η φαντασία του ταξιδεύει στο σύμπαν και στις πλατείες της πόλης ταυτόχρονα, στο επέκεινα και στην πεζή πραγματικότητα. Βρίσκεται και χάνεται απόλυτα, μαθητεύει, περιπλανάται, εξαγγέλλει, επιβάλλεται. Καρτερεί τα σημάδια της επίθεσης στους δρόμους, αγγίζει τις εποχές που βουλιάζουν. 
Ο χρωστήρας του περιέχει τα πάντα, υπερβαίνει τον εαυτό του, ενώνεται με την αυθεντική του αρχέγονη προέλευση, καθιερώνεται και σαγηνεύει. Η ζωγραφική του, ανθρωποκεντρική, συναντά το σουρεαλισμό, τον εξπρεσιονισμό, το συμβολισμό, γυρεύει το αίνιγμα, βρίσκει το όνειρο, κατακτά τη φαντασίωση για να πλάσει έναν υποβλητικά απρόσμενο κόσμο. Η υπερβολή, η παραμόρφωση, η μεταμόρφωση, η πλαστικότητα επανεφευρίσκονται και ζωντανεύουν. Ο σαρκασμός, η ειρωνεία, τα κρυμμένα στα μωσαϊκά μάτια είναι τα λογικά παράδοξα, τα τρένα και τα αιωρούμενα αντικείμενα, ο άχρονος χρόνος, η διάλυση, η λύση και η επίλυση. Εκεί που το ποτάμι της Ιστορίας ρέει αδιάκοπα, εκεί η τέχνη του Αντώνη Τσακίρη εκφράζει την επιθυμία της να απεικονίσει, να περιγράψει, να συλλάβει, να παρέμβει, να δημιουργήσει ψευδαισθήσεις θεαματικές. Το υγρό στοιχείο καθορίζει τις εικόνες του. Ρέει και αναμειγνύεται. Τα χρώματα γλιστρούν σε γαλανά νερά και βουλιάζουν αργά και τελετουργικά. Η τέχνη κατορθώνει το ακατόρθωτο. Η υπέρβαση και η δικαίωση έρχονται μέσω αυτής. Αν νιώσετε ότι κάτι μέσα σας και γύρω σας στερεύει, ανατρέξτε στη ζωγραφική του Αντώνη. Έχει το χάρισμα του γνήσιου δημιουργού. Φτιάχνει τις δικές του ακολουθίες, τους δικούς του κανόνες, τις δικές του αρμονίες και παρασύρει…
Διαβάστε τη συνέντευξη.
* Γεννήθηκα στην Αθήνα. Η καταγωγή μου απ’ τη μεριά του πατέρα μου είναι από τη Σμύρνη και απ’ τη μητέρα μου απ’ την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου.
Tι έντονες αναμνήσεις έχεις από την παιδική σου ηλικία;
* Η πιο έντονη και ασυνήθιστα πρώιμη εμπειρία είναι από ένα καλοκαίρι στην Αλόννησο. Στο λιμάνι μπροστά, ξέφυγα από την προσοχή των γονιών μου για μερικά δευτερόλεπτα, τα οποία ήταν αρκετά για να γλιστρήσω από την προβλήτα στη θάλασσα και -δεδομένου ότι ήμουν περίπου τριών-τεσσάρων χρονών, δεν είχα κλείσει τα μάτια καθώς βούλιαζα αργά προς το βυθό. Θυμάμαι σαν τώρα τις καρίνες από τις παραπλέουσες βάρκες, να απομακρύνονται προς τα επάνω. Τότε, ένα 8χρονο αγόρι που για καλή μου τύχη βρισκόταν εκεί βούτηξε και με έσωσε. Βρίσκεται ακόμα στη Αλόννησο και τον ευγνωμονώ με κάθε μου αναπνοή.
Με τι καλλιτεχνικά ερεθίσματα μεγάλωσες;
* Με τα ποιήματα του πατέρα μου. Με τη γνωριμία με το μεγάλο μας ποιητή Γιάννη Ρίτσο που είχα τη μεγάλη τύχη να είναι οικογενειακός μας φίλος. Με τη ζωή που έζησα στο τρεχαντήρι που είχε ο πατέρας μου μέχρι πριν από είκοσι περίπου χρόνια στην Ύδρα. Με τη φύση και τις μουσικές των νυχτερινών μπαρ που μπλέκονταν με το τρίξιμο του ξύλου του σκάφους. Ο πρώτος πίνακας που μπορώ να θυμηθώ, ωστόσο, ο οποίος μου είχε κάνει μεγάλη εντύπωση στην άγουρη ματιά της πρώτης εφηβείας ήταν «Οι κύκνοι αντικατοπτρίζουν ελέφαντες» του Σαλβαδόρ Νταλί.
Ξεκινώντας τη ζωγραφική, σε ποιες σχολές τέχνης και σε ποιους μεγάλους ζωγράφους έστρεψες το βλέμμα σου;
* Πάντα οι άνθρωποι με ενδιέφεραν. Η ανθρωποκεντρική ζωγραφική. Στους Ισπανούς και τους Γάλλους έβρισκα νόημα, μου μιλούσε η ζωγραφική τους, με έκανε να αισθάνομαι. Ο Σεζάν, ο Βαν Γκογκ. Αλλά και η συγκίνηση που έβρισκα στον Βελάσκεθ και στον Θεοτοκόπουλο. Επιπλέον, αμέσως με κέντρισε ο Πικάσο γιατί μου μιλούσε για μια παράλληλη κραυγάζουσα αλήθεια και γιατί, για κάποιο λόγο, με έκανε να στρωθώ στη μελέτη και τη δουλειά. Επίσης, αγαπώ πολύ τον Μοντιλιάνι για το χρώμα, την κομψότητα, το συναισθηματικό βάθος και την οικονομία στη γραμμή.
Η ζωγραφική είναι η τέχνη της παραπλάνησης;
* Αντίθετα, πιστεύω ότι η αλήθεια παρουσιάζεται συνήθως μέσα στη ζωγραφική με πολύ πιο άμεσο τρόπο παρότι, ας πούμε, σε ένα Δελτίο Ειδήσεων ή σε μια εφημερίδα. Δεν αναπαράγει αλλά εμβαθύνει στο νόημα και την ουσία των πραγμάτων. Σε ένα καλό έργο τέχνης μπορεί να συμπυκνωθεί από μια υποκειμενική πληροφορία μέχρι το νήμα μιας ολόκληρης ζωής. Βεβαίως, η δύναμη της εικόνας έχει χρησιμοποιηθεί για όλους τους σκοπούς, εξυψωτικούς αλλά και αθέμιτους.
Ποιο είναι το αγαπημένο σου υλικό;
* Δουλεύω κυρίως με λάδι, γιατί μ’ αρέσει ο εύπλαστος χαρακτήρας του, που δημιουργεί καταστάσεις πάνω στη ζωγραφική επιφάνεια και μπορεί να δώσει κατευθύνσεις ή προτάσεις για την περαιτέρω εξέλιξη του έργου. Επίσης, χρησιμοποιώ πολύ τα πενάκια για τα σχέδιά μου, μια πολύ ευχάριστη και άμεση δημιουργική πράξη, καθώς ποτέ δεν γνωρίζω καθόλου τι πρόκειται να προκύψει.
Τι ρόλο παίζουν οι μεταμορφώσεις και οι παραμορφώσεις στην τέχνη σου;
* Τον βασικότερο. Αν και φτιάχνω και έργα στα οποία υπάρχει μεγαλύτερη ροπή προς τον ρεαλισμό, αυτό που με κεντρίζει εσχάτως -και θέλησα να εκφράσω στο κυρίαρχο κομμάτι της σειράς που εκθέτω στη Thanassis Frissiras Gallery, τους «Δραπέτες»- είναι οι μεταμορφώσεις και οι υπερβολές που με οδηγούν σε μια πραγματική κατάδυση με το βαθυσκάφος της ποίησης και των χρωμάτων, σωτήριο μέσο επιβίωσης για μένα στην άγρια εποχή που ζούμε. Απολαμβάνω, μου βγαίνει έτσι, να αφηγούμαι ιστορίες. Όχι τις πιο εύκολες, ίσως. Αλλά εφόσον δεν σκοπεύω να γίνω κριτικός του εαυτού μου, μπορώ να αφεθώ στην αλήθεια όπως την αντιλαμβάνομαι. Και ίσως μπορέσω να βρω τη λύτρωση μέσα από αυτή τη δυνατότητα.
Πώς ξεκινάς έναν πίνακα; Κάνοντας ένα προσχέδιο; Μετράς; Υπολογίζεις; Ή όλα είναι τυχαία;
* Στα έργα των μεγαλύτερων διαστάσεων, χρειάζονται κάποιοι βασικοί υπολογισμοί γιατί με διευκολύνουν μετά στην εξέλιξη. Αλλά πολλά έργα έχουν γίνει με τη μια, όπου οι βασικές κατευθύνσεις υπάρχουν στο μυαλό ήδη με ξεκάθαρο τρόπο. Η μεγαλύτερη ικανοποίηση εντέλει είναι η «διάψευση» αυτών των αρχικών προθέσεων που συντελείται στα περισσότερα από αυτά τα έργα, παρασυρόμενες από τις στιγμές και την εμπλοκή της ζωντανής δημιουργικής εργασίας.
Δουλεύεις πολλά ξεχωριστά έργα ταυτόχρονα;
* Συνήθως δουλεύω ένα έργο τη φορά.
Όταν έρχεται η ώρα να αποχωριστείς ένα έργο σου, πώς νιώθεις;
* Παλιότερα ήταν δυσκολότερο για κάποιους πίνακες. Με τον καιρό όμως, αποφάσισα ότι δεν έχει κανένα νόημα να στοιβάζονται τα έργα στον τοίχο και να μην τα βλέπει κανείς άλλος, που λέει ο λόγος. Πλέον, είμαι ιδιαίτερα ικανοποιημένος όταν ένα έργο βγαίνει από το ατελιέ, ξεκινώντας το δικό του αυτόνομο οδοιπορικό στα νέα βλέμματα.
Αγαπάς όλα σου τα έργα το ίδιο;
* Όχι και πιστεύω ότι είναι φυσικό. Άσχετα από το τελικό αποτέλεσμα, συχνότερα δένομαι περισσότερο με τα έργα που μου θυμίζουν έντονες στιγμές ή σκέψεις που έκανα δουλεύοντάς τα.
Έχεις αφήσει έργο μισοτελειωμένο; Έχεις καταστρέψει έργο;
* Πολλά έργα είναι επιζωγραφισμένα, κρατώ συχνά σκόρπιες λεπτομέρειες από την πρώτη εικόνα που εντάσσονται στη νέα. Είναι μια άσκηση θάρρους, προκειμένου να θυσιαστούν ώρες δουλειές που έχουν απαιτηθεί για κάποια λεπτομέρεια ή οποία δεν συνομιλεί με το υπόλοιπο έργο και πρέπει να χαθεί.
Τι σημαίνει για σένα το να είσαι καλλιτέχνης;
* Η δυνατότητα της έκφρασης είναι μια μεγάλη τύχη για όποιον τη διαθέτει. Δημιουργεί κρατήρες και εκτονώνεται η λάβα που τριγυρίζει εντός των ηφαιστείων της ψυχής. Δίχως κρατήρα η λάβα περιστρέφεται εντός, διαβρώνοντας λίγο λίγο τα πάντα.
Η τέχνη είναι παιχνίδι και αθωότητα;
* Είναι αυτό που είναι όποιος την παράγει.
Όταν δυσκολεύεσαι, πού βρίσκεις καταφύγιο;
* Στη μουσική, σε ένα ταξίδι, στους φίλους μου.
Υπάρχει πολιτισμικό αδιέξοδο στην εποχή μας στον τόπο μας;
* Αδιέξοδο δεν ξέρω, είναι μεγάλη λέξη. Αλλά αυτό που συμβαίνει στην καθημερινότητα, συμβαίνει και στον πολιτισμό που είναι η προέκτασή της. Είναι μια πολύ δύσκολη εποχή, όπως όλες οι εποχές που κυοφορούν αλλαγές. Άδικη, σκληρή, ξεδιάντροπη αλλά και -μοιραία- με ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Η αλλαγή πορείας θα προέλθει από τους ίδιους τους ανθρώπους, αργά. Δεν μπορώ όμως να μη σκέφτομαι συχνά τι τελικά θα αφήσει πίσω αυτό το τελευταίο κεφάλαιο.
Αν μπορούσες να αλλάξεις με ένα μαγικό ραβδάκι την κατάσταση, τι θα άλλαζες πρώτα;
* Δυστυχώς, δεν θα έχω ποτέ μαγικό ραβδάκι.
Όνειρα κάνεις, φυσικά. Σχέδια για το μέλλον μπορείς να κάνεις;
* Κανείς, νομίζω, δεν μπορεί να ζήσει φυσιολογικά χωρίς να φαντάζεται το μέλλον. Αλλά πάντα προσπαθώ να το φαντάζομαι κοιτάζοντάς το από το παρόν.
Ένας εικαστικός καλλιτέχνης βρίσκεται σε πιο δημιουργική φάση υπό συνθήκες κρίσης και πίεσης ή υπό συνθήκες ευημερίας;
* Δεν νομίζω ότι υπάρχει κανόνας. Προσωπικά όσο πιο έντονα ερεθίσματα παίρνω απ’ το περιβάλλον μου, τόσο περισσότερο ενεργοποιούνται τα δημιουργικά μου ένστικτα. Και φοβάμαι ότι στην πλειονότητά τους τα ερεθίσματα αυτά προέρχονται από δυσάρεστες αφορμές.
Πώς βλέπεις τις νέες τεχνολογίες ως εκφραστικά εργαλεία της τέχνης;
* Η τεχνολογία είναι μια συνταρακτική υπόθεση. Καταλύτης. Η χρήση της είναι θέμα ανθρώπων. Στην Τέχνη, και στη χρήση των νέων μέσων, όπως συμβαίνει σε όλες τις εκφάνσεις της, υπάρχουν και εκπληκτικά αλλά και όχι πολύ κακά έργα.
Ο Έλληνας αγαπάει τη σύγχρονη τέχνη;
* Όλο και περισσότερο, θεωρώ. Πιστεύω όμως ότι δύσκολα θα έχει η τέχνη στην Ελλάδα το κοινό που έχει σε άλλες χώρες. Ωστόσο, έχω την αίσθηση ότι μέσα στην κρίση που ζούμε και θα θυμόμαστε αργότερα, μπορεί να πυροδοτήσει την ανάγκη αναζήτησης μιας βαθιάς αλήθειας. Στην καλή ζωγραφική υπάρχουν τόνοι αλήθειας. Αν σταματήσουν πολλοί κριτικοί τέχνης να αποξενώνουν το κοινό με τις δύσκολες λέξεις και οδηγήσουμε το ενδιαφέρον του σε μια ταυτόχρονη Ελλάδα, που μέσα σ’ αυτή τη δυσκολία, την απασχολεί -μαζί με το χαράτσι, τους φόρους και οτιδήποτε άλλο- η αρμονία των χρωμάτων, το θέατρο, η μουσική, η λογοτεχνία. Αυτό από μόνο του είναι ελπιδοφόρο.
Υπάρχει δημοκρατία στις καθημερινές μας σχέσεις;
* Αν κάποιος είναι δημοκρατικός με τον εαυτό του θα είναι και με το περιβάλλον του, με τη ζωή του. Πάντως ενώ απ’ τη μία η κρίση οξύνει όπως είναι φυσικό τα νεύρα και δοκιμάζει την ψυχολογία, απ’ την άλλη παρατηρώ μια -αργή και διστακτική- στροφή του κεφαλιού στους δίπλα μας.
Ποιο είναι το αγαπημένο σου ποίημα;
* Αγαπώ πολύ την ποίηση, αλλά θα ήμουν άδικος αν έλεγα ένα συγκεκριμένο. Χαμογελώ με την ποίηση.
Έχεις κατοικίδιο; Ποια είναι η σχέση σου με τα ζώα;
Δεν έχω κατοικίδιο. Θα ήθελα να έχω κάποτε ένα σκύλο που θα τον λέω «Γόη». Αγαπώ τα ζώα. Εξοργίζομαι όταν ακούμε όλα αυτά που συμβαίνουν στα ζώα. Όπως το βλέμμα ενός παιδιού, τα ζώα αντικατοπτρίζουν στο μυαλό μου τη ρίζα της ύπαρξης. Κάνουν αυτό που γράφει το σώμα τους, μέσα στους αιώνες. Είναι τεράστια απογοήτευση να διαπιστώνουμε, με κάθε καινούργια ημέρα, με κάποια ασήμαντη ή σημαντική αφορμή, ότι η ανθρωπότητα, παρόλη την νοητική της εξέλιξη, δεν έχει μάθει τίποτα απ’ τα σφάλματά της. Και τυλίγει με τον υψηλής τεχνολογίας μανδύα το σώμα της για να προφυλαχθεί απ’ το επόμενο, απόλυτα συνειδητό, λάθος της.
Πίνακες:
* Ίχνη απόδρασης και μικρός ουρανός.
* Ενυδρείο
* Σκίτσο
* Δραπέτες στη βροχή.
* Ύποπτοι σε κίτρινο.
* Ο ακροβάτης του Levallois.
* Aντί αυτοπροσωπογραφίας.
