Της Ειρήνης Αϊβαλιώτου
Πόσο εύκολο είναι να έχει κανείς απέναντί του μιαν Αντιγόνη; Πόσο εύκολο είναι για την Ισμήνη ή για τον Χορό να υφίστανται τις κατηγορίες της Αντιγόνης για δειλία; Η στάση της Ισμήνης είναι συνηθισμένη; Τι είναι αυτό που απασχολεί τον Αίμονα; Το δίκαιο, η πόλις, ο έρωτας; Τι απασχολεί τον άρχοντα Κρέοντα; Η Ευρυδίκη ως γυναίκα όφειλε τη σιωπή απέναντι στις ενέργειες του συζύγου της σε όλη τη διάρκεια του κοινού τους βίου. Η Ευρυδίκη όμως είναι και η μάνα που χάνει το παιδί της, το μοναχοπαίδι της. Ποια μπορεί να είναι τα συναισθήματά της;
Πώς στέκονται απέναντι στην αγάπη οι ήρωες; Για παράδειγμα, υπέρτατη αξία για τον Κρέοντα είναι η άσκηση της εξουσίας, για την οποία έχει ένα συγκεκριμένο πρότυπο στο μυαλό του. Πόσο αυτό τον δεσμεύει; Κριτήριο της αγάπης του είναι η πολιτική. Αυτή καθορίζει τους εχθρούς και τους φίλους του. Για την Αντιγόνη κριτήριο της αγάπης είναι οι δεσμοί.
Ποιο είναι εν τέλει το θέμα της τραγωδίας; Ο έρωτας; Ο γάμος; Ο θάνατος; Η ηθική; Η νομιμότητα; Η οικογένεια; Ο ρόλος της γυναίκας και οι παρεκτροπές που προκαλούνται στην κοινωνία από τις παρεμβάσεις της στη νομιμότητα, όπως αυτή ορίζεται κάθε φορά;
Ερωτήματα που μπορούν να μεταφερθούν στην καθημερινή μας ζωή και με βάση αυτά να εξεταστούν πράξεις που θεωρούνται ηρωικές ή αντιηρωικές σε περιόδους κρίσης, όπου διακυβεύονται βασικές αξίες της ζωής, όπως η ελευθερία, η αξιοπρέπεια, το δικαίωμα στη ζωή, η ανθρωπιά.
O Κωνσταντίνος Ντέλλας σκηνοθέτησε και παρουσίασε την «Αντιγόνη» του Σοφοκλή στο Μικρό Θέατρο Αρχαίας Επιδαύρου στις 20 και 21 Ιουλίου 2018. Η παράσταση υπήρξε μια σύνδεση του τόπου και των ανθρώπων του αλλά και των ηθοποιών, του σκηνοθέτη, των μουσικών μεταξύ τους.
Ο μύθος των Λαβδακιδών
Η γενιά των Λαβδακιδών, που βασίλεψε στη Θήβα, έδωσε και στους τρεις μεγάλους τραγικούς πλούσιο υλικό για τη σύνθεση των τραγωδιών τους. Τα πρώτα στοιχεία του μύθου βρίσκονται στην Ιλιάδα και στη Νέκυια της Οδύσσειας, ενώ στα έπη Θηβαΐς και Οιδιπόδεια πήρε την οριστική του μορφή.
Το έργο
Η Αντιγόνη είναι το δεύτερο από τα σωζόμενα έργα του Σοφοκλή. Το δίδαξε, το 442 π.Χ., κερδίζοντας την πρώτη νίκη. Η ιστορία διαδραματίζεται στη Θήβα κατά τη Μυκηναϊκή εποχή.
Στη νεότερη εποχή από τον μύθο της Αντιγόνης εμπνεύστηκαν αρκετοί ξένοι συγγραφείς. Ενδεικτικά αναφέρονται οι σύγχρονοι Ζ. Ανούιγ και Μ. Μπρεχτ.
Οι συμφορές του γένους των Λαβδακιδών
Σύμφωνα με τον μύθο, ο Κάδμος, ιδρυτής της Θήβας, σκότωσε το ιερό φίδι του Άρη που φύλαγε την πηγή του θεού. Ο εγγονός του Λάβδακος καταδίωξε τη λατρεία του θεού Διονύσου και αμάρτησε κατά του θεού. Ο γιος του Λάιος απήγαγε τον γιο του Πέλοπα, Χρύσιππο και ο Πέλοπας τον καταράστηκε να πεθάνει άτεκνος ή να σκοτωθεί από το παιδί του. Από εκεί ξεκινούν οι συμφορές του γένους των Λαβδακιδών, που για τρεις συνεχόμενες γενιές υποφέρουν απ’ αυτή τη βαριά κατάρα.
Η κατάρα του Οιδίποδα
Ο Οιδίπους, γιος του Λαΐου, σκότωσε, χωρίς να το γνωρίζει τον πατέρα του και παντρεύτηκε τη μητέρα του, την Ιοκάστη, με την οποία απέκτησε δύο γιους, τον Πολυνείκη και τον Ετεοκλή, και δύο κόρες, την Αντιγόνη και την Ισμήνη. Όταν αποκαλύφθηκε η τραγική αλήθεια, η Ιοκάστη απαγχονίστηκε και ο Οιδίπους αυτοτυφλώθηκε και αυτοεξορίστηκε. Σε σωζόμενο απόσπασμα της Θηβαΐδας αναφέρεται ότι ο Οιδίποδας καταράστηκε τους δύο γιους του να μοιράσουν την κληρονομιά του με οπλισμένο χέρι και να κατεβούν στον Άδη αλληλοσφαγμένοι, επειδή είχαν παραβεί την εντολή του να μη χρησιμοποιήσουν ποτέ το ασημένιο τραπέζι του Κάδμου και το χρυσό κύπελλο (δέπας), με το οποίο έπινε κρασί ο Λάιος.
Οι επτά
Τα δύο αδέλφια, Πολυνείκης και Ετεοκλής, συμφώνησαν να βασιλέψουν διαδοχικά ανά ένα χρόνο. Πρώτος βασίλεψε ο Ετεοκλής, ο οποίος όμως αρνήθηκε να παραδώσει την εξουσία στον Πολυνείκη. Ο Πολυνείκης έφυγε από τη Θήβα και πήγε στο Άργος, όπου παντρεύτηκε την κόρη του βασιλιά Άδραστου. Μαζί με τον πεθερό του και άλλους πέντε Αργείους ηγεμόνες εκστράτευσε εναντίον της Θήβας, για να διεκδικήσει την εξουσία. Οι επτά Αργείοι αρχηγοί τάχθηκαν απέναντι από τους επτά Θηβαίους ήρωες που υπερασπίζονταν τις επτά πύλες της Θήβας. Απέναντι από τον Ετεοκλή ήταν ο Πολυνείκης. Η τελική μονομαχία των δύο αδερφών επιβεβαίωσε την κατάρα του Οιδίποδα. Τα δύο αδέρφια έπεσαν αλληλοσκοτωμένα μπροστά στα τείχη της πόλης, η οποία όμως σώθηκε.
Η απόφαση του Κρέοντα
Ο νέος άρχοντας της πόλης Κρέων, αδελφός της Ιοκάστης και θείος των παιδιών, εκδίδει διαταγή να ταφεί ο Ετεοκλής με τιμές, ενώ το σώμα του Πολυνείκη να μείνει άταφο, βορά στα σκυλιά και τα όρνια, γιατί θέλησε να προδώσει την πατρίδα του. Από το σημείο αυτό αρχίζει η υπόθεση της τραγωδίας.
Η απόφαση του Κρέοντα προκαλεί την αντίδραση της Αντιγόνης και την εξώθηση μέχρι τα άκρα των συνεπειών που προέκυψαν από αυτή την παράβαση.
Ο σκοπός
Ο σκοπός είναι διαφορετικός για τον καθένα. Για τον Κρέοντα να επιβάλει την εξουσία του, για την Αντιγόνη να επιτελέσει το καθήκον της ως αδελφή. Οι υπόλοιποι συμπαρασύρονται στους σκοπούς των δύο βασικών προσώπων. Εμπόδιο για τον Κρέοντα είναι η Αντιγόνη, για την Αντιγόνη ο Κρέων (π.χ. στ. 484-5: […] εγώ δεν θα είμαι άνδρας, αλλά αυτή θα είναι ο άνδρας, εάν αυτό εδώ το βασιλικό μου αξίωμα εξακολουθήσει να ταπεινώνεται από αυτήν ατιμώρητα). Ο καθένας δρα ανάλογα με τον σκοπό του και ανάλογα με τα εμπόδια που του φέρνουν οι άλλοι.
Ο ύμνος στον έρωτα
Στο τρίτο στάσιμο, αμέσως μετά την απόφαση του Κρέοντα να οδηγήσει την Αντιγόνη στον τάφο της και πριν από τον μονόλογο – θρήνο της Αντιγόνης για την τύχη της, ο Χορός τραγουδάει έναν ύμνο στον Έρωτα. Είναι ένας ύμνος χαροποιός; Είναι ένας ύμνος όπου ο Χορός στέκεται διστακτικά απέναντι στη δύναμη του Έρωτα, γιατί ξεσηκώνει τους νέους ανθρώπους, αλλά και τους θεούς, και διαταράσσει τη λογική τους. Σε αυτή την περίπτωση κινδυνεύουν νόμοι και ισχύουσες ηθικές αρχές, όπως ακριβώς το περιγράφει ο Χορός. Μήπως, λοιπόν, ο Χορός, οι ηλικιωμένοι άνδρες της πόλεως, καταλογίζει στον Έρωτα την ευθύνη για την «επανάσταση» των νέων ανδρών έναντι των «μεγάλων νόμων»; Και για το γεγονός ότι οι νέες κοπέλες καταλαμβάνονται από το συναίσθημα και αυτονομούνται;
Η παράσταση
Στην παράσταση του Κωνσταντίνου Ντέλλα κυριάρχησε η εκφραστική λιτότητα και η ατμοσφαιρικότητα, η πνευματικότητα και η αφαιρετικότητα.
Θύμιζε μια ταπεινή Ελλάδα του ’50, μια Ελλάδα δραματική, τραυματισμένη από τον Εμφύλιο. Αλλά πρέπει να θυμόμαστε ότι η εμφυλιοπολεμική ορολογία είναι φορτισμένη: κρύβει εγκλήματα και επαναφέρει διχαστικές μνήμες. Απέναντι στην αναβίωση περασμένων παθών και την ανάφλεξη μισοξεχασμένων ρήξεων, η μόνη απάντηση είναι η μελέτη της Ιστορίας. Η τέχνη όμως μπορεί να προσεγγίσει με το δικό της ύφος ιστορικά τραύματα και ο Κωνσταντίνος Ντέλλας το έκανε με σεβασμό και βαθιά κατάνυξη.
Η Αντιγόνη κλείνει μέσα της όλα τα συγκρουσιακά ζεύγη που χτίζουν τη ραχοκοκαλιά της ανθρώπινης ύπαρξης. Στη σκηνή όπου ο Κρέοντας και Αντιγόνη βρίσκονται αντιμέτωποι, έμοιαζαν ριζωμένα αιωνόβια δέντρα το ένα απέναντι στο άλλο. Αμετακίνητα και γύρω τους να περνούν όλες οι χρονικές περίοδοι της ανθρωπότητας. Μια διαμάχη που δεν τελειώνει ποτέ. Που δεν έχει τελειώσει.
Η Αντιγόνη, η οποία δανείζει το όνομά της στην τραγωδία, δεν εμφανίζεται σχεδόν μετά το μέσον του έργου. Και τότε το κοινό γίνεται μάρτυρας της φθοράς του Κρέοντα. Οι δύο κύριοι ήρωες μένουν πεισματικά προσκολλημένοι στην άποψή τους, τόσο που καταντούν εμμονικοί. Μπορεί να πιστεύεις σε κάτι ορθό, αλλά η αμετακίνητη προσκόλλησή σου σ’ αυτό μπορεί να το μεταλλάξει σε κάτι καταστροφικό. Σ’ αυτό βαδίζουν τόσο ο Κρέοντας, όσο και η Αντιγόνη.
Σύμπλευση
Η παράσταση πορεύτηκε μέσα από τη σύμπλευση και την πρόσμιξη στοιχείων, ορμώμενων από την Ορθόδοξη Παράδοση και τον αρχαιοελληνικό κόσμο. Ζητήματα πίστης, θρησκευτικότητας και η μεταφυσική διάσταση της τέχνης απασχόλησαν το σκηνοθέτη. Οι ιδέες του Σοφοκλή διακινήθηκαν ανόθευτες, αγγίζοντας τα πολιτιστικά και κοινωνικά δρώμενα με λιτότητα και με έναν συμβολισμό που προκαλούσε συγκινησιακά τον θεατή, μεταφέροντάς τον νοερά σε έναν ιστορικό χωρόχρονο που ξεκινά από την αρχαιότητα και φτάνει έως τον νεότερο ελληνισμό.
Η παράσταση, ποιητική και καθηλωτική, μίλησε απευθείας στην καρδιά μας. Χωρίς περιττές ωραιότητες, αλλά με επιβλητικότητα και λιτότητα, μέσω της υποβολής, επιβλήθηκε με την καθαρή αλήθεια της.
Η προετοιμασία
Όπως μάθαμε, οι πρόβες για δύο μήνες πραγματοποιήθηκαν στην ευρύτερη περιοχή του Λόφου Φιλοπάππου. Στη συνέχεια, οι ηθοποιοί με τον σκηνοθέτη διέμειναν σε ένα χωριό της Κορίνθου, το Χιλιομόδι (γενέτειρα της Ειρήνης Παππά), για μερικές εβδομάδες, όπου συνεχίστηκαν οι πρόβες μέσα σε συνθήκη κοινής ζωής.
Η επιλογή του εξωτερικού χώρου ως βασικού άξονα της διαδικασίας της προετοιμασίας βασίστηκε στη μελέτη του σκηνοθέτη Κωνσταντίνου Ντέλλα για την ενσωμάτωση του σώματος του ηθοποιού και την ενδυνάμωση της αντίληψης, του βαδίσματος και των αισθήσεών του στη φυσική σκηνογραφία της υπαίθρου.
Το σώμα του κειμένου προσεγγίστηκε από την αρχή των δοκιμών, χωρίς να γίνει όμως διανομή ρόλων. Με εργαλείο την προφορική μετάδοσή του, ένα μεγάλο μέρος του μαθεύτηκε από όλους τους ηθοποιούς εξίσου, ανεξαρτήτως ρόλων.
Η σπείρα
Στην «Αντιγόνη», τα σχήματα της σπείρας, του κύκλου, των τροχιών και των κέντρων σε κινησιολογικό επίπεδο υπήρξαν οι οδηγοί για τη δημιουργία ενός ισχυρού κοινοτικού πλέγματος μεταξύ των ηθοποιών. Ο νέος τόπος που οικοδομήθηκε μεταξύ τους μέσα από αυτούς τους σχηματισμούς, εμπεριέχοντας τα στοιχεία του ίδιου του τοπίου (ανώμαλο έδαφος, δέντρα, καιρικές συνθήκες, ήχοι), δημιούργησε τη δεξαμενή που ονομάζεται Χορός, μέσα από την οποία γεννήθηκαν και οι ρόλοι.
Η σπείρα, που συνδυάζει το σχήμα ενός κύκλου και τη δυναμική κίνησή του, συμβολίζει τον χρόνο. Ως μέρος της ομαλής ατελείωτης γραμμής συμβολίζει επίσης την ανάπτυξη, τη συνέχεια, τον ρυθμό της αναπνοής και της ίδιας της ζωής.
Το μικρό θέατρο
Στην Ακρόπολη της αρχαίας πόλης της Επιδαύρου και στη νοτιοδυτική πλαγιά της, ιδρύθηκε σε παλαιότερη του Ασκληπιείου περίοδο, το μικρό θέατρο, για τις δημόσιες ανάγκες έκφρασης της εποχής, κυρίως όμως για τα δρώμενα της Διονυσιακής λατρείας, γι’ αυτό και ήταν αφιερωμένο στον θεό Διόνυσο. Από τις αφιερωματικές επιγραφές, προκύπτει ότι η κατασκευή του θεάτρου πραγματοποιήθηκε τον 4ο π.Χ. αι., από χορηγίες εξεχόντων αρχόντων και επίλεκτων προσώπων της τοπικής κοινωνίας, εκείνης της εποχής. Χαρακτηριστικό του θεάτρου είναι οι επιγραφές, που αποτελούν ένα πραγματικό – ζωντανό μουσείο. Για τον λόγο αυτό αποκαλείται και “λαλούν θέατρο”. Ύστερα από 23 αιώνες σιωπής, το 1971 άρχισε η ανασκαφή του. Μέσα από το κυκλικό σχήμα του μικρού αυτού θεάτρου (αχιβάδα) προέκυψε ένας πυρήνας, που η ενέργειά του με τη γραμμική απεικόνιση του ήχου διαχέεται στην ευρύτερη περιοχή του τόπου, περιλαμβάνοντας τους ανθρώπους και τα φυσικά στοιχεία που υπάρχουν εκεί.
Το σκεπτικό αυτό ακολούθησε η σκηνογραφική, φωτιστική και ενδυματολογική γραμμή της παράστασης, δημιουργώντας μια απόλυτα εναρμονισμένη στον φυσικό χώρο πραγματικότητα χωρίς αιχμηρές παρεμβάσεις.
Οι κάτοικοι
Μέσα από την ανάγκη για συνέπεια σ’ αυτή τη σύνδεση του τόπου και των ανθρώπων του αλλά και των ηθοποιών μεταξύ τους, ήταν ζητούμενο οι κάτοικοι-φορείς της Επιδαύρου να υπάρχουν ως φυσικές παρουσίες στην παράσταση, φέρνοντας το δικό τους αόρατο πλέγμα με τον ίδιο τον χώρο. Έτσι, στην παράσταση συμμετείχαν μέλη του ΚΑΠΗ του Δήμου Επιδαύρου και μαθητές από το Γυμνάσιο Λυγουριού του Δήμου Επιδαύρου.
Η ομάδα των ανθρώπων της περιοχής μαζί με τον σκηνοθέτη άκουσε ξανά το κείμενο της «Αντιγόνης» και συνομίλησε μ’ αυτό μέσα από τη δική της πραγματικότητα. Μάλιστα κάποιοι από τους κατοίκους θυμούνται αυτούσια αποσπάσματα της τραγωδίας, λόγω των παραστάσεων που κατ’ επανάληψη έχουν παρακολουθήσει όλα αυτά τα χρόνια του Φεστιβάλ.
Επιπλέον, το ηχητικό περιβάλλον της παράστασης στηρίχτηκε στην αίσθηση της καλοκαιρινής αύρας και της νιότης. Τέσσερις μαθητές και απόφοιτοι του Μουσικού Σχολείου Πτολεμαΐδας με τρία χάλκινα όργανα και ένα κρουστό έγιναν οι ιδανικοί φορείς του ήχου της.
Ένας ολόκληρος κόσμος, ανάμεσα στον οποίο η σκηνογραφία, η συνθήκη των φωτισμών, οι ηθοποιοί, οι θεατές, οι μουσικοί και οι κάτοικοι των γύρω χωριών συνετέλεσαν στη γέννηση ενός νέου Τόπου, εντός του οποίου υπήρξε το έργο της «Αντιγόνης».
Ο σκηνοθέτης
Ποιος έχει δίκιο; Πού βρίσκεται η ρωγμή της πόλης; Ο Κρέοντας από ακριβοδίκαιος άρχοντας και τηρητής των νόμων μετατρέπεται σε εμμονικό τύραννο και οδηγεί τρία πρόσωπα στην αυτοχειρία. Η Αντιγόνη κηδεύει έναν αδελφό, κάνοντας τη δουλειά που αναλογεί στους άντρες. Ο Κρέοντας θρηνεί πάνω από το πτώμα του γιου του, κάνοντας τη δουλειά που αναλογεί στις γυναίκες. Ποιος είναι το τραγικό πρόσωπο; Είναι μερικά μόνο από τα ερωτήματα που απησχόλησαν δημιουργικά τον σκηνοθέτη και κατ’ επέκτασιν το κοινό σ’ αυτή την ωραία, ιδιαίτερη παράσταση.
Να σημειωθεί πως ο σκηνοθέτης έχει παρακολουθήσει μαθήματα στο θεατρικό εργαστήρι «Μαύρη Σφαίρα» της Τότας Σακελλαρίου, ενώ έχει φοιτήσει στην Ανωτέρα Εκκλησιαστική Σχολή Αθηνών, καθώς και στη Δραματική Σχολή του Βασίλη Διαμαντόπουλου. Έχει κάνει σπουδές σε πιάνο, ούτι, παραδοσιακό τραγούδι, παραδοσιακά κρουστά και βυζαντινή μουσική. Έχει υπάρξει δάσκαλος παραδοσιακών χορών από το 1998 και είναι μέλος της χορευτικής ομάδας του Λυκείου των Ελληνίδων Αθηνών. Όλες αυτές οι επιρροές διαφαίνονται στη δουλειά του όπου παρατηρείται μια γνήσια παραδοσιακή έκφραση και ένα κινητικό περιεχόμενο μέτρου και σεμνότητας που προέρχονται από την ομορφιά του ελληνικού τοπίου και την Ιστορία.
Οι ερμηνείες και οι συντελεστές
Ο πολύτροπος υποκριτικά Θανάσης Δόβρης, ως Κρέων, ήταν σοβαρός και σωστός, πειστικός και στέρεος, με πυγμή και εγκυρότητα. Άρεσε πολύ στο κοινό και χειροκροτήθηκε θερμά.
Ο Κωνσταντίνος Ντέλλας είχε απόλυτο έλεγχο και εξαιρετικές υποκριτικές στιγμές, ιδιαίτερα ως απόκοσμος Τειρεσίας.
Η Φανή Παναγιωτίδου έδωσε πολύ ενδιαφέρουσες ερμηνείες, με μέγεθος και βάθος. Αληθινή και δυναμική.
Η πάντοτε έξοχη Μαρία Παρασύρη έπαιξε σπουδαία. Είχε έννοια, τόνο, ρυθμό, έκταση και αίσθημα. Τη χαρήκαμε για άλλη μια φορά.
Η Δέσποινα Ντορίνα Ρεμεδιάκη μας έδωσε μια άκρως συγκινητική, παλλόμενη και νεότατη Αντιγόνη. Κινήθηκε με αυτοκυριαρχία και φειδώ στην ορχήστρα. Ήταν εντυπωσιακή και έδειξε ότι έχει τις δυνατότητες στο μέλλον να γίνει μια γερή τραγωδός. Θερμά συγχαρητήρια!
Ο Ευθύμης Χαλκίδης έδειξε αξιόλογες πλευρές και είχε άνεση, φυσικότητα, αμεσότητα και πειθώ.
Η μετάφραση του Νίκου Α. Παναγιωτόπουλου απέδωσε άψογα το σοφόκλειο ύφος.
Η σκηνογραφία του Ανδρέα Σκούρτη ήταν εύστοχη και είχε την επιτυχία του να μην ξεχωρίζει από το φυσικό περιβάλλον.
Δωρικότητα, απλότητα και γήινη ομορφιά είχαν τα κοστούμια της Κωνσταντίνας Μαρδίκη.
Ο Αλέξανδρος Κτιστάκης δημιούργησε μια μουσική με ηχοχρώματα υπέροχα και αισθαντικά. Μια μουσική δεμένη με τη φύση και τη ζωή. Τη μουσική του δεν την ξεχνάς εύκολα.
Με ατμόσφαιρα ασπρόμαυρου κινηματογράφου φωτισμένη η «Αντιγόνη» από τον Παναγιώτη Λαμπή, ήταν εναργής και θεατρικά μεστή.
Με τον Επιτάφιο να στολίζεται τελετουργικά, τους ηλικιωμένους του χωριού να παρίστανται ευλαβικά, το σκηνικό ελληνικού εγκαταλελειμμένου χωραφιού, τα βλέμματα των παιδιών και τη θρησκευτική της πνοή, η «Αντιγόνη» του Κωνσταντίνου Ντέλλα μας έπεισε ότι ήταν καρπός πολυσύνθετης μελέτης και μόχθου. Να συμπληρώσω βεβαίως ότι μας άρεσε πολύ για την ανθρωπιά της και για το ποιητικό της αίσθημα. Πολύ περισσότερο που σήμερα, για ευνόητους λόγους, ο μύθος των Λαβδακιδών μας αγγίζει όσο ποτέ άλλοτε!
– Στην παράσταση συμμετείχαν: Οι μαθητές / απόφοιτοι του Μουσικού Σχολείου Πτολεμαΐδας: Χριστόδουλος Αναγνωστόπουλος, Στυλιανός Βλαχοδήμος, Δημήτρης Μεντεσίδης, Χρήστος Zγούρoς – Μαθητές του Γυμνασίου Λυγουριού, Δήμου Επιδαύρου – Μέλη του ΚΑΠΗ Δήμου Επιδαύρου
– Στην προετοιμασία και κατασκευή του σκηνικού συμμετείχαν οι σπουδαστές της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών, του τομέα ζωγραφικής: Κωνσταντίνος Βαλιουτής, Μαρίνα Μαρκουλή, Λυδία Μαρία Ξύγγη.
Συντελεστές
Μετάφραση – Δραματουργία: Νίκος Α. Παναγιωτόπουλος
Σκηνοθεσία: Κωνσταντίνος Ντέλλας
Σκηνογραφία: Ανδρέας Σκούρτης
Ενδυματολογική επιμέλεια: Κωνσταντίνα Μαρδίκη
Πρωτότυπη μουσική: Αλέξανδρος Κτιστάκης
Σχεδιασμός φωτισμών: Παναγιώτης Λαμπής
Βοηθός σκηνογράφου: Βιβιάννα Χιωτίνη
Boηθός σκηνοθέτη – Επιμέλεια κίνησης: Aνδρονίκη Μαραθάκη
Eπικοινωνία: Μαρία Κωνσταντοπούλου
Παίζουν: Θανάσης Δόβρης, Κωνσταντίνος Ντέλλας, Φανή Παναγιωτίδου, Μαρία Παρασύρη, Δέσποινα Ντορίνα Ρεμεδιάκη, Ευθύμης Χαλκίδης
Σχεδιασμός παραγωγής: Kωνσταντίνος Σακκάς
Οργάνωση – Συντονισμός παραγωγής: Mαρία Βασαριώτου
Εκτέλεση παραγωγής: Ιωάννα Βενετάκη
Οργάνωση παραγωγής: DeltaPi
- Η «Αντιγόνη» του Σοφοκλή, σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Ντέλλα, παρουσιάστηκε στο Μικρό Θέατρο Αρχαίας Επιδαύρου, στις 20 και 21 Ιουλίου 2018
- Η παράσταση παίχτηκε με αγγλικούς υπέρτιτλους και πραγματοποιήθηκε με τη στήριξη του Δικτύου Πολιτισμού Athens Culture Net, με ιδρυτικό δωρητή το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος και τη συμβολή του Athens DigitalLab του Δήμου Αθηναίων, το οποίο δημιουργήθηκε με αποκλειστική δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ), από το Athens Partnership με τη συνεργασία της COSMOTE, της Νokia και του ΙΣΝ.
- Φιλοξενία προβών και προετοιμασίας σκηνικού: Σεράφειο Δήμου Αθηναίων
