Πορτρέτο της κυρίας Gedon
Ποτέ δεν ζωγράφισε κάποιο τοπίο, δεν παρασύρθηκε από τον πειρασμό να εμπλακεί σε αλληγορικά θέματα, έμεινε πιστός στο ανθρώπινο πρόσωπο. Παρότι τα περισσότερα χρόνια της ζωής του τα πέρασε στην ύπαιθρο, σε χωριά μακριά από νευρωτικές πόλεις και θορύβους, δεν απαρνήθηκε τους απλούς ανθρώπους, ποτέ δεν έκανε θεματική αφετηρία του την άγονη φυσιολατρεία.
Η Κοκόττα
Στόχος του παρέμεινε πεισματικά η ερμηνεία του ανθρώπου και της καθημερινότητάς του. Δεν μιλά με φιγούρες φανταστικές, δεν κάνει πίσω στην αλήθεια όσο πικρή ή άσχημη κι αν είναι. Ο αντικειμενικός ρεαλισμός βρίσκει τον απολογητή του, έτσι όπως αγωνίστηκε για την εξωτερική πιστότητα ως μοναδική οδό προς την εύρεση της εσωτερικής αλήθειας. Δίνει έμφαση στην πλαστικότητα και τη μνημειακότητα των μορφών, ανάγει το ειδικό σε τυπικό, αφιερώνεται στους χωρικούς συντρόφους του. Οργανώνει μια σειρά από αντιθέσεις, συνθέτει ολιγοπρόσωπα σύνολα, οι πρωταγωνιστές του δεν έχουν μόνο σάρκα και οστά αλλά κινούνται, αντιδρούν, με έναν λόγο ζουν. Δεν είναι μόνον ρεαλιστής του θέματος αλλά και
Τρεις γυναίκες στην εκκλησία
του χρώματος, όταν μάλιστα τον κατηγόρησαν για έλλειψη ψυχικότητας στα έργα του απάντησε πως όταν ζωγραφίζω ανθρώπους, τότε οπωσδήποτε εκεί είναι και η ψυχή τους. Πλησιάζει περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο στο γαλλικό ρεαλισμό, επιδιώκει να φτάσει σε μια ενότητα μορφών, χρώματος, χώρου και περιεχομένου. Πλησιάζει τα πρόσωπα, δεν ενοχλείται από την ακινησία τους, αναζητά την αξιοπρέπεια των ταπενών, σέβεται την πραγματικότητα και την υποστηρίζει με όλες τις δυνάμεις του χρωστήρα του.
Το έργο του χωρίς ίχνος φιλολογίας, εξαιρετικά πειστικό, αποδίδει με αφοπλιστική ειλικρίνεια την αντικειμενική πραγματικότητα, το κοινό και αληθινό, δίνει μια χωρίς προηγούμενο ενέργεια στη ζωγραφική επιφάνεια.
Επηρέασε φυσικά σε όλη την ευρωπαϊκή ήπειρο όλα τα ατελιέ που μεθούσαν από το Ρεαλισμό της
Ανόμοιο ζευγάρι, το αριστούργημα ίσως του Leibl
εποχής, έτσι όπως δεν παρέλειπε ούτε μία γραμμή από τα προσευχητάρια, αφοσιωμένος στη μικρογραφική λεπτομέρεια και την έμφαση της ομορφιάς μέσα από τη γυμνή αλήθεια. Οι τύποι του είναι μορφές αιώνιες, καταγράφει όλη την κλίμακα των συναισθημάτων χωρίς όμως ποτέ να γίνεται συναισθηματικός. Μόνον -ίσως- ένας Πιέρο Ντέλα Φραντζέσκα είχε τέτοια πίστη στην αλήθεια, η οποία δεν μπορούσε να βρει σημαντικότερο πρεσβευτή στη ζωγραφική του 19ου αιώνα.
