17.3 C
Athens
Πέμπτη 7 Νοεμβρίου 2024

Βέρα Μακρομαρίδου: Αξίζει η ενασχόληση με όποιο έγκλημα έμεινε ατιμώρητο και συγκαλύφθηκε

Της Ειρήνης Αϊβαλιώτου

Ο Γιόζεφ Μένγκελε υπήρξε και γεννήθηκε μέσα στην ανθρώπινη πορεία. Παρόλο που το όνομά του προκαλεί την αποστροφή μας, η βασική του ορμή μάς είναι εφιαλτικά και απελπιστικά οικεία – πολύ περισσότερο οικεία από όσο θα θέλαμε να πιστεύουμε.

Η ηθοποιός Βέρα Μακρομαρίδου στο θεατρικό έργο του Θανάση Τριαρίδη «Mengele», υποδύεται την Τζούλιετ Σνόου, μια νέα γυναίκα που έρχεται αντιμέτωπη με το τέρας σ’ ένα βαγόνι τρένου.

Μέσω αυτής συλλογιζόμαστε την κτηνωδία του Μένγκελε και μέσα από αυτήν οφείλουμε να σκεφτούμε τους εαυτούς μας, να μετρήσουμε το ενδεχόμενο της δικής μας (μικρής ή μεγαλύτερης) κτηνωδίας.

***

Δύο άνθρωποι στο βαγόνι Α13 ενός τρένου. Ένας άντρας και μία γυναίκα άγνωστοι μεταξύ τους, προσπαθούν να ξεπεράσουν τον πανικό ενός ξαφνικού βραχυκυκλώματος του σιδηροδρομικού συρμού. Μέσα στο σκοτάδι εμπλέκονται σ’ ένα αρχετυπικό παιχνίδι ρόλων, του γιατρού των Ναζί Josef Mengele και της Εβραιοπούλας Esther Cohen.

Ένα ψυχολογικό θρίλερ – ταξίδι που ιχνηλατεί τις απόκρυφες διαστάσεις της ανθρώπινης ύπαρξης και ανεβαίνει στο θέατρο «NOUS» σε δραματουργική επεξεργασία – σκηνοθεσία Αναστασίας Κουμίδου. Η παράσταση ξεκινάει σαν μια υπόθεση εργασίας και περιπλέκεται γύρω από τον άξονα «Αν είσαι, είμαι». Μόνο που αυτό το πείραμα αναβιώνει μερικές από τις πιο τραγικές και απάνθρωπες σελίδες της παγκόσμιας ιστορίας και οι δύο συνταξιδιώτες ταυτίζονται επικίνδυνα με τους ρόλους που υποδύονται.

Η ηρωίδα μου, εξηγεί στο catisart.gr η Βέρα Μακρομαρίδου, είναι «ένα σύγχρονο κορίτσι που μπαίνει ανυποψίαστο στο βαγόνι του τρένου.. Το κορίτσι αυτό κάνει διδακτορικό στα γραπτά του Γιόζεφ Μένγκελε και γνωρίζει καλά τη ζωή του και τη δράση του. Ως εδώ όλα καλά. Μέχρι τη στιγμή που γίνεται διακοπή ρεύματος. Ο πανικός την κατακλύζει και ο άγνωστος συνταξιδιώτης της, της προτείνει να παίξουν ένα παιχνίδι ρόλων για να ξεχαστούν… Σε αυτό το παιχνίδι θα συμβολίσει όλα τα αδικοχαμένα θύματα ενός πολέμου, τον εβραϊκό λαό και ένα μεγάλο «γιατί». Ένα μεγάλο ερωτηματικό απέναντι σε μια εξουσία που οι απαντήσεις της δεν μπορούν να ξεπλύνουν κανένα από τα εγκλήματα στο όνομα καμίας ιδεολογίας».

Με την ταλαντούχα, αφοσιωμένη επαγγελματία και εξαιρετική ηθοποιό Βέρα Μακρομαρίδου κάνουμε μια συζήτηση στην οποία βρίσκουν θέση όλα: Το θέατρο, η ζωή της, τα παιδικά της χρόνια, τα κατοικίδιά της και φυσικά ο Μένγκελε.

Πιστεύεις πως αξίζει τόση ενασχόληση με ένα κτήνος που θανάτωνε παιδιά κάνοντας πειράματα, τη ρωτώ. «Αξίζει η ενασχόληση με όποιο έγκλημα έμεινε ατιμώρητο και συγκαλύφθηκε. Για τα τρένα που πήγαν στο Άουσβιτς αλλά και για αυτά που πήγαν ως τα Τέμπη… Για το κτήνος που έκανε πειράματα σε παιδιά ή για οτιδήποτε άλλο έκανε σε παιδιά», διευκρινίζει.

Βέρα, πού γεννήθηκες και από πού κατάγεσαι;

* Γεννήθηκα και μεγάλωσα στην Αθήνα. Συγκεκριμένα, μεγάλωσα στην Καισαριανή όπως και οι γονείς μου και οι παππούδες μου. Ερευνώντας τις ρίζες μου κατέληξα ότι κατάγομαι από το Κόλντερε της Μικράς Ασίας αλλά και από τον Πόντο λόγω της κατάληξης του επιθέτου μου. Γνήσια προσφυγοπούλα δηλαδή.

Ποια είναι η εντονότερη παιδική σου ανάμνηση;

* Οι ανέμελες καλοκαιρινές οικογενειακές διακοπές των 90s.

Πρώτη καλλιτεχνική αίσθηση;

* Αν εξαιρέσω τις ελληνικές ταινίες, θα πω την παράσταση «Μελωδία της ευτυχίας» και όλες οι παραστάσεις για παιδιά που επισκεπτόμασταν μία φορά τον μήνα με το σχολείο.

Ποιοι ήταν οι πρώτοι ηθοποιοί που αγάπησες;

*Ε, όπως καταλάβατε… η Αλίκη Βουγιουκλάκη και όλη η Finos Films.

Ποιο ήταν το κίνητρο για την ενασχόλησή σου με την υποκριτική και το θέατρο;

* Ήταν κάτι που το έβρισκα εξαιρετικά διασκεδαστικό από πολύ μικρή. Για αυτό ανεβάζαμε θεατρικά έργα στην πιλοτή του σπιτιού μου με τους φίλους μου από τη γειτονιά (για τα οποία εργαζόμασταν σκληρά αντί να παίζουμε «τα μήλα»), για αυτό πήγα στην ερασιτεχνική θεατρική ομάδα εφήβων του Δήμου Καισαριανής, για αυτό πέρασα στο τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, για αυτό πήγα στη Δραματική Σχολή παράλληλα στα 18 μου. Έχω καταλήξει ότι οτιδήποτε άλλο μου φαινόταν από πολύ νωρίς βαρετό και λίγο.

Ποια ήταν η πρώτη επαγγελματική δουλειά σου;

* Ήταν η ακραία κωμωδία «Μετά φόνου και πάθους» σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Κωνσταντόπουλου, στο θέατρο «Διάχρονο» της Μαίρης Βιδάλη το 2013. Υποδυόμουν τη Dasha, μια Ρωσίδα πόρνη.

Ποια είναι τα πρότυπά σου;

* Είναι συνήθως γυναίκες ηθοποιοί που τις θαυμάζω όχι μόνο για τις υποκριτικές τους ικανότητες αλλά και για αυτό που είναι, για τη θέση που παίρνουν στα πράγματα, για το πώς τοποθετούνται κοινωνικά. Έχω μια κρυφή αδυναμία στη Μαρία Πρωτόπαππα και στη Μαίρη Μηνά, γνωρίζοντας προσωπικά μόνο τη Μαρία. Αν το θέσουμε όμως παγκοσμίως θαυμάζω πολύ τη Φράνσις Μακ Ντόρμαντ, την Κέιτ Γουίνσλετ, τη Μέριλ Στριπ, τη Ρέιτσελ Βάις, την Τζούλια Ρόμπερτς κ.α. Επίσης, με συγκινούν εξαιρετικά οι αθλητές και οι αθλήτριες για το πώς αντιμετωπίζουν τη ζωή, τη δυσκολία αλλά και τον στόχο τους.

Όταν έχεις ελεύθερο χρόνο, πηγαίνεις σε παραστάσεις συναδέλφων του; Από τις πρόσφατες παραστάσεις υπάρχει κάποια που να σου έχει μείνει, να σε έχει εντυπωσιάσει;

* Ναι, χαίρομαι να πηγαίνω ιδιαίτερα σε παραστάσεις συναδέλφων που εκτιμώ! Είναι πολλές αυτές που μου άρεσαν: Ο Συνεργός (Επί Κολωνώ), Το Γάλα (Σταθμός), Το ημερολόγιο ενός δυσλεκτικού (Θέατρο 104), Το σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα (Θέατρο Τέχνης) και την Απλή Μετάβαση (Ακροπόλ). Θα ήθελα επίσης να έχω δει τον Θάνατο του Αρτούρο Ούι (Αρκ) αλλά δεν τα έχω καταφέρει.

Φέτος παίζεις στο «Μένγκελε», που ανεβαίνει στο θέατρο «NOUS» σε δραματουργική επεξεργασία – σκηνοθεσία Αναστασίας Κουμίδου. Το έργο έχει ανέβει πολλές φορές και με επιτυχία στη σκηνή. Ποιο στοιχείο της παράστασης πιστεύεις ότι γοητεύει τους δημιουργούς και το κοινό;

* Αυτό το έργο έχει το παράδοξο το ότι ενώ στο προσκήνιο της πλοκής βρίσκεται ένα άρρωστο ερωτικό παιχνίδι μυαλού ανάμεσα σε έναν άντρα και μια γυναίκα, ο τίτλος του έργου προδίδει ότι οι θεατές δεν θα δουν ακριβώς αυτό. Η ιστορική αναφορά του το κάνει ένα έργο οικουμενικό, ενώ το ενδιαφέρον του στοιχείο είναι το θέατρο μέσα στο θέατρο. Αυτοί οι δύο άνθρωποι αποφασίζουν να παίξουν ένα, όχι και τόσο αθώο παιχνίδι, και ταυτίζονται επικίνδυνα με τους ρόλους που υποδύονται. Είναι… «ένα ψυχολογικό ταξίδι που ιχνηλατεί τις απόκρυφες διαστάσεις της ανθρώπινης ύπαρξης».

Σε ποιο θεατρικό είδος εντάσσεται το έργο;

* Εδώ θα απαντήσω με λόγια του ίδιου του συγγραφέα καθώς νομίζω πως το έργο στέκει ανάμεσα στο ψυχολογικό θρίλερ με άξονα την ερωτική ιστορία αλλά είναι και βαθιά πολιτικό. Γράφει λοιπόν ο Θανάσης Τριαρίδης: «[…] Πρέπει να δούμε τι θα πει «πολιτικό θέατρο». Κατά την εκτίμησή μου είναι ένα θέατρο που σε έρχεται σε ρήξη με τον σχηματισμένο βιοπολιτικό κανόνα στον οποίο μετέχουν τόσο οι θεατές όσο και οι συντελεστές της παράστασης. Είναι ένα θέατρο που καις ενώπιον όλων την ιερή αυτοκατάφαση που αποτελεί τον ζωτικό συνεκτικό δεσμό της αίθουσας και της κοινωνίας. Όσο πιο πολύ θυμώσουν οι θεατές, όσο λιγότερο καλά περάσουν, τόσο περισσότερη θεατρική ουσία έχει γεννηθεί. Κοντολογίς, πολιτικό θέατρο, κατά την εκτίμησή μου, είναι το θέατρο που αναπαριστά ή αφηγείται ή και αποκαλύπτει πως συντελεστές και θεατές είμαστε από κοινού δολοφόνοι».

Ποια είναι η ηρωίδα που υποδύεσαι και τι συμβολίζει;

* Η ηρωίδα μου είναι η Τζούλιετ Σνόου, ένα σύγχρονο κορίτσι που μπαίνει ανυποψίαστο στο βαγόνι του τρένου.. Το κορίτσι αυτό κάνει διδακτορικό στα γραπτά του Γιόζεφ Μένγκελε και γνωρίζει καλά τη ζωή του και τη δράση του. Ως εδώ όλα καλά. Μέχρι τη στιγμή που γίνεται διακοπή ρεύματος. Ο πανικός την κατακλύζει και ο άγνωστος συνταξιδιώτης της, της προτείνει να παίξουν ένα παιχνίδι ρόλων για να ξεχαστούν… Σε αυτό το παιχνίδι θα συμβολίσει όλα τα αδικοχαμένα θύματα ενός πολέμου, τον εβραϊκό λαό και ένα μεγάλο «γιατί». Ένα μεγάλο ερωτηματικό απέναντι σε μια εξουσία που οι απαντήσεις της δεν μπορούν να ξεπλύνουν κανένα από τα εγκλήματα στο όνομα καμίας ιδεολογίας.

Ο «Μένγκελε» του Θανάση Τριαρίδη είναι ένα έργο που επιχειρεί να αναμετρηθεί με την πιο ακατανόητη κτηνωδία στην ιστορία της Δύσης: το Εργαστήρι Πειραμάτων του Γιόζεφ Μένγκελε στο Άουσβιτς-Μπιρκενάου. Πιστεύεις πως αξίζει τόση ενασχόληση με ένα κτήνος που σκότωνε παιδιά κάνοντας πειράματα;

* Αξίζει η ενασχόληση με όποιο έγκλημα έμεινε ατιμώρητο και συγκαλύφθηκε. Για τα τρένα που πήγαν στο Άουσβιτς αλλά και για αυτά που πήγαν ως τα Τέμπη… Για το κτήνος που έκανε πειράματα σε παιδιά ή για οτιδήποτε άλλο έκανε σε παιδιά. Για το τότε και το τώρα… Η ενασχόληση δεν έχει να κάνει με τα πρόσωπα μόνο αλλά με την Ιστορία που αλλάζει μορφές και επαναλαμβάνεται. Έχει να κάνει με την ειρήνη, τη Δικαιοσύνη και την Ελευθερία.

Έχουμε δικαίωμα να κάνουμε την Ιστορία θεατρική αφήγηση;

* Αλίμονο αν δεν είχαμε… η τέχνη για αυτό είναι. Να φωτίζει οτιδήποτε έχει αξία.

Ποιο μήνυμα θέλετε να περάσατε μέσα από τον «Μένγκελε»; Ποιος είναι ο στόχος της παράστασης;

* Να βάλει τους θεατές στο ίδιο παιχνίδι μυαλού που μπαίνουν αυτοί οι άνθρωποι, να ταυτιστούν με τους ήρωες, να ξυπνήσουν την όποια κυτταρική μνήμη που καταγράφει ασυνείδητα χωρίς την άδεια μας, να αναμετρηθούν για λίγο με το συλλογικό τραύμα.

Ο 2ος Παγκόσμιος Πόλεμος διαμόρφωσε όλη τη σύγχρονη πραγματικότητά μας. Δεν μπορεί να είναι κάτι τόσο παλιό και ασήμαντο. Εμείς θα θέλαμε αυτή η παράταση να προβληματίσει και να αφυπνίσει.

Θέλεις να μοιραστείς μαζί μας τα επόμενα σχέδιά σου τόσο για το απώτερο μέλλον όσο και για την επόμενη μέρα μετά τον «Μένγκελε»;

* Καλώς ή κακώς δεν υπάρχουν σχέδια προς το παρόν. Ό,τι φέρει η άνοιξη!

Ποια σκέψη σε συνοδεύει τις περισσότερες ώρες της ημέρας;

* Τι έχω να κάνω αμέσως μετά από αυτό που κάνω εκείνη τη στιγμή… (Δεν το λες και καλή σκέψη…).

Τι σε απογοητεύει και τι σου δίνει χαρά;

* Με απογοητεύει η πολιτική συχνά αλλά και το πώς έχουμε καταντήσει ως κοινωνία. Έχουμε πολύ δρόμο να διανύσουμε συλλογικά. Φυσικά πάντα θα υπάρχουν φωτεινές εξαιρέσεις.

Μου δίνουν χαρά οι άνθρωποι που αγαπώ, η φύση, τα ζώα, οι τέχνες και το φαγητό.

Πώς ορίζεις την αγάπη;

* Νοιάξιμο και αφοσίωση.

Μια ευχή για το μέλλον…

* Ειρήνη, Δικαιοσύνη, Ελευθερία.

Ποια είναι η σχέση σου με τα ζώα; Υπάρχει κάποιο κατοικίδιο με το οποίο μοιράζεσαι τη ζωή;

* Πολύ στενή είναι η σχέση μου με τα ζώα καθώς μοιράζομαι τη ζωή με τον σύντροφό μου και τα δύο μας τετράποδα παιδιά… τον Θύμιο και τη Ρέλικα, τα σκυλάκια μας.

Ευχαριστώ πολύ, Βέρα!

• Κι εγώ ευχαριστώ το catisart,gr.

«Μένγκελε». Ένα ψυχολογικό ταξίδι που ιχνηλατεί τις απόκρυφες πλευρές της ανθρώπινης ύπαρξης

 

 

∗∗∗

Θανάσης Τριαρίδης, ο ανταποκριτής της ανθρωπιάς

Θανάσης Τριαρίδης. «Το τρένο από την Κρακοβία θα περιμένω»…

20 Μαΐου 1940 – Ολοκαύτωμα: Οι πρώτοι κρατούμενοι φτάνουν στο Άουσβιτς

Σχετικά άρθρα

Κυνηγήστε μας

6,398ΥποστηρικτέςΚάντε Like
1,713ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
713ΑκόλουθοιΑκολουθήστε


Τελευταία άρθρα

- Advertisement -