Της Ειρήνης Αϊβαλιώτου
Είναι διαφορετικά τα βήματα που με οδηγούν κάθε φορά προς ένα πρόσωπο. Τη Φαίδρα Τσολίνα τη γνώρισα πριν από κάποια χρόνια και όταν την πρωτοσυνάντησα δεν γνώριζα τι ακριβώς κάνει. Είχε όμως μια εκπληκτική παρουσία, η οποία πήγαζε από μέσα της. Μια ορμητική ανθρώπινη ζεστασιά, συνοδευόμενη από οικεία ευγένεια και αυθορμητισμό, που με ώθησαν να τη συμπαθήσω άμεσα. Πρόσφατα έτυχε να παρακολουθήσω μια ταινία μικρού μήκους με τον ασυνήθιστο και λόγιο τίτλο «Έκδυσις», που σημαίνει αφαίρεση της ενδυμασίας ή αποβολή του δέρματος κατά τη διάρκεια ανανέωσης και ανάπτυξης. Βλέποντάς την ένιωσα σαν να υπήρχε κρυμμένο στο βάθος της κάτι εφάμιλλο με τα αρχαία μυστήρια. Κάτι σαν το ξύπνημα μιας ασυνείδητης δυνατότητας της ανθρώπινης ύπαρξης, η οποία γινόταν ποτάμι και κυλούσε μέσα στα πρόσωπα των πρωταγωνιστών (Προμηθέας Αλειφερόπουλος, Σίσσυ Τουμάση). Ταυτόχρονα το ποτάμι αυτό έμπαινε σε μια δομή, σε ένα κινηματογραφικό παιχνίδι ακριβείας, κι αυτά τα δύο στοιχεία συνέκλιναν σε ένα υψηλό καλλιτεχνικό επίπεδο. Μόνον όταν η ταινία τελείωσε και είδα το όνομα της σκηνοθέτιδας, κατάλαβα πως ήταν το ίδιο πρόσωπο με το γλυκό κοκκινομάλλικο κορίτσι που είχα γνωρίσει κάποτε σε μια πρεμιέρα. Το κορίτσι με την πυκνή, ζωτική, καλαίσθητη ποιότητα ενέργειας και το εκλεπτυσμένο στοιχείο στη συμπεριφορά. Η «Έκδυσις» είναι το σουρεαλιστικό ταξίδι ενός αναποφάσιστου μυαλού. Όταν το αυτοκίνητό του χαλάει, ένας συμβατικός άνδρας ακαθόριστης ηλικίας βρίσκεται μόνος σε μια στάση λεωφορείου στη μέση του πουθενά. Σύντομα θα συναντήσει ένα παράξενο κορίτσι με το όνομα Dog και ύστερα από μια μυστηριώδη συζήτηση σε έναν κοντινό τηλεφωνικό θάλαμο, αποφασίζει να πάρει το δικό του δρόμο μακριά από το παρελθόν του. Με μία λευκή πέτρα για οδηγό του, θα φτάσει σε μία ερημική παραλία που θα αποτελέσει το σημείο επανεκκίνησής του. Η μικρού μήκους αυτή ταινία, σε σκηνοθεσία της Φαίδρας Τσολίνα, αποτελεί έργο ενός διεθνούς συνεργείου κινηματογραφιστών που συγκεντρώθηκε στη Μάνη της Λακωνίας με σκοπό τη δημιουργία της. Είναι μια αλληγορία για την αγωνιώδη προσπάθεια του ανθρώπου να πετάξει «το παλιό του δέρμα» που τον περιορίζει και να αναγεννηθεί ελεύθερος, πιο κοντά στον αληθινό εαυτό του. Τα άγρια και γυμνά τοπία της Μάνης αποτελούν τον ιδανικό τόπο για να αναδειχθούν οι χαρακτήρες της ιστορίας μέσα από τις ήσυχες και με υποδόριο χιούμορ ερμηνείες των δύο ηθοποιών. Η ταινία έκανε πρεμιέρα στο Cinequest Film Festival 2015 και διαγωνίστηκε στο Palm Springs International Film Festival & Short Fest 2015. Απέσπασε το ειδικό βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου σκηνοθέτη «Ντίνος Κατσουρίδης» στο 38ο Φεστιβάλ Ελληνικών Ταινιών Μικρού Μήκους της Δράμας και το τρίτο βραβείο για μικρού μήκους ταινία στις Νύχτες Πρεμιέρας. Έμπνευσή της η συλλογή διηγημάτων του Χαρούκι Μουρακάμι «The Elephant Vanishes» (“Ο ελέφαντας εξαφανίζεται”), δεκαεφτά μικρές ιστορίες γραμμένες από το 1980 έως το 1991. Ιστορίες που πραγματεύονται την αδιαμφισβήτητη ύπαρξη του ανεξήγητου -χαοτική και κωμική ταυτόχρονα- μέσα στη σοβαροφανή καθημερινότητα της ζωής. Με βάση αυτή τη συλλογή η Φαίδρα δημιούργησε μια δική της συλλογή από μοναδικές, ανατρεπτικές, συναρπαστικές σκηνές, πλάνο το πλάνο, εικόνα την εικόνα…
Η Φαίδρα Τσολίνα γεννήθηκε στην Αθήνα και σπούδασε θεατρολογία στην Πάτρα, όπου δούλεψε και ως δασκάλα θεάτρου σε παιδιά με ειδικές ανάγκες. Στη συνέχεια σπούδασε κινηματογράφο στο NYC και το 2012 μετακόμισε στο Λονδίνο. Μόλις τελείωσε το μεταπτυχιακό της στο London Film School και επέστρεψε στην Ελλάδα. Ο ασιατικός και ευρωπαϊκός κινηματογράφος αποτελούν τη βασική πηγή έμπνευσής της. Επίσης, τα τελευταία χρόνια εργάζεται ως βοηθός σκηνοθέτη στο θέατρο και στον κινηματογράφο.
Με την ταινία της αλλά κι με αυτές που θα ακολουθήσουν μας προσκαλεί να ανοίξουμε τα μάτια και να δούμε αυτό που συνήθως επιμένουμε να μη βλέπουμε: τη μαγεία των συμπτώσεων.
Δείτε το teaser της ταινίας «Έκδυσις»
{vimeo}https://vimeo.com/129836301{/vimeo}
Διαβάστε τη συνέντευξη.
* Γεννήθηκα στην Αθήνα, στου Γκύζη. Η μαμά μου είναι γιατρός και έκανε το αγροτικό της εκτός Αθηνών. Η πιο έντονη και όμορφη ανάμνηση είναι όταν τελείωνε το σχολείο Παρασκευή και ταξιδεύαμε με τον μπαμπά μου για να πάμε να τη βρούμε.
Με τι καλλιτεχνικά ερεθίσματα μεγάλωσες;
* Οι γονείς μου είναι των θετικών επιστημών. Αλλά στο σπίτι μαζί μας έμενε και ο παππούς μου, ο Γιώργος ο Βιβλιάς. Η δουλειά του ήταν να πουλάει βιβλία με το μηχανάκι. Και οι περισσότεροι πελάτες του ήταν ηθοποιοί που του ζητούσαν να τους φτιάξει τη βιβλιοθήκη τους με ό, τι έπρεπε να διαβάσουν. Έτσι γύρω μου υπήρχαν βιβλία και ηθοποιοί.
Από πότε άρχισες να ενδιαφέρεσαι για την τέχνη του κινηματογράφου;
* Όταν ήμουν πρώτο έτος στη Θεατρολογία. Είχα μία καθηγήτρια, τη Χρυσάνθη Σωτηροπούλου, που μας δίδασκε κινηματογράφο και νομίζω πως μου μετέδωσε τη μεγάλη αγάπη της γι’ αυτόν.
Μαθήτευσες πλάι σε κάποιους γνωστούς σκηνοθέτες, τι συμβουλές κράτησες από αυτούς;
* Έχω πάρει πολλά απο πολλούς. Ένα που μου έρχεται τώρα στο μυαλό είναι από τον Νίκο Γραμματικό: «Μπορεί να έχεις τα πιο ωραίο υλικά, ένα πιάτο με ένα μεγάλο ψάρι στη μέση και γύρω γύρω όμορφα στολισμένες πατατούλες και καροτάκια. Ένα πιάτο που θα το θαύμαζαν όλοι. Μπορείς όμως να έχεις ακριβώς τα ίδια υλικά και να τα βάλεις στο μπλέντερ; Το αποτέλεσμα θα μοιάζει με εμετό».
Οι σπουδές σου στη Νέα Υόρκη, στο Λονδίνο και η εμπειρία σου στην Ευρώπη τι σου πρόσφεραν;
* Πέραν των τεχνικών γνώσεων, το πιο σημαντικό που έμαθα είναι να είμαι θαρραλέα, να μη φοβάμαι να δείξω στους άλλους αυτό που μου αρέσει.
Ποιο είναι το είδος του κινηματογράφου που θέλεις να κάνεις;
* Προς το παρόν τουλάχιστον δεν ενδιαφέρομαι ιδιαίτερα για το ρεαλισμό στον κινηματογράφο. Με ενδιαφέρει κυρίως η συνύπαρξη ρεαλιστικού και μη ρεαλιστικού. Αυτό που στη λογοτεχνία ονομάζεται μαγικός ρεαλισμός.
Η ταινία σου «Έκδυσις» βραβεύτηκε στο Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους της Δράμας; Τι σημαίνει αυτή η διάκριση για σένα;
* Ότι η ταινία μας άρεσε. Ας κάνουμε κι άλλες λοιπόν.
Ποιο είναι το θέμα της; Πρόκειται για βιωματική ταινία;
* Με δύο κουβέντες θα μπορούσα να πω ότι έχει να κάνει με έναν καταπιεσμένο άνθρωπο που στο τέλος επιλέγει ν’ αλλάξει τη ζωή του. Δεν ξέρω αν θα τη χαρακτηρίζα βιωματική, αλλά έχει να κάνει με κάτι που πιστεύω, ότι όλοι μπορούν να αλλάξουν τη ζωή τους προς μία άλλη κατεύθυνση αρκεί να το επιλέξουν.
Με ποιες δυσκολίες ήρθες αντιμέτωπη για να την πραγματοποιήσεις;
* Η μεγαλύτερη δυσκολία της συγκεκριμένης ταινίας ήταν ότι όλα τα γυρίσματα ήταν εξωτερικά. Αυτό, σε συνδιασμό με τις λίγες μέρες και ώρες γυρισμάτων και τις αλλαγές του καιρού, είχε ως αποτέλεσμα να μην μπορούμε να έχουμε όσες λήψεις θα επιθυμούσαμε και να μη γυρίσουμε κάποια πλάνα τα οποία μας έληψαν τελικά.
Η ανεύρεση πόρων στον κινηματογράφο πόσο δύσκολη είναι;
* Νομίζω πως πάντα ήταν στην Ελλάδα, αλλά τώρα περισσότερο απο ποτέ. Αλλά σε καμία περίπτωση αυτό δε μας σταματά, ίσως μας πεισμώνει ακόμα περισσότερο. Ταινίες, έστω και χωρίς budget, θα γίνονται ό, τι και να γίνει.
Θέλεις οι ταινίες σου να αφορούν το ευρύ κοινό;
* Θα ήθελα αλλά δεν είναι και αυτοσκοπός μου.
Είναι χρονοβόρα διαδικασία η προετοιμασία μιας ταινίας;
* Πολύ, αν φανταστείς ότι κατά μέσο όρο για μια μικρού μήκους χρειάζεσαι μήνες από τη στιγμή που θα σου έρθει η ιδέα μέχρι το τελικό export της ταινίας. Μεγάλου μήκους δεν έχω κάνει ακόμα, αλλά στους περισσότερους φίλους έχει πάρει τουλάχιστον τρία χρόνια.
Έχεις αρχίσει να σκέπτεσαι την επόμενη ταινία σου; Θέλεις να μας πεις εν συντομία με τι θέμα θα ασχοληθείς αυτή τη φορά;
* Έχει να κάνει με δύο μοναχικούς ανθρώπους, που ο ένας εισβάλλει στον προσωπικό χώρο του άλλου χωρίς ο πρώτος να το γνωρίζει.
Ποιος είναι ο ιδανικός πρωταγωνιστής για μια δική σου ταινία;
* Για μένα ο ιδανικός ηθοποιός είναι αυτός που καταφέρνει και μεταμορφώνεται εκατό τοις εκατό από ταινία σε ταινία. Γι’ αυτό και δούλεψα και θα ξαναδουλέψω με τον Προμηθέα Αλειφερόπουλο. Όχι επειδή είναι σύντροφός μου, αλλά επειδή σε κάθε ρόλο που έχει παίξει ως τώρα είναι τελείως διαφορετικός.
Ποιοι είναι οι σκηνοθέτες κινηματογράφου που σε εμπνέουν;
* Βασική πηγή έμπνευσης για μένα είναι ο ταϊλανδέζικος κινηματογράφος, στην ταινία “Έκδυσις” ήταν ο Pen-EkRatanaruang, συγκεκριμένα οι ταινίες του “Last life in the Universe” και “Ploy” και ο David Lynch.
Έχεις σπουδάσει και θεατρολογία κι έχεις διδάξει θέατρο. Βλέπουμε το όνομά σου σε τρέιλερ παραστάσεων, καθώς και ανάμεσα στους συντελεστές ως βοηθό σκηνοθέτη. Σε ενδιαφέρει το θέατρο εξίσου και παράλληλα με τον κινηματογράφο;
* Το θέατρο το αγαπώ πολύ. Αλλά τον κινηματογράφο δεν τον αλλάζω με τίποτα.
Ποιες δουλειές «τρέχουν» για σένα τους επόμενους μήνες;
* Αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε σε περίοδο προβών για την παράσταση «Ο Μαδαφάκας με το καπέλο» (σ.σ. θέατρο “Skrow“) την οποία σκηνοθετεί ο αγαπημένος φίλος Θάνος Τοκάκης και είμαι βοηθός του. Παράλληλα, ψάχνουμε χρηματοδότηση για μια μεγάλου μήκους ταινία φίλων και δουλεύω μαζί με τον Νικολάι Χάμελ, σεναριογράφο της ταινίας “Έκδυσις”, πάνω σε μία επόμενη μικρού μήκους.
Είσαι εξερευνητική; Τι σχέση έχει η εξέλιξη με την εξερεύνηση;
* Θα μπορούσα να πω πως είμαι ιδιαίτερα. Δεν κάθομαι ποτέ ήσυχη, όλο κάτι θέλω ν’ ανακαλύπτω, να μαθαίνω, να συνειδητοποιώ.
Πώς θα χαρακτήριζες τους καλλιτέχνες της γενιάς σου;
* Αγωνιστές.
Λειτουργείς με το συναίσθημα ή με τη λογική;
* Τσακώνονται όλη την ώρα μέσα μου. Νομίζω κερδίζει το συναίσθημα.
Τι ωραίο θα ήθελες να δανειστείς;
* Εμπειρίες ταξιδιών από όλο τον κόσμο.
Τι αγαπάς περισσότερο στη ζωή;
* Τη ζωή.
Τι απεχθάνεσαι;
* Την απαισιοδοξία και την γκρίνια.
Τι θαυμάζεις;
* Τους ανθρώπους που αγωνίζονται, δεν το βάζουν κάτω και τολμούν.
Με τι διασκεδάζεις;
* Είναι πάρα πολλά αυτά που με κάνουν να διασκεδάζω. Δεν είμαι καθόλου δύσκολη σ’ αυτό. Ένα απ’ αυτά είναι ν’ ακούω μουσική στο αυτοκίνητο μόνη μου και να τραγουδάω όσο πιο δυνατά μπορώ.
Τι σε συγκινεί;
* Πραγματικά μπορούν να με συγκινήσουν σχεδόν τα πάντα, πράγματα που ούτε θα φανταζόμουν ότι θα με συγκινούσαν.
Τι σε έχει κάνει (κάποτε) να… ντραπείς;
* Δυστυχώς ντρέπομαι πολύ συχνά στην καθημερινότητά μου. Λέω και κάνω αυθόρμητα πράγματα διαρκώς, χωρίς να τα σκεφτώ δεύτερη φορά και αυτό έχει ως αποτέλεσμα… πολλή ντροπή.
Ποιους θαυμάζεις στη λογοτεχνία, στη ζωγραφική, αλλά και στο θέατρο;
* Λογοτεχνία Κάφκα και Χαρούκι Μουρακάμι. Ζωγραφική Ρέμπραντ και Μπος. Θέατρο Μπέκετ και Ιονέσκο.
Τι ονειρεύεσαι για το μέλλον;
* Μια γεμάτη ζωή.
Έχεις ελεύθερο χρόνο και πώς τον αξιοποιείς;
* Δεν έχω καθόλου ελεύθερο χρόνο. Όταν έχω, απλώς προσπαθώ να δω λίγο φίλους και οικογένεια που μου λείπουν καθημερινά.
Οι Έλληνες είμαστε δημοκράτες στην πράξη;
* Όχι, αλλά δεν νομίζω πως έχει να κάνει με τους Έλληνες. Γενικά δυστυχώς δεν πιστεύω πως η πλειονότητα των ανθρώπων είναι δημοκράτες.
Ποια είναι η σχέση σου με τα ζώα; Έχεις κατοικίδιο;
* Δε θα μπορούσα να πω ότι λατρεύω όλα τα ζώα. Έχει να κάνει με το χαρακτήρα του καθενός ξεχωριστά. Το ίδιο όπως και με τους ανθρώπους. Είχαμε ένα σκύλο μέχρι πέρυσι, τον Φέλαν, ήταν ο πιο γλυκός μπούφος.
Συντελεστές ταινίας “‘Εκδυσις”
Σκηνοθεσία: Φαίδρα Τσολίνα | Σενάριο: Νικολάι Χάμελ | Παραγωγή: London Film School, Αθανασία Καζάντζα, Γιάννης Τσολίνας | Οργάνωση Παραγωγής: Νικολάι Χάμελ, Χαρά Σταυρακάκη, Κωστής Θεοδοσόπουλος, Γιώργος Κτιστάκης | Φωτογραφία: Τζέι Πι Γκαρσία | Βοηθός Κάμερας: Αλέξανδρος Σμαραγδής, Μάξι Πες | Μοντάζ, Επεξεργασία Εικόνας: Γιώργος Ταμπακάκης | Σκηνικά, Κοστούμια: Ερμίνα Αποστολάκη | Βοηθός Σκηνογράφου: Νεφέλη Στείρου | Ηχος: Ηρακλής Βλαχάκης | Σκριπτ: Ελενα Παπασταύρου | Επεξεργασία Ηχου, Μιξάζ: Άρης Λουζιώτης, Αλέξανδρος Σιδηρόπουλος (Milk Audio) | Πρωταγωνιστούν: Προμηθέας Αλειφερόπουλος, Σίσσυ Τουμάση
