Πάνω: Aπό το solo “Beauty and the Beast” – Soyuz Dance Company @ beton 7
Tης Ειρήνης Αϊβαλιώτου
Παρότι κατ’ επανάληψιν έχω θαυμάσει την αξιόλογη δουλειά που κάνει στο θέατρο, όπως στο «Μήδειας Μπούργκα», τους «Χαλασοχώρηδες» και το «Ρωμαϊκό Λουτρό» ή τις εμφανίσεις της ως χορεύτρια, η γνωριμία μας προέκυψε πολύ πρόσφατα. Συγκεκριμένα, αφού παρακολούθησα την παράσταση «Ανεπίδεκτη Διόρθωσης» στο Κέντρο Ελέγχου Τηλεοράσεων κι ενώ εκτίμησα ιδιαίτερα την κινησιολογική της επιμέλεια, κατά έναν παράδοξο τρόπο παρέλειψα να την αναφέρω στο κείμενό μου. Εκ παραδρομής, φυσικά. Αφού το διαπίστωσα, τότε σκέφτηκα να μιλήσω με τη Μαργαρίτα Τρίκκα και της τηλεφώνησα. Ήθελα να μου εξηγήσει ένα από τα μυστήρια του θεάτρου, τη σωματική εκφραστικότητα. Τη δύναμη, το στόχο της, τη σημασία της. Συχνά στις θεατρικές κριτικές παραλείπεται η αναφορά στον κινησιολόγο, ενώ πολλοί από αυτούς έχουν κάνει τεράστια δουλειά και σε όγκο και σε ποιότητα. Είναι αλήθεια ότι πολλές φορές μπορεί να μην είναι εμφανής η σύμπραξη ενός χορογράφου, διότι το αποτέλεσμα της εργασίας του εμπλέκεται με τη σκηνοθεσία. Πάντως να είστε βέβαιοι ότι, όπου βλέπετε ανάμεσα στους συντελεστές μιας παράστασης έναν χορογράφο, αυτό δεν είναι τυχαίο. Ο χορογράφος έχει σημαντική συμβολή στην παράσταση κι ας μην είναι αυτή εξόφθαλμη. Κάνει ορατό το εσωτερικό τοπίο του ανθρώπου, αποτυπώνει τον παλμό και το γράφημα της καρδιάς. Συντελεί στην ανακάλυψη της κινητικής ταυτότητας του ηθοποιού. Μαθαίνοντάς μας πως τίποτε δεν είναι πιο αποκαλυπτικό από την κίνηση. Η κίνηση του σώματος δεν λέει ψέματα ποτέ. Η Μαργαρίτα Τρίκκα είναι μια νέα γυναίκα κατασταλαγμένη, ώριμη, σοβαρή, με πάθος για το χορό και αστείρευτο ταλέντο. Αγαπημένος της χορός είναι η μπαϊντούσκα απ’ τη Θράκη, ο σύγχρονος όμως είναι το βασικό της αντικείμενο. Της αρέσει πολύ το breakdance, αρκετοί παραδοσιακοί χοροί και το lindy hop. Χορεύτρια – performer – ηθοποιός – δασκάλα χορού και βεβαίως χορογράφος. Αφού αποφοίτησε από την Ανώτερη Επαγγελματική Σχολή Χορού “Ραλλού Μάνου” και το τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, συνέχισε την εκπαίδευσή της παρακολουθώντας σεμινάρια πάνω σε τεχνικές σύγχρονου χορού, physical theatre, αυτοσχεδιασμού και χορογραφίας σε Ελλάδα, Άμστερνταμ, Βιέννη και Λονδίνο. Είχε μάλιστα μερικούς από τους καλύτερους δασκάλους διεθνώς, όπως τους DV8, David Zambrano, Frey Faust, Iniaki Aspillaga, Kitt Johnson, Εmio Greco, Martin Kilvadi, αλλά και τον Αντώνη Φωνιαδάκη, τον Ερμή Μαλκότση, την Αποστολία Παπαδαμάκη. Στη συζήτησή μας το ένα έφερε το άλλο και ιδού πώς προέκυψε αυτή η ενδιαφέρουσα συνέντευξη. Οφείλω να πω ότι κάθε φορά με εντυπωσιάζει η συμβολή της στο σκηνικό αποτέλεσμα. Πάντα δημιουργεί μια χορευτική συλλογικότητα με σεβασμό στις ιδιαιτερότητες συμπεριφοράς του κάθε σώματος. Ο χορός είναι ένας καθρέφτης της ζωής όπου ο καθένας μπορεί να αναγνωρίσει πλευρές του εαυτού του. Χιούμορ, ευφυΐα, ποιητικότητα, σαρκασμός και πάνω από όλα αλήθεια, αμεσότητα, ενσυναίσθηση και βάθος χαρακτηρίζουν πάντα τη δουλειά της. Κάθε φυσική κίνηση και καθημερινή δράση, όταν την απαγκιστρώσουμε από τη χρηστική της διάσταση, μπορεί να αποτελέσει υλικό μιας χορευτικής σύνθεσης και το ανθρώπινο σώμα είναι ικανό να παράγει άπειρες δράσεις και κινήσεις. Η κινησιολογική μελέτη αυξάνει την απόλαυση του έργου για το κοινό περισσότερο απ’ όσο θα ανέμενε κανείς σε μια παράσταση που θα παιζόταν χωρίς να έχει χαραχτεί μια κατευθυντήρια γραμμή στην κίνηση. «Πάρε θέση», «βρες το κοινό σου», «παίξε με το σώμα σου» είναι μερικές από τις οδηγίες του σκηνοθέτη. Φρενίτιδα, παρόρμηση, συγκίνηση, ανησυχία, μεταμέλεια, λύπη, φόβος, οργή ή έρωτας, όλα για να ερμηνευτούν στη σκηνή χρειάζονται ως σύμμαχο την κατάλληλη κίνηση. Τότε, δίπλα στον ηθοποιό, βρίσκεται ένας συμπαραστάτης πολύτιμος, ο χορογράφος – κινησιολόγος. Η αναπνοή, ο ιδρώτας, ο ρυθμός, το σώμα που πάλλεται και αναπνέει σε ένα παρόν συγκεκριμένο, η υπέρβαση, οδηγούν πέρα από την ψυχολογική και συναισθηματική δομή της σωματικής υπόστασης. Γι’ αυτή την ενδιαφέρουσα θεατρική διαδικασία, της κίνησης και του χορού, ώστε να μπορέσουμε να την κατανοήσουμε, μας μιλά με ευαισθησία η Μαργαρίτα. Επειδή ο άνθρωπος είναι ένα μέρος της φύσης, και εκεί υπάρχουν όλα, ζωή, θάνατος, φθορά και αναγέννηση…
Διαβάστε τη συνέντευξη.
* Γεννήθηκα σε κάποιο μαιευτήριο του Χολαργού κι από κει κατευθείαν στη Χαλκίδα, απ’ όπου και κατάγομαι. Εκεί έζησα τα παιδικά κι εφηβικά μου χρόνια. Μόλις τελείωσα το λύκειο ήρθα στην Αθήνα όπου κατοικώ μέχρι σήμερα.
Ποιες είναι οι πιο αγαπημένες αναμνήσεις από την παιδική σου ηλικία;
* Το ελεύθερο κάμπινγκ με γονείς, θείους, ξαδέρφια, σκυλιά ήταν τρομερή εμπειρία για μένα ως παιδί. Γινότανε χαμός, και ήμασταν όλοι πολύ χαρούμενοι! Η απόλυτη ελευθερία. Επίσης το πάρκο μπροστά στο σπίτι μου που μαζευόμασταν όλα τα παιδιά της γειτονιάς, είναι σημείο αναφοράς για μένα. Εκεί παίξαμε κρυφτό και μήλα, κάναμε ποδήλατο, φάγαμε τα γόνατά μας, μάθαμε τάβλι, πλακωθήκαμε, μετά οι μουσικές από φορητά cd με μπαταρίες, οι πρώτες φιλοσοφικές κουβέντες, τα πρώτα φιλιά σε συγκεκριμένο παγκάκι που δεν είχαν ορατότητα οι γονείς απ το μπαλκόνι, εκεί και το πρώτο τσιγάρο, οι πρώτες μπύρες. Κάπου εκεί σταμάτησα να λογαριάζω τον εαυτό μου ως παιδί.
Πότε και γιατί αποφάσισες να ασχοληθείς με το χορό και το θέατρο;
* Κάπου στη Β’ Λυκείου πήρα την απόφαση. Έκανα ήδη 10 χρόνια χορό και ήταν σαν μια φυσική συνέχεια. Το έβλεπα ρομαντικά τότε και για να πω την αλήθεια ήταν το μόνο πράγμα που μου άρεσε να κάνω. Δεν ήθελα να κάνω ένα επάγγελμα που δε θα μ’ αρέσει. Γι’ αυτό και πέρασα και Θεατρικών Σπουδών ώστε να έχω μια θεωρητική παιδεία σχετική με το χορό.
Οι γονείς σου σε στήριξαν στην απόφασή σου αυτή;
* Ναι. Οι γονείς μου με ενθάρρυναν και με στήριξαν σε όλα, την ώρα που οι περισσότεροι, από άγνοια κυρίως, μου έλεγαν ν’ αφήσω τις βλακείες και να κάνω μια “κανονική” δουλειά.
Ποιοι δάσκαλοι σε καθόρισαν;
* Η δασκάλα μου στην ερασιτεχνική, με τον τρόπο της όλα τα χρόνια με ενέπνευσε προς αυτή την κατεύθυνση και συνέβαλε στο να διαμορφώσω σιγά σιγά μια αισθητική. Υπήρξαν πολλοί οι δάσκαλοι που με ενέπνευσαν στα χρόνια των σπουδών μου, αλλά ο David Zambrano είναι αυτός που με την τεχνική του και τις performances του άλλαξε την οπτική μου για το χορό εν γένει κι ενεργοποίησε εκείνο το κουμπί που σε κάνει από μαθητή, δημιουργό.
Σε ποιες παραστάσεις δούλεψες το τελευταίο διάστημα;
* Τη φετινή σεζόν, δούλεψα ως χορεύτρια με την ομάδα Soyuz στη solo performance “Beauty and the Beast” (θέατρο Beton7) και ως ηθοποιός με την ομάδα Ha! Theater Ensemble στην παράσταση σωματικού θεάτρου “Σούπερ Γλυκός Περγαμόντος” (θέατρο “Olvio”) και στις παιδικές παραστάσεις “Παπουτσωμένος Γάτος” και “Ειρήνη” (θεάτρο Ελεύθερη Έκφραση). Συμμετείχα ως performer και στην promenade του Athens Videodance Festival 2015. Ως χορογράφος, είχα την επιμέλεια κίνησης στις θεατρικές παραστάσεις “Ανεπίδεκτη Διόρθωσης” (στο Κέντρο Ελέγχου Τηλεοράσεων σε σκηνοθεσία Μιχάλη Κοιλάκου), στο “Ρωμαϊκό Λουτρό” (στο “Από Μηχανής Θέατρο” σε σκηνοθεσία Κώστα Παπακωνσταντίνου) και στο “Μήδειας Μπούργκα” (στο “Επί Κολωνώ” σε σκηνοθεσία Ανδρέα Φλουράκη).
Ποια θεατρική δουλειά σου είναι σε εξέλιξη τώρα;
* Αυτή τη στιγμή βρίσκονται σε εξέλιξη οι πρόβες για την καινούργια παράσταση του Κώστα Παπακωνσταντίνου, “Η Μαζώχτρα” του Αργύρη Εφταλιώτη, όπου θα κάνω την επιμέλεια κίνησης.
Παράλληλα διδάσκεις. Στα μαθήματα που παραδίδεις σε τι δίνεις προτεραιότητα;
Διδάσκω εδώ και 9 χρόνια σύγχρονο χορό και αυτοσχεδιασμό σε διαφορετικά επίπεδα και ηλικίες. Δεν έχουν όλα τα τμήματα τις ίδιες ανάγκες. Π.χ. σε ένα τμήμα εφήβων που σε ένα χρόνο θα δώσει εξετάσεις για να μπει σε επαγγελματικές, σίγουρα δίνεται έμφαση στην τεχνική, ενώ σ’ ένα τμήμα 8χρονων η δημιουργικότητα είναι σε πρώτο πλάνο. Σε αυτό όμως που εστιάζω και το θεωρώ πάρα πολύ σημαντικό για όλες τις ηλικίες κι επίπεδα, είναι η καλλιέργεια της ομαδικότητας. Στα μάθημά μου δεν υπάρχουν μονάδες αποκομμένες η μια απ’ την άλλη, χωρίς να υπάρχει η επίγνωση του τι γίνεται γύρω μας. Λειτουργούμε ομαδικά, πάντα σε σχέση με τους ανθρώπους που υπάρχουν δίπλα μας. Είναι κι αυτό ένα από τα ζητούμενα του μαθήματος, όπως η τεχνική ή η ενδυνάμωση. Πώς να χορεύω μαζί με τους άλλους, αλλιώς υπάρχει πολλή μοναξιά… Αυτό θεωρώ ότι είναι πολύτιμο εργαλείο είτε θέλει κάποιος να ασχοληθεί επαγγελματικά, είτε ασχολείται με το χορό για την ψυχή του.
Έχει σημασία να λειτουργούμε ομαδικά; Κυρίως στο θεατρικό χώρο;
* Για μένα μόνον αυτό έχει σημασία. Στις πιο επιτυχημένες παραστάσεις κρύβεται από πίσω μια δεμένη ομάδα συντελεστών, που ο καθένας εργάστηκε για να πουν όλοι μαζί την ίδια ιστορία.
Σε ποια σχολή διδάσκεις;
* Διδάσκω στο Κέντρο Μελέτης Χορού Ισιδώρας Ντάνκαν, στη σχολή του Δήμου Βύρωνα. Εκεί έχω τμήματα 8 χρονών, 10 χρονών, εφήβων και ενηλίκων. Επίσης, εδώ και κάποια χρόνια διδάσκω ένα τμήμα ενηλίκων, προχωρημένο πια, κι αυτή τη στιγμή στεγαζόμαστε σε έναν νέο χώρο, το ex – animo Drive.
Ο χορός είναι το ίδιο με την τεχνική;
* Όχι. Ο χορός μπορεί να εμπεριέχει την τεχνική μπορεί και όχι, όμως είναι χορός. Η τεχνική σκέτη δεν είναι χορός, μάλλον γυμναστική θα είναι. Πάρτε παράδειγμα έναν παππού που μεράκλωσε και σηκώθηκε να χορέψει. Δύσκολο να έχει τεχνική, αλλά σίγουρα χόρεψε. Έβγαλε ψυχούλα. Ένας επαγγελματίας χορευτής, σίγουρα χρειάζεται την τεχνική, αυτή όμως δεν τον κάνει και ερμηνευτή.
Από πού ξεκινάς όταν πρόκειται να ετοιμάσεις μια χορογραφία;
* Δεν είναι μονόδρομος. Μπορώ να ξεκινήσω απ’ τη φόρμα κι αυτή να με οδηγήσει στο περιεχόμενο. Από την καθαρή, ανόθευτη κίνηση να αρχίσουν να παράγονται νοήματα. Γίνεται όμως και το αντίστροφο. Από μια θεματολογία, μια μουσική, μια φράση να αρχίσω να παράγω κίνηση που θα αποδώσει το νόημα. Όταν χορογραφώ για το θέατρο κυρίως το δεύτερο συμβαίνει.
Πόσο απλό είναι να έχουμε νέες ιδέες;
* Αχ, η αιωνία πρόκληση. Σίγουρα παρθενογένεση δεν υπάρχει, όλα έχουν ειπωθεί, ακόμα και κάτι που μπορεί να σκεφτεί κανείς μόνος του, άμα το γκουγκλάρει το πιθανότερο είναι ότι θα βρει μια παρόμοια ιδέα που ήδη έχει γίνει. Ωστόσο, είναι απλό να εμπνέεται κανείς για τους τρόπους που θα αποδώσει μια ιδέα. Τα ερεθίσματα είναι άπειρα αν έχουμε ανοιχτές κεραίες και τα πεδία έρευνας ανεξάντλητα.
Τι σχέση έχει η «γλώσσα του σώματος» με το χορό;
* Η “γλώσσα του σώματος” είναι η πρώτη ύλη και υπάρχει ανεξάρτητα από το χορό. Ο χορός όμως υπάρχει χάρη σ’ αυτή την πρώτη ύλη. Είναι η δεξαμενή μέσα απ’ την οποία θα πάρει ο χορός βάσεις για την τεχνική, έμπνευση για τη δημιουργία και την ερμηνεία.
Γιατί ο άνθρωπος αγαπά να χορεύει;
* Γιατί είναι κάτι σχεδόν έμφυτο στην ανθρώπινη φύση, κάτι που μας κάνει ευτυχισμένους για λίγο. Ανεβάζει τους παλμούς, αδρεναλίνη και είναι η στιγμή που το σώμα και το πνεύμα γίνεται όλον.
Πόση πειθαρχία χρειάζονται ο χορευτής και ο χορογράφος;
* Πολλή πειθαρχία εκατέρωθεν. Σωματική πειθαρχία, πνευματική πειθαρχία, συναισθηματική πειθαρχία. Η πλάκα είναι ότι την ίδια στιγμή που πειθαρχούν, πρέπει να αφήνονται ελεύθεροι και να δημιουργήσουν με φαντασία, να τσαλακωθούν! Πρέπει να πειθαρχούμε στον εαυτό μας δηλαδή, στην ειλικρίνειά μας.
Ο χορός αντισταθμίζει το λόγο;
* Όχι. Γι’ αυτό κι έχει πολύ μικρότερο κοινό απ’ το θέατρο. Ο χορός έχει σημαία την αφαίρεση, πρέπει εσύ να συνθέσεις το παζλ, να νιώσεις περισσότερο παρά να καταλάβεις. Ο λόγος όταν έρχεται τα σαρώνει όλα, είναι παντοδύναμος. Αυτό που θέλει να σου πει ο συγγραφέας θα το καταλάβεις, αυτό που θέλει να σου πει ο χορογράφος μπορεί να μην το καταλάβεις, όμως να εισπράξεις αυτό που εσύ θέλεις.
Στις χορογραφίες που δημιουργείς αξιοποιείς το υλικό που έχει να καταθέσει επί σκηνής ο ηθοποιός ή ο χορευτής;
* Ναι, αν και πάντα υπάρχει συγκεκριμένη ιδέα, το πώς θα πραγματωθεί έχει να κάνει με το υλικό που προτείνει και ο ηθοποιός ή ο χορευτής στις πρόβες. Σε κάποιες περιπτώσεις αφήνω και περιθώριο αυτοσχεδιασμού επί σκηνής, πάντα μέσα στο πλαίσιο των σκηνοθετικών οδηγιών.
Ο χορός θεραπεύει;
* Αδιαμφισβήτητα. Η αδρεναλίνη και οι ενδορφίνες διώχνουν το στρες και το άγχος και φέρνουν ηρεμία και σύνδεση με τον εαυτό μας. Και μην ξεχνάμε ότι υπάρχει εδώ και πολλά χρόνια συγκεκριμένος κλάδος ψυχοθεραπείας, η χοροθεραπεία.
Ο χορός διαπαιδαγωγεί;
* Ο δάσκαλος είναι αυτός που διαπαιδαγωγεί. Ο χορός είναι ένας πολύ καλός δίαυλος. Αν ο δάσκαλος είναι καλός, μπορεί να πετύχει μέσα από το χορό μια βαθιά και ουσιαστική διαπαιδαγώγηση. Αν είναι επιφανειακός μπορεί να μπλοκάρει το παιδί, να το αποθαρρύνει και να το κάνει να μισήσει το χορό και το σώμα του.
Ποιο χορό πρωτοχόρεψε ο άνθρωπος;
* Θα έλεγα τον spiritual / εξευμενιστικό της φύσης χορό, αν δεν έβλεπα χθες ένα δίχρονο αγοράκι να χορεύει ξαφνικά, από παρόρμηση, χωρίς μουσική, χωρίς τίποτα και δίχως αύριο. Οπότε νομίζω ότι ο χορός του παιδιού προηγείται. Ευτυχώς.
Ποιος, κατά τη γνώμη σου, είναι ο πιο χαρακτηριστικός ελληνικός χορός;
* Τώρα άμα πω το τσιφτετέλι ή ο συρτός θα γίνω γραφική. Όμως τώρα πια σχεδόν μόνον αυτοί οι χοροί χορεύονται. Το τσιφτετέλι δεν έχει καν ελληνική καταγωγή. Το ζεϊμπέκικο είναι από τη Μικρά Ασία. Οι χοροί που ονομάζουμε ελληνικούς, στην ουσία είναι τοπικοί χοροί, άλλοι στην Πελοπόννησο, άλλοι στα νησιά, άλλοι στην Ήπειρο ή τη Θράκη. Κι ο καθένας τους είναι μοναδικός και πολύ χαρακτηριστικός, αλλά δυστυχώς για κάποιο λόγο σταμάτησαν να περνούν από γενιά σε γενιά. Φοβερός χορός για μένα είναι η Μπαϊντούσκα απ’ τη Θράκη.
Εσένα ποιος χορός σου αρέσει περισσότερο;
* Χα! Είναι δύσκολη αυτή η ερώτηση… Είναι σαν το φαγητό, δεν μπορώ να διαλέξω μόνον ένα, πολλά μου αρέσουν, όλα θέλω να τα δοκιμάζω. Σίγουρα ο σύγχρονος είναι το βασικό μου αντικείμενο, όμως μ’ αρέσει πολύ και το breakdance με όλα τα παρακλάδια του, αρκετοί παραδοσιακοί χοροί και το lindy hop.
Ο κόσμος του χορού είναι τόσο σκληρός όσο λέγεται;
* Πόσο σκληρός λέγεται ότι είναι; Είναι σκληρός ναι, αλλά δεν ξέρω αν είναι πιο σκληρός απ’ το να είσαι εργάτης, ή νηπιαγωγός με 25 παιδιά στην τάξη, ας πούμε. Η σκληράδα του έγκειται κυρίως στη σωματική άσκηση και κόπωση, που μερικές φορές φτάνει σε τρομερά υψηλά επίπεδα. Το κομμάτι του ανταγωνισμού είναι σκληρό ναι, το ίδιο οι ταπεινώσεις, οι απορρίψεις και οι αποτυχίες. Ωστόσο, αν κοιτάξουμε γύρω μας, πλέον όλοι οι άνθρωποι έχουν φτάσει να βιώνουν το ίδιο στα επαγγέλματά τους. Μόνο η αγάπη για το επάγγελμα λειαίνει τη σκληράδα του.
Πώς πρέπει, κατά τη γνώμη σου, να είναι η σχέση ηθοποιού – χορογράφου – σκηνοθέτη;
* Συναδελφική. Ο καθένας να καταθέτει τη γνώμη του, το όραμά του από το πόστο του και να συνδιαμορφώνουν το τελικό αποτέλεσμα πρόβα με την πρόβα. Σίγουρα υπάρχει μια ιεραρχία ως προς τις αποφάσεις, όμως όσο πιο συναδελφική είναι αυτή σχέση τόσο μεγαλύτερη ικανοποίηση παίρνουν και οι τρεις απ’ τη δημιουργική διαδικασία. Κι όσο πιο δεμένος είναι ο σκηνοθέτης με το χορογράφο, τόσο ασφαλής κι ανοιχτός νιώθει ο ηθοποιός.
Πώς θα αντιληφθούμε σε μια παράσταση ότι υπάρχει επιμέλεια κίνησης, αν δεν έχουμε προηγουμένως παρατηρήσει στο πρόγραμμα το όνομα του χορογράφου;
* Συνήθως επιμέλεια κίνησης υπάρχει σε παραστάσεις με μη ρεαλιστική σκηνοθεσία. Όταν ο σκηνοθέτης θέλει να αφαιρέσει κι όχι να περιγράψει ή όταν θέλει να δημιουργήσει εικόνες πιο ατμοσφαιρικές και φανταστικές. Η αλήθεια είναι ότι, επειδή εναγκαλίζεται με τη σκηνοθεσία, η επιμέλεια κίνησης δεν είναι πάντα καθαρά ορατή. Πάντως όταν βλέπουμε τον ηθοποιό να κινείται με τρόπους μη καθημερινούς και ρεαλιστικούς ή μια σκηνή να έχει πολλή κίνηση στο χώρο, συνήθως κάποιος χορογράφος έχει βάλει το χέρι του.
Από το 2009 έχουν αλλάξει πολλά στην ελληνική κοινωνία. Εσένα πώς σε επηρέασαν οι αλλαγές αυτές; Επίσης πώς πιστεύεις πως επηρέασαν το θέατρο και τις τέχνες γενικότερα;
* Οικονομικά δε με επηρέασαν όσο άλλους γιατί πάντα με τα ελάχιστα ζούσα. Όμως συναισθηματικά και διανοητικά με επηρέασαν πάρα πολύ. Πολλή σκέψη, αναλύσεις, οργή, στρες, αγωνία. Και μετά αντιδραστική αισιοδοξία, πείσμα, απελπισμένες διασκεδάσεις αλλά και σύσφιξη των σχέσεων. Οι φίλοι γίναμε πολύ φίλοι κι αγαπηθήκαμε. Ενωθήκαμε άνθρωποι με τις ίδιες αγωνίες και φτιάξαμε πράγματα. Αυτό είναι, νομίζω, το κέρδος του θεάτρου απ’ αυτή την ιστορία, ότι γίνανε πολλά πράγματα από μεράκι κι από καημό κι όχι για το θεαθήναι. Κι έτσι είδαμε παραστάσεις με πολλή ουσία αυτά τα χρόνια. Το κακό είναι ότι τα λιγοστά εργασιακά δικαιώματα των καλλιτεχνών εξαφανίστηκαν.
Ποια εμπόδια πρέπει να ξεπεραστούν για να μπορέσει κάποιος να ασχοληθεί με την τέχνη;
* Το βιοποριστικό, τα κόμπλεξ, οι ανασφάλειες και η μιζέρια.
Η ζωή του καλλιτέχνη έχει αγωνίες, έρευνα, απογοητεύσεις και συνεχές τρέξιμο. Πώς προσαρμόζεις την καθημερινότητά σου και πώς προετοιμάζεσαι ψυχολογικά για τυχόν αντιξοότητες;
* Δεν την προσαρμόζω γιατί όλα αυτά είναι η καθημερινότητά μου. Πάντα θα υπάρχουν κάποιες στιγμές που κλονίζομαι, όμως αυτή είναι η ζωή μου, εγώ την επέλεξα και την αγαπώ γι’ αυτά που μου δίνει. Μ’ αυτή τη σκέψη θωρακίζομαι στην όποια αντιξοότητα.
Τι θεωρείς αντιαισθητικό και χυδαίο;
* Την προεκλογική καμπάνια της Ν.Δ.
Τι σημαίνουν για σένα οι λέξεις «φόβος» και «θυμός»;
* Ο φόβος εν γένει είναι ένα ένστικτο επιβίωσης. Όμως από τότε που ξεκινά η ανθρώπινη ιστορία βλέπουμε τις κοινωνίες να χτίζονται πάνω στο φόβο του ανθρώπου για κάποιον “αφέντη” κι έτσι φτάνουμε μέχρι σήμερα που τίποτα δεν έχει αλλάξει από τότε που ο Αδάμ φοβήθηκε το Θεό. Κι αυτή η κοινωνία εύκολα μετατρέπει τους φόβους σε φοβίες. Και κάπου εκεί έρχεται ο θυμός. Ο φόβος κι ο θυμός είναι αδέρφια που παίζουνε πινγκ-πονγκ. Ο ένας μάς πετάει στον άλλο. Έχω φοβίες, όπως όλοι, και θέλω να τις ξορκίσω. Κι έτσι ο θυμός ανεβοκατεβαίνει απ’ το στομάχι στα μηνίγγια και ψάχνει διέξοδο, βαλβίδα αποσυμπίεσης. Εκείνη την ώρα πρέπει να είμαι εκεί, αλέρτ, να ανοίξω τη βαλβίδα, αφήσω το θυμό να βγει και να πάρει και το φόβο μαζί του. Η τέχνη είναι μια πολύ καλή βαλβίδα αποσυμπίεσης. Τώρα, το τι είναι τέχνη για τον καθένα είναι μεγάλη κουβέντα. Η μόνη στιγμή που ζει κάποιος με αξιοπρέπεια είναι όταν ξεπερνά το φόβο του. Δηλαδή ρισκάρει.
Οι λέξεις «αγάπη» και «έρωτας»;
* Στόχοι ζωής. Και τα δύο. Αναγκαία μέχρι τα βαθιά γεράματα.
Αν βρισκόσουν τώρα μπροστά σε ένα παράθυρο, τι τοπίο θα ήθελες να έβλεπες;
* Σίγουρα θάλασσα. Με ήλιο αν γίνεται, παρακαλώ.
Πώς είναι η καθημερινότητά σου και ποιες οι αγαπημένες σου συνήθειες;
* Δεν έχω ακριβώς καθημερινότητα, καμιά μέρα δεν είναι ίδια με την άλλη. Τον ένα μήνα δουλεύω 12ωρα, τον άλλο ανεργία. Τη μια βδομάδα πρόβες το πρωί, την άλλη το βράδυ. Το μη σταθερό πρόγραμμα είναι η καθημερινότητά μου. Συνήθειες όμως πολλές. Οι αγαπημένες: ο καφές που φτιάχνω απ’ το σπίτι και τον παίρνω στο αμάξι με την κούπα, το ποτό μετά την παράσταση με τους φίλους, το τσάι που θα πιω κάθε βράδυ πριν κοιμηθώ, μία φορά την εβδομάδα σινεμά και μία για φαγητό. Α, και να ακούω ραδιόφωνο.
Τέλος, ποια είναι η σχέση σου με τα ζώα; Συμβιώνεις με κάποιο κατοικίδιο;
* Αρκετά καλή θα έλεγα. Συμβίωσα για τρία χρόνια με έναν φοβερό γάτο, αλλά μετά το θάνατό του δυσκολεύομαι να το ξανακάνω, παρότι θα ‘θελα…
Ευχαριστώ πολύ, Μαργαρίτα!
* Κι εγώ ευχαριστώ πολύ!
* Η Μαργαρίτα Τρίκκα είναι πτυχιούχος της Ανώτερης Επαγγελματικής Σχολής Χορού “Ραλλού Μάνου” και του τμήματος Θεατρικών Σπουδών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Συνέχισε την εκπαίδευσή της παρακολουθώντας σεμινάρια πάνω σε τεχνικές σύγχρονου χορού, physical theatre, αυτοσχεδιασμού και χορογραφίας σε Ελλάδα, Άμστερνταμ, Βιέννη και Λονδίνο με σπουδαίους δασκάλους όπως: DV8, David Zambrano, Frey Faust, Iniaki Aspillaga, Kitt Johnson, Εmio Greco, Martin Kilvadi, A. Harwood, Eρμή Μαλκότση, Αντώνη Φωνιαδάκη, Αποστολία Παπαδαμάκη, Λ. Καπετανέα και J. Frucek, Σοφία Πάσχου κ.α. Επίσης, έχει παρακολουθήσει το 3ετές εργαστήριο υποκριτικής – αυτοσχεδιασμού της Ελένης Σκότη (ομάδα ΝΑΜΑ, θέατρο “Επί Κολωνώ”). Ως χορεύτρια – performer – ηθοποιός έχει συνεργαστεί με το Athens Videodance Festival 2015 (promenade), την Όλγα Σπυράκη – SOYUZ (“Beauty and the Beast – solo”/ Beton7, “Παιχνίδι της Σφαγής”/ 11ο φεστιβάλ Σωματείου Χορογράφων), τους Ha! Physical Theatre Ensamble, την Αποστολία Παπαδαμάκη, την Πατρίσια Απέργη (Αερίτες), την Άρτεμη Λαμπίρη ( “Ανάμεσα” / MIR festival 2012 – Δημήτρια 2013), το Kinitiras Studio, την Αντιγόνη Γύρα, την ομάδα Yelp και τη Μαριέλα Νέστορα (Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών), την Trout Physical Theater – θέατρο Χυτήριο, τον Eamonn Farrel – θέατρο Χώρα, τη Χριστίνα Χριστοφή («Κέλυφος» του Α. Φλουράκη /Κέντρο Λόγου και Τέχνης 104), την ομάδα χορού Περιηγητές (“Εντολές μ.Χ” – International Experimental Theatre Festival of Alexandria), τη Φρόσσω Κορρού και τον Γρηγόρη Χατζάκη / Μουσείο Μπενάκη, τη Maxine Hepner, την ομάδα Με Λίγα Λόγια – Χάρις Ανταχοπούλου (Πλατφόρμα Σύγχρονου Χορού 2003 – Μέγαρο Μουσικής) κ.α. Ως χορογράφος έχει συνεργαστεί με ομάδες και σκηνοθέτες όπως τον Ανδρέα Φλουράκη – “Μήδειας Μπούργκα”, θέατρο “Επί Κολωνώ”, τον Κώστα Παπακωνσταντίνου – “Χαλασοχώρηδες” και “Ρωμαϊκό Λουτρό”, “Αλκμήνη”, “Altera Pars”, “Σημείο”, Bob festival 2012 (Bios), τον Μιχάλη Κοιλάκο – “Ανεπίδεκτη Διόρθωσης” και “Ο άνθρωπος που φύτευε δέντρα”, Κέντρο Ελέγχου Τηλεοράσεων, τον Δημήτρη Μπογδάνο – παιδική παράσταση “Τελεία”, Skrow theater, τη Ha! physical theater Ensamble – “Αστραξίδι” και “Σούπερ Γλυκός Περγαμόντος”, “Χώρα”, “Rubbithole” και Βios (1ο βραβείο στο Bob festival 2011), τη Χριστίνα Χριστοφή – “Κέλυφος”, Κέντρο Λόγου και Τέχνης 104 και το Θέατρο Χαλκίδας, χορογραφώντας το Xορό της «Ιφιγένειας εν Αυλίδι». Εδώ και 9 χρόνια διδάσκει σύγχρονο χορό, κίνηση και αυτοσχεδιασμό σε studios, κοινωνικούς χώρους, ιδρύματα, σχολές χορού και δραματικές σχολές, με έμφαση -και ιδιαίτερο ενδιαφέρον- στους ενήλικες αρχάριους.
