Είμαστε προσκεκλημένοι στο “Πρότυπο Κέντρο Υποδοχής Γυναικών Theresienstadt”, εκεί όπου ένας νέος κόσμος ιδρύεται. Τέλη Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Άμα τη αφίξει μας μια γιορτή βρίσκεται σε εξέλιξη. Μπαλόνια, λουλούδια, μποτίλιες με κρασί και λιχουδιές σε ένα πλούσια στρωμένο τραπέζι. Έντονα δυνατή τζαζ και πέντε φρέσκα κορίτσια να χορεύουν ακατάπαυστα. Η μουσική δημιουργεί μια απατηλή εικόνα μέσα στο χρόνο και νικά το χώρο με τη δυναμική της. Η πρώτη εικόνα παραπλανεί. Πιστεύεις πως η χαρά είναι διάχυτη. Πως τα κορίτσια το γλεντούν. Πως η νιότη ξεδίνει ανέμελη. Λίγα λεπτά αργότερα αντιλαμβάνεσαι τη φρίκη. Η γυναίκα με τα μαύρα που εμφανίζεται, η “σωφρονιστική” υπάλληλος, είναι σκληρή και αυταρχική. Ασκεί ψυχική και σωματική βία στις υπάρξεις που έχουν λάβει εντολή να «διασκεδάσουν». Ψηλά στο παράθυρο της σκηνής μια γυναίκα – άγγελος, σε μια φαινομενική αταραξία, ξυπόλητη, λευκοφορεμένη και με μώλωπες στο κορμί μιλά για τον πόνο που υπερβαίνει την ύπαρξη, για την καταστροφή, για τη σκοτεινιά, για το μίσος. Ο ρόλος της είναι του Χορού αρχαίας τραγωδίας.
Τελικά δεν βρισκόμαστε σε πάρτι, είμαστε θεατές στα εγκαίνια του κέντρου υποδοχής ενός από τα πιο φριχτά στρατόπεδα της Ιστορίας, του Theresienstadt. Η εφιαλτική ατμόσφαιρα είναι διάχυτη κι εμείς παρακολουθούμε πέντε νέες κοπέλες κρατούμενες ενόσω ανακαλύπτουν το σκληρό προσωπείο του ναζισμού στη μορφή της δεσμοφύλακος και αγωνίζονται για την επιβίωσή τους σε ένα περιβάλλον γεμάτο οδύνη, τρόμο και στερήση… Αφηγούνται τις προσωπικές τους ιστορίες, ιστορίες που ξεπερνούν τα ανθρώπινα δεδομένα, ιστορίες που θέτουν επί τάπητος το πρόβλημα του κακού.
Οι γυναίκες κρατούμενες αυτού του στρατοπέδου ζούσαν υπό συνθήκες καθημερινών ταπεινώσεων, σεξουαλικής παρενόχλησης, κακής διατροφής και εξάπλωσης ασθενειών. Οι περισσότερες βρήκαν τραγικό θάνατο στους θαλάμους αερίων.
Το κείμενο της Έλενας Δίου με τον τίτλο “Σ.Σ.Τ.” (Στρατόπεδο Συγκέντρωσης Theresienstadt), που προέκυψε από ενδελεχή ιστορική έρευνα, μιλά για τη ζωή του ανθρώπου που δεν προσδοκά, είναι άπελπις, δίχως καμία καρτερία, περιγράφει τη ζωή του βέβαιου θανατοποινίτη. Xαρακτηρίζεται αρχικά από πνεύμα καταδίκης του πολέμου, του φασισμού και του μιλιταρισμού, ενώ στη συνέχεια παρατηρείται και μια αποφασιστικά συμβολική σύνδεση με την εποχή μας.
Πιστεύω πως η επιλογή του θέματος, ειδικά σήμερα που στην Ελλάδα βιώνουμε την άνοδο της ακροδεξιάς και των μορφωμάτων της, δεν θα μπορούσε να είναι πιο επίκαιρη, χρήσιμη και ωφέλιμη.
Η θεατρική ομάδα Ονείρου Τεχνήτες και ο σκηνοθέτης Κωνσταντίνος Τσακανάκης έφεραν εις πέρας με λαχτάρα και μόχθο μια αρκετά καλή δουλειά. Ίσως, για τις επόμενες παραστάσεις τους, χρειαστεί να πραγματοποιήσουν περισσότερες δοκιμές και να γίνουν πιο τολμηροί και ρεαλιστικοί στη σύμβαση της θεατρικής τέχνης. Αναμφίβολα όμως επρόκειτο για μια αξιέπαινη προσπάθεια νέων καλλιτεχνών στο θέατρο των αναζητήσεων. Τα κοστούμια ήταν προσεγμένα και όλες οι ηθοποιοί φιλότιμες και ταλαντούχες (Δώρα Βασιλικού, Χρυσάνθη Βούζα, Μαρία Γαζή, Χριστίνα Γώγου, Φανή Δαλεζίου, Ζωή Μαυρίδη, Adriana Delahante Matienzo), σε κίνηση και εκφραστικότητα. Η παράσταση “Σ.Σ.Τ.”, που παρακολούθησα στο 6ο φεστιβάλ Off Off Athens του θεάτρου «Επί Κολωνώ», είχε εμπνευσμένη έναρξη, κείμενο με ροή, ορατή και κατανοητή δράση.
* Παίχτηκε τη Δευτέρα 19 Μαΐου, στις 8.45 μ.μ. και την Τρίτη 20 Μαΐου 2014, στις 10 μ.μ.
Συντελεστές
Θεατρική Ομάδα Ονείρου Τεχνήτες
Κείμενο: Έλενα Δίου
Σκηνοθεσία: Κωνσταντίνος Τσακανάκης
Φωτογραφίες και υπεύθυνη trailer: Μαριτζίνα Ζώρα
Ηθοποιοί: Δώρα Βασιλικού, Χρυσάνθη Βούζα, Μαρία Γαζή, Χριστίνα Γώγου, Φανή Δαλεζίου, Ζωή Μαυρίδη, Adriana Delahante Matienzo
– Διάρκεια παράστασης: 45 λεπτά
* “Επί Κολωνώ”
Τηλ. 210 – 51.38.067
Ναυπλίου 12 και Λένορμαν 94
Κολωνός
Στάση μετρό Μεταξουργείο (περίπου 8 λεπτά με τα πόδια).