«Ο Χρυσός Δράκος». Εκθαμβωτικό, στυλάτο και γλυκόξινο μενού για τις ανθρώπινες σχέσεις

Γράφει η Ειρήνη Αϊβαλιώτου

                                              «Μακάρι να μπορούσα να είμαι κάποιος

                                              άλλος από αυτόν που είμαι.

                                              Κάποιος τελείως διαφορετικός».

Το θεατρικό έργο «Χρυσός Δράκος» είναι η βαθιά συγκινητική και αλληγορική ιστορία ενός νεαρού Ασιάτη μάγειρα που αναγκάζεται να δραπετεύσει από τη χώρα του και να ζητήσει καταφύγιο στην Ευρώπη, όπου μοιράζεται τη ζωή με άλλους Ασιάτες μάγειρες, στην κουζίνα του ταϊλανδο-κινεζο-βιετναμέζικου εστιατορίου, «Ο Χρυσός Δράκος», μέχρι να τον πιάσει ένας αφόρητος πονόδοντος.

Ο Γερμανός συγγραφέας Ρόλαντ Σίμελπφενιχ (γνωστός μας από την «Αραβική νύχτα» και τον «Ιδομενέα») εξετάζει τη μοναξιά, τη διαφορετικότητα και τη δύναμη της συνύπαρξης, με οξεία διορατικότητα, χιούμορ και αισιοδοξία.

Ο «Χρυσός Δράκος» μιλάει για τον ξεριζωμό από την πατρική γη, το τραύμα, την περιπλάνηση, τη συμφιλίωση, τη συντροφικότητα, την αγάπη αλλά και για τη ζωτική ανάγκη των ανθρώπων για σύνδεση και επικοινωνία.

Οι ήρωές μας αφηγούνται τις ιστορίες των ενοίκων πάνω και δίπλα από αυτό το οίκημα που δουλεύουν, καθώς και το τι συμβαίνει μέσα σε μια μικροσκοπική κουζίνα μιας ευρωπαϊκής μεγαλούπολης αμφίδρομης επικοινωνίας. Κι ο νεαρός Ασιάτης με το πονεμένο δόντι, όπου «κρύβεται» επιμελώς το μυστήριο της ιστορίας του, της πόλης και της ποίησης, διασχίζει τον κόσμο σαν μέσα από ένα δάσος λέξεων, τόπων και χώρων, αναμνήσεων και συνειρμών.

Με ένα άκρως έξυπνο κείμενο και γραφή γεμάτη ευθυμία και ευαισθησία, ο Ρόλαντ Σίμελπφενιχ στον «Χρυσό Δράκο» κατορθώνει να αποτυπώσει σ’ ένα βαθιά πολιτικό θεατρικό έργο, το σύγχρονο πολιτικοκοινωνικό γίγνεσθαι, σχολιάζοντας τις πληγές του δυτικού κόσμου, τη δυσκολία των ανθρώπινων σχέσεων, τη βία, τη μετανάστευση, το trafficking, την ανάγκη για επιβίωση, παρουσιάζοντάς μας την εικόνα μιας φθαρμένης Ευρώπης που λίγο λίγο φτάνει στη δύση της.

Το παζλ της ιστορίας στο «Χρυσό Δράκο» συντίθεται μέσα από έναν καταιγιστικό ρυθμό, παραγγελίες εξωτικών φαγητών και καυστικό χιούμορ.

Πέντε ηθοποιοί ξετυλίγουν το νήμα αυτών των σύντομων, σχεδόν «κινηματογραφικών» σκηνών με όσο το δυνατόν λιγότερα μέσα, με μοναδικά οχήματα τα σώματα και τις φωνές τους.

Η παράσταση που σκηνοθέτησε ο Γιώργος Ματζιάρης είναι μια εξαιρετική συλλογική δουλειά, σε όλα τα επίπεδα της θεατρικής παραγωγής. Πολύ καλή η απόδοση και η δημιουργία του σκηνικού χώρου από τον Σταύρο Μπαλή και αξιοσημείωτη η μουσική δουλειά του Λευτέρη Βενιάδη στις απαιτήσεις των διαφορετικών σκηνών, με μουσική βγαλμένη απευθείας από την ιταλική σχολή.

Όσο για τον Γιώργο Ματζιάρη τι να πω; Συνήθης ύποπτος στα δύσκολα, είτε ως σκηνοθέτης, είτε ως ηθοποιός. Τον θυμάμαι και από την παράσταση της «Ηλέκτρας» με τους τρεις άνδρες ηθοποιούς. Μεταμορφώνεται για ακόμη μια φορά, αποδίδοντας ρόλους ζωής, με στρατευμένα τα πλούσια εκφραστικά του μέσα, σε πρόσωπο και σώμα.

Δίπλα του αξίες υψηλών προδιαγραφών, που θα αποδειχθούν διαχρονικές, οι ηθοποιοί Δημήτρης Μηλιώτης, Θάλεια Σταματέλου, Αρετή Τίλη, Στρατής Χατζησταματίου.

Υποστηρικτικοί ολόφωτοι, αυτόφωτοι δορυφόροι γύρω του, σε μια ατέρμονα πολυσυλλεκτική ιστορία, όπου η πλοκή συνεχίζεται μέχρι το τυπικό κλείσιμο της αυλαίας.

Συγκινούν και ενθουσιάζουν με τη δουλειά τους η Έρι Κύργια στη μετάφραση, η Βρισηίδα Σολωμού στον  σχεδιασμό κίνησης, η Χριστίνα Τσουτσουλίγα στα κοστούμια, η Μελίνα Μάσχα στους φωτισμούς και ως βοηθός σκηνοθέτη η Ιωάννα Τσαϊρίδου.

Εκθαμβωτική, στυλάτη, γλυκόπικρη, νεανική παράσταση γύρω από την περιπλοκότητα των ανθρώπινων σχέσεων και την παγκοσμιοποίηση, ο «Χρυσός Δράκος» θυμίζει ανά στιγμές ιαπωνικό manga, ρόουντ μούβι αναπάντεχο και πληθωρικό. Παράσταση πολυποίκιλη. Στη ρωγμή της φόρμας. Φτιαγμένη από έναν ιδιοσυγκρασιακό δημιουργό, όπως ο Γιώργος Ματζιάρης.

Είναι η αλληλουχία των σκηνών, η μουσική τους σύνδεση, τελικά είναι η απομνημόνευση της ψυχής μιας φυλής ανθρώπων, που μοιράζονται στενά τις ανάσες τους, εξαρτώμενοι από τα ίδια σημειολογικά σύμβολα της εμβληματικής πόλης και παρά τις παθογένειές τους, διαισθάνονται την ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο. Κι όλα αυτά σε εβδομήντα πέντε μόνον λεπτά.

Δείτε την παράσταση στο θέατρο «Χώρος» και θα καταλάβετε.

Κλείνω με ένα απόσπασμα από την ποιητική «συμφωνία της μεγαλούπολης» του επίσης γερμανόφωνου Γκέρχαρντ Φάλκνερ: «η πόλη είναι ένα βιβλίο/ ανοίγουμε τον πρώτο δρόμο/ διαβάζουμε τον πρώτο δρόμο/ τον διαβάζουμε με τα πόδια… υπάρχουν αναγνώστες για τα φανάρια της διασταύρωσης; …».

***

Ο Ρόλαντ Σίμελπφενιχ γεννήθηκε το 1967 στο Γκότινγκεν. Αρχικά εργάστηκε ως ελεύθερος δημοσιογράφος στην Κωνσταντινούπολη και αλλού. Το 1990 άρχισε τις σπουδές του στη Σχολή Σκηνοθεσίας Otto-Falkenberg του Μονάχου. Μετά το τέλος των σπουδών του εργάστηκε ως βοηθός σκηνοθέτη και αργότερα ως συνεργάτης καλλιτεχνικής διεύθυνσης στα Kommerspiele του Μονάχου. Από το 1996 εργάζεται ως ελεύθερος δραματουργός. Το 1998 πήγε στις ΗΠΑ, όπου για ένα χρόνο ασχολήθηκε αποκλειστικά με τη μετάφραση θεατρικών έργων από την αγγλική γλώσσα. Το 1999 του απονεμήθηκε το βραβείο Schiller (κατηγορία “Νέα ταλέντα”). Την περίοδο 1999-2000 συνεργάστηκε με τη Schaubuhne του Βερολίνου. Τα τελευταία χρόνια συνεργάζεται σε μόνιμη βάση ως δραματουργός με το Schauspielhaus του Αμβούργου. Εκτός από το “Push-up” (2001), η δραματουργική του παραγωγή περιλαμβάνει τα έργα “Fisch um Fisch” (1994), “Die ewige Maria” (1995), “Vor Ianger Zeit im Mai” (1996), “Arabische Nacht” (2000), “Vorher/Nachher” (2002) κ.ά.

«Ο Χρυσός Δράκος» σε σκηνοθεσία Γιώργου Ματζιάρη επιστρέφει ανανεωμένος στο Θέατρο Χώρος