Του Παναγιώτη Μήλα
[email protected]
Βράδυ λίγο πριν από τα μεσάνυχτα, είμαι στην Κυψέλη και πηγαίνω προς την πλατεία του Αγίου Γεωργίου. Μια παρέα παιδιών κάθονται στα παγκάκια.
Ένας από αυτούς λέει: Λοιπόν! Έχω μια ιδέα… Βάζω τα σπίρτα, βάζεις τα τσιγάρα;
Το μυαλό μου τρέχει πίσω στην αξέχαστη ατάκα του Ντίνου Ηλιόπουλου, από την υπέροχη ταινία «Οι Κυρίες Της Αυλής», του 1966.
Θυμήθηκα αμέσως τον Ηλιόπουλο τότε που τον γνώρισα, το 1988. Ήμουν στο “Έθνος” αρχισυντάκτης στο πολιτιστικό τμήμα της εφημερίδας και τον είχαμε καλέσει για μια συνέντευξη. Τότε ήταν που μας είχε πει πως “οι μισοί κριτικοί με αποκάλεσαν τρελό και οι άλλοι μισοί με χαιρέτισαν σαν ένα σταθμό στο ελληνικό θέατρο”.
Στο prive σαλόνι της εφημερίδας -αυτό που είχε για τους καλεσμένους της εφημερίδας ο Αλέκος Φιλιππόπουλος- πριν από τη συνέντευξη είχα μαζί του μια χαλαρή συζήτηση.
Μου είπε για τα πρώτα του βήματα. Στο θέατρο πρωτοεμφανίστηκε το 1944 με το θίασο της κυρίας Κατερίνας στο έργο του Λέο Λεντς «Κυρία, σας αγαπώ» και έκτοτε συμμετείχε στους θιάσους της Μαρίκας Κοτοπούλη, της Μαίρης Αρώνη, του Δημήτρη Χορν και πολλών άλλων.
***
Αυτόν όμως που δεν μπορούσε να ξεχάσει ήταν ο Βασίλης Λογοθετίδης. Χαρακτηριστικά, ο μεγάλος ηθοποιός είχε πει για το νεαρό, τότε, Ηλιόπουλο:
“Τι σπουδαίος! Τι φανταστικός κλόουν! Αυτό θα πει θέατρο!”.
Οι δύο ηθοποιοί “συναντήθηκαν” ύστερα από 4 χρόνια στα πλατό της ταινίας “Μαντάμ Σουσού”. Σκηνοθέτης ήταν ο Τάκης Μουζενίδης. Το πασίγνωστο έργο του Δημήτρη Ψαθά το μετέφερε στον κινηματογράφο ο Νίκος Τσιφόρος, ενώ η μουσική ήταν του Κώστα Γιαννίδη.
Δείτε τώρα ποιοι άλλοι έπαιζαν μαζί τους: Ελένη Χατζηαργύρη, Γιώργος Παππάς, Μαρίκα Νέζερ, Μίμης Φωτόπουλος, Χρήστος Τσαγανέας, Καίτη Ασπρέα, Λέλα Πατρικίου (η μητέρα του ποιητή Τίτου Πατρίκιου), Άρης Βλαχόπουλος και Λαυρέντης Διανέλλος.
Στα γυρίσματα της ταινίας οι δύο ηθοποιοί έγιναν φίλοι και τα βράδια, μετά το θέατρο – και όταν το επόμενο πρωί δεν είχαν γύρισμα – πήγαιναν για φαγητό σε μικρά ταβερνάκια στο Φάληρο, που έμενε ο Λογοθετίδης. Ήταν πολύ εκλεκτικοί στις επιλογές τους και λόγω καταγωγής. Το πραγματικό του ονοματεπώνυμο ήταν Βασίλης Ταυλαρίδης. Καθιέρωσε το επίθετο Λογοθετίδης με το ντεμπούτο του στο θέατρο το 1919. Πέθανε στο σπίτι του στο Παλαιό Φάληρο το Σάββατο 20 Φεβρουαρίου 1960 στις 17:45 από καρδιακή συγκοπή, σε ηλικία 62 ετών, ενώ ετοιμαζόταν να πάει στο θεάτρό του.
Ο Λογοθετίδης (που γεννήθηκε το 1898 στο Μυριόφυτο της Θράκης) έζησε τα παιδικά του χρόνια στην Κωνσταντινούπολη ενώ ο Ηλιόπουλος γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια. Αναζητούσαν λοιπόν παραδοσιακά πιάτα. Ένα από αυτά ήταν και οι λαχανοντολμάδες, το αγαπημένο του Λογοθετίδη.
Έξι χρόνια αργότερα, το 1954, ο Αλέκος Σακελλάριος έγραψε το σενάριο της ταινίας, “Θανασάκης ο Πολιτευόμενος” έχοντας στο μυαλό του για πρωταγωνιστή, τον Βασίλη Λογοθετίδη. Εκείνος όμως, αρνήθηκε το ρόλο και τη θέση του πήρε ο Ντίνος Ηλιόπουλος. Από τότε δεν βρέθηκαν ξανά μαζί στην ίδια δουλειά.
Σκεφτόμουν όλα τα παραπάνω ενώ βρισκόμουν ακόμη στην πλατεία. Στην πλατεία που “στήθηκε” το άγαλμα προς τιμήν του “στρατηγού Λάμπρου Δεκαβάλα”, του πρωταγωνιστή της ταινίας “Ένας ήρως με παντούφλες” (Σενάριο: Χρήστος Γιαννακόπουλος, Αλέκος Σακελλάριος) που τον υποδύθηκε ο Βασίλης Λογοθετίδης, το 1958.
Μου έρχονται κάποιες μυρωδιές από την κουζίνα της κυρίας Ειρήνης Δεκαβάλα (Νίτσα Τσαγανέα) όταν περίμενε το… γαμπρό Κώστα Στουπάτη (Βύρων Πάλλης) για τη μονάκριβή τους Πόπη (Ίλυα Λιβυκού). Απίθανες μυρωδιές. Λες και είμαι μέσα στην ταινία… Σαν να ακούω τη μουσική του Μάνου Χατζιδάκι… Σαν να είμαι μέσα στην κουζίνα…
Δεν το πιστεύω! Δεν είμαι μέσα.
Είμαι όμως απέναντι!
Ύδρας 2, πλατεία Αγίου Γεωργίου, Κυψέλη. Η ταμπέλα γράφει: “Οι Νοστιμιές της Μαίρης”…
Σαν να ακούω το σκηνοθέτη Αλέκο Σακελλάριο να φωνάζει: “Μοτέρ, πάμε…”. Τον ακούω, προχωράω και περνάω το κατώφλι της πόρτας. Φωτισμένο εντυπωσιακό σκηνικό. Εξυπηρέτηση άμεση. Χαμόγελα. Πολλά χαμόγελα. Από καρδιάς. Όχι δήθεν…
Ακόμη και η σνομπ κυρία της ταινίας (Ταϋγέτη Μπασούρη) θα ένιωθε σαν στο σπίτι της.
Ο κατάλογος πλούσιος με κλασικά πιάτα από την κουζίνα της μαμάς. Τι να παραγγείλω όμως; Ιδού η απορία. Όμως η επιλογή πρέπει να είναι σήμερα μία: Λαχανοντολμάδες για έναν ήρωα με παντούφλες! Για να δούμε τι λέει παρακάτω το σενάριο…
Αρχίζουμε:
Υλικά
Ένα λάχανο μέτριο. Το ζεματίζουμε και βγάζουμε ένα ένα τα φύλλα. Για τη γέμιση πρέπει να έχουμε:
½ κιλό φρέσκο μοσχαρίσιο κιμά.
½ φλιτζάνι ρύζι.
1 ματσάκι ψιλοκομμένο μαϊντανό.
1 ματσάκι ψιλοκομμένο άνηθο.
1 κρεμμύδι.
2 αβγά.
Χυμός λεμονιού.
Αλάτι και πιπέρι.
Και τώρα τι κάνουμε;
Τα ανακατεύουμε όλα μαζί.
Τυλίγουμε τους ντολμάδες.
Τους στρώνουμε στην κατσαρόλα και βάζουμε 2 κουταλιές λάδι.
Βάζουμε νερό για να σκεπάσει τους ντολμάδες, σε σιγανή φωτιά τους βράζουμε για 1,5 ώρα.
Μετά χτυπάμε 2 αβγά με λεμόνι και ρίχνουμε το ζωμό.
Περιχύνουμε τους ντολμάδες με αβγολέμονο.
Στη συνέχεια τι ακολουθεί;
Μοτέρ! Πάμε!
Και καλή όρεξη!
***
Αν και πολύ θα απολαύσετε και τις άλλες “Νοστιμιές της Μαίρης” όταν πάτε όποια ώρα της ημέρας, από το μεσημέρι μέχρι αργά το βράδυ, Ύδρας 2, πλατεία Αγίου Γεωργίου, Κυψέλη. Μην ψάξετε για το άγαλμα του στρατηγού Δεκαβάλα. Το έχουν πάει για απόσυρση…
***
Στη βασική φωτογραφία ο Διονύσης Παπαγιαννόπουλος στην Πλατεία Αγίου Γεωργίου της Κυψέλης στην ταινία «Ο Ηλίας του 16ου», το 1959.
