Του Δημήτρη Λιμπερόπουλου (*)
Και πώς να με πάρει ύπνος τις νύχτες όταν σκέφτομαι τα στραβά και τα ανάποδά μας.
Όπως την περίπτωση που κανένας δήμαρχος της Αθήνας ή αρμόδιος υπουργός, δεν έχει τιμήσει τη μνήμη της Μαρίας Κάλλας δίνοντας το όνομά της στην οδό Πατησίων 61. Αυτόν τον δρόμο το κορίτσι Μαρία Καλογεροπούλου τον ανεβοκατέβαινε καθημερινά από το 1940 ως το 1945 με λεωφορείο, με τραμ, με τα πόδια… Από το σπίτι της, στο Ωδείο, στη βιβλιοθήκη, στη Λυρική Σκηνή…
Την Κυριακή 23 Απριλίου 2017, στις 11.30 το πρωί, στον κινηματογράφο Odeon Opera, Ακαδημίας 57, δίπλα στη Λυρική Σκηνή, με έχουν καλέσει οι συμπατριώτες μου Μεσσήνιοι στην προβολή της ταινίας-ντοκιμαντέρ «Η δική μας Μαρία Κάλλας», και σκέφτομαι πόσο δικό της παιδί, της Αθήνας, είναι η διάσημη ντίβα που περπάτησε, κουράστηκε, πείνασε στους δρόμους της στα χρόνια της Κατοχής.
Η Κάλλας δεν το ξέχασε και μέσω του Ιδρύματος που φέρει το όνομά της, σπουδάζουν λυρικό τραγούδι δωρεάν νέοι. Μια υποτροφία ίσως να παίρνει και ένα αγόρι ή κορίτσι που ανεβοκατεβαίνει και σήμερα την Πατησίων. Για τον λόγο αυτό λοιπόν χρόνια προτείνω η Αθήνα να τιμήσει τη δική μας ντίβα και να μετονομάσει την οδό Πατησίων σε Λεωφόρο Μαρία Κάλλας.
Έρχεται αύριο στην Αθήνα
Και ενώ περνάει δύσκολες στιγμές η χώρα μας, η «Μεσσηνιακή Αμφικτιονία» συνεχίζει την προβολή της ταινίας «Η δική μας Μαρία Κάλλας». Μετά τη Νέα Υόρκη, το Σικάγο, τη Βοστόνη, το Μόντρεαλ και το Τορόντο, αυτό το Σάββατο 22 Απριλίου προβάλλεται στην Καλαμάτα.
Αύριο δε Κυριακή 23 Απριλίου 2017 η προβολή θα γίνει στην Αθήνα, στον κινηματογράφο «Οντεόν Όπερα» (Ακαδημίας 57, στη στοά δίπλα από τη Λυρική Σκηνή) στις 11.30 το πρωί.
Ελπίζω να βρίσκομαι και εγώ στην αίθουσα, μιας και συμμετέχω στην ταινία και εφόσον πάντα βρισκόμουν ως ρεπόρτερ δίπλα στη μεγάλη Ελληνίδα, όπως θα διαβάσετε και στο τέλος του κειμένου μου.
Η είσοδος στον κινηματογράφο, να θυμίσω, είναι ελεύθερη.
Εδώ να πω και δυο λόγια για τον σκηνοθέτη του ντοκιμαντέρ. Είναι ο Μπάμπης Τσόκας που γεννήθηκε το 1945 στην Πρέβεζα. Αφού ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές του, το 1963 μετανάστευσε στη Στοκχόλμη της Σουηδίας. Έπειτα από εξετάσεις πέρασε στην Κρατική Ακαδημία Κινηματογράφου της Σουηδίας και σπούδασε με δάσκαλο τον γνωστό σκηνοθέτη Ίνγκμαρ Μπέργκμαν. Η συνολική του φιλμογραφία ξεπερνά τις χίλιες ταινίες μεγάλου και μικρού μήκους. Έχει βραβευθεί επανειλημμένως σε διεθνή φεστιβάλ.
Για τις σπουδές του στη Σουηδία ο ίδιος μου είχε πει ότι: «Στη Σουηδία δεν υπήρχαν και δεν υπάρχουν ακόμα ιδιωτικές σχολές κινηματογράφου, παρά μόνο η Ακαδημία Κινηματογράφου όπου κάθε χρόνο μπαίνουν μόνο 4 άτομα ανά ειδικότητα. Δηλαδή 4 για σκηνοθεσία, 4 για φωτογραφία, 4 για σκηνογραφία κ.λπ. ενώ είναι και χρονιές που δεν παίρνουν κανέναν, ακριβώς για να μην μένουν άνεργοι. Και φυσικά αν δεν περάσεις τα μαθήματα του πρώτου έτους (είναι τετραετής η φοίτηση) σε διώχνουν».
Σήμερα ο Μπάμπης Τσόκας ζει και εργάζεται στη Στοκχόλμη. Τα καλοκαίρια πάντα επισκέπτεται την πατρίδα του την Πρέβεζα όπου συχνά παράγει καλλιτεχνικό έργο, είτε ντοκιμαντέρ, είτε σε συνεργασία με φίλους του Σουηδούς, γλυπτές κατασκευές.
Ο σκηνοθέτης στην Ελλάδα έχει κάνει τα εξής ντοκιμαντέρ:
“Ψάρεμα στην Πρέβεζα”, 1963. “Η ναυμαχία του Ακτίου”, 1999. Σεϊτάν Παζάρ, Πρέβεζα, “Η Ιστορία ενός δρόμου”, 2002. Μνημείο Αγάπης, Πρέβεζα: Οι τρεις γιατροί της Πρέβεζας: Κείμενα και ιδέα, 2003. “Πού πορευθώ”; Η Πρέβεζα σήμερα, 2010. Ταινία Πορτρέτο για τον καθηγητή Πέτρο Θέμελη, Μεσσηνία, 2011. “Οι δρόμοι της Ελιάς” Μεσσηνία 2011. “Δημήτρης Τσαντούλας, ο Καθηγητής Ιατρικής” από την Πρέβεζα, 2012.
Επίσης ενδιαφέρθηκε και φρόντισε για τον σχεδιασμό του Παραλιακού Φάρου της Πρέβεζας (κατασκευή Gorgen Larson), το 2012. Τέλος ανέλαβε τον χημικό καθαρισμό του αγάλματος του Οδυσσέα Ανδρούτσου, στην Πρέβεζα, το 2011.
Με τη Μυρτώ για τη Μαρία στο Νιοχώρι
Ο Μπάμπης Τσόκας για τον ρόλο της Μαρίας Κάλλας επέλεξε τη Μυρτώ Καμβυσίδη. Πρόκειται για μια πανέμορφη ηθοποιό και τραγουδίστρια που μεγάλωσε στην Καλαμάτα. Η Μυρτώ αποφοίτησε με τους καλύτερους βαθμούς από το Μουσικό Ωδείο και στη συνέχεια στην Αθήνα σπούδασε Επικοινωνία Μέσων και Πολιτισμού ενώ συνέχισε σε μεταπτυχιακό επίπεδο στην Ηθική Φιλοσοφία. Πολυτάλαντη και δουλευταρού, ως ηθοποιός έχει συνεργαστεί με τους Δήμο Αβδελιώδη, Κώστα Γιαννόπουλο, Γιάγκο Ανδρεάδη και τον Σύλλογο Αποφοίτων του Μουσικού Σχολείου Καλαμάτας «Μαρία Κάλλας», με πρόεδρο τον Γιώργο Ηλιόπουλο.
Στην ταινία ο Τσόκας συνέδεσε την Αρχαία Μεσσήνη με την Κάλλας, μιλώντας για τη ζωή της στην Καλαμάτα και στο Νιοχώρι από το οποίο καταγόταν η ντίβα. Γυρίσματα έγιναν στην Καλαμάτα, στον Μελιγαλά, στην Αρχαία Μεσσήνη και φυσικά στο Νιοχώρι.
Οι χορδές του Χιώτη και των Beatles
Όμως η μεγάλη Ελληνίδα που λάτρευε όλα τα είδη της μουσικής δεν θα μπορούσε να μη ζήσει από κοντά μια νύχτα στα μπουζούκια. Στις αρχές της δεκαετίας του ’60 λοιπόν (έχοντας άγρυπνο φρουρό τον Δημήτρη Λιμπερόπουλο, όπως βλέπουμε στη φωτογραφία), συνοδεύοντας την πριγκίπισσα Γκρέις του Μονακό πήγε στην περίφημη «Σπηλιά του Παρασκευά», στα «βοτσαλάκια» της Καστέλας. Από εκεί πέρασαν πολλά γνωστά ονόματα της ελληνικής λαϊκής μουσικής σκηνής όπως ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης, ο Τώνης Μαρούδας, ο Νίκος Γούναρης, ο Γιάννης Καραμπεσίνης, ο Τάκης Μωράκης με την ορχήστρα του και άλλοι πολλοί. Την εποχή εκείνη μεσουρανούσαν στο κέντρο ο Μανώλης Χιώτης και η Μαίρη Λίντα. Εκεί λοιπόν έγινε και η παρακάτω συνομιλία:
– Μανώλης Χιώτης: Μεγάλη μας τιμή κυρία Κάλλας, δεν έχω λόγια να σας ευχαριστήσω.
– Μαρία Κάλλας: Δική μου τιμή κύριε Χιώτη, γιατί πιστέψτε με ότι η αποψινή βραδιά ήταν η πιο ευχάριστη ψυχαγωγικά της ζωής μου. Σας εκφράζω και τα συγχαρητήρια της πριγκίπισσας που με έβαζε κατά τη διάρκεια των τραγουδιών να της μεταφράζω τα λόγια στα αγγλικά.
– Μανώλης Χιώτης: Αυτό με φοβίζει…
– Μαρία Κάλλας: Να μη σας φοβίζει, γιατί η πριγκίπισσα είναι ερωτευμένη γυναίκα και μου εξέφρασε τον θαυμασμό της όχι μόνο για τη δεξιοτεχνία σας και τη φωνή της κυρίας Λίντα, αλλά και για κάποιους στίχους που προσπάθησα να τους μεταφράσω όσο σωστότερα μπορούσα.
– Γκρέις Κέλι: Θα ήθελα να μάθω σε τι διαφέρει το μπουζούκι από τις ηλεκτρικές κιθάρες των Beatles.
– Μανώλης Χιώτης: Κυρία Κάλλας, παρακαλώ εξηγήστε στην πριγκίπισσα ότι οι χορδές της ηλεκτρικής κιθάρας δονούνται από την πρίζα και οι χορδές του μπουζουκιού κατευθείαν από την καρδιά…
Εδώ τρία ξεχωριστά βιντεο-ενθυμήματα για την Μαρία Κάλλας
* Ο Μενεγκίνι μιλάει στον Δημήτρη Λιμπερόπουλο
Ο Τζιοβάνι Μπατίστα Μενεγκίνι, σύζυγος της Μαρίας Κάλλας, μιλάει για την ντίβα και τον Ωνάση. Πρόκειται για μια παγκόσμια αποκλειστικότητα του Δημήτρη Λιμπερόπουλου, στην εκπομπή «Ο ελεύθερος ρεπόρτερ», στην ΕΡΤ.
* Ο Μενεγκίνι μιλάει στον Δημήτρη Λιμπερόπουλο
Ο Τζιοβάνι Μπατίστα Μενεγκίνι, σύζυγος της Μαρίας Κάλλας, μιλάει για την ντίβα και τον Ωνάση. Πρόκειται για μια Παγκόσμια αποκλειστικότητα του Δημήτρη Λιμπερόπουλου, στην εκπομπή «Ο ελεύθερος ρεπόρτερ», στην ΕΡΤ.
* Η Μαρία Κάλλας στην Casta Diva
* Η Μαρία Κάλλας, στο ελληνικό ραδιόφωνο
(*) Όλα τα παραπάνω στοιχεία είναι από τη σελίδα στο face book του δημοσιογράφου Δημήτρη Λιμπερόπουλου και από την προσωπική του ιστοσελίδα www.liberopoulos.gr
