Εναπομείναντα κομμάτια ζωής, φουστάνια κρεμασμένα, γουλιές καφέ, σύνεργα μακιγιάζ και μια θεατρίνα σπάνια, ξεχωριστή. Στο θέατρο «Δια Δύο» στον Βοτανικό (Σπύρου Πάτση 99) παρακολούθησα με φίλους, στις αρχές του καλοκαιριού, το μονόλογο με τίτλο «Νίνα 2» της Κάτιας Σπερελάκη και ερμηνεύτρια την ίδια.
Δεν ξέρω αν η κυρία Σπερελάκη κρυβόταν από μένα ή αν εγώ, πολύ κακώς κι απολογούμαι γι’ αυτό, δεν την είχα προσέξει έως τώρα. Πάντως έχει παίξει πολλούς και σημαντικούς ρόλους στο θέατρο, έχει μεταφράσει μυθιστορήματα, δοκίμια, θεατρικά έργα κι έχει ασχοληθεί με τον κλασικό χορό. Το «Νίνα 2» είναι η πρώτη συγγραφική της απόπειρα, μια απόπειρα -θα ήθελα να τονίσω- εξαιρετικής ποιότητας. Όλα όσα είδαν τα μάτια μιας θεατρίνας, σαν θύμηση να ταξιδεύουν ξανά στο παρόν, ένας μονόλογος σε ανοιγμένο παράθυρο.
Σιωπές υπέροχες, κραυγές χαμηλότονες σαν αιθέρας, εξομολόγηση – πληγή εναντίον ενός χρόνου σκληρού, αρπακτικού κι εκδικητή. Χρόνος θηρευτής κι εκείνη θήραμα άπραγο. Να περπατά στα σκοτεινά περασμένα, στις λησμονημένες δόξες, να κοιτά την ώρα σε σταματημένα ρολόγια.
Στη «Νίνα 2» μιλά ο έρωτας ο γελασμένος, το πάθος το άγριο, οι δαίμονές της, μακρινοί και τωρινοί.
Σαν να προσπαθεί να ξεφύγει από απειλητικούς διώκτες του παρελθόντος, πρόσωπα, συγγενείς και ρόλους, η «Νίνα 2» μονολογεί ανάμεσα στους στεναγμούς της. Λόγια που δίνουν νόημα στην απαλή ανάσα της, προσπαθούν να διαλύσουν τη μοναξιά της, ψάχνουν ενδείξεις παρηγοριάς μέσα στην κολλώδη αγωνία της αυτοψυχανάλυσής της. Τι ωθεί ένα ανθρώπινο ον σαν κι αυτή να παρασυρθεί σε ένα ταξίδι αυτογνωσίας, λίγο πριν παρουσιαστεί στα γραφεία παραγωγής για να εκλιπαρήσει για ένα ρόλο;
Η βόρεια και ταυτόχρονα ασκητική ομορφιά της Κάτιας Σπερελάκη φωτίζει τη σκηνή όπως το φως του κεριού που είναι έτοιμο να σβήσει. Μακάρια η Νίνα μέσα στις ελλείψεις της. Ο πόθος της σαν μια έκρηξη ζωής μέσα σ’ έναν αρχαίο συλημένο τάφο. Στηρίζει τα πάντα στη σάρκα και στο αίμα και επιστρέφει για μία ακόμα φορά στα τραύματά της. Ακρωτηριασμένες νύχτες, ασήμαντες λεπτομέρειες, εραστές της στιγμής για μια πολύ σύντομη απογοητευτική ηδονή, άγριοι άνεμοι που δεν παραιτούνται. Η Νίνα, μια γυναίκα που δεν σπεύδει να προστατευτεί, που προσπαθεί ανώφελα να ξεφορτωθεί το βαρύ φορτίο του παρελθόντος.
Τα πράγματα δεν έρχονται πάντα όπως τα θέλουμε, και η άτιμη η πραγματικότητα δεν προσαρμόζεται στις επιθυμίες μας… Έτσι έλεγε, ανάμεσα σε άλλα σοφά, και η αμείλικτη μάνα της, «όπως έστρωσες θα κοιμηθείς». Ξυπνάς λοιπόν ένα ωραίο πρωί και συνειδητοποιείς ότι τίποτα δεν είναι πια όπως ήταν, ότι το δρόμο σου τον έχεις χάσει, ότι όσα δεν τόλμησες αρχίζουν να κοχλάζουν και να παραμορφώνονται, τότε ξεκινάς τους απολογισμούς, που έχουν την κακή συνήθεια να σε φέρνουν αντιμέτωπη με τον εαυτό σου…
Η Κάτια Σπερελάκη στο μονόλογό της θέτει αναπάντητα ερωτήματα και μας παρασύρει σε ένα ταξίδι αυτογνωσίας με αυτοσαρκασμό και χιούμορ. Ποια είναι αυτή η Νίνα 2; Αντιμέτωπη με τον καθρέφτη, μόνη, ελκυστική, αυτοκαταστροφική και ευάλωτη αγωνίζεται να συμφιλιωθεί με το παρελθόν και να αποδεχτεί το παρόν, διαδικασία κάθε άλλο παρά εύκολη. Όσο για τη Νίνα 1, αποτελεί πλέον μακρινό όνειρο, μαζί με τόσα άλλα…
Το παιχνίδι των ρόλων ασκεί αξεπέραστη γοητεία ακόμα και εκεί που θεωρείται αυτονόητο, δηλαδή μέσα στο ίδιο το θέατρο. Η “Νίνα 2” δεν αρκείται στην πολυετή, μοιραία και συγκινησιακή ταύτισή της με την αρχετυπική Νίνα του Τσέχωφ, που κι αυτή άλλωστε, ηθοποιός ήταν… Όντας ρόλος η ίδια, ανασύρει την ώρα της κρίσης τους ρόλους που θα σημάδευαν κάθε θεραπαινίδα αυτής της τέχνης η οποία μπορεί μεν να εξαϋλώνεται όταν σβήσουν οι προβολείς της σκηνής, αλλά παραμένει αιώνια ζωντανή αναμένοντας την επόμενη ερμηνεία, την επόμενη εμπειρία, την επόμενη μέθη.
Mε πνευματώδη σχόλια που βρίσκουν στόχο, η Κάτια Σπερελάκη στο έργο της ανατρέχει σε εμπειρίες χρόνων και με ανελέητη σάτιρα δεν αφήνει ζωντανή ούτε μία ιερή αγελάδα των θεατρικών απωθημένων μας… Γράφει με ευφυΐα και ακρίβεια εντυπωσιάζοντας σε κάθε φράση της.
Η παράσταση αυτή ελπίζω να ξαναπαιχτεί και να συρρεύσουν οι θεατές να την παρακολουθήσουν γιατί πραγματικά αξίζει. Επίσης, η Κάτια Σπερελάκη είναι μια πολύπλευρη ηθοποιός που αξίζει να δοκιμαστεί και ως «λαίδη Μάκμπεθ» και να την ανακαλύψει το ευρύτερο θεατρόφιλο κοινό.
Νίνα 2
Σκηνοθεσία: Θέμης Μουμουλίδης
Σκηνικά – Κοστούμια: Παναγιώτα Κοκκoρού
Σχεδιασμός φωτισμών: Θέμης Μουμουλίδης
Μουσική Επιμέλεια: Κώστας Θωμαΐδης
Βοηθός σκηνοθέτη: Σήφης Μάινας
Φωτογραφίες: Τάσος Βρεττός – Μελίνα Δοσίου
* Ερμηνεύει η Κάτια Σπερελάκη