***
Ο Κωστής Παλαμάς γεννήθηκε στην Πάτρα στις 13 Ιανουαρίου του 1859. Καταγόταν από παλαιά μεσολογγίτικη οικογένεια. Έφυγε από τη ζωή στις 27 Φεβρουαρίου του 1943 στην Αθήνα, στην Πλάκα. Η κηδεία του εξελίχθηκε σε συλλαλητήριο κατά των Γερμανών κατακτητών.
***
Σε αυτό το σπίτι την Πλάκα, στην οδό Περιάνδρου 5, βαριά άρρωστος άφησε την τελευταία του πνοή σε ηλικία 84 ετών. Λίγες ημέρες νωρίτερα, στις 9 Φεβρουαρίου, είχε φύγει από τη ζωή και η σύζυγός του Μαρία Βάλβη.
Εκεί, σε ένα από τα δύο διαμερίσματα του πρώτου ορόφου, κατοικούσε ο Παλαμάς με τη σύζυγό του και την κόρη τους Ναυσικά.
Μέχρι σήμερα το σπίτι αυτό βρισκόταν σε αθλία κατάσταση – αν και το 1999 κηρύχθηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού διατηρητέο μνημείο.
Το 2020 ξεκίνησε η διαδικασία για την απαλλοτρίωση του κτηρίου, ενώ τώρα άρχισαν οι εργασίες για την αποκατάστασή του.
Μάλιστα το Υπουργείο Πολιτισμού προχωρεί συστηματικά τις σχετικές διαδικασίες σε συνέχεια της θετικής γνωμοδότησης του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων επί της μελέτης αποκατάστασης του κτηρίου και της μελέτης συντήρησης του εσωτερικού διακόσμου.
Το μνημείο είναι ένα επίμηκες κτήριο [ισόγειο και πρώτος όροφος] με νεοκλασικίζοντα στοιχεία. Η εγχάρακτη λιθοδομή, καθώς και τα υπολείμματα των παραστάδων στον όροφο μαρτυρούν την επιβλητικότητα, που κάποτε παρουσίαζε το κτήριο. Η όψη του έχει υποστεί αλλοιώσεις κυρίως στο τμήμα του ισογείου από μεταγενέστερες επεμβάσεις.
Η μελέτη αποκατάστασης
Σύμφωνα με τη μελέτη αποκατάστασης προβλέπονται μια σειρά από μέτρα τα οποία στοχεύουν στην εξασφάλιση της υλικής υπόστασης του κτηρίου, στην εισαγωγή νέων χρήσεων και λειτουργιών με τρόπο αρμονικό προς τη μορφή του μνημείου και κατάλληλων, ώστε να αναδεικνύουν τη σημασία του ως ένα εξέχον τοπόσημο για την ιστορία της πόλης και της Ελλάδας γενικότερα.
Η ιστορία του κτηρίου
Το κτήριο αποτέλεσε συγκρότημα κατοικιών, χωρίς υπόγειο με κοινόχρηστη είσοδο και αυλή που παραπέμπει στην τυπολογία της λαϊκής αθηναϊκής οικίας. Κάποιες μεταγενέστερες επεμβάσεις είναι εμφανείς στις λιθοδομές καθώς και στην κύρια όψη. Η ιστορία του κτηρίου ξεκινά τα μέσα του 19ου αιώνα.
Στο αρχικό αυτό κτήριο έγιναν ριζικές αλλαγές και προσθήκες στις αρχές του 20ου αιώνα, σε δύο διακριτά στάδια. Τη δεκαετία του ‘30 έλαβαν χώρα νέες προσθήκες, εξωραϊσμοί και διαμερισματοποίηση του ορόφου, ενώ επεμβάσεις έγιναν και τη δεκαετία του ‘50.
