Ο σπουδαίος παραμυθάς Τζάνι Ροντάρι, ο συγγραφέας με την αχαλίνωτη φαντασία και την αέναη αγάπη για το παιχνίδι με τις λέξεις, επινόησε κόσμους, ιστορίες, πρόσωπα και πράγματα που κανείς άλλος δεν είχε σκεφτεί ότι υπάρχουν.
***
«Τον κόσμο μπορείς να τον κοιτάξεις από το ύψος ενός ανθρώπου αλλά και από εκείνο ενός σύννεφου. Στην πραγματικότητα, μπορείς να μπεις από την κεντρική πόρτα ή να χωθείς -είναι πιο διασκεδαστικό- από ένα παραθυράκι»
“La fantasia fa parte di noi
come la ragione:
guardare dentro la fantasia
è un modo come un altro
per guardare dentro noi stessi”.
(Gianni Rodari)
Ο Gianni Rodari (1920-1980) εργάστηκε για αρκετά χρόνια ως δάσκαλος, αλλά ασχολήθηκε κυρίως με τη δημοσιογραφία, την οποία υπηρέτησε ως διευθυντής εφημερίδων και περιοδικών. Το 1944 εντάχθηκε στο Κομμουνιστικό Κόμμα της Ιταλίας. Βέβαια, η ιδιότητα με την οποία έγινε γνωστός τόσο στη χώρα του όσο και διεθνώς είναι αυτή του συγγραφέα παιδικών βιβλίων.
Γεννήθηκε στην επαρχία Νοβάρα. Σχεδόν τυχαία ξεκίνησε να γράφει για παιδιά. Τα βιβλία του έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες και έχουν τιμηθεί με διάφορα βραβεία, μεταξύ των οποίων και το Βραβείο Άντερσεν (1970), που είναι η μεγαλύτερη διάκριση διεθνώς για συγγραφέα παιδικής λογοτεχνίας και θεωρείται το Νόμπελ της παιδικής λογοτεχνίας.
Χάρη στον Τζάνι Ροντάρι η παιδική λογοτεχνία ξέφυγε από τα όρια της «λιγότερο σημαντικής» λογοτεχνικής παραγωγής και, με τη γοητευτική της πολυπλοκότητα, βρήκε ξανά τη θέση της στην ιστορία της λογοτεχνίας και της παιδαγωγικής. Κοινός παρονομαστής στις ιστορίες του Ροντάρι είναι η διαχρονικότητα των θεμάτων του, το ανήσυχο πνεύμα των ηρώων του, ο ηθικός προβληματισμός και η θαρραλέα διαμαρτυρία. Με το χιούμορ του παραλόγου, το παιχνίδι των στερεοτύπων και τις ευφάνταστες αλλοιώσεις της γλώσσας, ο συγγραφέας καλεί μικρούς και μεγάλους να απελευθερωθούν από τα καλούπια, τις προκαταλήψεις και τους συμβιβασμούς, να κοιτάξουν μακριά.
***
Μια φορά στο Πιομπίνο έβρεξε κουφέτα. Πέφταν κάτω σαν χοντροί κόκκοι χαλάζι, αλλά ήταν όλα τα χρώματα: πράσινα, τριανταφυλλιά, βυσσινιά και μπλε. Ένα παιδάκι έβαλε στο στόμα του έναν κόκκο πράσινο, έτσι για δοκιμή, και είδε ότι είχε γεύση μέντας. Ένα άλλο δοκίμασε έναν κόκκο τριανταφυλλή και έμοιαζε φράουλα.
-Είναι κουφέτα! Είναι κουφέτα!
Και να σου όλοι στους δρόμους να γεμίζουν μ’ αυτά τις τσέπες τους. Αλλά δεν προλάβαιναν να τα μαζέψουν, γιατί έπεφταν πυκνά πυκνά.
Η βροχή κράτησε λίγο, αλλά άφησε τους δρόμους σκεπασμένους μ’ ένα χαλί από μυρωδάτα κουφέτα που έτριζαν κάτω από τα πόδια. Οι μαθητές, γυρνώντας απ’ το σχολείο, βρήκαν ακόμα αρκετά για να γεμίσουν τις τσάντες τους. Οι γριούλες είχαν φτιάξει τι ωραία μπογαλάκια με τα κεφαλομάντιλά τους.
Ήταν μια εξαιρετική μέρα.
Ακόμα και τώρα, πολύς κόσμος περιμένει να βρέξει ο ουρανός κουφέτα, αλλά εκείνο το σύννεφο δεν ξαναπέρασε πια ούτε απ’ το Πιομπίνο ούτε απ’ το Τορίνο, κι ίσως να μην περάσει ποτέ πια από πουθενά.
ΤΖΑΝΙ ΡΟΝΤΑΡΙ (μετ. ΝΑΣΑ ΜΠΑΜΠΑΚΟΥ) (Από το Ανθολόγιο Φθινοπωρινό για παιδιά προσχολικής ηλικίας, εκδόσεις Καστανιώτη, επιλογή κειμένων και επιμέλεια Β.Δ. Αναγνωστόπουλος και Τασούλα Δ. Τσιλιμένη)
