Του Παναγιώτη Μήλα
Την Τετάρτη 23 Μαΐου 1979 στο πλαίσιο του παγκόσμιου εορτασμού για τη «Χρονιά του Παιδιού» πήρα μέρος σε μια εκδήλωση της Πανελλαδικής Ένωσης για τα Δικαιώματα του Παιδιού, στην Αίθουσα Διαλέξεων της Αρχαιολογικής Εταιρίας.
Σε εκείνη την εκδήλωση για τους κινδύνους που απειλούν τα παιδιά μίλησαν:
-Η δημοσιογράφος Λίνα Αλεξίου, με θέμα: «Κοινωνική προστασία ή υποκρισία για το παιδί».
-Η συγγραφέας Ζωή Βαλάση, με θέμα: «Τηλεόραση».
-Ο παιδαγωγός Θεόφραστος Γέρου, με θέμα «Δημοκρατική παιδεία».
-Ο συνθέτης Μίκης Θεοδωράκης, με θέμα: «Σύγχρονοι ρυθμοί και παιδί».
-Ο κοινωνιολόγος Βασίλης Φίλιας, με θέμα «Τα ναρκωτικά στην εποχή μας».
-Συμμετείχα κι εγώ με την ιδιότητα του γελοιογράφου και το θέμα της δικής μου ομιλίας ήταν: «Η ψυχολογία της διαφθοράς». Αναφέρθηκα κυρίως στα περιοδικά για παιδιά, τα γνωστά μας «Μίκυ Μάους».
Στον πρόλογο της ομιλίας μου χρησιμοποίησα μια φράση του Walt Disney. Μια φράση – μήνυμα ζωής:
«If you can dream it, you can do it». Αν μπορείς να το ονειρευτείς, μπορείς να το κάνεις…
***
Όταν διάβασα την παραπάνω φράση στο βιογραφικό μιας ηθοποιού θυμήθηκα με συγκίνηση εκείνη την ομιλία μου του 1979 και θέλησα να γνωρίσω από κοντά την ηθοποιό που βρίσκεται στο ξεκίνημά της.
Το όνομά της: Ελισάβετ Πετράκη. Ένα όνομα που θα το συναντάμε συχνά από εδώ και πέρα…
***
Από τη στιγμή που έζησε τη μαγεία του Θεάτρου, στην πρώτη παράσταση που είδε, θέλησε να σπουδάσει και μπει στην καλλιτεχνική οικογένεια.
Όμως από την οικογένειά της η Ελισάβετ άκουγε συνέχεια: «Σύνελθε και κατέβα από τα σύννεφα». Φυσικά αυτό της έλεγαν επειδή ήθελαν να την προστατεύσουν.
Εκείνη έχοντας δίπλα της ένα κλασικό κουμπαρά δεν έχασε την πίστη της και άρχισε να αποταμιεύει το χαρτζιλίκι της, ακόμα και από …τα κάλαντα.
Το όνειρό της δεν είχε το θάρρος να το μοιραστεί ούτε με τους συμμαθητές της. Γι’ αυτό στον μάθημα του Σχολικού Προσανατολισμού έλεγε ότι θέλει να σπουδάσει ψυχολογία. Ο χορός, το τραγούδι και η υποκριτική ήταν το κρυφό της όνειρο.
Τόσο κρυφό όσο και το κινητό της που κάποια Δευτέρα την ώρα των «Αρχαίων» το έβγαλε από τη τσάντα της και έκανε την αναζήτηση: «Disney Auditions».
Βρέθηκε στην ιστοσελίδα της Disney, όπου με έκπληξη είδε ότι μετά από δυο ημέρες θα γινόταν οντισιόν στην Αθήνα με τελικό προορισμό τη Disneyland στο Παρίσι. Αναζητούσαν ηθοποιούς και χορευτές.
Με τη συμπαράσταση του παππού της η Ελισάβετ βρέθηκε μεταξύ 350 υποψηφίων. Μπορεί να έχασε μια μέρα από το σχολείο όμως μετά από σκληρή δοκιμασία επιλογής κέρδισε τη μία από τις δυο θέσεις που θα την οδηγούσαν στο Παρίσι.
Το θαύμα που περίμενε, είχε έρθει.
Είδε ότι αυτό που ονειρεύτηκε είχε αρχίσει να παίρνει σάρκα και οστά.
Επιτυχία στον πρώτο της στόχο: Το Παρίσι…
Όμως ο κουμπαράς της Ελισάβετ είχε πολλές απαιτήσεις.
Γι’ αυτό ο επόμενος στόχος ήταν κάποιο από τα τρία πάρκα της Disneyland στην Ασία: Τόκιο, Σαγκάη, Χονγκ Κονγκ.
Ελάχιστες θέσεις αλλά πολλές υποψηφιότητες από όλον τον πλανήτη.
Η Ελισάβετ δοκίμασε την πίκρα των απορρίψεων αλλά το όνειρο δεν το διέγραψε.
Με πείσμα επανήλθε και κατάφερε να περάσει τις οντισιόν και στα τρία πάρκα.
Βρέθηκε έτσι ένα βήμα πριν τον τελικό και μεγάλο της στόχο: Τη Νέα Υόρκη!
***
Κι εγώ βρέθηκα δίπλα στην Ελισάβετ Πετράκη τις ημέρες που ετοιμαζόταν για το ταξίδι της στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού: Στην κοσμοπολίτικη Νέα Υόρκη. Στη μεγαλούπολη του Πολιτισμού και των Τεχνών, όπου ήδη σπουδάζει υποκριτική με τη μέθοδο Lee Strasberg.
Στα Βριλήσσια, στην οδό Γράμμου, σε ένα αγαπημένο στέκι που θυμίζει τη Νέα Υόρκη και τον Hudson River, πριν καθίσουμε απέναντι απέναντι η Ελισάβετ μού είπε:
«Η ιστορία μου θέλω να είναι έμπνευση για όλους ανεξάρτητα από ηλικία. Πρέπει να κυνηγάμε αδιάκοπα αυτό που πραγματικά μάς γεμίζει, χωρίς να κάνουμε ούτε μισή παρέκκλιση γιατί όπως είπε και ο Walt Disney: If you can dream it, you can do it».
***
Μόλις ήρθε ο ζεστός καφές αρχίσαμε τη συζήτησή μας…
***
*ΕΛΙΣΑΒΕΤ, πού γεννήθηκες, από πού κατάγεσαι και πού έζησες τα παιδικά σου χρόνια;
-Γεννήθηκα και μεγάλωσα στην Αθήνα, μέχρι τα 18 μου. Μόλις τελείωσα το Λύκειο έφυγα στο εξωτερικό για δουλειά.
*ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ οι πιο αγαπημένες αναμνήσεις από την παιδική σου ηλικία;
-Αγαπώ το πώς ενθουσιαζόμουν με μικρά πράγματα και πόσο εύκολα έκανα φίλους. Κάθε παιχνίδι με τους φίλους μου έμοιαζε σαν μια μεγάλη περιπέτεια. Εύχομαι να έβρισκα χαρά σε μικρά πράγματα και τώρα.
*ΠΟΙΑ ΗΤΑΝ η πρώτη παράσταση που παρακολούθησες στη ζωή σου; Τι σου τη θυμίζει;
-Θυμάμαι είχαμε πάει στο μιούζικαλ «Annie» το 2005 σε σκηνοθεσία της Μαριάννας Τόλη και με τη Δήμητρα Δουμένη στον βασικό ρόλο. Μάλιστα με τη Δήμητρα μοιάζαμε αρκετά φυσιογνωμικά και στο δρόμο συχνά με μπέρδευαν με εκείνη. Βλέποντας την με τα άλλα κοριτσάκια στη σκηνή ένιωσα ένα συναίσθημα μεταξύ ζήλειας και θαυμασμού. Ήθελα κι εγώ να ήμουν στη σκηνή μαζί τους.
*ΓΙΑΤΙ επέλεξες να γίνεις ηθοποιός;
-Χα χα… γενικά σαν Ελισάβετ δυσκολεύομαι να αποδεχτώ ότι ζεις μία φορά και ότι πρέπει να «χωρέσω» όλα αυτά που θέλω κάνω μέσα σε μόνο μία ζωή. Με την υποκριτική, νιώθω ότι μπορώ να ζήσω πολλές ζωές μέσα σε μία.
Επίσης, νοιάζομαι πολύ για τους ανθρώπους και θέλω να δίνω τροφή για σκέψη σε αυτούς μέσα από τα πρότζεκτ στα οποία συμμετέχω. Τέλος, μου αρέσει πολύ που για να γίνει μια ταινία ή μια παράσταση έρχονται επαγγελματίες από διαφορετικά backgrounds, και συνεργαζόμαστε όλοι μαζί για να βγει κάτι τόσο όμορφο. Με γεμίζει πολύ αυτό.
*ΠΟΙΟΙ δάσκαλοι σου διεύρυναν τους ορίζοντες;
-Η πρώτη μου δασκάλα στο δημοτικό, η κυρία Ελένη Κίσσα, έβαλε πολύ χρώμα στη ζωή μου. Ακόμα την βλέπω σαν μία νεράιδα.
Η δασκάλα μου στο μιούζικαλ, η κυρία Leitha Loulis, η οποία με το βρετανικό σύστημα επέλεξε να τελειώσει το σχολείο στα 16 της, με το να κάνει εντατικά μαθήματα, και έπειτα σπούδασε μιούζικαλ και στα 19 μπορούσε ήδη να δουλέψει πάνω σε αυτό.
Ενώ το να κάνω το σχολείο στην Ελλάδα διαδικτυακά ή να το τελειώσω νωρίτερα δεν υπήρχε σαν επιλογή, εκείνη με ενέπνευσε στο να βγω από τα «κουτάκια» του συστήματος μας και να διαπιστώσω ότι μπορώ να κάνω τη ζωή μου διαφορετικά από το τι περιμένει για εμένα το ελληνικό σχολείο και οι γύρω μου.
Τέλος, η καθηγήτρια Κοινωνιολογίας στην τρίτη Λυκείου, η κυρία Ζωή Τρεβλά που με έκανε να καταλάβω πόσο μου αρέσουν οι Ανθρωπιστικές Σπουδές. Ήταν αναζωογονητικό να έχω μια καθηγήτρια που είναι όπως θα έπρεπε να είναι όλοι οι δάσκαλοι. Να εμπνέουν και να καθοδηγούν.
*ΣΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ σου ποια μέρα της ζωής σου θα μείνει ανεξίτηλη;
-Η Κυριακή 4 Ιουλίου του 2021…
*Η ΖΩΗ του ηθοποιού έχει αγωνίες, έρευνα, ψάξιμο για ακροάσεις, απογοητεύσεις και συνεχές τρέξιμο. Θα το αντέξεις;
-Το αντέχω και θα συνεχίσω να το αντέχω. Όταν κλείνει μια πόρτα ανοίγει μία άλλη, ή τουλάχιστον ένα παράθυρο. Αυτό που δεν αντέχω και δεν ανέχομαι είναι η κατάχρηση εξουσίας, με όποιον τρόπο και αν είναι αυτή, σε όποιο επάγγελμα. Για αυτό χαίρομαι πάρα πολύ που ξεκίνησε πέρσι το #Me_Too στην Ελλάδα. Γενναίος ο κόσμος που βγήκε να μιλήσει. Ενωμένοι είμαστε δυνατοί.
*ΓΙΑ ΠΟΙΟΝ μεγάλο ηθοποιό θα έλεγες «αχ και να μπορούσα να παίξω έτσι»;
-Σίγουρα υπάρχουν μεγάλοι ηθοποιοί που θαυμάζουμε, αλλά σπουδάζοντας υποκριτική έχω να πω πως έχω δει τις πιο ωμές και ρεαλιστικές, ανατριχιαστικές ερμηνείες από τους συμμαθητές μου. Τους θαυμάζω και προσπαθώ ενεργά να χρησιμοποιώ την επαφή μαζί τους ως πηγή έμπνευσης, και όχι ως έναν τρόπο σύγκρισής μου με αυτούς. Ηθοποιός, σημαίνει φως, όχι μόνο για τους θεατές αλλά και για όλους εμάς που δημιουργούμε συνεργαζόμενοι. Εμπνέουμε και εμπνεόμαστε και αυτή η ενέργεια ρέει όμορφα σε έναν συνεχή κύκλο.
*ΤΙ ΕΜΑΘΕΣ από τις μέχρι τώρα συνεργασίες σου στον χώρο της τέχνης;
-Έμαθα πως είμαστε επιφανειακά διαφορετικοί αλλά πολλές φορές όμοιοι στον πυρήνα. Σε ένα οικονομικό σύστημα που απαιτεί ανταγωνισμό, δεν μπορούμε να το δούμε εύκολα αυτό.
*ΠΟΣΟ μάς καθορίζει, κατά τη γνώμη σου, η εικόνα που έχουν οι άλλοι για μας;
-Πιστεύω πως εξαρτάται από το άτομο. Μπορώ να σας απαντήσω με ειλικρίνεια για εμένα και να σας πω πως ενώ η εικόνα που έχουν οι άλλοι για μένα δεν καθορίζει την εικόνα που έχω εγώ για τον εαυτό μου. Επιζητώ την αποδοχή και την επικύρωση από τους συνανθρώπους μου, και προσπαθώ να τους κάνω να δουν αυτό που βλέπω εγώ σε εμένα.
*ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ και γενικά οι τέχνες είναι και μέσο θεραπείας;
-Θεωρώ πως δεν υπάρχει απόλυτη απάντηση σε αυτή την ερώτηση. Πιστεύω πως η καλή τέχνη είναι πιο ρευστή και πιο «γκρι» από ότι άσπρο ή μαύρο. Είτε είσαι θεατής, είτε είσαι καλλιτέχνης, μπορεί για κάποιους να λειτουργήσει ως θεραπεία, ενώ για άλλους να είναι αρχικά κάτι τραυματικό, και ίσως έπειτα θεραπευτικό.
Η τέχνη είναι πολύ περισσότερο από ένα μόνο πράγμα. Νομίζω πως την έχουμε στο μυαλό μας ως το «αισθητικά ωραίο» ενώ μπορεί να είναι επίσης το ωμό, το αποκρουστικό, το ρεαλιστικό ή το σουρεαλιστικό, το προσεγμένο ή το άγαρμπο, αυτό που εμπνέει ή αυτό που διδάσκει.
Σε κάθε μορφή, εξυπηρετεί μια ανάγκη έκφρασης και επικοινωνίας με τους ανθρώπους. Τη στιγμή μάλιστα που οι άνθρωποι είμαστε μοναδικοί, και οι αντιδράσεις μας στη τέχνη είναι διαφορετικές μεταξύ μας αλλά και μεταξύ των εαυτών μας σε διαφορετικές φάσεις της ζωής μας.
*Ο ΣΗΜΕΡΙΝΟΣ καλλιτέχνης οφείλει να είναι πολιτικοποιημένος, κατά τη γνώμη σου, ή όχι;
-Δεν πιστεύω ότι οφείλει να είναι τίποτα, όμως ενθαρρύνουμε τους καλλιτέχνες που επιλέγουν να μιλούν για σημαντικά θέματα.
*ΣΕ ΠΟΙΑ θεατρικά έργα θα ήθελες να παίξεις και ποιους ρόλους;
-Αυτό είναι κάτι που ανακαλύπτω τώρα. Νομίζω πως με ενδιαφέρουν πολύ οι καλές ταινίες τρόμου, και γενικά πρότζεκτ στα οποία οι χαρακτήρες βρίσκονται σε μεγάλη συναισθηματική ένταση. Ενδιαφέρομαι για προσεγμένη κινηματογραφία και προσοχή στις λεπτομέρειες. Ιδανικά θα ήθελα τα πρότζεκτ στα οποία συμμετέχω να έχουν κάποιου είδους πρωτοπορία, είτε στη προσέγγιση του θέματος είτε στην εκτέλεση, και να συνεργάζομαι με άτομα που νοιάζονται για τους ανθρώπους όπως εγώ.
ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΟΥΝ για σένα οι λέξεις:
Έκθεση; Έκθεση σε κάτι. Το να έρχεσαι πρώτη φορά σε επαφή με μία σκέψη ή μια ιδέα.
Ψέμα; Προδοσία. Χειρισμός. Αποφεύγω πολύ το ψέμα.
Λάθος; Είτε ένα μικρό ανθρώπινο σφάλμα, είτε κάτι που δεν είναι σωστό και που έχει άσχημο αντίκτυπο.
Θυμός; Ανάγκη, έκρηξη. Θεωρώ πως είναι αρκετά παρεξηγημένο συναίσθημα.
Φόβος; Φόβος για το άγνωστο, για το τί υπάρχει πέρα από τις γνώσεις μας. Φόβος όταν δεν έχουμε τον έλεγχο. Φόβος λόγω έλλειψης εμπιστοσύνης.
Χαρά; Στιγμές ευφορίας.
Φιλία; Σύνδεση, εμπιστοσύνη, στήριξη, γέλιο.
Έρωτας; Τύφλωση, εμμονή, ευαλωτότητα.
Αγάπη; Ανιδιοτελής, χωρίς όρους στοργή.
*ΤΕΛΟΣ, ποια είναι η σχέση σου με τα ζώα; Συμβιώνεις με κάποιο κατοικίδιο;
-Η αλήθεια είναι πως δεν μεγάλωσα κοντά στα ζώα. Παρόλα αυτά, νοιάζομαι για εκείνα και επιλέγω να είμαι χορτοφάγος. Θέλω τα λόγια μου να συμβαδίζουν με τις πράξεις μου.
*ΕΛΙΣΑΒΕΤ, σε ευχαριστώ πολύ για αυτή τη συζήτηση και εύχομαι να γίνουν πραγματικότητα όλα σου τα όνειρα. Καλό ταξίδι…
-Κι εγώ ευχαριστώ το Catisart και για τη συζήτηση και για τον καφέ.
