Του Παναγιώτη Μήλα / catisart.gr
«Ο εκλεκτός ηθοποιός Δημήτρης Πετρόπουλος με πειστικότητα αλλά και με ανάλαφρες νότες όπου χρειάζεται πλάθει ένα αδρό περίγραμμα του Τζων, δίνοντάς μας τη δεδομένη ατμόσφαιρα της αμηχανίας, της ανησυχίας, του άγχους και όλων των κλιμακώσεων του ρόλου».
Αυτό έγραφε η Ειρήνη Αϊβαλιώτου στο Catisart το 2017 στην κριτική της για το έργο «Ολεάννα» σε σκηνοθεσία Νικορέστη Χανιωτάκη, στο θέατρο Olvio.
Πράγματι είναι χαρακτηριστική η ερμηνευτική δεινότητα του Δημήτρη Πετρόπουλου. Το είχα διαπιστώσει και στις τηλεοπτικές του εμφανίσεις, αλλά κυρίως στην Επίδαυρο με το Εθνικό Θέατρο, ως κορυφαίο, στην «Αντιγόνη» με τη Λυδία Κονιόρδου και σκηνοθέτιδα τη Νικαίτη Κοντούρη. Την ίδια εποχή είχε πάρει μέρος – πάλι με το Εθνικό – στις παραστάσεις «Ο τελευταίος πειρασμός» σε σκηνοθεσία Σωτήρη Χατζάκη και «Ο κύκλος με την κιμωλία» σε σκηνοθεσία Κώστα Τσιάνου.
Όταν λοιπόν έμαθα ότι φέτος θα συμμετέχει στην «Ποντικοπαγίδα» σε σκηνοθεσία της Κίρκης Καραλή, επικοινώνησα μαζί του για να κάνουμε μια συνέντευξη.
Στη συνάντησή μας, αυτός ο σπάνιος άνθρωπος και σπουδαίος καλλιτέχνης, μού είπε πως έχει βαθιά εξάρτηση από τη φύση και τα φυσικά φαινόμενα. Αναφέρθηκε επίσης στις ανεξάντλητες πηγές της έμπνευσης και της συγκίνησης.
Τόνισε ακόμη πόσο επίκαιρο έργο είναι η «Ποντικοπαγίδα» στην οποία τίθεται το θέμα της παιδικής κακοποίησης.
Ενώ μίλησε με οδύνη για τον χαμό του αγαπημένου του συντρόφου μιας ολόκληρης ζωής, του «Αλήτη»…
Όμως καλύτερα να ακούσουμε τον ίδιο τον Δημήτρη Πετρόπουλο σε αυτή τη σύντομη συνομιλία μας.
Κύριε Πετρόπουλε, πού γεννηθήκατε; Τι δεν ξεχνάτε από τα παιδικά σας χρόνια;
*Γεννήθηκα στην Άρτα. Σ’ ένα παλιό σπίτι που δεν υπάρχει πια. Βρισκόταν στον περίβολο μιας μεγαλειώδους βυζαντινής εκκλησίας, της Παρηγορήτριας. Και το ‘φερε η ζωή στο ίδιο ακριβώς σημείο όπου γεννήθηκα να παιχτεί πρόσφατα η παράσταση που σκηνοθέτησα φέτος το καλοκαίρι για το ΔΗΠΕΘΕ Ιωαννίνων. Επιστροφή στη μήτρα κυριολεκτικά.
Από τα παιδικά μου χρόνια, που ίσως να μην τέλειωσαν ακόμα, τίποτα δεν ξεχνώ – τίποτα δεν θυμάμαι. Δεν αναπολώ. Αν και λένε πως στο τέλος τα διαδρομής οι ανακλήσεις πολλαπλασιάζονται. Θα δείξει. Όπως και να ‘χει η ανάμνηση μιας αγκαλιάς πάντα ζεσταίνει την ψυχή στα δύσκολα κι ας ξέρεις πως το δίχτυ προστασίας ποτέ δεν καταφέρνει – ούτε τότε ούτε τώρα – να εμποδίσει την πραγματικότητα να διασχίζει αγέρωχη την κάθε ανώφελη κρυψώνα.
Πώς μπήκαν η υποκριτική και το θέατρο στη ζωή σας;
*Ερώτημα αναπάντητο. Μάλλον ήταν εκεί εξαρχής κι απλά αποκαλύφθηκαν, δεν ξέρω. Ποτέ δεν είπα «θέλω να γίνω ηθοποιός». Και τώρα ακόμα δυσκολεύομαι να πω πως είμαι. Είμαι άραγε; Ποιος ξέρει; Οι επαγγελματικές ενασχολήσεις δεν είναι πάντοτε δηλωτικές ταυτότητας. Ασχολούμαι με το θέατρο, ναι. Ενίοτε επιτυχώς. Μόνον αυτό μπορώ να πω.
Και κάτι ακόμα. Με συλλαμβάνω …πανικόβλητος να έχω αντανακλαστικά ηθοποιού!
Ποιοι από τους καθηγητές σας άφησαν τη σφραγίδα της διδασκαλίας τους στον τρόπο υποκριτικής σας;
*Όλοι φαντάζομαι. Και όχι μόνον οι καθηγητές μου. Άπειρες οι επιρροές και καθημερινές μέχρι και σήμερα. Κι όχι μονάχα από ανθρώπους «της δουλειάς». Πολλά οφείλω – σε πολλούς. Ανεξάντλητες οι πηγές της έμπνευσης και της συγκίνησης. Το θέμα είναι αν τις αξιοποιείς. Αν διευρύνονται τα όρια και οι δεξιότητές σου. Ο πιο πολύτιμος δάσκαλος είναι, εντέλει, εκείνος που σου εξασφαλίζει τη συνθήκη για να ανθίσεις. Που σου τροφοδοτεί την πίστη. Που σε πολλαπλασιάζει. Αυτό προϋποθέτει ετοιμότητα κι από τα δύο μέρη. Και διαθεσιμότητα. Οι αποδοτικές συναντήσεις είναι θέμα σωστού συγχρονισμού συνήθως. Θα αναφέρω ενδεικτικά έναν δάσκαλο, τον Alain Astruc στο Παρίσι, που τον συνάντησα όταν ήμουνα σε θέση να αντιληφθώ την αίσθηση του χώρου όπως την εννοούσε εκείνος. Στα χνάρια του Antonin Artaud και του Jean-Louis Barrault. Πώς αποκτάς εκτόπισμα, λόγο ύπαρξης δηλαδή, στον κενό σκηνικό χώρο, πώς τον «κατοικείς» προτού μιλήσεις, χωρίς το δεκανίκι του λόγου δηλαδή. Με μύησε – όσο ήμουνα σε θέση – στην περιεκτική σιωπή. Και στην εγρήγορση της ακοής, κατά συνέπεια.
Έχετε διδάξει Πολιτική και Δίκαιο σε Λύκειο και σε ΙΕΚ. Πού αισθάνεστε πιο άνετα, στη σκηνή του θεάτρου ή στην έδρα του καθηγητή;
*Έχω βιώσει στιγμές οριακής δοκιμασίας και στις δύο θέσεις. Αυτό που λέμε «με λούζει κρύος ιδρώτας» – κυριολεκτικά. Εντός κι εκτός. Ο τρόμος της ανεπάρκειας είναι αδυσώπητος. Με τον καιρό μαλάκωσα. Με αποδέχτηκα. Όταν κατάλαβα πως κάποια τα μπορώ συμφιλιώθηκα με όσα δεν μπορώ. Έζησα μεγάλες συγκινήσεις μέσα στις αίθουσες. Κι ακόμα μεγαλύτερες όταν οι μαθητές μου με θυμούνται μετά την αποφοίτησή τους. Στο θέατρο άργησα λιγάκι να με αποδεχτώ και στερήθηκα κάποιες χαρές που θα μπορούσα να ‘χα νιώσει. Το έλλειμμα αυτοπεποίθησης δεν δηλώνει πάντοτε σεμνότητα και αυτογνωσία. Ενίοτε σε παρεμποδίζει ανώφελα.
Τι έχετε να πείτε στους θεατές για το έργο «Ποντικοπαγίδα» στο οποίο πρωταγωνιστείτε;
*Να έρθουν να το δούνε. Δεν θα το μετανιώσουν, το εγγυώμαι. Είναι ένας καλά ισορροπημένος συνδυασμός αστυνομικής πλοκής και χιούμορ. Με άξιους συντελεστές που το υπερασπίζονται αποτελεσματικά και απολαυστικά. Με πρωθιέρεια τη Ράνια Οικονομίδου που ανεβάζει τον πήχη των επιδόσεων…
Ποια σκηνή από την παράσταση και ποια φράση από το έργο σας αγγίζουν περισσότερο συναισθηματικά;
*«Λατρεύω τα παιδικά τραγουδάκια. Είναι τόσο μακάβρια και θλιβερά. Γι’ αυτό αρέσουν στα παιδιά, ξέρετε»…
Αυτή είναι μια φράση που με κάνει να χαμογελάω …συνωμοτικά.
Α, κι άλλη μια: «Δεν ξέρω ούτε εγώ τι εννοώ»…
Ίσως γιατί οι συνάδελφοι τις εκφέρουν αφοπλιστικά.
Πόσο επικίνδυνα είναι τα μυστικά, οι σκληρές αλήθειες και τα συνεχή ψέματα;
*Τα μυστικά, εν γένει, δεν με γοητεύουν ιδίως όταν πρόκειται για ιδιοτελή απόκρυψη της αλήθειας. Τα κατανοώ μόνο αν μια αποκάλυψη μπορεί να προκαλέσει συντριβή ανεπανόρθωτη του άλλου.
Στο ψέμα είμαι αλλεργικός, με αρρωσταίνει και με ταπεινώνει. Δεν το καταδέχομαι. Δεν είναι όμως πάντα αναγκαίες οι εκ βαθέων εξομολογήσεις. Υπάρχει και η σιωπή.
Την αλήθεια την αντέχω όσο επώδυνη κι αν είναι. Όλοι, νομίζω, την αντέχουν ανεξαρτήτως ιδιοσυγκρασίας, αν θελήσουν. Κίνδυνος ουδείς. Η εμπειρία όμως μου λέει πως μερικοί συγχέουν τις ανασφάλειές τους με τις αντοχές τους. Χαïδεύονται και μετατρέπουν την άμυνά τους σε επίθεση όταν τους ενοχλεί η αλήθεια. Με χίλια δυο προσχήματα. Μου έχει συμβεί να κατηγορηθώ για ωμότητα ή επιθετικότητα γιατί η αλήθεια μου δεν ήταν επαρκώς μεταμφιεσμένη σε κώδικα καλής συμπεριφοράς. Και ‘γω, με τη σειρά μου, εισπράττω κάποιους κώδικες φαινομενικής ευγένειας ως εξαιρετικά βίαιους – αφόρητης υποκρισίας. Θέμα οπτικής γωνίας.
Τι μπορεί να πει στον σημερινό θεατή το έργο της Αγκάθα Κρίστι;
*Ως προς την αστυνομική πλοκή οι δεξιότητες της Αγκάθα Κρίστι είναι γνωστές και αδιαμφισβήτητες. Είναι κορυφαία στο είδος. Παράλληλα όμως στην «Ποντικοπαγίδα» θέτει το θέμα της παιδικής κακοποίησης που είχε δικαίως αναστατώσει τη μεταπολεμική Αγγλία. Ο θάνατος ενός παιδιού που είχε κακοποιηθεί επέφερε τη ριζική αναθεώρηση του συστήματος εποπτείας των ανάδοχων οικογενειών και των υιοθεσιών.
Δυστυχώς το θέμα της ανεπαρκούς επιμέλειας των ανηλίκων παραμένει επίκαιρο και επώδυνο.
Ποιο τοπίο θα θέλατε να δείτε αν βρισκόσασταν τώρα μπροστά σε ένα παράθυρο;
*Έχω βαθιά εξάρτηση από τη φύση και τα φυσικά φαινόμενα. Αντλώ τη δύναμή μου απ’ αυτά. Και τη γαλήνη μου – με όλους τους καιρούς. Οφείλω όμως να ομολογήσω πως αυτή τη στιγμή που είναι νύχτα και βλέπω συμπτωματικά από ψηλά τη φωτισμένη πόλη ξυπνάει μέσα μου μια jazz διάθεση που με συμφιλιώνει με τον αστικό ιστό.
Ποια είναι τα επόμενα σχέδιά σας;
*Κανένα σχέδιο. Μια προσδοκία μόνο. Καλά στερνά. Ανώδυνα, ανεπαίσχυντα, ειρηνικά.
Ποια είναι η σχέση σας με τα ζώα; Συμβιώνετε με κάποιο κατοικίδιο;
*Η σχέση μου με τα ζώα είναι σχέση συγγένειας.
Δεν θα ‘θελα να σας ανατριχιάσω αλλά δεν εξαιρώ κανένα. Ούτε τα έντομα ούτε τα ερπετά. Κανένα πλάσμα ζωντανό δεν με απωθεί. Έχω όμως ίσως κάποια κοινά γνωρίσματα με τα σκυλιά. Δεν θα το αναλύσω…
Μπορεί να ήμουν σκύλος σε παλιότερη ζωή όπως κάποιοι άλλοι ήταν πρίγκιπες των Ίνκας. Μπορεί και λύκος γιατί δεν έχω ακόμα πλήρως εξημερωθεί. Αυτή τη στιγμή συμβιώνω με τη χελώνα του γείτονα και πενθώ ακόμα τον «Αλήτη», σύντροφο μιας ολόκληρης ζωής. Δυσαναπλήρωτο κενό και κόμπος στο υπογάστριο.
Κύριε Πετρόπουλε, σας ευχαριστούμε πολύ γι’ αυτή την εξομολόγηση.
*Κι εγώ ευχαριστώ το Catisart για τη φιλοξενία.
«Η Ποντικοπαγίδα» της Αγκάθα Κρίστι έρχεται για τρίτη χρονιά σε σκηνοθεσία Κίρκης Καραλή
