Προσωπολατρία

Φράνκο Τζεφιρέλι. Ο Αθηναίος από τη Φλωρεντία που αγαπούσε τη Μαρία Κάλλας και την Κρήτη

15 Ιουνίου 2019 Προσωπολατρία Αποστολή σε φίλο Εκτύπωση

Ο Φράνκο Τζεφιρέλι λάτρεψε την όπερα, λάτρεψε και την Ελλάδα. Αγάπησε τη Μαρία Κάλλας, αγάπησε και την Κρήτη…

Στις 6 Νοεμβρίου 1958 ο Τζεφιρέλι παρακολούθησε την ιστορική επιστροφή της Μαρίας Κάλλας στη σκηνή στο ρόλο της Μήδειας. Στην Όπερα του Ντάλλας ανέβηκε η όπερα τoυ Λουίτζι Κερουμπίνι σε σκηνοθεσία του Αλέξη Μινωτή και εικαστική επιμέλεια του Γιάννη Τσαρούχη.

Ο Τζεφιρέλι τον Ιανουάριο του 1964 κατάφερε να πείσει τη Μαρία Κάλλας να συμμετάσχει σε μία νέα παραγωγή της «Τόσκα» στη σκηνή του Κόβεντ Γκάρντεν. Την ίδια χρονιά νέος καλλιτεχνικός θρίαμβος στην Όπερα των Παρισίων με τη «Νόρμα».

Στην Όπερα του Ντάλλας στο Τέξας ο Φράνκο Τζεφιρέλι παρακολούθησε τη «Μήδεια» του Λουίτζι Κερουμπίνι με τη Μαρία Κάλλας. Σκηνοθέτης ο Αλέξης Μινωτής, εικαστική επιμέλεια από τον Γιάννη Τσαρούχη. Μαζί τους η Ισπανίδα μέτζο σοπράνο Tereza Berganza. Ήταν 6 Αυγούστου του 1958.

Στις 5 Ιουλίου του 1965 η Κάλλας εμφανίζεται για τελευταία φορά σε παράσταση όπερας στο Κόβεντ Γκάρντεν με την «Τόσκα» σε σκηνοθεσία Φράνκο Τζεφιρέλι.
Αξίζει να σημειωθεί εδώ ότι ο Τζεφιρέλι στο δικό του Μουσείο στη Φλωρεντία έχει αφιερώσει στη Μαρία Κάλλας τέσσερις αίθουσες με αντικείμενα, ρούχα, μακέτες, φωτογραφίες και παρτιτούρες που σημάδεψαν τη σταδιοδρομία της μεγάλης ντίβας.

***

Τα «ελληνικά» βήματα του Τζεφιρέλι τον οδηγούν αργότερα και στην Κρήτη. Το 1986 ο «Οθέλλος» σε σκηνοθεσία Τζεφιρέλι θα πάρει σάρκα και οστά με τον Plácido Domingo στο βασικό ρόλο, την Katia Ricciarelli ως Δυσδαιμόνα και τον Justino Diaz ως Ιάγο. Το μεγαλύτερο τμήμα της ταινίας γυρίστηκε στο Ηράκλειο στα ενετικά νεώρια και το επιθαλάσσιο κάστρο Κούλε (Rocca di mare).

Για ένα περίπου μήνα η πόλη ζούσε στους ρυθμούς των γυρισμάτων με τα εντυπωσιακά σκηνικά και κοστούμια εποχής με τα οποία ήταν ντυμένοι εκατοντάδες κάτοικοι της πόλης σε ρόλους βοηθητικών ηθοποιών.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Τζεφιρέλι δώρισε τα σκηνικά και τα κοστούμια στον Δήμο Ηρακλείου ο οποίος δεν τα αξιοποίησε…

***

Ο «ελληνικός κύκλος» του Τζεφιρέλι ολοκληρώθηκε το 2002. Τότε είχε έρθει στην Αθήνα για να παρακολουθήσει τη δική του ταινία «Callas for ever». Τον είχε προσκαλέσει ο Σύλλογος Φίλων του Σύγχρονου Μουσείου Τέχνης.
Ο τότε υπουργός Πολιτισμού Ευάγγελος Βενιζέλος είχε χαρακτηρίσει τον διάσημο σκηνοθέτη «Οικουμενικό πολίτη και άνθρωπο της αναγέννησης». Μάλιστα τον βράβευσε για τη συνεισφορά του στην προβολή του ελληνικού πολιτισμού.

Ο Τζεφιρέλι ανταποδίδοντας τη φιλοφρόνηση δήλωσε «Είμαι Φλωρεντίνος και είναι τιμή για μας να καταγόμαστε από τη Φλωρεντία, την Αθήνα της Ιταλίας. Η Αθήνα για μας είναι το παν».
Ο Τζεφιρέλι που έζησε από κοντά την Κάλλας -συνεργάστηκαν άλλωστε σε έξι παραγωγές- δήλωσε ότι η Μαρία Κάλλας είναι η γυναίκα που προσέφερε τα μέγιστα στην τέχνη.

Όπως είπε, ήταν «μια γυναίκα απλή, ευάλωτη και ταυτόχρονα εξαιρετική προσωπικότητα, έζησε σε διαρκή σύγκρουση με τα προβλήματα των φίλων της, του πάχους της, του έρωτά της, αλλά από την άλλη είχε το πνεύμα της μουσικής μέσα της».

***

Ο Τζιανφράνκο Τζεφιρέλι έφυγε από τη ζωή πλήρης ημερών το Σάββατο 15 Ιουνίου 2019. Ήταν 96 ετών. Την είδηση του θανάτου του επιβεβαίωσε στο διαδίκτυο το Ίδρυμα Φράνκο Τζεφιρέλι, ενώ ο γιος του Πίπο δήλωσε σε δημοσιογράφους πως ο πατέρας του πέθανε «ήσυχα» στο σπίτι του στη Ρώμη. Ο άλλος του γιος Λουτσιάνο ανέφερε πως ο πατέρας του υπέφερε το τελευταίο διάστημα, αλλά έφυγε ήσυχα από τη ζωή.

Ο Ιταλός σκηνοθέτης γεννήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 1923 στα περίχωρα της Φλωρεντίας ως Τζιανφράνκο Κόρσι (Gianfranco Corsi). Μητέρα του ήταν η Alaide Garosi, σχεδιάστρια μόδας και πατέρας του ο Ottorino Corsi, έμπορος μαλλιού και μεταξιού. Οι δύο γονείς του ξαναπαντρεύτηκαν και η Alaide δεν μπορούσε να χρησιμοποιήσει το δικό της επίθετο ή του Corsi για το παιδί της. Επέλεξε το επίθετο «Zeffiretti», λέξη που αναφέρεται στην όπερα του Μότσαρτ Idomeneo. Ωστόσο, το όνομα αυτό γράφτηκε λάθος στο δημοτολόγιο και έγινε Τζεφιρέλι. Όταν ήταν 6 ετών, η μητέρα του πέθανε και ο ίδιος μεγάλωσε υπό την φροντίδα της αγγλικής κοινότητας μεταναστών.

***

Ο Τζεφιρέλι αποφοίτησε από την Ακαδημία Καλών Τεχνών το 1941 και, ακολουθώντας τη συμβουλή του πατέρα του, εισήχθη στο Πανεπιστήμιο της Φλωρεντίας όπου σπούδασε αρχιτεκτονική και τέχνη. Μετά το ξέσπασμα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, πολέμησε ως αντάρτης προτού συναντηθεί με τους Βρετανούς στρατιώτες και γίνει ο διερμηνέας τους. Μετά τον πόλεμο, ξαναπήγε στο Πανεπιστήμιο της Φλωρεντίας για να συνεχίσει τις σπουδές του αλλά όταν είδε τον Λόρενς Ολίβιε στον Ερρίκο Δ΄ το 1945, αποφάσισε να ασχοληθεί με το θέατρο και τον κινηματογράφο.

***

Ενώ εργαζόταν ως ζωγράφος τοπίου στη Φλωρεντία, προσλήφθηκε από τον Λουκίνο Βισκόντι και εργάστηκε ως βοηθός σκηνοθέτη στην ταινία La Terra trema, που κυκλοφόρησε το 1948. Με τον Βισκόντι συνεργάστηκε και στις ταινίες: Λεωφορείο ο πόθος (Ρώμη, 1949) του Τεννεσσή Ουίλλιαμς, Τρωίλος και Χρυσηίδα (Φλωρεντία, 1949) του Σαίξπηρ και οι Τρεις Αδελφές (Ρώμη, 1951) του Τσέχωφ. Οι μέθοδοι του Βισκόντι είχαν μια βαθιά επιρροή στο μετέπειτα έργο του Τζεφιρέλι. Εργάστηκε και με άλλους σκηνοθέτες όπως ο Αντονιόνι και ο Ροσελίνι. Τη δεκαετία του 1960, ο Τζεφιρέλι ξεκίνησε να γράφει και να σκηνοθετεί τις δικές του παραστάσεις στο Λονδίνο και στην Νέα Υόρκη και σύντομα μετέφερε τις ιδέες του στον κινηματογράφο.

***

Έχει χαρίσει στον παγκόσμιο κινηματογράφο αριστουργήματα, μεταξύ των οποίων την ταινία «The Taming of the Shrew» (Η στρίγγλα που έγινε αρνάκι,1967) με την Ελίζαμπεθ Τέιλορ και τον Ρίτσαρντ Μπάρτον, που είναι η καλύτερη κινηματογραφική διασκευή της ομώνυμης παράστασης.

Για την ταινία «Romeo and Juliet» (Ρωμαίος και Ιουλιέτα, 1968) έλαβε υποψηφιότητα για βραβείο Όσκαρ.

Κορυφαία ήταν και η μίνι σειρά για τη ζωή του Χριστού με τίτλο «Ιησούς από τη Ναζαρέτ» (1977).

Μεγάλο μέρος της δουλειάς του αφορούσε τη μεταφορά στη μεγάλη οθόνη των σπουδαιότερων έργων της όπερας.

***

Ο Τζεφιρέλι το 1977 έγινε αξιωματικός της ιταλικής κυβέρνησης.
Το 1996, για τις υπηρεσίες του στις τέχνες, έγινε επίτιμος διδάκτορας στο Πανεπιστήμιο του Κεντ σε μια τελετή που έγινε στο Canterbury Cathedral. Το 1999 έλαβε το βραβείο Crystal Globe για την εκπληκτική καλλιτεχνική συνεισφορά του στον παγκόσμιο κινηματογράφο στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Karlovy Vary.
Το 2004 έλαβε τη διάκριση του ιππότη από τη βρετανική κυβέρνηση όταν έγινε Ταξιάρχης του Τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας. Το 2009 βραβεύτηκε με το Premio Colosseo.

Περισσότερα

«Μικρός Σερίφης», Ντιάνα Μόρισον, Πεπίτο Γκονζάλες και Τσιπιρίπο αποχαιρετούν τον Πότη Στρατίκη

10 Ιουνίου 2019 Προσωπολατρία Αποστολή σε φίλο Εκτύπωση

Ο 18χρονος Τζιμ Άνταμς ή Δημήτρης Αδαμόπουλος, η όμορφη Ντιάνα Μόρισον, ο Μεξικανός Πεπίτο Γκονζάλες και το μικρό Ινδιανάκι, ο θρυλικός Τσιπιρίπο, αποχαιρετούν τον κύριο «Κώστα Φωτεινό».

Ο αντιστασιακός, εκδότης, συγγραφέας και δημοσιογράφος, που υπέγραφε ως «Κώστας Φωτεινός», στο αγαπημένο περιοδικό «Μικρός Σερίφης», ο Παναγιώτης (Πότης) Στρατίκης έφυγε από τη ζωή, στα 93 χρόνια του.

Πότης Στρατίκης. Η ποιότητα ήταν το κυρίαρχο υλικό σε όλες του τις δημιουργίες.

Ο Πότης Στρατίκης γεννήθηκε το 1926 και μεγάλωσε στο Κοπανάκι Μεσσηνίας. Ήταν άριστος μαθητής και όταν φοιτούσε στο Γυμνάσιο Κυπαρισσίας, ξέσπασε ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος. Ο Στρατίκης χωρίς να διστάσει προσχώρησε στην ΕΠΟΝ, λαμβάνοντας έτσι ενεργό ρόλο στην Εθνική Αντίσταση.

Όταν ο πόλεμος τελείωσε και άρχισαν οι εμφύλιες διαμάχες, ο Πότης Στρατίκης έφυγε από τη γενέτειρά του και εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, όπως χιλιάδες άλλοι αριστεροί αναζητώντας ασφάλεια στο ανώνυμο πλήθος της πρωτεύουσας.

Το 1946, πέτυχε στις εισαγωγικές εξετάσεις της Παντείου Σχολής, αλλά διέκοψε τα μαθήματα λίγους μήνες μετά επειδή δεν μπορούσε να αντεπεξέλθει στις οικονομικές απαιτήσεις των σπουδών.
Ανήσυχο πνεύμα, ξεκίνησε να μαθαίνει μόνος του ξένες γλώσσες. Παράλληλα, άρχισε να χτυπά την πόρτα στα περιοδικά της εποχής.

Με την επιμονή του, κατάφερε να γνωριστεί με σημαντικούς ανθρώπους του Τύπου, όπως ο Στέλιος Ανεμοδουράς, ο Θέμος Ανδρεόπουλος, ο Απόστολος Μαγγανάρης, ο Νίκος Θεοφανίδης, ο Γιάννης Μαρής και ο Ηλίας Μπακόπουλος, ενώ ξεκίνησε να εργάζεται στον εκδοτικό χώρο, τον οποίο λάτρευε από παιδί.

Η αρχή έγινε με τις μεταφράσεις που έκανε για τα περιοδικά «Χτυποκάρδι» και «Τραστ του γέλιου», ενώ δούλεψε και στην παραγωγή του «Μικρού Ήρωα».

Ακολούθησε η «Μάσκα» του Απόστολου Μαγγανάρη, στην οποία εργάστηκε αρχικά σαν διορθωτής κειμένων, όμως αργότερα μετέφραζε αστυνομικά και γουέστερν διηγήματα. Η οξυδέρκειά του τον οδήγησε στο να γράφει και ο ίδιος κείμενα με πρωταγωνιστές τους γνωστούς ήρωες του περιοδικού, όπως ο «Ζορό» και το «Τσακάλι».

Ακολούθησαν οι συνεργασίες του με διάφορα μεγάλα περιοδικά της εποχής όπως τα «Ρομάντσο», «Πρώτο», «Θεατής», «Γυναίκα», «Φαντασία», «Ελληνίδα», «Πάνθεον», «Βεντέττα», πότε ως συντάκτης, πότε ως μεταφραστής και πότε ως μόνιμος συνεργάτης στα κείμενα.

Ο Πότης Στρατίκης υπήρξε αγωνιστής της ζωής. Δεν υποχώρησε, δεν συμβιβάστηκε…

Παράλληλα ασχολήθηκε πολύ και με τη μετάφραση λογοτεχνικών κειμένων.
Το 1962, αποφάσισε να κάνει το μεγάλο βήμα και να προχωρήσει ο ίδιος στην έκδοση ενός παιδικού περιοδικού. Είχε έτοιμη την ιδέα, απλώς έπρεπε να βρει και τον κατάλληλο συνεργάτη.

Ο «Μικρός Σερίφης» ήταν τυχερός. Γεννήθηκε Τρίτη και 13…

Όταν συζήτησε το θέμα με τον φίλο του και σχεδιαστή, Θέμο Ανδρεόπουλο, εκείνος του ζήτησε να κάνουν μαζί αυτό το εγχείρημα. Έτσι την Τρίτη 13 Νοεμβρίου του 1962 σε όλα τα περίπτερα της Αθήνας εμφανίστηκε το νέο περιοδικό, ο «Μικρός Σερίφης».

Ήταν το μακροβιότερο ελληνικό περιοδικό και ολοκλήρωσε την εκδοτική του διαδρομή τον Δεκέμβριο του 1991, με την κυκλοφορία του τεύχους 1468. Όμως ο «Μικρός Σερίφης» το 2012 και το 2015 κυκλοφόρησαν δύο ακόμη τεύχη (1469 και 1470) με τις περιπέτειες του Τζιμ Άνταμς στο Φαρ Ουέστ.
Το τεύχος 1.469 έφερε τον τίτλο «Κόκκινο Βουνό» που ήταν μια ακυκλοφόρητη ιστορία του Πότη Στρατίκη.

Τρία χρόνια αργότερα κυκλοφόρησε το τεύχος 1.470 με τίτλο «60 λεπτά αγωνίας» και περιελάμβανε αδημοσίευτη ιστορία με όλα τα χαρακτηριστικά που αγάπησαν οι αναγνώστες καθώς και άρθρο του δημιουργού.

Η επιτυχία του «Σερίφη», του οποίου τα κείμενα υπέγραφε σαν «Κώστας Φωτεινός», ήταν μεγάλη και αυτό ανάγκασε τους δύο συνεταίρους να προχωρήσουν στην έκδοση και ενός δεύτερου περιοδικού με τους ίδιους ήρωες.
Έτσι γεννήθηκε ο «Μικρός Καουμπόυ» ο οποίος κυκλοφορούσε μέχρι και το 1989.

Οι ιστορίες σε αυτά τα περιοδικά ήταν αυτοτελείς κυρίως, ωστόσο κατά καιρούς δημοσιεύτηκαν και κάποιες σε συνέχειες που κρατούσαν δύο ή ακόμα και δέκα τεύχη.
Το 1973 κυκλοφόρησε και τρίτο περιοδικό, ο «Μικρός Αρχηγός» το οποίο κυκλοφόρησε σε μόλις 838 τεύχη.
Η συνεργασία Στρατίκη και Ανδρεόπουλου κράτησε μέχρι και το 1971. Τότε ο Ανδρεόπουλος ανέλαβε την έκδοση του «Μικρού Καουμπόυ», συνεργαζόμενος με άλλους συγγραφείς.

Η θεματολογία των περιοδικών ήταν γουέστερν. Περιελάμβαναν στην πλειονότητά τους αυτοτελείς ιστορίες. Οι ήρωες του Στρατίκη τα έβαζαν με τους κακούς και φυσικά πάντα νικούσαν. Βέβαια δημοσιεύτηκαν κατά καιρούς και ιστορίες σε συνέχειες, οι οποίες διαρκούσαν από δύο έως και δέκα τεύχη.

***

Στη συνέχεια ο Στρατίκης κατάφερε να αποκτήσει τα δικαιώματα για την ελληνική έκδοση ενός επιτυχημένου ξένου κόμικ, του «Λούκυ Λουκ».

Λίγα χρόνια αργότερα, θα ιδρύσει τον Εκδοτικό Οίκο «Αδελφοί Στρατίκη», σε συνεργασία με τα αδέλφια του Πέτρο και Χρήστο. Από τότε μέχρι τέλους, ο Πότης Στρατίκης δεν έπαψε ποτέ να ασχολείται με τα εκδοτικά πράγματα. Είχε γράψει περισσότερα από είκοσι βιβλία με θέμα την Αρχαία Ελληνική Ιστορία, ενώ συχνά σε συζητήσεις φιλολογικού περιεχομένου έδινε τη δική του συνταγή για την επιτυχή πορεία νέων εκδόσεων.

Τον Ιούνιο του 2006, τιμήθηκε από την Ένωση Συντακτών Περιοδικού και Ηλεκτρονικού Τύπου για την προσφορά του, ενώ ένα χρόνο αργότερα (Ιούνιος 2007), το Ίδρυμα Προαγωγής Δημοσιογραφίας Αθανασίου Β. Μπότση τον τίμησε για την επιτυχημένη διαδρομή του στον Περιοδικό Τύπο, αλλά και για το συγγραφικό και μεταφραστικό του έργο.

Περισσότερα

Πίτσα Καπιτσινέα: Έργο ζωής η δουλειά μου στο Εθνικό και στον Πειραϊκό Σύνδεσμο

27 Μαΐου 2019 Προσωπολατρία Αποστολή σε φίλο Εκτύπωση

Του Παναγιώτη Μήλα

Πέθανε τον Οκτώβριο του 2018 η Πίτσα Καπιτσινέα και το μάθαμε …τον Μάιο του 2019. Ήταν 87 ετών. Γεννήθηκε το 1931. Τα τελευταία χρόνια αντιμετώπιζε μεγάλο πρόβλημα με τα μάτια της…

«Οι βυθοί των ματιών σου είναι καμένοι», της είπε ο οφθαλμίατρός της, όταν διαπίστωσε εκφύλιση της ωχράς κηλίδας.
Εκείνη τότε με ψυχραιμία και με το κεφάλι ψηλά απάντησε: «Αν βλέπεις κατάματα τους προβολείς της Επιδαύρου για περισσότερα από 40 χρόνια, είναι φυσικό επακόλουθο. Αμ, του Ηρωδείου; Και μήπως πάνε πίσω τα φώτα του Εθνικού μας Θεάτρου;».

«Το σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα», του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα (1963). Σε σκηνοθεσία Αλέξη Σολομού, μουσική Βιττόριο Ριέττι, σκηνικά – κοστούμια του Γιάννη Τσαρούχη. Εθνικό Θέατρο: Κεντρική Σκηνή. Από αριστερά: Όλγα Τουρνάκη (Δούλα), Βέρα Ζαβιτσιάνου (Αδέλα), Πόπη Παπαδάκη (Αμέλια), Κατίνα Παξινού (Μπερνάρντα), Πίτσα Καπιτσινέα (Μαγδαλένα), Ελένη Χατζηαργύρη (Μαρτίριο), Ρίτα Μυράτ (Ανγκούστιας), Μυρσίνη Σαντοριναίου (Προυντέντσια). Πίσω της: Ελένη Ζαφειρίου (Πόνθια).

Από το 1949 έως το 1982, έλαβε μέρος σε 80 παραστάσεις του Εθνικού. Έπαιξε στην ταινία «Το λάθος», (1965) και στην τηλεοπτική μεταφορά του έργου «Ένα μικρό λάθος», (1979).

Η αγαπημένη ηθοποιός και δασκάλα ήταν σύζυγος του ηθοποιού Γκίκα Μπινιάρη και πάντα έλεγε ότι η ζωή της ήταν το Θέατρο και ο Γκίκας. Πρόσθετε μάλιστα: «Ήμασταν ένα από τα πιο αγαπημένα ζευγάρια του ελληνικού θεάτρου και μείναμε μαζί ως το τέλος. Για μένα έργο ζωής ήταν η δουλειά μας μαζί με τον Γκίκα και άλλους σπουδαίους ηθοποιούς του Εθνικού (Σαρρής, Φιλιππόπουλος, Μετσόλης, Νικηφοράκη), στη Δραματική Σχολή του Πειραϊκού Συνδέσμου που για πάνω από 20 χρόνια διδάξαμε τους νέους ηθοποιούς πως θα εργαστούν με ήθος πάνω στη δουλειά που αγάπησαν.

«Η έβδομη ημέρα της δημιουργίας», του Ιάκωβου Καμπανέλλη, σε σκηνοθεσία Κωστή Μιχαηλίδη και σκηνικά Κλεόβουλου Κλώνη. (Ιανουάριος 1956). Στο Εθνικό Θέατρο: Δευτέρα Σκηνή. Από αριστερά: Πίτσα Καπιτσινέα (Ελένη), Τζένη Καρέζη (Χριστίνα), Αίας Τριάντης (Κώστας), Παντελής Ζερβός (Γυρολόγος), Θάνος Κωτσόπουλος (Γιατρός).

Βγάλαμε σπουδαία παιδιά που μας έκαναν υπερήφανους (Ρουγγέρη, Δαμάτης, Χουβαρδάς, Μπιμπίλας, Κωνσταντινίδου, Χάνος, Νινιός, Σταυράκης, Ροντήρη, Προκοπίου και άλλοι). Ήταν η μόνη Σχολή που είχε Πειραματική Σκηνή όπου μαθητές έπαιζαν σαν επαγγελματίες με αποκορύφωμα την παράσταση «Ιφιγένεια εν Αυλίδι» με την οποία επαναλειτούργησε το Αρχαίο Θέατρο Πυθαγορείου της Σάμου. Στην παράσταση αυτή έπαιζαν μαζί καθηγητές και μαθητές. Το χειροκρότημα εκείνης της παράστασης χαράχτηκε στη μνήμη μου περισσότερο από όλα όσα έχω εισπράξει παίζοντας μεγάλους ρόλους στην Επίδαυρο».

***

Η Πίτσα Καπιτσινέα δέχτηκε για πολλά χρόνια την αγάπη και τη φροντίδα του Ταμείου Αλληλοβοηθείας του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών (ΤΑΣΕΗ). Έτσι εξηγείται και η πικρία του Σπύρου Μπιμπίλα, Προέδρου του ΤΑΣΕΗ, ο οποίος και γνωστοποίησε την είδηση του θανάτου της ηθοποιού μέσα από τον προσωπικό του λογαριασμό στο facebook.

«Ματωμένος Γάμος», του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα (1981), σε σκηνοθεσία Αλέξη Σολομού, μουσική Μάνου Χατζιδάκι. Σκηνικά – κοστούμια της Λίζας Ζαΐμη. Από αριστερά: Νόρα Κατσέλη (Γυναίκα του Λεονάρντο), Χρήστος Πάρλας (Λεονάρντο), Πίτσα Καπιτσινέα (Πεθερά του Λεονάρντο).

Ο κ. Μπιμπίλας, αναφερόμενος και στο θάνατο της Βιβέτας Τσιούνη – που έφυγε από τη ζωή πριν από λίγο καιρό – δήλωσε ότι και στις δύο περιπτώσεις οι συγγενείς δεν ενημέρωσαν φίλους και συναδέλφους για το τελευταίο αντίο.

Συγκεκριμένα έγραψε: «Ακόμα μια θλιβερή αποχώρηση. Η λατρεμένη μου δασκάλα στη Δραματική Σχολή του Πειραϊκού Συνδέσμου και σπουδαία ηθοποιός του Εθνικού μας Θεάτρου, Πίτσα Καπιτσινέα, δεν είναι πια ανάμεσά μας. Είναι το δεύτερο …κρούσμα μετά την περίπτωση της Βιβέτας Τσιουνη – που έφυγε πριν από λίγο καιρό – που ουδείς συγγενής της ειδοποίησε ένα όργανο των Ηθοποιών αν και τα τηλέφωνα των Οργανισμών και των Σωματείων μας δεν είναι δυσεύρετα.

Η αγαπημένη μας δασκάλα έφυγε τέλος Οκτώβρη. Της είχαμε αφιέρωμα στο Ημερολόγιο ΤΑΣΕΗ του 2019».

Έγραψε χαρακτηριστικά ο Σπύρος Μπιμπίλας: «Θα σε θυμάμαι ΠΑΝΤΑ για τα τόσα ωραία που ζήσαμε και που μας έμαθες».

***

«Δόνα Ροζίτα», του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα (1959), σε σκηνοθεσία Αλέξη Σολομού, μουσική Μάνου Χατζιδάκι. Ενδυματολόγος ο Αντώνης Φωκάς. Στο Εθνικό Θέατρο: Κεντρική Σκηνή. Όρθιες, από αριστερά: Χριστίνα Καλογερίκου (Η Νένα), Πίτσα Καπιτσινέα (Πρώτη γεροντοκόρη), Κική Ρέππα (Πρώτη Αγιόλα), Βάσω Μεριδιώτου (Δεύτερη Αγιόλα), Ελένη Νενεδάκη (Τρίτη γεροντοκόρη), Πόπη Παπαδάκη (Δεύτερη γεροντοκόρη). Καθιστές: Άννα Συνοδινού (Ροζίτα), Κυβέλη (Η Θεία), Δέσπω Διαμαντίδου (Η μητέρα των γεροντοκόρων).

*Κάποια στοιχεία για την Πίτσα Καπιτσινέα είναι από το Θεατρικό Ημερολόγιο 2019, έκδοση του Ταμείου Αλληλοβοηθείας του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών (Κείμενα – επιμέλεια: Σίσσυ Καπλάνη, Σπύρος Μπιμπίλας) και από τη σελίδα του ηθοποιού Σπύρου Μπιμπίλα στο facebook.

***

“ΕΝΑ ΜΙΚΡΟ ΛΑΘΟΣ” ΜΕ ΤΗΝ ΠΙΤΣΑ ΚΑΠΙΤΣΙΝΕΑ

Περισσότερα

Ηλιόπουλος: Με προσφωνούσαν «Ντίνο, Ντινάκο, Ντινάρα», ήταν η πιο γλυκιά μουσική που είχα ακούσει

21 Μαΐου 2019 Προσωπολατρία Αποστολή σε φίλο Εκτύπωση

«Να είσαι κάτι το ’49 (όπου αναδείχτηκα) και να εξακολουθείς να είσαι κάτι το ’99, είναι επίσης κάτι! Μου το δείχνει η τρυφερότητα του κόσμου, των συναδέλφων μου, της κριτικής… Μου το δείχνουν οι δυο- τρεις γενιές που μεγάλωσα, που καταφθάνουν πάνω μου συγκινημένοι να τους μείνω κι άλλο παρών. Οι στενοί μου άγνωστοι του δρόμου, ο φοιτητής, το κοριτσόπουλο, ο φορτηγατζής, ο μηχανόβιος που ανάμεσα στο «γέρασε» που τους ξεφεύγει και το «δεν το έκανα επίτηδες» που τους απαντάω, με φέρνουν στην ηλικία τους και με προσφωνούν «Ντίνο, Ντινάκο, Ντινάρα». Αν υπάρχει σ’ αυτό τον κόσμο μια μουσική πιο γλυκιά, δεν την έχω ακούσει»!

***

Τα παραπάνω λόγια είχε γράψει ο Ντίνος Ηλιόπουλος στο βιβλίο – αυτοβιογραφία του με τον τίτλο «Ένας Ηλιόπουλος ονόματι Ντίνος».

***

Ο Ντίνος Ηλιόπουλος γεννήθηκε στις 12 Ιουνίου 1913, στην Αλεξάνδρεια. Πέθανε στις 4 Ιουνίου 2001, στην Αθήνα, σε ηλικία 88 χρόνων. Στο μνήμα του, στο Α’ Νεκροταφείο Αθηνών, υπάρχει μια πλάκα, που γράφει κατ’ απαίτησή του: «Με συγχωρείτε κυρίες μου, που δεν μπορώ να σηκωθώ»…

***

Γιόρταζε στις 21 Μαΐου. Δύο συνονόματοί του, ο ζωγράφος Κώστας Ι. Σπυριούνης με το γραμματόσημο που φιλοτέχνησε το 2009 και ο συγγραφέας και κριτικός θεάτρου Κώστας Γεωργουσόπουλος, με το κείμενο του 1999 που ακολουθεί, συνθέτουν αυτό το μικρό αφιέρωμα για έναν μεγάλο του ελληνικού θεάτρου.

***

Ντίνος Ηλιόπουλος

Του Κώστα Γεωργουσόπουλου

«Η κωμική τέχνη του κ. Ηλιόπουλου ξεκινάει από την Κομέντια ντελ Άρτε, όχι τόσο γιατί ακολουθεί κάποιον συγκεκριμένο τύπο αυτής της υποκριτικής παράδοσης, αλλά γιατί οικοδομεί τους ρόλους με τον ίδιο τρόπο.
Ο Ηλιόπουλος παίζει ένα ρόλο και, ταυτόχρονα, τον τόπο του μέσα στο ρόλο.

Είναι ο κατεξοχήν ηθοποιός με τα τυποποιημένα τερτίπια, με τη διαφορά πως δεν είναι ένας τυποποιημένος ηθοποιός.
Έχει κατασκευάσει έναν κωμικό κώδικα τελείως προσωπικό, ύστερα από μελέτη των προσόντων του και των ελαττωμάτων του. Μεγάλοι κωμικοί είναι εκείνοι που, κωδικοποιώντας τα μέσα τους, εξαίρουν υπερτονίζοντας, υπογραμμίζοντας το ελάττωμά τους.

Αυτή η μέθοδος απαιτεί ένστικτο και μεγάλη φαντασία, δύο προσόντα που διαθέτει αφειδώλευτα ο Ηλιόπουλος. Το ελάττωμα του Ηλιόπουλου ως ηθοποιού είναι η δυσχέρειά του ν’ απομνημονεύει το λόγο, και μια έμφυτη αφηρημάδα.

Ο Ηλιόπουλος μαθαίνει -υποπτεύομαι- με το αφτί. Ακούει αυτοσχεδιάζοντας στα κενά, ώσπου να κατανοήσει το λόγο.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα έναν ιδιάζοντα ρυθμό, ο οποίος από τη φύση του, είναι κωμικός.

Τυπικό γνώρισμα του ρυθμού του είναι η εναλλαγή αργής κίνησης και γρήγορης εκφώνησης του λόγου.

Σπάνια κινείται όταν μιλά, έτσι ώστε η παρουσία του στη σκηνή είναι μια συνεχής χορευτική κίνηση που διακόπτεται από στάσεις, όπου εκφωνείται ο λόγος, πάντα σε αργότερο ρυθμό από το ρυθμό της κίνησης που προηγείται ή έπεται.

Η κίνηση, όμως, δεν είναι τυχαία, πολλές φορές, φτάνει στο αραβούργημα με τη συμμετοχή όλου του σώματος.

Ποτέ ο Ηλιόπουλος δεν αποκρυσταλλώνει την κίνηση σε μια πάγια έκφραση. Ενώ δίνει την εντύπωση του τέλεια μελετημένου, ένα είδος γοητευτικής άμυνας που τον συνέχει, αφήνει γύρω από τις κινήσεις του ένα ασαφές μετείκασμα, με αποτέλεσμα να φαίνεται πως συνεχώς εφευρίσκει το ρυθμό κι αυτοσχεδιάζει.

Έχω την εντύπωση πως δεν υπάρχει πιο σχολαστικός ηθοποιός κατά τη διάρκεια της δοκιμής.

Μένω με τη γνώμη, όπως τόσα χρόνια τον παρακολουθώ, πως έχει μετρήσει με το χιλιοστό κάθε βήμα του, κάθε απόσταση και κάθε φωτοσκίαση των αντιδράσεών του.

Κι όμως, όταν τον βλέπεις στην παράσταση, νομίζεις πως ψάχνει να βρει την επόμενη κίνηση, πως τώρα μαθαίνει τις θέσεις του και πως με κόπο εκφωνεί τα λόγια του.

Η όλη του προσπάθεια αφήνει στον θεατή τη γεύση του ανολοκλήρωτου, κι εδώ ακριβώς είναι το μυστικό της μεγάλης του τέχνης, αλλά κι ο μεγάλος του εχθρός.

Είναι ένας κωμικός δύσκολος, γιατί δεν κολακεύει ποτέ με ευκολίες το κοινό.

Η αφέλεια και η αμηχανία του δημιουργούν στον θεατή μιαν ανασφάλεια, κι ο ρυθμός του έχει ένα υπόγειο χρώμα που, όταν έρχεται πότε-πότε στην επιφάνεια, τρομάζει.

Η ανασφάλεια και ο τρόμος δημιουργούν στον θεατή μια διαθεσιμότητα και του επιβάλλουν το δίλημμα αν πρέπει ή δεν πρέπει να γελάσει – και σωστά, γιατί ο Ηλιόπουλος είναι ο κωμικός που, όταν είναι παγιδευμένος, θύμα, σου δίνει την εντύπωση πως πίσω απ’ τα φαινόμενα κυριαρχεί μια δική του διαβολική συνέργεια που τα ελέγχει και τα κατευθύνει.

Η τέχνη του κωμικού στον Ντίνο Ηλιόπουλο είναι μια επιβεβαίωση του κανόνα πως, η μεγάλη τέχνη είναι αδιαίρετη, μία, πως δεν υπακούει σε είδη ἡ μόδες ή ευκολίες. Σ’ ένα κοινό όπως το ελληνικό, που τροφοδοτήθηκε πάντα με ευκολίες, ο κώδικας του Ηλιόπουλου είναι δυσκολονόητος, γιατί είναι επιθετικός και ανοίκειος».

***

Το παραπάνω κείμενο του Κώστα Γεωργουσόπουλου, δημοσιεύθηκε στο βιβλίο «Ένας Ηλιόπουλος ονόματι Ντίνος» που κυκλοφόρησε το 1999 από τις «Εκδόσεις Άγκυρα».

Περισσότερα

Γεώργιος Παπανικολάου. Ο «άγιος» των γυναικών

13 Μαΐου 2019 Προσωπολατρία Αποστολή σε φίλο Εκτύπωση

«Δεν είμαι πλέον ονειροπόλος. Η επιστήμη με άρπαξε από τα χέρια του Νίτσε. Πατώ απάνω σε έδαφος στερεό. Το ιδανικόν μου δεν είναι να πλουτίσω ούτε να ζήσω ευτυχής, αλλά να εργασθώ, να δράσω, να δημιουργήσω, να κάμω κάτι τι αντάξιον ενός ανθρώπου ηθικού και δυνατού»… Αυτά έλεγε ο Γεώργιος Παπανικολάου, ο οποίος γεννήθηκε στις 13 Μαΐου 1883 στην Κύμη. Οι ζωές των γυναικών που έχουν σωθεί παγκοσμίως από την εφαρμογή του «Pap test» μετριούνται σε εκατομμύρια. Το πόσο σημαντικό είναι το Τεστ Παπανικολάου για την υγεία των γυναικών προκύπτει περίτρανα από τα στατιστικά στοιχεία, που δείχνουν ότι μέσα στα πρώτα 60 χρόνια της εφαρμογής του, ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας από πρώτη αιτία θανάτου στις γυναίκες έπεσε στην 13η θέση. Κορυφαίο είναι το σύγγραμμά του «Άτλας Αποφολιδωτικής Κυτταρολογίας». Ο Παπανικολάου ήταν πάντα ένας σιωπηλός αγωνιστής του πνεύματος και της επιστήμης, επίμονος και ατάραχος, ακούραστος και ταπεινός, ευγενής και αξιοπρεπής, ακόμα και όταν αδικήθηκε όπως στην περίπτωση του Νόμπελ Ιατρικής, για το οποίο είχε προταθεί δύο φορές από πολλούς Έλληνες και ξένους ερευνητές. Πέθανε στις 19 Φεβρουαρίου 1962 στο Μαϊάμι της Φλώριδα.

Η γυναίκα του, Μάχη Μαυρογένη (στη φωτογραφία) προσπάθησε να συνεχίσει το έργο του στο Μαϊάμι μέχρι το θάνατό της, στις 13 Οκτωβρίου 1982, σε ηλικία 92 ετών.

Περισσότερα

Πέγκυ Αγγούρη. Μεγάλο γλέντι από το Σοποτό των Καλαβρύτων μέχρι το Ουίλιαμσμπεργκ της Βιρτζίνια

3 Μαΐου 2019 Προσωπολατρία Αποστολή σε φίλο Εκτύπωση

Του Παναγιώτη Μήλα

«Η κόρη μου η Πέγκυ από σήμερα αναλαμβάνει τη θέση της Αντιπροέδρου στο αμερικανικό πανεπιστήμιο William and Mary».

Αυτή τη χαρμόσυνη είδηση θα μας ανακοίνωνε με βουρκωμένα μάτια ο Γιάννης Αγγούρης έχοντας στην αγκαλιά την άλλη του κόρη, την Τζίνα, μόλις θα είχε ολοκληρώσει την τηλεφωνική επικοινωνία του με την Πέγκυ.

Ο δημοσιογράφος Γιάννης Αγγούρης ήταν ο αρχισυντάκτης μου στη «Ναυτεμπορική» με διευθυντή τον Νίκο Σαρανταένα όταν πήγα στη Λένορμαν το 1992.

Ο κύριος Γιάννης – μετά το «κλείσιμο» της ύλης της εφημερίδας – μαζί με την αγαπημένη του κυρία Φωτεινή, θα διοργάνωνε γλέντι που θα άρχιζε από το λατρεμένο του Σοποτό των Καλαβρύτων και θα έφτανε μέχρι το Ουίλιαμσμπεργκ της Βιρτζίνια.

Δεν είναι λίγο να βλέπεις το παιδί σου στην κορυφή του δεύτερου παλαιότερου ακαδημαϊκού ιδρύματος στις ΗΠΑ, μετά το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ. Αναφέρομαι στο Πανεπιστήμιο William and Mary που βρίσκεται στο Ουίλιαμσμπεργκ της Βιρτζίνια το οποίο ιδρύθηκε το 1693.

***

Στη «Ναυτεμπορική» από εκείνα τα χρόνια ο Γιάννης Αγγούρης και η Τζίνα συχνά πυκνά μοιράζονταν μαζί μας τις επιτυχίες της κόρης και αδελφής.

Η Πέγκυ Αγγούρη μετά το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο προχώρησε στο Swiss Federal Institute of Technology της Ζυρίχης. Μετά ήρθε το Ohio State University και το Πανεπιστήμιο του Maine. Στη συνέχεια η Πέγκυ έγινε πρύτανης του Κολεγίου Επιστημών στο George Mason University και τώρα από την 1η Ιουλίου 2019 η βραβευμένη Ελληνίδα ερευνήτρια θα αναλάβει τα νέα της καθήκοντα ως Αντιπροέδρου (Provost) στο αμερικανικό πανεπιστήμιο William and Mary.

***

Η Δρ. Πέγκυ Αγγούρη. Είναι παντρεμένη με τον καθηγητή Αντώνη Στεφανίδη. Κόρη τους η Χλόη που πάει στο Γυμνάσιο και ενώ έχει γεννηθεί και μεγαλώνει στις ΗΠΑ, μιλάει πολύ καλά ελληνικά και έχει ήδη πάρει τρία πτυχία ελληνομάθειας. Μοναδικό μειονέκτημα της Πέγκυς; Υποστηρίζει την ΑΕΚ…

Στην επίσημη ανακοίνωση του Πανεπιστημίου η Κάθριν Ρόουι, Πρόεδρος του William and Mary, αναφέρει πως «η Δρ. Αγγούρη φέρνει ένα τεράστιο εύρος εμπειριών ως καθηγήτρια, ακαδημαϊκός και ερευνήτρια. Θα είναι μια εξαιρετική αντιπρόεδρος και την καλωσορίζουμε με ενθουσιασμό στην πανεπιστημιούπολη».

***

Τον ίδιο ενθουσιασμό νιώθουμε σήμερα και όλοι εμείς που ζήσαμε από κοντά τις προσπάθειες του Γιάννη Αγγούρη να δώσει στις κόρες του ό,τι καλύτερο μπορούσε. Τον ίδιο ενθουσιασμό νιώθει και η ίδια η Δρ. Πέγκυ Αγγούρη, η οποία δήλωσε:

«Είναι τιμή μου που επιλέχθηκα να ηγηθώ του ακαδημαϊκού τμήματος ενός τέτοιου εξαιρετικού ιδρύματος, το οποίο είναι αφοσιωμένο στη διδασκαλία και την έρευνα και του οποίου το ταλαντούχο εκπαιδευτικό προσωπικό μπορεί να συγκριθεί μόνο με τη δύναμη των σπουδαστών του. Η οικογένειά μου και εγώ είμαστε ενθουσιασμένοι που γινόμαστε μέρος της κοινότητας του William & Mary».

***

Κλείνοντας αυτή τη μικρή αναφορά στην επιτυχία της, αξίζει να βάλω εδώ δυο λόγια από τη συνέντευξη που έδωσε η Πέγκυ Αγγούρη στον δημοσιογράφο Αχιλλέα Κουρεμένο στην εφημερίδα «Εθνικός Κήρυξ» της Νέας Υόρκης, στις 30 Απριλίου 2019.

«Ε.Κ.»: Θα μπορούσατε να συγκρίνετε το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα με το αντίστοιχο αμερικανικό;

Δρ Πέγκυ Αγγούρη: Η μεγαλύτερη διαφορά που βλέπω μεταξύ του ελληνικού και του αμερικανικού εκπαιδευτικού συστήματος είναι ότι ενώ στις ΗΠΑ η πορεία των μαθητών προς τα πανεπιστήμια και την ολοκλήρωση της μάθησης είναι μαραθώνιος, στην Ελλάδα είναι αγώνας sprint, με μόνο σκοπό τη βαθμολογία των πανελλήνιων και την εισαγωγή στα πανεπιστήμια. Πιο συγκεκριμένα, στις ΗΠΑ η επιλογή γίνεται με βάση τις συνολικές (πολυετείς) επιδόσεις των μαθητών κατά τη διάρκεια της σχολικής τους πορείας καθώς και τις δραστηριότητές τους εκτός της τάξης (μουσική, αθλητισμός, εθελοντισμός). Έτσι τα πανεπιστήμια αποκτούν μια ολοκληρωμένη εικόνα της προσωπικότητας του μαθητή-υποψηφίου και οι μαθητές έχουν τη δυνατότητα να χτίσουν γερά πολύπλευρη και βαθύτερη γνώση. Στην Ελλάδα αντίθετα, η προσπάθεια του μαθητή επικεντρώνεται στην τελευταία τάξη και ο υποψήφιος καταλήγει να κριθεί από την επίδοσή του σε 4-5 μαθήματα σε μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Αυτός ο τρόπος εισαγωγής και αξιολόγησης δεν επιτρέπει στα ελληνικά πανεπιστήμια να εισάγουν πολύπλευρους φοιτητές και είναι επιπλέον άδικος για τους μαθητές που έχουν διαγράψει σταθερή και αξιοσημείωτη πορεία μέσα και έξω από την τάξη σε όλη τη διάρκεια των σχολικών σπουδών τους.

Η Πέγκυ και ο Αντώνης έχουν άλλα δύο παιδιά στην οικογένεια: Τον Ronny ή “Μπάτλερ” με τις λευκές πατουσίτσες του και την ήρεμη δύναμη, τη Luna.

Τέλος σε ερώτηση του Αχιλλέα Κουρεμένου για την απώλεια ικανών επιστημόνων (brain drain) από το δυναμικό της χώρας μας η Δρ. Πέγκυ Αγγούρη είπε μεταξύ άλλων πως αυτό σε μεγάλο βαθμό οφείλεται «στην ηθελημένη κατά το πλείστον απροθυμία της χώρας μας να αξιοποιήσει εποικοδομητικά το τεράστιο πνευματικό δυναμικό που παράγει».

Η Luna και ο Ronny περιμένουν να δουν τη μαμα – Πέγκυ στην τηλεόραση.

Πρόσθεσε δε κλείνοντας πως: «Είμαι σίγουρη ότι όλοι οι Έλληνες επιστήμονες εντός και εκτός Ελλάδας, έχουμε την πρόθεση και τη θέληση να συμβάλουμε και πιο συστηματικά και οργανωμένα στην πρόοδο της πατρίδας μας όπως και όταν μας ζητηθεί. Αυτό που πρέπει να διερωτηθούμε όμως είναι αν η Ελλάδα έχει τη διάθεση να δεχθεί τη συμβολή μας και με ποιο τρόπο. Η δικαιολογία της ιδιαίτερης «ελληνικής πραγματικότητας» έχει παλιώσει, αλλά ατυχώς τα εμπόδια στη συμμετοχή μας στην ανάπτυξη της χώρας παραμένουν ακόμα αξεπέραστα».

***

Πέγκυ, σε ευχαριστούμε που μας έκανες υπερήφανους με την επιτυχία σου. Συγχαρητήρια και ευχές για ένα γλέντι τον Δεκαπενταύγουστο, τη μέρα της γιορτής σου, στο Σοποτό.

Περισσότερα

Κώστας Γραμματόπουλος. Ο Μάιος μας έφθασε…

2 Μαΐου 2019 Προσωπολατρία Αποστολή σε φίλο Εκτύπωση

Η Άννα, η Λόλα, η Έλλη και ο Μίμης συντρόφεψαν χιλιάδες παιδιά. Η παρέα αυτή μιλούσε στην ψυχή δασκάλων, μαθητριών, μαθητών και γονιών. Η Νίνα, η Λιλή, ο Ρήγας κι ο Γιωργάκης έδωσαν σε όλους χαρά και ελπίδα και μέχρι σήμερα παραμένουν οικείοι και αγαπητοί, συνεχίζοντας την πορεία τους στον χρόνο. Είναι «Τα καλά παιδιά» του Κώστα Γραμματόπουλου ο οποίος πριν από 70 χρόνια έκανε την εικονογράφηση στο ομώνυμο Αλφαβητάριο του δημοτικού του Οργανισμού Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων. Το 1956 πήρε το πρώτο βραβείο, μεταξύ 44 χωρών, στη Διεθνή Έκθεση Διδακτικού Βιβλίου στο Λέκεν του Βελγίου. Αυτό το Αναγνωστικό διδάχτηκε μέχρι το 1978, με εξαίρεση την περίοδο της δικτατορίας.

Τα χρώματα του Γραμματόπουλου είναι γαλάζια, γκρίζα και γαιώδη, «χρώματα εγκεφαλικά» κατά τον Παντελή Πρεβελάκη, αυτό όμως που χαρακτηρίζει τα έργα του καλλιτέχνη είναι η χρήση του λευκού. Όπως έλεγε ο Γραμματόπουλος: «Η καινοτομία στη δουλειά μου και στη ζωγραφική και στην ξυλογραφία είναι η ανακάλυψη του λευκού χρώματος. Ως τότε το χρησιμοποιούσαν σε ανάμειξη μαζί με άλλα χρώματα. Εγώ το χρησιμοποιώ αυτούσιο για πρώτη φορά στην Ελλάδα και στην Ευρώπη για να εκφράσω το ελληνικό φως και το ελληνικό τοπίο».

Περισσότερα

Αλέκος Παναγούλης. O άνθρωπος που έψαξε την αλήθεια και τη βρήκε…

1 Μαΐου 2019 Προσωπολατρία Αποστολή σε φίλο Εκτύπωση

Υπήρξε ο άνθρωπος που προχώρησε στην κορυφαία αντιδικτατορική ενέργεια, στις 13 Αυγούστου 1968, όταν επιχείρησε να δολοφονήσει τον Γεώργιο Παπαδόπουλο, στη λεωφόρο Αθηνών – Σουνίου, κοντά στο Λαγονήσι, όπου βρισκόταν η πολυτελής βίλα στην οποία διέμενε ο δικτάτορας.
Το ηλιόλουστο μεσημέρι της Πρωτομαγιάς του 1976, ο Αλέκος Παναγούλης βρισκόταν στο τιμόνι του Fiat Mirafiori που του είχε κάνει δώρο η σύντροφός του, η διάσημη Ιταλίδα δημοσιογράφος και συγγραφέας Οριάνα Φαλάτσι. Προορισμός του ένα φιλικό σπίτι στη Γλυφάδα, κοντά στο πατρικό του, όπου ήταν καλεσμένος.

Εδώ έκλεισε ο κύκλος της ζωής του Αλέκου Παναγούλη.

Στη λεωφόρο Βουλιαγμένης, στο ύψος του Αγίου Δημητρίου, το αυτοκίνητο ξαφνικά εκτρέπεται από την πορεία του, βγαίνει από τον δρόμο και συντρίβεται καθώς καρφώνεται στη ράμπα ενός υπόγειου συνεργείου αυτοκινήτων. Ο θάνατος του ήρωα ήταν ακαριαίος.

Η κηδεία του έγινε στις 5 Μαΐου στο Α’ Νεκροταφείο της Αθήνας και την παρακολούθησε πλήθος κόσμου. Το σεντόνι που σκέπαζε το φέρετρο ήταν κεντημένο από τα χέρια της ηρωίδας μάνας του και σε μία ταινία γραφόταν: «Ο Αλέξανδρος Παναγούλης καταδικάσθηκε σε θάνατο γιατί έψαξε την ελευθερία. Το 1976 πέθανε γιατί έψαξε την αλήθεια και τη βρήκε».

***

Ο Αλέκος Παναγούλης με την Οριάνα Φαλάτσι.

Οι πρώτοι νεκροί

(Πάλης ξεκίνημα) – 1974

Στίχοι: Αλέκος Παναγούλης

Πάλης ξεκίνημα
νέοι αγώνες
οδηγοί της ελπίδας
οι πρώτοι νεκροί.

Όχι άλλα δάκρυα
κλείσαν οι τάφοι
λευτεριάς λίπασμα
οι πρώτοι νεκροί.

Λουλούδι φωτιάς
βγαίνει στους τάφους
μήνυμα στέλνουν
οι πρώτοι νεκροί.

Απάντηση θα πάρουν ενότητα κι αγώνα για να ‘βρουν ανάπαυση οι πρώτοι νεκροί.

***

ΕΔΩ ΕΝΑ ΣΠΑΝΙΟ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΛΕΚΟ ΠΑΝΑΓΟΥΛΗ

Περισσότερα

Μιχάλης Γεωργιάδης. «Αιχμάλωτοι μιας προδοσίας»

30 Απριλίου 2019 Προσωπολατρία Αποστολή σε φίλο Εκτύπωση

Η ταινία «Αιχμάλωτοι μιας προδοσίας» είναι διάρκειας 94 λεπτών. Συγκεντρώθηκε υλικό 1.700 λεπτών στη διάρκεια ενός χρόνου από τον σκηνοθέτη Μιχάλη Γεωργιάδη (στη φωτογραφία). Την έρευνα έκανε ο Χρύσανθος Χρυσάνθου και ο Πρόεδρος του Παγκύπριου Συνδέσμου Αιχμαλώτων 1974 Βάσος Χρήστου, άναψε το πράσινο φως για να υλοποιηθεί αυτό το μεγαλεπήβολο όνειρο. Όσοι είδαν την ταινία αυτή έχουν την πίστη ότι: «Δεν ήταν πόλεμος, ήταν προδοσία. Δεν ήταν μόνο προδοσία, αλλά και ένα καλοστημένο σχέδιο διχοτόμησης της Κύπρου». Λένε ακόμη ότι «τον Ιούλιο του 1974 έγινε η αρχή της αιχμαλωσίας της χώρας, που βιώνει την προδοσία μέχρι και σήμερα».

Μιλούν αιχμάλωτοι στον τόπο που είχαν συλληφθεί τότε.

***

Στο ντοκιμαντέρ ακούμε αφηγήσεις που προκαλούν ανατριχίλα. Μαρτυρίες που κόβουν την ανάσα.

Περισσότερα

Κώστας Αριστόπουλος. Για το «Κρανίου Τόπος» εν μέσω δικτατορίας αρνήθηκε τη βράβευση…

25 Απριλίου 2019 Προσωπολατρία Αποστολή σε φίλο Εκτύπωση

Τα πάθη του Χριστού ενέπνευσαν πολλούς καλλιτέχνες και συγκίνησαν ακόμη και ένθερμους άθεους. Στην Ελλάδα ένας εξαιρετικός και αθόρυβος σκηνοθέτης, ένας σεμνός δημιουργός ο Κώστας Αριστόπουλος, μας χάρισε μια ταινία μοναδική σε σύλληψη και ύφος.

Τίτλος της «Κρανίου Τόπος».

Όπως διαβάζουμε στο ενημερωτικό υλικό του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου: «Οι κάτοικοι ενός χωριού της Μάνης, εργάτες και αγρότες στην πλειοψηφία τους, προσκαλούνται από ένα κινηματογραφικό συνεργείο να εργαστούν ως ερασιτέχνες ηθοποιοί, αναπαριστώντας τα Πάθη και τη Σταύρωση του Χριστού στην ύπαιθρο της περιοχής τους. Παράλληλα, μέσα από συνεντεύξεις, παρουσιάζονται οι δύσκολες συνθήκες διαβίωσης και τα οικονομικά αδιέξοδα των κατοίκων των χωριών, στην ελληνική επαρχία των αρχών της δεκαετίας του ’70».

Ο σκηνοθέτης Κώστας Αριστόπουλος.

Πρόκειται για μια λυρική αναπαράσταση των Παθών στη σύγχρονη Μάνη, όπου το Θείο Δράμα παραλληλίζεται με εκείνο των κατοίκων της περιοχής. Αναφορές κι επιρροές από τον Μπρεχτ και τον Παζολίνι χαρακτηρίζουν αυτό το ιδιαίτερο και μοναδικό έργο.

***

Σκηνοθεσία και σενάριο: Κώστας Αριστόπουλος. Φωτογραφία του Γιώργου Αρβανίτη. Παίζουν: Γιώργος Διαλεγμένος, Τάκης Κοιλάκος, Μπάμπης Πεθυμήσης. Συμμετέχουν πολλοί κάτοικοι του Χωσιαρίου της Μάνης ως κομπάρσοι. Γλώσσα: Ελληνικά. Διάρκεια: 90΄

***

Η ταινία προβλήθηκε στο 14ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης του 1973 όπου απέσπασε τιμητικές διακρίσεις τόσο για τη φωτογραφία του Γιώργου Αρβανίτη όσο και για το καλλιτεχνικό ήθος με το οποίο αντιμετώπισε το θέμα της ο Κώστας Αριστόπουλος. Ο δημιουργός της όμως – εν μέσω δικτατορίας – εξέπληξε με την απόφασή του να αρνηθεί την τιμητική διάκριση που του έγινε από τον κρατικό κινηματογραφικό θεσμό, με το αιτιολογικό ότι «η ανακαλυφθείσα φόρμουλα του καλλιτεχνικού ήθους δεν του λέει τίποτα και συνεπώς δεν την αποδέχεται».

***

Ο Κώστας Αριστόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα και μεγάλωσε στη Θεσσαλονίκη. Είναι απόφοιτος της Δραματικής Σχολής του Θεάτρου Τέχνης και του London Film School. Εργάστηκε στο θέατρο, στην όπερα και στην τηλεόραση. Έχει σκηνοθετήσει σειρά πορτραίτων σημαντικών προσωπικοτήτων. Στο βιογραφικό του υπάρχουν οι ταινίες: 2003 Μεταμφιεσμένη γυναίκα, 2002 Lα ναιωε (μικρού μήκους), 1993 Έναστρος θόλος, 1973 Κρανίου τόπος και το 1971 Οι δράκοι (μικρού μήκους).

Περισσότερα

Προσωπολατρία

Φράνκο Τζεφιρέλι. Ο Αθηναίος από τη Φλωρεντία που αγαπούσε τη Μαρία Κάλλας και την Κρήτη

«Μικρός Σερίφης», Ντιάνα Μόρισον, Πεπίτο Γκονζάλες και Τσιπιρίπο αποχαιρετούν τον Πότη Στρατίκη

Πίτσα Καπιτσινέα: Έργο ζωής η δουλειά μου στο Εθνικό και στον Πειραϊκό Σύνδεσμο

Ηλιόπουλος: Με προσφωνούσαν «Ντίνο, Ντινάκο, Ντινάρα», ήταν η πιο γλυκιά μουσική που είχα ακούσει

Γεώργιος Παπανικολάου. Ο «άγιος» των γυναικών

Πέγκυ Αγγούρη. Μεγάλο γλέντι από το Σοποτό των Καλαβρύτων μέχρι το Ουίλιαμσμπεργκ της Βιρτζίνια

Κώστας Γραμματόπουλος. Ο Μάιος μας έφθασε…

Αλέκος Παναγούλης. O άνθρωπος που έψαξε την αλήθεια και τη βρήκε…

Μιχάλης Γεωργιάδης. «Αιχμάλωτοι μιας προδοσίας»

Κώστας Αριστόπουλος. Για το «Κρανίου Τόπος» εν μέσω δικτατορίας αρνήθηκε τη βράβευση…

Πρόσφατα Άρθρα

Ακολουθήστε μας :

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ

ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ

ΚΑΙΡΟΣ