Του Παναγιώτη Μήλα
[email protected]
Ναι, δεν είναι λίγες οι ελληνικές ταινίες που αναφέρονται στις εκλογές, στους πολιτευτές, στους υποψήφιους δημάρχους, στους υπουργούς και στους βουλευτές… Όμως δεν είναι λίγα και τα ποιήματα που έχουν μελοποιηθεί και που έχουν το ίδια θέμα. Ίσως μάλιστα πολλοί από αυτούς τους στίχους να μας έχουν συγκινήσει περισσότερο αφού μιλάνε στην ψυχή μας με έναν εντελώς διαφορετικό τρόπο. Με έναν τρόπο που μας δίνει την ευκαιρία να σκεφτούμε περισσότερο και όχι να γελάσουμε μόνο περιστασιακά με την ατάκα του κινηματογραφικού ήρωα.
Οι στίχοι των ποιητών μας είναι μικρά έργα τέχνης και κάποια αποσπάσματά τους συνοδεύουν τα ονόματα των ηθοποιών οι οποίοι εξελέγησαν βουλευτές από το 1952 έως και σήμερα. Ας ελπίσω ότι δεν έχω ξεχάσει κάποιον. Να επισημάνω μόνο ότι αρχικά το Εθνικό Θέατρο ήταν το διαβατήριο ενός ηθοποιού για να περάσει το κατώφλι της Βουλής. Αργότερα οι καθημερινές τηλεοπτικές σειρές και οι εύπεπτες κωμωδιούλες τροφοδοτούσαν το Κοινοβούλιο με αστέρια της σκηνής.
«Θα αυξηθούν και οι συντάξεις των γερόντων…»
Στο μεταξύ «Ήρθε ο βουλευτής στο χωριό, βόλτες από κει και από δω
μοιράζει υποσχέσεις στους αγρότες,
θα σας γλιτώσουμε από τη δυστυχία,
νερό θα φέρουμε θα φτιάξουμε σχολεία
κι όσο για τα φτωχά κορίτσια σας γαμπρούς εμείς θα βρούμε.
Ήρθε ο βουλευτής στο χωριό βόλτες από κει και από δω
μοιράζει υποσχέσεις στους αγρότες,
θα γίνει αύξηση τιμής των προϊόντων,
θα αυξηθούν και οι συντάξεις των γερόντων,
νοσοκομεία θα σας χτίσουμε οι εκλογές ζυγώνουν.
Γεια και χαρά σας βρε πατριώτες
και εμέ οι παππούδες μου ήταν αγρότες γεια σας.
«Υπουργός και ο Στέλιος Καζαντζίδης…»
Αν ήμουνα πρωθυπουργός
θα δείτε μεγαλεία
θα μοίραζα εδώ κι εκεί
αβέρτα υπουργεία
Τον Γκρέγκορυ τον σερ Μπιθι
τον λόρδο Μπιθικώτση
θα βάλω αντιπρόεδρο
τον Τάτση Μήτση Κώτση
Τον Πάριο θα έστελνα
μια βόλτα στο Παρίσι
να βρει τραγούδια εμπορικά
να τα μεταγλωττίσει
Και τον Σταμάτη Κόκοτα
σ’ Ανατολή και Δύση
θα στείλω αρχιπρόξενο
να μας εκπροσωπήσει
Τον Καζαντζίδη, θα ‘στελνα
να βρούνε αν υπάρχει
στο πάλκο να τον φέρουνε
κι ας πάρει όσα λάχει.
«Χαρά να σε γιαούρτωνα εκεί που ρητορεύεις»
Θυμάσαι που βαλάντωνες εκεί στην εξορία
και διάβαζες και Ρίτσο και αρχαία τραγωδία;
τώρα κοκορεύεσαι επάνω στον εξώστη
και μιλάς στο πόπολο σαν τον ναυαγοσώστη.
Στη φοιτητριούλα που σ’ έχει ερωτευτεί
θα σε καταγγείλω πονηρέ πολιτευτή.
Τζάμπα χαραμίζει θα πάω να της πω
το νεανικό της και αγνό ενθουσιασμό.
Ο πρώτος προβοκάτορας απ’ όλους στη ζωή μου
είναι η αφεντιά σου που αντιγράφει τη φωνή μου.
άλλαξες το σώμα μου με έπιπλα και σκεύη
σαν τον σοσιαλισμό που σε βολεύει.
Χαρά να σε γιαούρτωνα εκεί που ρητορεύεις
εκεί που με χειροκροτάς χωρίς να το πιστεύεις
παίρνεις την αλήθεια μου και μου την κάνεις λιώμα
απ’ το πόδι με τραβάς βαθιά μέσα στο χώμα.
«Πρωθυπουργός να γίνω να κάθομαι τεμπέλικα»
Όσοι γινούν πρωθυπουργοί
όλοι τους θα πεθάνουν
τους κυνηγάει ο λαός
απ’ τα καλά που κάνουν
Βάζω υποψηφιότητα
πρωθυπουργός να γίνω
να κάθομαι τεμπέλικα
να τρώω και να πίνω
Και ν’ ανεβαίνω στη Βουλή
εγώ να τους διατάζω
να τους πατώ τον αργιλέ
και να τους μαστουριάζω
«Υπουργός Οικονομίας ο μανάβης»
Μια που έρχεται η ώρα για εκλογές,
Μια κυβέρνηση θα φτιάξουμε που λες
Μια κυβέρνηση που θα χει αποδοχή
Και θα δώσει στον λαό προοπτική.
Υπουργό Οικονομίας τον κυρ Μήτσο
Τον μανάβη που ‘χει 4 παιδιά
Υπουργίνα Γεωργίας την Ελένη
που η μέρα της νυχτώνει στα καπνά
Υπουργό για της Παιδείας την Αρχή
Τον υπέροχο φτωχό καθηγητή
Που διδάσκει μεροδούλι τα παιδιά μας
Και τα λόγια του χαϊδεύουνε τ’ αυτιά μας.
Και πρωθυπουργό βεβαίως,
Θα ‘χω εσένα που σαι νέος
Κάθε μέρα να τα «χώνεις»
Καθεστώτα να μην σηκώνεις.
Υπουργό για την Υγεία τον γιατρό
Στο Ιράκ που ‘χε φύγει για καιρό
Υπουργό Εξωτερικών τον ποιητή
Που μιλά για της Ελλάδας την πνοή
Υπουργό Πολιτισμού γέρο ζωγράφο
Ομορφιές που ζωγραφίζει μες το πάρκο
Κι Υπουργό για το Αιγαίο τον ψαρά
Που δεν ξέρει τι να κάνει στη στεριά
Υπουργό Δικαιοσύνης κάποιον Γιάννη
Που συγχώρεσε τον Γιάννη τον Αγιάννη
Και Υπουργό Εσωτερικών μια μητέρα
Που αγωνίζεται στο σπίτι όλη μέρα
Και πρωθυπουργό βεβαίως,
Θα ‘χω εσένα που σαι νέος
Κάθε μέρα να τα «χώνεις»
Καθεστώτα να μην σηκώνεις.
«Μᾶς λείπει ἕνας ἀρχηγός;… πενῆντα ξεφυτρόνουν»
Τί ἀρχηγῶν κατακλυσμός! … κι᾿ οἱ ἕλληνες ἐκεῖνοι,
ποὺ τὸν καφφέ των βερεσὲ εἰς τὰ Χαυτεῖα πίνουν,
ἂν ἀρχηγίαν ἔξαφνα κανένας τοὺς προτείνῃ,
δὲν θὰ διστάσουν βέβαια καὶ Ἀρχηγοὶ νὰ γίνουν.
Κι᾿ αὐτὸς ὁ ἕσχατος Ρωμηὸς γιὰ ὅλα κάτι ξέρει,
ἕλληνος τράχηλος ποτὲ ζυγὸν δὲν ὑποφέρει.
Ἰδοὺ νταῆς φουστανελλᾶς μὲ φέσι καὶ σελάχι!
ποιὸς ξέρει ἂν Πρωθυπουργὸς δὲν γίνῃ καμμιὰ ᾿μέρα;
ποιὸς ξέρει πόσα σχέδια καὶ ἀπαιτήσεις θἄχη,
καὶ ἂν τὴν διπλωματικὴ δὲν συνταράξῃ σφαῖρα;
Ὤ! ναί! ποτὲ τὸν ἕλληνα μὴ θεωρῆτε πτῶμα…
᾿ς ὅλους θὰ ἔλθη ἡ σειρὰ νὰ κυβερνήσουν κόμμα.
Μᾶς λείπει ἕνας ἀρχηγός;… πενῆντα ξεφυτρόνουν,
τὸ ἕνα κόμμα χάνεται;… θὰ ἔβγουν ἄλλα δέκα·
ὅλοι γιὰ τὸ ἀξίωμα τοῦ ἀρχηγοῦ μαλλόνουν,
κι᾿ ἴσως ἀργότερα μᾶς βγῇ ᾿ς τὴ μέση καὶ γυναῖκα.
Ἀλλὰ κι᾿ ἐγὼ ὁ ἀφανὴς τῶν Ἀθηνῶν πολίτης
ἐλπίζω πὼς καμμιὰ φορὰ θὰ γίνω Κυβερνήτης.
«Όχι τρύπες στις δεκάρες»
Θάλασσα στη Λάρισα
σιδηρόδρομο στην Κρήτη
όχι τρύπες στις δεκάρες
έρχονται εκλογές
Πέσε μόνος σου αρχηγέ
απ’ το προεκλογικό μπαλκόνι
κι ό, τι μας ενώνει
είναι αυτό που δε θα γίνει ποτέ
Αν δε βγείτε πρώτο κόμμα
το ίδιο βράδυ Κυριακής
θα καείτε ζωντανοί
σαν λαμπάδες στις κολώνες της ΔΕΗ
κι αν δε βγούμε πρώτοι εμείς
το ίδιο βράδυ Κυριακής
να μας τρώνε τα λιοντάρια
στον ιππόδρομο με βάρδια
Έργα στις οδούς
θέσεις και μισθοί, αυξήσεις
εντυπώσεις, υποσχέσεις
έρχονται εκλογές
Κάθε τέσσερα χρονάκια
μία Κυριακή πολίτες
κι ό, τι δεν τους είπες
γράψ’ το στο ψηφοδέλτιο κι εσύ.
«Γίνε Δυστροποπιγκικός, αν θέλεις να προκόψεις»
Λαέ της Λιλιπούπολης, σήκωσε πια παντιέρα,
με το Χαρχούδα δήμαρχο δε βλέπεις άσπρη μέρα.
Κι’ αν ήσουνα Χαρχουδικός, καιρός να μετανιώσεις,
γίνε Δυστροποπιγκικός, αν θέλεις να προκόψεις.
Εβγάλαν οι Χαρχουδικοί δήμαρχο το Χαρχούδα
και τη ζωή μας κυβερνά μια αρκουδοπεταλούδα.
Όμως στις άλλες εκλογές η ρόδα θα γυρίσει
κι όλη η Λιλιπούπολη εμένα θα ψηφίσει.
Ζητιάνος παρά υπουργός
Τράπεζες, βίντεο κι ασάλειες ζωής,
οι καταθέσεις που τη φτώχεια σου ξορκίζουν,
σαν συνολάκι εορτών με δανεικά λεφτά,
την όμορφη ζωή σου να στολίζουν.
Θρέφεις τη νύχτα τα όνειρα του πρωινού,
και την καρδιά σου παραδίδεις στους αλήτες,
αν δεν τους μοιάσεις έχε κατά νου,
ήρωας αφανής με τους κοπρίτες.
Κάλλιο ζητιάνος παρά υπουργός,
ψεύτης για χάρη μιας μεγάλης λόξας,
στέκεις στην άκρη πάντα μοναχός,
σπρωξιά χρειάζεσαι στο βόθρο αυτής της δόξας.
Ό, τι σε σώνει είναι ο έρωτας,
εσύ ξεσκίζεσαι σαν πόρνη επί πιστώσει,
θα μοιραστείς την πτώση σου με μας,
ποια κατηφόρα θα σ’ ελευθερώσει.
Επαναπαύσου σ’ έτοιμη ζωή,
η τηλεόραση μας παίζει αυτό το έργο,
τι να σου πω για τούτη τη σκηνή,
την έχεις ζήσει πλέον μέσα κι έξω.
Αυτή η χαρά δεν φτάνει μέχρι εδώ,
μην τυρρανιέσαι άλλο γύρνα πίσω,
για ότι τραβάς ο φταίχτης είμαι εγώ,
εικόνα του εαυτού σου, ποιον να βρίσω.
Κάλλιο ζητιάνος παρά υπουργός,
ψεύτης για χάρη μιας μεγάλης λόξας,
πίνε στην άκρη πάντα μοναχός,
σπρωξιά χρειάζεσαι στο βόθρο αυτής της δόξας,
αυτής της δόξας.
«Στα εικοσιπέντε έχω γεράσει»
Εκλογές, κόμματα
με φρου φρου κι αρώματα
Διαδηλώσεις, πτώματα
μ’ ανοιγμένα στόματα
Μπάτσοι, αύρες, ράμματα,
ξηγημένα πράματα
Τώρα στα γεράματα
μάθε γέρο γράμματα
Δεν μπορώ άλλο Θανάση,
στα εικοσιπέντε έχω γεράσει
Δεν μπορώ άλλο Θανάση,
κάνε στάση.
«Γεμάτα τα μπαλκόνια, πολιτικά αηδόνια»
Ζούμε σ’ έναν κόσμο μαγικό
με φόντο την Ακρόπολη, το Λυκαβηττό
Γεμάτα τα μπαλκόνια, πολιτικά αηδόνια
Υποσχέσεις και αγάπες και πολύχρωμα μπαλόνια
κι ευτυχισμένα χρόνια
Κι εσύ Ελένη και καθ’ Ελένη
της επαρχίας, της Αθήνας κοιμωμένη
Η ζωή σου, να το ξέρεις, είναι επικηρυγμένη
Να πεθαίνεις για την Ελλάδα είναι άλλο
κι άλλο εκείνη να σε πεθαίνει.
Κι εσύ Ελένη και κάθ’ Ελένη
της επαρχίας, της Αθήνας κοιμωμένη
Με γλυκόλογα σε παίρνει απ’ το χέρι
Σε βαφτίζει της Ελλάδας νοικοκύρη
Κι εκεί που λες αλλάξανε τα πράγματα και σηκώνεις το ποτήρι
Αρπάζει, κλέβει τ’ όνειρό σου και του κάνει χαρακίρι
«Δεν δακρύζεις ποτέ σου μάνα μου Ελλάς»
Δεν έχω σπίτι πίσω για να `ρθώ
ούτε κρεβάτι για να κοιμηθώ
δεν έχω δρόμο ούτε γειτονιά
να περπατήσω μια Πρωτομαγιά.
Τα ψεύτικα τα λόγια τα μεγάλα
μου τα ‘πες με το πρώτο σου το γάλα.
Μα τώρα που ξυπνήσανε τα φίδια
εσύ φοράς τα αρχαία σου στολίδια
και δε δακρύζεις ποτέ σου μάνα μου Ελλάς
που τα παιδιά σου σκλάβους ξεπουλάς.
Τα ψεύτικα τα λόγια τα μεγάλα
μου τα ‘πες με το πρώτο σου το γάλα.
Μα τότε που στη μοίρα μου μιλούσα
είχες ντυθεί τα αρχαία σου τα λούσα
και στο παζάρι με πήρες γύφτισσα μαϊμού
Ελλάδα Ελλάδα μάνα του καημού.
Τα ψεύτικα τα λόγια τα μεγάλα
μου τα ‘πες με το πρώτο σου το γάλα.
Μα τώρα που η φωτιά φουντώνει πάλι
εσύ κοιτάς τα αρχαία σου τα κάλλη
και στις αρένες του κόσμου μάνα μου Ελλάς
το ίδιο ψέμα πάντα κουβαλάς.
Τα παραπάνω ποιήματα και οι μελωδίες είναι αποσπάσματα από τα έργα: «Γεια και χαρά σας βρε πατριώτες», του Διονύση Τζεφρώνη και του Θωμά Μπακαλάκου, «Ο πρωθυπουργός» του Γιώργου Ζαμπέτα, «Πολιτευτής» του Διονύση Σαββόπουλου, «Όσοι γινούν πρωθυπουργοί» του Μάρκου Βαμβακάρη, «Η κυβέρνηση» του Γιάννη Ζουγανέλη σε στίχους του Γιώργου Δουλτσίνου, «Ἀρχηγοί» του Γεώργιου Σουρή, «Αχ ψυχή μου φαντασμένη» του Ορφέα Περίδη, «Λαέ της Λιλιπούπολης» της Μαριανίνας Κριεζή και του Νίκου Κυπουργού, «Ζητιάνος παρά υπουργός» του Σωκράτη Μάλαμα, «Αποκάλυψη τώρα» του Τζίμη Πανούση, «Ίσως η Ελένη» του Μπάμπη Τσικληρόπουλου και του Θάνου Μικρούτσικου, «Μάνα μου Ελλάς» του Νίκου Γκάτσου και του Σταύρου Ξαρχάκου.
Άφησαν τη σκηνή για το βήμα της Βουλής
Και τώρα με αφορμή τις εκλογές της Κυριακής 25 Ιανουαρίου 2015 ας θυμηθούμε κάποιους καλλιτέχνες οι οποίοι εκλέχτηκαν ως αντιπρόσωποι του λαού στις εκλογές από το 1952 μέχρι και τις εκλογές του 2012, τα τελευταία 60 χρόνια δηλαδή. Θα αναφέρω μόνο τα ονόματα και το κόμμα τους, όχι τις χρονιές της εκλογής τους. Ελπίζω να μην έχω ξεχάσει κάποιον… Αρχίζω με τα κόμματα κατ’ αλφαβητική σειρά:
Ανεξάρτητοι Έλληνες: Χαϊκάλης Παύλος.
ΔΗΜΑΡ: Κυρίτσης Γιώργος
ΚΚΕ: Υψηλάντη-Σακελλαριάδου Αιμιλία, Καλλέργης Λυκούργος, Καζάκος Κωνσταντίνος, Καφαντάρη Ευθαλία (Λίλα), Θεοδωράκης Μιχαήλ (Μίκης), Γερασιμίδου Ελένη.
Νέα Δημοκρατία: Συνοδινού Άννα, Θεοδωράκης Μιχαήλ (Μίκης), Κοντού Μαριάνθη (Μάρω), Βασιλείου Γεώργιος, Καρράς Κώστας, Ξαρχάκος Σταύρος.
ΠΑΣΟΚ: Μερκούρη Μελίνα, Κούρκουλα Ελένη, Κατσέλη Ελεωνόρα (Νόρα), Ανουσάκη Ελένη, Φαραντούρη Μαρία, Βαγενά Άννα, Ζούνη Παναγιώτα (Πέμη), Ληναίος Μητυλιναίος Στέφανος Διονύσιος, Γκερέκου Αγγελική (Άντζελα), Βούρος Γιάννης.
ΣΥΡΙΖΑ, Συνασπισμός: Κοταμανίδου Ευαγγελία (Εύα), Κανελλοπούλου Μαρία, Πάντζας Γεώργιος, Παπαδημητρίου Γεσθημανή (Μάνια).
Φυσικά υπάρχουν και οι πολιτευτές από τον χώρο των τεχνών που είναι αμέτρητοι.
Από τους παραπάνω καλλιτέχνες μόνο τέσσερις πήραν υπουργικό θώκο: Η Άννα Συνοδινού και ο Μίκης Θεοδωράκης από τη ΝΔ. Η Μελίνα Μερκούρη και η Ελένη Κούρκουλα από το ΠΑΣΟΚ ενώ εξωκοινοβουλευτικός υπουργός, με το ΠΑΣΟΚ, έγινε ο Θάνος Μικρούτσικός.
– Η Άννα Συνοδινού εξελέγη βουλευτής με τη Νέα Δημοκρατία στις εκλογές του 1974, 1977, 1981, 1985 και 1989. Διετέλεσε υφυπουργός Κοινωνικών Υπηρεσιών (1977-1981). Παραιτήθηκε του βουλευτικού της αξιώματος τον Μάρτιο του 1990 κατά την διαδικασία εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας. Τότε η βουλευτής των Οικολόγων Εναλλακτικών Μαρίνα Δίζη όταν κλήθηκε να ψηφίσει άνοιξε ένα πανό, το οποίο έγραφε «Φτάνει το θέατρο για το +1, τον Πρόεδρο και το νέφος». Η ενέργεια αυτή εξόργισε την Άννα Συνοδινού, που σε ένδειξη διαμαρτυρίας υπέβαλε την παραίτησή της τόσο από το βουλευτικό της αξίωμα, όσο και από το κόμμα της. Έκτοτε δεν ξανασχολήθηκε με την πολιτική.
– Η Μελίνα Μερκούρη διετέλεσε υπουργός Πολιτισμού όλων των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ. Άντεξε και στους 16 ανασχηματισμούς κυβέρνησης από το 1981-1989 και 1993-1994.
* Στην πρώτη φωτογραφία η Μελίνα Μερκούρη και η Άννα Συνοδινού έχουν ανάμεσά τους τον Ζυλ Ντασσέν στο πρωτοχρονιάτικο γλέντι του 1975 για την κρατική τηλεόραση. Δημιουργός και παρουσιαστής της εκπομπής ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Δημήτρης Λιμπερόπουλος (καθιστός με το μικρόφωνο). Οικοδέσποινα η Νόνικα Γαληνέα (στην άκρη δεξιά).
* Στη δεύτερη φωτογραφία. Και οι δύο ήταν κορυφαίες και στη σκηνή και στη Βουλή. Η Μελίνα Μερκούρη ενώ απονέμει το Βραβείο Κοτοπούλη στην Άννα Συνοδινού.
* Στην τρίτη φωτογραφία μια σκηνή από την ταινία «Θανασάκης ο πολιτευόμενος» με την Άννα Συνοδινού και τον Ντίνο Ηλιόπουλο.
